I. Luận án tiến sĩ
Luận án tiến sĩ 'Lịch sử đấu tranh xóa bỏ chế độ apartheid tại Nam Phi (1948-1994)' là một công trình nghiên cứu chuyên sâu, tập trung vào quá trình đấu tranh chống lại hệ thống phân biệt chủng tộc hà khắc nhất thế giới. Luận án được thực hiện bởi Tăng Thị Thủy dưới sự hướng dẫn của GS.TS Đỗ Thanh Bình, đã sử dụng nguồn tư liệu khoa học đáng tin cậy, bao gồm các tài liệu lưu trữ, hồi ký, và các công trình nghiên cứu liên quan. Luận án này không chỉ làm sáng tỏ tiến trình lịch sử mà còn đánh giá tác động của cuộc đấu tranh đối với Nam Phi và thế giới.
1.1. Mục đích và nhiệm vụ
Mục đích chính của luận án tiến sĩ là phân tích quá trình đấu tranh xóa bỏ chế độ apartheid tại Nam Phi từ năm 1948 đến năm 1994. Luận án tập trung vào việc khôi phục lại một cách hệ thống và toàn diện về quá trình này, đồng thời đánh giá các kết quả, đặc điểm, và tác động của nó. Nhiệm vụ cụ thể bao gồm phân tích các nhân tố tác động, khôi phục lại quá trình đấu tranh, và rút ra các bài học lịch sử từ cuộc đấu tranh này.
1.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của luận án là quá trình đấu tranh xóa bỏ chế độ apartheid tại Nam Phi từ năm 1948 đến năm 1994. Phạm vi nghiên cứu bao gồm không gian của quốc gia Nam Phi, nhưng cũng mở rộng ra các quốc gia khác trong khu vực và thế giới, nơi có sự ủng hộ và phối hợp đấu tranh. Về thời gian, luận án tập trung vào giai đoạn từ năm 1948 đến năm 1994, nhưng cũng mở rộng đến năm 1996 để làm rõ kết quả của cuộc đấu tranh.
II. Lịch sử đấu tranh
Lịch sử đấu tranh xóa bỏ chế độ apartheid tại Nam Phi là một quá trình phức tạp và đầy thách thức. Từ năm 1948, khi chế độ apartheid được chính thức thiết lập, người dân Nam Phi đã liên tục đấu tranh để giành lại quyền sống và quyền tự do. Cuộc đấu tranh này đã trải qua nhiều giai đoạn, từ đấu tranh công khai bất bạo động đến đấu tranh vũ trang và đàm phán, cuối cùng đạt được thắng lợi vào năm 1994 với cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên.
2.1. Phong trào đấu tranh
Phong trào đấu tranh chống chế độ apartheid tại Nam Phi đã thu hút sự tham gia của nhiều lực lượng xã hội, bao gồm người da đen, da màu, và cả người da trắng tiến bộ. Các tổ chức như ANC (Đại hội Dân tộc Phi) và SACP (Đảng Cộng sản Nam Phi) đóng vai trò quan trọng trong việc lãnh đạo và tổ chức các hoạt động đấu tranh. Phong trào này không chỉ diễn ra trong nước mà còn nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế.
2.2. Vai trò của Nelson Mandela
Nelson Mandela là một trong những nhân vật trung tâm của phong trào đấu tranh chống chế độ apartheid. Từ một nhà hoạt động bất bạo động, ông đã trở thành biểu tượng của cuộc đấu tranh vì tự do và công lý. Sự hy sinh và lãnh đạo của Mandela đã truyền cảm hứng cho hàng triệu người dân Nam Phi và thế giới, góp phần quan trọng vào việc xóa bỏ chế độ apartheid.
III. Chế độ apartheid
Chế độ apartheid là hệ thống phân biệt chủng tộc hà khắc nhất thế giới, được thiết lập tại Nam Phi từ năm 1948. Chế độ này đã áp đặt sự phân biệt đối xử nghiêm ngặt giữa người da trắng và người da đen, da màu, tước đoạt các quyền cơ bản của người dân Nam Phi. Chế độ apartheid không chỉ gây ra sự bất công xã hội mà còn tạo ra những mâu thuẫn sâu sắc trong xã hội Nam Phi.
3.1. Chính sách phân biệt chủng tộc
Chế độ apartheid đã thực hiện hàng loạt chính sách phân biệt chủng tộc, bao gồm Luật Cấm hôn nhân hỗn hợp (1949), Luật Đăng ký nhân khẩu (1950), và Luật Các Khu vực Nhóm người (1950). Những chính sách này đã hợp pháp hóa sự bất công và bất bình đẳng, biến đại đa số người dân Nam Phi thành đối tượng thống trị của chế độ này.
3.2. Mâu thuẫn xã hội
Chế độ apartheid đã tạo ra những mâu thuẫn sâu sắc trong xã hội Nam Phi. Sự phân biệt đối xử nghiêm ngặt giữa người da trắng và người da đen, da màu đã dẫn đến sự bất mãn và phản kháng mạnh mẽ từ phía người dân. Những mâu thuẫn này đã trở thành động lực chính thúc đẩy phong trào đấu tranh chống lại chế độ apartheid.
IV. Xóa bỏ apartheid
Quá trình xóa bỏ apartheid tại Nam Phi là một bước ngoặt lịch sử, đánh dấu sự kết thúc của một trong những chế độ phân biệt chủng tộc tàn bạo nhất thế giới. Cuộc đấu tranh này đã đạt được thắng lợi vào năm 1994 với cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên, nơi Nelson Mandela trở thành tổng thống da đen đầu tiên của Nam Phi. Sự kiện này không chỉ có ý nghĩa lớn đối với Nam Phi mà còn là nguồn cảm hứng cho các phong trào đấu tranh vì công lý và bình đẳng trên toàn thế giới.
4.1. Kết quả của phong trào đấu tranh
Kết quả của phong trào đấu tranh chống chế độ apartheid là sự ra đời của Hiến pháp lâm thời năm 1993 và Hiến pháp Nam Phi năm 1996. Những văn kiện này đã chính thức xóa bỏ chế độ apartheid và thiết lập một nền dân chủ công bằng tại Nam Phi. Cuộc bầu cử dân chủ năm 1994 đã đánh dấu sự kết thúc của chế độ phân biệt chủng tộc và mở ra một chương mới trong lịch sử Nam Phi.
4.2. Tác động của quá trình đấu tranh
Quá trình xóa bỏ apartheid đã có tác động sâu sắc đối với Nam Phi và thế giới. Đối với Nam Phi, nó đã chấm dứt sự bất công và bất bình đẳng, mở ra cơ hội phát triển mới cho đất nước. Đối với thế giới, cuộc đấu tranh này đã trở thành biểu tượng của sự đấu tranh vì tự do và công lý, truyền cảm hứng cho nhiều phong trào đấu tranh khác trên toàn cầu.