Giáo dục ý thức chủ quyền biển đảo cho học sinh THPT qua dạy học lịch sử

LỜI CAM ĐOAN

MỞ ĐẦU

0.1. Tính cấp thiết của đề tài

0.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

0.3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

0.4. Cơ sở phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu

0.5. Giả thuyết khoa học

0.6. Đóng góp của luận án

0.7. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

0.8. Cấu trúc của luận án

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI

1.1. Những nghiên cứu về chủ quyền biển, đảo

1.1.1. Tài liệu của các tác giả nước ngoài

1.1.2. Tài liệu của các tác giả trong nước

1.2. Những nghiên cứu về giáo dục học sinh nói chung, giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo nói riêng

1.2.1. Tài liệu của các tác giả nước ngoài

1.2.2. Tài liệu của các tác giả trong nước

1.3. Nhận xét chung các công trình đã công bố, những vấn đề luận án kế thừa và tiếp tục nghiên cứu

1.3.1. Nhận xét kết quả các công trình đã công bố

1.3.2. Những vấn đề luận án kế thừa

1.3.3. Những vấn đề đặt ra tiếp tục nghiên cứu

2. CHƯƠNG 2: VẤN ĐỀ GIÁO DỤC Ý THỨC CHỦ QUYỀN BIỂN, ĐẢO CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG - LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN

2.1. Quan niệm về giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh

2.2. Định hướng của Đảng, Nhà nước, Bộ Giáo dục và Đào tạo về giáo dục nói chung và giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo nói riêng

2.3. Bộ môn lịch sử với việc giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh ở trường THPT

2.4. Nội dung giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh trong dạy học lịch sử ở trường THPT

2.5. Vai trò, ý nghĩa của việc giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh trong DHLS ở trường THPT

2.6. Cơ sở thực tiễn

2.6.1. Đặc điểm tình hình biển, đảo Việt Nam hiện nay

2.6.2. Thực tiễn việc giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh trong dạy học lịch sử ở trường THPT

2.6.3. Những vấn đề cần giải quyết để khắc phục thực trạng

3. CHƯƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP GIÁO DỤC Ý THỨC CHỦ QUYỀN BIỂN, ĐẢO CHO HỌC SINH TRONG DẠY HỌC LỊCH SỬ VIỆT NAM Ở TRƢỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

3.1. Một số yêu cầu khi tiến hành giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh trong dạy học lịch sử Việt Nam ở trường THPT

3.2. Các biện pháp giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh trong dạy học bài lịch sử nội khóa

3.2.1. Hướng dẫn HS khai thác những kiến thức lịch sử phản ánh về chủ quyền biển, đảo trong sách giáo khoa

3.2.2. Hướng dẫn HS khai thác và sử dụng các nguồn tư liệu gốc phản ánh về chủ quyền biển, đảo

3.2.3. Hướng dẫn HS khai thác đồ dùng trực quan để lĩnh hội kiến thức về chủ quyền biển, đảo

3.2.4. Hướng dẫn HS khai thác các mẩu chuyện lịch sử để hiểu rõ ý chí bảo vệ chủ quyền biển, đảo của quân dân ta

3.2.5. Khai thác và sử dụng kiến thức liên môn về chủ quyền biển, đảo

3.2.6. Hướng dẫn HS tự học, tự nghiên cứu về chủ quyền biển, đảo

3.3. Các biện pháp giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh thông qua hoạt động ngoại khóa

3.3.1. Tổ chức diễn đàn kết hợp giao lưu, nói chuyện với học sinh về chủ quyền biển, đảo Tổ quốc

3.3.2. Sưu tầm tư liệu để triển lãm, kết hợp với tổ chức cuộc thi tìm hiểu về chủ quyền biển, đảo Tổ quốc

3.3.3. Sử dụng kiến thức liên môn để tổ chức dạ hội lịch sử về chủ đề biển, đảo Tổ quốc

3.3.4. Tổ chức tham quan, trải nghiệm tại di tích, bảo tàng, nhà truyền thống về biển, đảo kết hợp với hoạt động công ích

4. CHƯƠNG 4: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

4.1. Những tiêu chí đánh giá “ý thức chủ quyền biển, đảo” của học sinh

4.1.1. Các tiêu chí đánh giá định lượng

4.1.2. Các tiêu chí đánh giá định tính

4.2. Thực nghiệm sư phạm

4.2.1. Mục đích, đối tượng và giáo viên thực nghiệm sư phạm

4.2.2. Nội dung và phương pháp thực nghiệm sư phạm

4.2.3. Kết quả thực nghiệm sư phạm

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐỀ TÀI

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Giáo dục ý thức chủ quyền biển đảo cho học sinh THPT

Giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh THPT là một nhiệm vụ quan trọng trong bối cảnh hiện nay. Việc này không chỉ giúp học sinh nhận thức rõ về vị trí địa lý và tầm quan trọng của biển đảo đối với đất nước mà còn góp phần hình thành nhân cách và trách nhiệm công dân. Chương trình giáo dục hiện nay đã đưa vào giảng dạy các nội dung liên quan đến chủ quyền biển, đảo, đặc biệt là trong môn Lịch sử. Điều này giúp học sinh hiểu rõ hơn về lịch sử bảo vệ chủ quyền của dân tộc, từ đó nâng cao ý thức trách nhiệm trong việc bảo vệ Tổ quốc. Theo đó, việc giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cần được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả, nhằm tạo ra những thế hệ công dân có trách nhiệm với đất nước.

1.1. Quan niệm về giáo dục ý thức chủ quyền biển đảo

Giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cho học sinh không chỉ là việc truyền đạt kiến thức mà còn là quá trình hình thành và phát triển nhân cách. Theo quan điểm của Đảng và Nhà nước, giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo là một phần không thể thiếu trong giáo dục công dân. Điều này giúp học sinh nhận thức được vai trò của biển đảo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Việc giáo dục này cần được thực hiện thông qua các hoạt động học tập, ngoại khóa và các chương trình giáo dục chính trị, nhằm tạo ra sự gắn kết giữa lý thuyết và thực tiễn. Học sinh cần được khuyến khích tham gia vào các hoạt động tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và các vấn đề liên quan đến biển đảo, từ đó hình thành ý thức trách nhiệm và lòng yêu nước.

1.2. Định hướng của Đảng Nhà nước về giáo dục ý thức chủ quyền biển đảo

Đảng và Nhà nước đã xác định rõ tầm quan trọng của việc giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo trong hệ thống giáo dục quốc dân. Các văn bản chỉ đạo đã nhấn mạnh việc cần thiết phải đưa nội dung này vào chương trình giảng dạy, đặc biệt là trong môn Lịch sử. Việc này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ về chủ quyền biển đảo mà còn tạo ra những giá trị văn hóa, lịch sử và tinh thần yêu nước. Chương trình giáo dục hiện nay đã có những điều chỉnh để phù hợp với yêu cầu thực tiễn, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo. Điều này thể hiện sự quan tâm của Đảng và Nhà nước đối với việc bảo vệ chủ quyền biển, đảo, đồng thời khẳng định vai trò của giáo dục trong việc xây dựng ý thức công dân.

II. Nội dung giáo dục ý thức chủ quyền biển đảo trong dạy học lịch sử

Nội dung giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo trong dạy học lịch sử cần được xây dựng một cách hệ thống và khoa học. Các bài học lịch sử không chỉ đơn thuần là việc truyền đạt thông tin mà còn phải tạo ra sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại. Học sinh cần được tìm hiểu về các sự kiện lịch sử liên quan đến biển đảo, từ đó nhận thức rõ về vai trò của biển đảo trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Nội dung giáo dục cần bao gồm các kiến thức về lịch sử, văn hóa, và các vấn đề pháp lý liên quan đến chủ quyền biển, đảo. Việc này không chỉ giúp học sinh có cái nhìn toàn diện về vấn đề mà còn tạo ra động lực để các em tham gia vào các hoạt động bảo vệ chủ quyền biển, đảo.

2.1. Nội dung lịch sử liên quan đến chủ quyền biển đảo

Nội dung lịch sử liên quan đến chủ quyền biển, đảo cần được lồng ghép vào chương trình giảng dạy một cách hợp lý. Các sự kiện lịch sử như cuộc kháng chiến chống ngoại xâm, các hiệp định quốc tế về biển đảo, và các hoạt động bảo vệ chủ quyền của nhân dân cần được đưa vào giảng dạy. Học sinh cần được trang bị kiến thức về các quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như các chứng cứ lịch sử khẳng định chủ quyền của Việt Nam. Việc này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ về lịch sử dân tộc mà còn tạo ra sự tự hào và trách nhiệm trong việc bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

2.2. Phương pháp giáo dục ý thức chủ quyền biển đảo

Phương pháp giáo dục ý thức chủ quyền biển, đảo cần được đa dạng hóa để thu hút sự chú ý của học sinh. Các phương pháp như thảo luận nhóm, dự án nghiên cứu, và các hoạt động ngoại khóa có thể được áp dụng để tạo ra môi trường học tập tích cực. Học sinh có thể tham gia vào các hoạt động tìm hiểu thực địa, tham quan các di tích lịch sử liên quan đến biển đảo, từ đó nâng cao nhận thức và trách nhiệm của mình. Việc sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy cũng là một phương pháp hiệu quả, giúp học sinh tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng và chính xác.

Luận án tiến sĩ về giáo dục ý thức chủ quyền biển đảo cho học sinh trong dạy học lịch sử tại trường THPT