Luận án tiến sĩ về vai trò của hiệp định thương mại song phương trong quan hệ đối tác Việt Nam - Hàn Quốc

• Tác giả: Bùi Huy Sơn
• Người hướng dẫn: PGS. Đinh Văn Thành
• Trường học: Viện Nghiên Cứu Thương Mại
• Chuyên ngành: Kinh doanh Thương mại
• Đề tài: Vai trò của hiệp định thương mại song phương trong việc xây dựng quan hệ đối tác hợp tác chiến lược Việt Nam – Hàn Quốc
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ kinh tế
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• BẢNG CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG, ĐỒ THỊ
• PHẦN MỞ ĐẦU
• 1.1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu
• 1.2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Phương pháp nghiên cứu
• 1.5. Đóng góp mới của luận án
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI TỰ DO SONG PHƯƠNG TRONG XÂY DỰNG QUAN HỆ ĐỐI TÁC HỢP TÁC CHIẾN LƯỢC
• 1.1. Phân định một số khái niệm chủ yếu
• 1.2. Khái luận về hội nhập kinh tế quốc tế
• 1.3. Các hình thức hội nhập kinh tế quốc tế và hiệp định thương mại tự do (FTA)
• 1.4. Đối tác hợp tác chiến lược
• 1.5. Cơ sở lý luận về vai trò của hiệp định thương mại tự do song phương trong xây dựng quan hệ đối tác hợp tác chiến lược
• 1.6. Hội nhập kinh tế quốc tế và tham gia các FTA
• 1.7. Quá trình phát triển quan hệ đối tác hợp tác chiến lược
• 1.8. Vai trò của hiệp định FTA song phương trong xây dựng quan hệ đối tác hợp tác chiến lược
• 1.9. Các nhân tố tác động đến phát triển quan hệ đối tác hợp tác chiến lược
• 1.9.1. Các nhân tố quốc tế
• 1.9.2. Các nhân tố nội tại ở mỗi nước
• 1.9.3. Các nhân tố đặc thù của mỗi cặp quan hệ
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TIẾN TRÌNH XÂY DỰNG QUAN HỆ ĐỐI TÁC HỢP TÁC CHIẾN LƯỢC VIỆT NAM- HÀN QUỐC
• 2.1. Phân tích thực trạng quá trình phát triển quan hệ đối tác hợp tác chiến lược Việt Nam – Hàn Quốc
• 2.2. Khái quát về thực trạng quan hệ thương mại và đầu tư giữa hai nước
• 2.3. Quan hệ đối tác hợp tác chiến lược Việt Nam – Hàn Quốc
• 2.4. Quan hệ đối tác hợp tác chiến lược Việt Nam – Hàn Quốc hiện nay
• 2.5. Tổng quan về quá trình đàm phán, ký kết Hiệp định FTA Việt Nam – Hàn Quốc
• 2.6. Khái quát tiến trình đàm phán Hiệp định FTA Việt Nam – Hàn Quốc
• 2.7. Nguyên tắc chính trong đàm phán Hiệp định VKFTA
• 2.8. Các nội dung chính của Hiệp định VKFTA. Đánh giá tổng quát về thực trạng xây dựng quan hệ đối tác hợp tác chiến lược Việt Nam – Hàn Quốc và vai trò của hiệp định FTA
• 2.9. Những kết quả chính đạt được và nguyên nhân
• 2.10. Một số hạn chế và nguyên nhân
• 3. CHƯƠNG 3: QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT HUY VAI TRÒ CỦA HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI TỰ DO SONG PHƯƠNG NHẰM PHÁT TRIỂN QUAN HỆ ĐỐI TÁC HỢP TÁC CHIẾN LƯỢC VIỆT NAM – HÀN QUỐC
• 3.1. Bối cảnh và dự báo tác động
• 3.1.1. Bối cảnh tại Việt Nam
• 3.1.2. Bối cảnh quốc tế
• 3.1.3. Dự báo tác động của Hiệp định VKFTA đối với quan hệ hợp tác Việt Nam – Hàn Quốc
• 3.2. Quan điểm và định hướng phát huy vai trò của Hiệp định thương mại tự do trong việc xây dựng quan hệ đối tác hợp tác chiến lược Việt Nam – Hàn Quốc
• 3.2.1. Định hướng chung
• 3.2.2. Định hướng cụ thể
• 3.3. Các giải pháp huy vai trò của Hiệp định FTA song phương trong việc xây dựng quan hệ đối tác hợp tác chiến lược Việt Nam – Hàn Quốc
• 3.3.1. Chủ động chuẩn bị nội dung và triển khai đàm phán tiếp các cam kết về đầu tư và dịch vụ, đàm phán giải quyết những vấn đề phát sinh mới
• 3.3.2. Khẩn trương rà soát, nội luật hóa cam kết, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật để thực hiện Hiệp định
• 3.3.3. Triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa, dịch vụ và doanh nghiệp Việt Nam nhằm khai thác cơ hội, hạn chế thách thức từ Hiệp định
• 3.3.4. Nâng cao hiệu quả toàn diện, lâu dài của Hiệp định VKFTA nhằm góp phần củng cố quan hệ đối tác hợp tác chiến lược
• 3.3.5. Thống nhất và nâng cao nhận thức và hành động, tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý Nhà nước các cấp với doanh nghiệp và Hiệp hội ngành hàng
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ
• PHỤ LỤC

Tóm tắt

I. Hiệp định thương mại và quan hệ Việt Nam Hàn Quốc

Hiệp định thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ Việt Nam - Hàn Quốc. Từ năm 1992, khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, hợp tác kinh tế và thương mại đã phát triển mạnh mẽ. Thương mại song phương tăng từ 0,5 tỷ USD năm 1992 lên 36,5 tỷ USD năm 2015. Hợp tác kinh tế giữa hai nước không chỉ dừng lại ở thương mại mà còn mở rộng sang lĩnh vực đầu tư nước ngoài. Hàn Quốc là nhà đầu tư lớn nhất tại Việt Nam với gần 5000 dự án và tổng vốn đăng ký 44,9 tỷ USD tính đến năm 2015. Hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa hai nước được ký kết năm 2015 đã tạo cơ sở pháp lý vững chắc để thúc đẩy hợp tác toàn diện.

1.1. Tác động của FTA đến thương mại song phương

Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Hàn Quốc (VKFTA) đã tạo ra nhiều cơ hội thương mại cho cả hai nước. Kim ngạch thương mại hai chiều tăng đáng kể, đặc biệt trong lĩnh vực xuất khẩu. Việt Nam đã tận dụng ưu đãi thuế quan từ FTA để đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang Hàn Quốc, đặc biệt là nông sản và thủy sản. Thị trường xuất khẩu Hàn Quốc trở thành một trong những thị trường quan trọng nhất của Việt Nam. FTA cũng giúp giảm bớt rào cản thương mại, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước mở rộng hợp tác.

1.2. Đầu tư nước ngoài và hợp tác kinh tế

Đầu tư nước ngoài từ Hàn Quốc vào Việt Nam đã góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Các dự án đầu tư lớn của Hàn Quốc tập trung vào các lĩnh vực công nghiệp, năng lượng và hạ tầng. Hợp tác kinh tế giữa hai nước không chỉ dừng lại ở đầu tư mà còn mở rộng sang các lĩnh vực như công nghệ, giáo dục và đào tạo. FTA đã tạo ra một khuôn khổ pháp lý vững chắc để thúc đẩy hợp tác toàn diện giữa hai nước.

II. Chính sách thương mại và hợp tác quốc tế

Chính sách thương mại của Việt Nam và Hàn Quốc đã được điều chỉnh để phù hợp với xu hướng hợp tác quốc tế. Việc ký kết FTA giữa hai nước là một bước đi quan trọng trong chiến lược hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Hiệp định thương mại tự do không chỉ giúp tăng cường quan hệ thương mại mà còn thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khác như văn hóa, giáo dục và khoa học công nghệ. Hợp tác quốc tế giữa hai nước đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể, góp phần vào sự phát triển bền vững của cả hai nước.

2.1. Tăng trưởng kinh tế và cơ hội thương mại

Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam và Hàn Quốc đã được thúc đẩy mạnh mẽ nhờ hiệp định thương mại tự do. FTA đã tạo ra nhiều cơ hội thương mại cho doanh nghiệp hai nước, đặc biệt là trong lĩnh vực xuất khẩu. Việt Nam đã tận dụng ưu đãi thuế quan để đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa sang Hàn Quốc, trong khi Hàn Quốc cũng tăng cường nhập khẩu nguyên liệu và hàng hóa từ Việt Nam. Thị trường xuất khẩu Hàn Quốc đã trở thành một trong những thị trường quan trọng nhất của Việt Nam.

2.2. Hợp tác quốc tế và phát triển bền vững

Hợp tác quốc tế giữa Việt Nam và Hàn Quốc đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể. Hai nước đã hợp tác chặt chẽ trong các lĩnh vực như công nghệ, giáo dục và đào tạo. Hiệp định thương mại tự do đã tạo ra một khuôn khổ pháp lý vững chắc để thúc đẩy hợp tác toàn diện giữa hai nước. Phát triển bền vững là mục tiêu chung của cả hai nước, và FTA đã góp phần quan trọng vào việc đạt được mục tiêu này.

III. Giải pháp phát huy vai trò của FTA

Để phát huy tối đa vai trò của hiệp định thương mại tự do trong quan hệ Việt Nam - Hàn Quốc, cần thực hiện các giải pháp đồng bộ. Chính sách thương mại cần được điều chỉnh để phù hợp với các cam kết trong FTA. Hợp tác kinh tế cần được mở rộng sang các lĩnh vực mới như công nghệ cao và năng lượng tái tạo. Đầu tư nước ngoài từ Hàn Quốc cần được khuyến khích để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Hợp tác quốc tế giữa hai nước cần được tăng cường để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững.

3.1. Nâng cao năng lực cạnh tranh

Để tận dụng tối đa các cơ hội thương mại từ FTA, Việt Nam cần nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa và dịch vụ. Chính sách thương mại cần được điều chỉnh để hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tiếp cận thị trường Hàn Quốc. Hợp tác kinh tế cần được mở rộng sang các lĩnh vực mới như công nghệ cao và năng lượng tái tạo để tạo ra giá trị gia tăng cao hơn.

3.2. Tăng cường hợp tác quốc tế

Hợp tác quốc tế giữa Việt Nam và Hàn Quốc cần được tăng cường để đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Hai nước cần hợp tác chặt chẽ trong các lĩnh vực như công nghệ, giáo dục và đào tạo. Hiệp định thương mại tự do đã tạo ra một khuôn khổ pháp lý vững chắc để thúc đẩy hợp tác toàn diện giữa hai nước. Phát triển bền vững là mục tiêu chung của cả hai nước, và FTA đã góp phần quan trọng vào việc đạt được mục tiêu này.