Luận Văn Thạc Sĩ Về Phát Triển Năng Lực Vận Dụng Kiến Thức Hóa Học Qua Bài Tập Thực Nghiệm Chương Amin-Aminoaxit-Protein

• Tác giả: Trần Thị Tuyết Nga
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Kim Long
• Trường học: Trường Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Sư phạm Hóa học
• Đề tài: Dạy học bài tập thực nghiệm chương Amin-Aminoaxit-Protein nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH
• 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC SỬ DỤNG BÀI TẬP THỰC NGHIỆM TRONG DẠY HỌC HÓA HỌC NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC VÀO THỰC TIỄN
• 1.1. Định hướng đổi mới giáo dục hiện nay. Năng lực và sự phát triển năng lực cho học sinh trung học phổ thông
• 1.2. Khái niệm về năng lực
• 1.3. Các loại năng lực
• 1.4. Các năng lực cần phát triển cho học sinh trung học phổ thông
• 1.5. Đánh giá năng lực
• 1.6. Năng lực vận dụng kiến thức
• 1.6.1. Khái niệm về năng lực vận dụng kiến thức
• 1.6.2. Các thành tố của năng lực vận dụng kiến thức
• 1.6.3. Các biểu hiện năng lực vận dụng kiến thức
• 1.7. Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn
• 1.7.1. Khái niệm về năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn
• 1.7.2. Năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn của học sinh trung học phổ thông
• 1.7.3. Biểu hiện năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn của học sinh trung học phổ thông
• 1.7.4. Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cho học sinh trung học phổ thông
• 1.8. Ý nghĩa của sự hợp tác và phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cho học sinh trung học phổ thông trong xã hội hiện nay
• 1.9. Đánh giá năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn
• 1.10. Bài tập thực nghiệm trong dạy học
• 1.10.1. Một số khái niệm
• 1.10.2. Cấu trúc chung của bài tập thực nghiệm trong dạy học hóa học
• 1.10.3. Phân loại bài tập hóa học
• 1.10.4. Chức năng dạy học của bài tập thực nghiệm
• 1.10.5. Ý nghĩa của việc sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học
• 1.10.6. Những ưu điểm và hạn chế của phương pháp sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học
• 1.10.7. Những lưu ý khi sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học
• 1.11. Thực trạng của việc sử dụng bài tập thực nghiệm và phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn của học sinh trong dạy học hóa học chương Amin-Aminoaxit-Protein lớp 12
• 1.11.1. Tổ chức điều tra khảo sát
• 1.11.2. Kết quả điều tra
• 1.12. Tiểu kết chương 1
• 2. SỬ DỤNG BÀI TẬP THỰC NGHIỆM TRONG DẠY HỌC CHƯƠNG AMIN-AMINOAXIT-PROTEIN LỚP 12 NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC HÓA HỌC VÀO THỰC TIỄN
• 2.1. Vị trí, mục tiêu, cấu trúc, nội dung chương Amin-Aminoaxit-Protein lớp 12
• 2.1.1. Vị trí, mục tiêu chương Amin-Aminoaxit-protein lớp 12
• 2.1.2. Cấu trúc, nội dung chương Amin-Aminoaxit-protein lớp 12
• 2.1.3. Những điểm lưu ý về nội dung và phương pháp dạy học chương Amin-Aminoaxit-protein lớp 12
• 2.2. Nguyên tắc xây dựng bài tập thực nghiệm trong dạy học hóa học
• 2.2.1. Nguyên tắc bám sát mục tiêu dạy học, chính xác, khoa học và hiện đại
• 2.2.2. Nguyên tắc gắn với thực tiễn và kinh nghiệm của học sinh
• 2.2.3. Nguyên tắc vừa sức, nâng cao hứng thú trong học tập
• 2.2.4. Nguyên tắc đảm bảo tính logic, hệ thống và có tính sư phạm
• 2.3. Qui trình xây dựng bài tập thực nghiệm trong dạy học Hóa học
• 2.3.1. Xác định nội dung kiến thức cần hình thành từ đó xây dựng mục tiêu của bài tập thực nghiệm
• 2.3.2. Chuẩn bị tài liệu giáo khoa, tài liệu tham khảo, hệ thống các ứng dụng hóa học trong thực tiễn, tìm hiểu về các cơ sở công nghệ, nhà máy sản xuất có liên quan
• 2.4. Nguyên tắc sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học hóa học
• 2.5. Qui trình sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học hóa học
• 2.6. Xây dựng bài tập thực nghiệm trong dạy học hóa học chương Amin-Aminoaxit-protein lớp 12
• 2.6.1. Dựa vào cấu tạo phân tử của các chất
• 2.6.2. Dựa vào nhận biết, phân biệt, tách các chất
• 2.6.3. Quan sát qua thực hành thí nghiệm
• 2.6.4. Quan sát qua hình vẽ thí nghiệm
• 2.6.5. Bài tập công nghệ hóa học
• 2.6.6. Bài tập thực tiễn liên quan đến tác hại của các chất với con người
• 2.6.7. Bài tập giải thích hiện tượng thực tế
• 2.7. Một số Kế hoạch dạy học chương Amin-Aminoaxit-Protein lớp 12 nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cho học sinh bằng bài tập thực nghiệm
• 2.8. Xây dựng bộ công cụ đánh giá năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cho học sinh trung học phổ thông
• 2.8.1. Xây dựng các tiêu chuẩn, tiêu chí, chỉ số, chỉ báo đánh giá năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn
• 2.8.2. Thiết kế bảng kiểm quan sát đánh giá năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cho học sinh trong dạy học hóa học
• 2.8.3. Thiết kế phiếu hỏi học sinh về mức độ phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn cho học sinh
• 2.8.4. Thiết kế bài kiểm tra
• 2.9. Tiểu kết chương 2
• 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm
• 3.3. Kế hoạch thực nghiệm sư phạm
• 3.3.1. Chọn địa bàn và đối tượng thực nghiệm sư phạm
• 3.3.2. Chọn địa bàn thực nghiệm sư phạm
• 3.3.3. Đối tượng thực nghiệm sư phạm
• 3.3.4. Thiết kế kế một số hoạch dạy học, trao đổi với giáo viên để chỉnh sửa và hoàn thiện áp dụng thực tế
• 3.4. Tiến hành thực nghiệm sư phạm
• 3.5. Đánh giá định lượng
• 3.6. Xử lí thông tin thu thập từ các kết quả của quá trình thực nghiệm sư phạm
• 3.7. Đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.8. Tiểu kết chương 3
• 4. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• MỞ ĐẦU

I. Tổng quan về phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học

Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học là một trong những mục tiêu quan trọng trong giáo dục hiện đại. Đặc biệt, chương Amin-Aminoaxit-Protein trong chương trình hóa học lớp 12 cung cấp nhiều kiến thức có thể áp dụng vào thực tiễn. Việc sử dụng bài tập thực nghiệm không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về lý thuyết mà còn kích thích sự sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề trong các tình huống thực tế.

1.1. Khái niệm về năng lực vận dụng kiến thức hóa học

Năng lực vận dụng kiến thức hóa học được hiểu là khả năng áp dụng các kiến thức đã học vào các tình huống thực tiễn. Điều này bao gồm việc nhận diện, phân tích và giải quyết các vấn đề liên quan đến hóa học trong cuộc sống hàng ngày.

1.2. Tầm quan trọng của việc phát triển năng lực này

Việc phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn trang bị cho các em kỹ năng cần thiết để giải quyết các vấn đề trong thực tiễn, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục.

II. Thách thức trong việc dạy học chương Amin Aminoaxit Protein

Dạy học chương Amin-Aminoaxit-Protein gặp nhiều thách thức, đặc biệt là trong việc kết hợp lý thuyết với thực hành. Học sinh thường gặp khó khăn trong việc liên kết kiến thức hóa học với các ứng dụng thực tiễn. Điều này đòi hỏi giáo viên phải có phương pháp dạy học sáng tạo và hiệu quả.

2.1. Khó khăn trong việc áp dụng kiến thức vào thực tiễn

Nhiều học sinh không thể nhận ra mối liên hệ giữa kiến thức hóa học và các hiện tượng trong cuộc sống hàng ngày. Điều này dẫn đến việc học sinh không hứng thú và không tích cực trong việc học tập.

2.2. Thiếu tài liệu và phương pháp dạy học hiệu quả

Giáo viên thường thiếu tài liệu và phương pháp dạy học phù hợp để phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học cho học sinh. Việc này cần được khắc phục để nâng cao chất lượng dạy học.

III. Phương pháp dạy học hiệu quả cho chương Amin Aminoaxit Protein

Để phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học, việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực là rất cần thiết. Sử dụng bài tập thực nghiệm là một trong những phương pháp hiệu quả giúp học sinh tiếp cận kiến thức một cách trực quan và sinh động.

3.1. Sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học

Bài tập thực nghiệm giúp học sinh thực hành và trải nghiệm trực tiếp các hiện tượng hóa học. Điều này không chỉ giúp các em hiểu rõ hơn về lý thuyết mà còn phát triển kỹ năng thực hành và tư duy phản biện.

3.2. Kết hợp lý thuyết và thực hành

Việc kết hợp lý thuyết và thực hành trong dạy học sẽ giúp học sinh dễ dàng nhận diện và giải quyết các vấn đề thực tiễn. Giáo viên cần thiết kế các bài tập thực nghiệm liên quan đến nội dung chương học để tăng cường sự hứng thú cho học sinh.

IV. Ứng dụng thực tiễn của kiến thức hóa học trong cuộc sống

Kiến thức về Amin, aminoaxit và protein không chỉ có giá trị trong học tập mà còn có ứng dụng rộng rãi trong đời sống. Việc hiểu rõ về các chất này giúp học sinh nhận thức được vai trò của hóa học trong thực tiễn, từ đó nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe và môi trường.

4.1. Ứng dụng trong dinh dưỡng

Amin và protein là những thành phần thiết yếu trong chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Học sinh cần hiểu rõ về vai trò của chúng trong cơ thể để có lựa chọn thực phẩm hợp lý.

4.2. Ứng dụng trong công nghiệp

Kiến thức về aminoaxit và protein cũng có ứng dụng trong nhiều lĩnh vực công nghiệp như sản xuất thực phẩm, dược phẩm và mỹ phẩm. Điều này giúp học sinh nhận thức được tầm quan trọng của hóa học trong phát triển kinh tế.

V. Kết luận và hướng phát triển tương lai

Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học qua bài tập thực nghiệm là một hướng đi đúng đắn trong giáo dục hiện đại. Cần tiếp tục nghiên cứu và áp dụng các phương pháp dạy học mới để nâng cao chất lượng giáo dục hóa học, đáp ứng yêu cầu của xã hội.

5.1. Tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp dạy học

Đổi mới phương pháp dạy học là cần thiết để phát triển năng lực cho học sinh. Việc áp dụng các phương pháp dạy học tích cực sẽ giúp học sinh hứng thú hơn với môn học.

5.2. Định hướng nghiên cứu trong tương lai

Cần có thêm nhiều nghiên cứu về việc sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học hóa học, đặc biệt là trong các chương học có tính ứng dụng cao như Amin-Aminoaxit-Protein. Điều này sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển năng lực cho học sinh.