Luận án về thiền phái Tào Động và sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai ở Bắc Việt Nam

• Tác giả: Hoàng Thị Lan Anh
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Quốc Tuấn
• Trường học: Học viện Khoa học Xã hội
• Chuyên ngành: Tôn giáo học
• Đề tài: Truyền thừa Thiền phái Tào Động ở phía Bắc Việt Nam: Nghiên cứu Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• 1.1. Nhóm tài liệu gốc về lịch sử và tư tưởng Thiền phái Tào Động
• 1.2. Nhóm tài liệu thứ cấp liên đến lịch sử, truyền thừa Thiền phái Tào Động ở Trung Hoa, và lịch sử du nhập ở phía Bắc Việt Nam trong đó có Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai
• 1.3. Đánh giá chung và những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
• 1.4. Một số khái niệm, thuật ngữ được sử dụng trong luận án
• 2. KHÁI QUÁT LỊCH SỬ HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH DU NHẬP THIỀN PHÁI TÀO ĐỘNG VÀO PHÍA BẮC VIỆT NAM
• 2.1. Khái quát lịch sử hình thành Thiền phái Tào Động ở Trung Quốc
• 2.2. Quá trình du nhập và phát triển tông Tào Động ở phía Bắc Việt Nam
• 3. TƯ TƯỞNG VÀ CÁC THẾ HỆ TRUYỀN THỪA THIỀN PHÁI TÀO ĐỘNG TRONG SƠN MÔN HỒNG PHÚC HÒE NHAI
• 3.1. Khái quát về Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai
• 3.2. Truyền thừa tư tưởng Thiền phái Tào Động ở Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai
• 3.3. Pháp mạch truyền thừa Thiền phái Tào Động thuộc Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai
• 4. ĐÓNG GÓP CỦA SƠN MÔN HỒNG PHÚC HÒE NHAI TRONG LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN PHẬT GIÁO VIỆT NAM VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ ĐẶT RA
• 4.1. Những đóng góp của Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai với lịch sử phát triển Phật giáo và dân tộc Việt Nam
• 4.2. Những vấn đề đặt ra trong Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• CÁC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN ÁN
• DANH MỤC BẢNG, BIỂU
• CHÚ THÍCH VỀ CÁC ĐỆ TỬ CỦA CÁC TỔ
• BẢNG THỐNG KÊ CÁC CHÙA SƠN MÔN HPHN

I. Giới thiệu về thiền phái Tào Động

Thiền phái Tào Động, một trong năm tông phái của Thiền tông Trung Quốc, đã có một lịch sử dài và phong phú. Được sáng lập bởi Lục Tổ Tuệ Năng, Tào Động đã du nhập vào Việt Nam vào khoảng thế kỷ XVII. Sự phát triển của thiền phái này tại Bắc Việt Nam, đặc biệt là qua Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai, đã tạo ra những ảnh hưởng sâu sắc đến văn hóa và tôn giáo tại đây. Nghiên cứu về thiền phái Tào Động không chỉ giúp hiểu rõ hơn về lịch sử phát triển của Phật giáo Việt Nam mà còn làm nổi bật những giá trị văn hóa tâm linh mà thiền phái này mang lại. Theo tác giả Hoàng Thị Lan Anh, "Thiền phái Tào Động đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của người dân Bắc Việt Nam."

1.1. Lịch sử hình thành và phát triển

Lịch sử hình thành của thiền phái Tào Động bắt đầu từ những năm đầu của triều đại Minh tại Trung Quốc. Từ đó, thiền phái này đã phát triển mạnh mẽ và du nhập vào Việt Nam qua các thiền sư như Thủy Nguyệt và Tông Diễn. Sự kết hợp giữa các yếu tố văn hóa địa phương và tư tưởng thiền đã tạo ra một hình thức tu tập độc đáo. Nghiên cứu cho thấy rằng, "Sự du nhập của Tào Động vào Bắc Việt Nam không chỉ là một quá trình truyền bá tôn giáo mà còn là sự giao thoa văn hóa giữa các tôn giáo khác nhau như Nho giáo và Đạo giáo."

II. Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai

Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai được xem là tổ đình lớn nhất của thiền phái Tào Động tại Bắc Việt Nam. Tại đây, các thế hệ thiền sư đã truyền thừa và phát triển tư tưởng của thiền phái này. Hồng Phúc Hòe Nhai không chỉ là nơi tu tập mà còn là trung tâm văn hóa, nơi diễn ra nhiều hoạt động tôn giáo và văn hóa. Theo nghiên cứu, "Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai đã đóng góp không nhỏ vào việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa tâm linh của dân tộc Việt Nam."

2.1. Đặc điểm và vai trò của Sơn môn

Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai có những đặc điểm riêng biệt trong việc tổ chức và thực hành tôn giáo. Nơi đây không chỉ là nơi thờ tự mà còn là nơi giáo dục và đào tạo các thế hệ tăng ni. Các hoạt động tại Sơn môn thường xuyên diễn ra, từ các khóa tu tập đến các buổi thuyết giảng về tư tưởng của thiền phái Tào Động. "Sự hiện diện của Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai đã tạo ra một không gian linh thiêng, nơi mà các tín đồ có thể tìm thấy sự bình an và tĩnh lặng trong tâm hồn," tác giả nhấn mạnh.

III. Đóng góp của Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai trong lịch sử phát triển Phật giáo Việt Nam

Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai đã có những đóng góp quan trọng trong việc phát triển Phật giáo Việt Nam. Những hoạt động hoằng pháp, giáo dục và truyền bá tư tưởng thiền đã giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về giá trị của thiền phái Tào Động. Theo nghiên cứu, "Đóng góp của Sơn môn không chỉ dừng lại ở việc truyền thừa mà còn mở rộng ra các hoạt động xã hội, góp phần vào sự phát triển bền vững của Phật giáo tại Bắc Việt Nam."

3.1. Những vấn đề đặt ra

Mặc dù có nhiều đóng góp, Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai cũng đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc duy trì và phát triển. Các vấn đề như sự thay đổi trong nhu cầu tâm linh của người dân, sự cạnh tranh từ các tôn giáo khác và việc bảo tồn các giá trị truyền thống đang là những thách thức lớn. "Cần có những giải pháp cụ thể để bảo tồn và phát huy giá trị của Sơn môn Hồng Phúc Hòe Nhai trong bối cảnh hiện đại," tác giả đề xuất.