Nghiên cứu dinh dưỡng và hợp chất sinh học từ nấm lớn Bắc Trung Bộ

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU, CÁC CHỮ CÁI VIẾT TẮT

DANH SÁCH BẢNG

DANH SÁCH HÌNH

MỞ ĐẦU

0.1. Lí do chọn đề tài

0.2. Đối tượng nghiên cứu

0.3. Nhiệm vụ nghiên cứu

0.4. Phương pháp nghiên cứu

0.5. Những đóng góp mới của luận án

0.6. Cấu trúc của luận án

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN

1.1. Thành phần dinh dưỡng của nấm

1.1.1. Hàm lượng chất khô

1.1.2. Protein và acid amin

1.1.3. Khoáng chất

1.2. Đặc điểm chung về hình thái

1.3. Thành phần hóa học

1.3.1. Đặc điểm hình thái và phân bố

1.3.2. Thành phần hóa học và hoạt tính sinh học

1.3.2.1. Chi linh chi (Ganoderma)

1.3.2.1.1. Đặc điểm hình thái

1.3.2.1.2. Thành phần hóa học và hoạt tính sinh học

1.3.2.2. Nấm cổ linh chi (Ganoderma applanatum)

1.3.2.2.1. Đặc điểm hình thái và phân bố

1.3.2.2.2. Thành phần hóa học

1.3.2.2.3. Hoạt tính sinh học

2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP VÀ THỰC NGHIỆM

2.1. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

2.2. Các phương pháp xử lý mẫu và chiết

2.3. Các phương pháp phân tích, phân tách hỗn hợp và phân lập các hợp chất

2.4. Phương pháp khảo sát cấu trúc các hợp chất

2.4.1. Hoá chất, dụng cụ và thiết bị

2.4.1.1. Dụng cụ và thiết bị

2.4.2. Nghiên cứu thành phần các chất dinh dưỡng có trong các loài nấm lớn vùng Bắc Trung Bộ

2.4.2.1. Xác định thành phần khoáng và các nguyên tố vi lượng

2.4.2.2. Xác định hàm lượng acid amin

2.4.2.3. Xác định hàm lượng các vitamin A và E

2.4.2.4. Xác định hàm lượng ergosterol và ergosterol peroxide

2.4.3. Phân tích bằng sắc ký (HPLC)

2.4.4. Nghiên cứu các hợp chất từ loài nấm than (Daldinia concentrica)

2.4.4.1. Chiết xuất, phân lập, xác định cấu trúc các hợp chất phân lập được

2.4.4.2. Các dữ liệu vật lý

2.4.5. Nghiên cứu các hợp chất từ nấm cổ linh chi (Ganoderma applanatum)

2.4.5.1. Chiết xuất và phân lập các hợp chất

2.4.5.2. Các dữ kiện vật lý và phổ

2.4.6. Phương pháp thử hoạt tính

2.4.6.1. Gây độc tế bào

2.4.6.2. Kháng viêm

3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN

3.1. Kết quả xác định hàm lượng các chất dinh dưỡng của một số loài nấm

3.1.1. Thành phần khoáng và các nguyên tố vi lượng

3.1.2. Hàm lượng các acid amin trong các mẫu nấm

3.1.3. Hàm lượng các vitamin trong các mẫu nấm

3.1.4. Hàm lượng ergosterol và ergosterol peroxide

3.1.5. Xây dựng đường chuẩn của ergosterol và ergosterol peroxide

3.2. Kết quả phân tích

3.3. Kết quả phân lập hợp chất. Xác định cấu trúc

3.4. Kết quả thử hoạt tính sinh học

3.4.1. Nấm linh chi (Ganoderma applanatum (Pers.))

3.4.1.1. Phân lập một số hợp chất

3.4.1.2. Xác định cấu trúc

DANH MỤC CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về dinh dưỡng nấm

Nấm là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, đặc biệt là dinh dưỡng nấm từ các loài nấm lớn ở Bắc Trung Bộ. Nghiên cứu cho thấy nấm chứa nhiều hợp chất sinh học có lợi cho sức khỏe con người. Hàm lượng chất khô trong nấm thường thấp, khoảng 10%, chủ yếu bao gồm carbohydrate, protein, chất xơ và khoáng chất. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nấm có thể cung cấp một lượng lớn protein và acid amin thiết yếu, làm cho chúng trở thành một nguồn thực phẩm quý giá. Đặc biệt, nấm chứa nhiều khoáng chất như sắt, kẽm và các vitamin A, E, có tác dụng tích cực trong việc tăng cường sức khỏe và hỗ trợ hệ miễn dịch. Theo một nghiên cứu, nấm có thể chứa tới 30% protein, cao hơn nhiều so với nhiều loại rau củ khác. Điều này cho thấy giá trị dinh dưỡng của nấm không thể xem nhẹ trong chế độ ăn uống hàng ngày.

1.1 Thành phần dinh dưỡng của nấm

Thành phần dinh dưỡng của nấm rất đa dạng và phong phú. Nấm chứa nhiều hợp chất tự nhiên từ nấm như polysaccharides, protein, và các vitamin. Hàm lượng protein trong nấm được đánh giá cao hơn so với nhiều loại thực phẩm khác, với tỷ lệ acid amin thiết yếu cao. Nghiên cứu cho thấy nấm có thể cung cấp một lượng lớn vitamin và khoáng chất, giúp cải thiện sức khỏe tổng thể. Đặc biệt, nấm linh chi (Ganoderma) được biết đến với khả năng tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Các hợp chất sinh học trong nấm như ergosterol và các hợp chất phenolic cũng đã được chứng minh có tác dụng chống viêm và chống oxy hóa, góp phần vào việc bảo vệ sức khỏe con người.

II. Nghiên cứu hợp chất sinh học từ nấm

Nghiên cứu về hợp chất sinh học từ nấm lớn Bắc Trung Bộ đã chỉ ra rằng nấm không chỉ là nguồn thực phẩm mà còn là nguồn dược liệu quý giá. Các hợp chất như polysaccharides, triterpenoids, và flavonoids có trong nấm đã được chứng minh có tác dụng tích cực trong việc hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Nghiên cứu cho thấy nấm có khả năng sản sinh ra các hợp chất có hoạt tính sinh học cao, có thể được ứng dụng trong y học và công nghệ sinh học. Việc phân lập và xác định cấu trúc của các hợp chất này là rất quan trọng để hiểu rõ hơn về tác dụng của chúng. Các nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng nấm có thể chứa nhiều hợp chất có trọng lượng phân tử lớn, có khả năng chống viêm và tăng cường miễn dịch, điều này mở ra nhiều cơ hội cho việc phát triển các sản phẩm chức năng từ nấm.

2.1 Phân lập và xác định cấu trúc hợp chất

Quá trình phân lập và xác định cấu trúc các hợp chất sinh học từ nấm là một bước quan trọng trong nghiên cứu. Các phương pháp hiện đại như sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) và phổ khối lượng đã được sử dụng để phân tích và xác định các hợp chất có trong nấm. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng từ dịch chiết của nấm Daldinia concentrica, có thể thu được nhiều hợp chất mới, trong đó có hợp chất DCM1 với cấu trúc độc đáo. Việc xác định cấu trúc của các hợp chất này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về hoạt tính sinh học của chúng mà còn mở ra hướng đi mới cho việc phát triển các sản phẩm dược phẩm từ nấm.

III. Tác dụng dinh dưỡng của nấm trong y học

Nấm không chỉ có giá trị dinh dưỡng mà còn có tác dụng trong y học. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tác dụng dinh dưỡng của nấm có thể hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý, bao gồm ung thư và các bệnh viêm nhiễm. Nấm linh chi, chẳng hạn, được biết đến với khả năng tăng cường hệ miễn dịch và hỗ trợ điều trị viêm gan. Các hợp chất sinh học trong nấm có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, điều này đã được chứng minh qua nhiều nghiên cứu lâm sàng. Việc sử dụng nấm như một phần của chế độ ăn uống có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và phòng ngừa bệnh tật.

3.1 Nấm và sức khỏe con người

Nghiên cứu cho thấy rằng việc tiêu thụ nấm có thể mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Nấm chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi sự tổn thương do gốc tự do. Ngoài ra, nấm còn có khả năng điều chỉnh mức cholesterol trong máu, hỗ trợ hệ tiêu hóa và tăng cường sức khỏe tim mạch. Các hợp chất có trong nấm cũng đã được chứng minh có tác dụng kháng viêm, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính. Việc bổ sung nấm vào chế độ ăn uống hàng ngày không chỉ giúp cải thiện sức khỏe mà còn có thể hỗ trợ trong việc điều trị một số bệnh lý.

Luận án về thành phần dinh dưỡng và hợp chất sinh học của nấm lớn ở Bắc Trung Bộ