Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu điều trị bệnh ấu trùng giun đũa chó mèo bằng thiabendazole tại trung tâm Medic TP.HCM (2017-2019)

• Tác giả: Lê Đình Vĩnh Phúc
• Người hướng dẫn: TS. Huỳnh Hồng Quang
• Trường học: Hà Nội
• Chuyên ngành: Truyền nhiễm và các bệnh nhiệt đới
• Đề tài: Nghiên Cứu Đặc Điểm Lâm Sàng, Cận Lâm Sàng Và Kết Quả Điều Trị Bằng Thiabendazole Trên Người Mắc Bệnh Ấu Trùng Giun Đũa Chó, Mèo Tại Trung Tâm Medic Thành Phố Hồ Chí Minh (2017 - 2019)
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC MỘT SỐ KÝ HIỆU, TỪ VIẾT TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Giới thiệu về bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo Toxocara spp.
• 1.2. Lịch sử nghiên cứu bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• 1.3. Tác nhân gây bệnh
• 1.4. Phân loại khoa học
• 1.5. Hình thái học của Toxocara spp.
• 1.6. Một số đặc điểm dịch tễ bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• 1.7. Phân bố dịch tễ bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo
• 1.8. Yếu tố nguy cơ nhiễm ấu trùng Toxocara spp.
• 1.9. Tình hình nghiên cứu dịch tễ học bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo
• 1.10. Phương thức lây nhiễm
• 1.11. Chu kỳ sinh học của giun đũa chó, mèo
• 1.12. Đặc điểm lâm sàng bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• 1.12.1. Thể ấu trùng di chuyển nội tạng
• 1.12.2. Thể ấu trùng di chuyển ở mắt
• 1.12.3. Thể ấu trùng di chuyển ở thần kinh
• 1.12.4. Thể lâm sàng không đặc hiệu
• 1.13. Cơ sở đáp ứng miễn dịch chống lại Toxocara spp. trên người
• 1.14. Vai trò của kháng thể IgG trong bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• 1.15. Vai trò của IgE trong bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• 1.16. Vai trò bạch cầu ái toan trong bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• 1.17. Các phương pháp xét nghiệm trong bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo
• 1.17.1. Chẩn đoán sinh học phân tử
• 1.17.2. Chẩn đoán huyết thanh học
• 1.18. Chẩn đoán ca bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo trên lâm sàng
• 1.18.1. Định nghĩa ca bệnh theo Pawlowski
• 1.18.2. Định nghĩa ca bệnh theo Bộ Y tế (2016)
• 1.18.3. Định nghĩa ca bệnh theo Bộ Y tế (2020)
• 1.19. Chẩn đoán các thể bệnh ấu trùng di chuyển do Toxocara spp.
• 1.20. Điều trị bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• 1.20.1. Điều trị nội khoa
• 1.20.2. Điều trị ngoại khoa
• 1.21. Đánh giá kết quả và theo dõi sau điều trị
• 1.22. Tình hình nghiên cứu điều trị bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• 1.22.1. Trên thế giới
• 1.22.2. Tại Việt Nam
• 1.23. Phòng chống bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• 1.23.1. Vệ sinh môi trường, loại bỏ tác nhân gây bệnh
• 1.23.2. Nghiên cứu vaccine phòng bệnh
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Mục tiêu 1: Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở người mắc bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo điều trị tại trung tâm Medic thành phố Hồ Chí Minh
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu. Nội dung nghiên cứu
• 2.4. Các kỹ thuật sử dụng trong nghiên cứu
• 2.5. Các biến số và chỉ số đánh giá
• 2.6. Mục tiêu 2: Đánh giá kết quả và tính an toàn điều trị bằng thiabendazole ở người mắc bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo
• 2.7. Đối tượng nghiên cứu. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.8. Phương pháp nghiên cứu. Nội dung nghiên cứu
• 2.9. Các kỹ thuật sử dụng trong nghiên cứu
• 2.10. Các biến số và chỉ số đánh giá
• 2.11. Phương pháp xử lý số liệu. Phương pháp kiểm soát nhiễu và hạn chế sai số
• 2.12. Đạo đức trong nghiên cứu
• 2.13. Thành viên tham gia nghiên cứu
• 2.14. Đối tượng tham gia nghiên cứu. Hội đồng Khoa học và Đạo đức Y sinh học
• 2.15. Quản lý dữ liệu
• 2.16. Dịch vụ chăm sóc y tế
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ở người mắc bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo tại trung tâm Medic thành phố Hồ Chí Minh (2017 - 2019)
• 3.2. Đặc điểm bệnh nhân nghiên cứu
• 3.3. Đặc điểm cận lâm sàng ở người mắc bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo
• 3.4. Kết quả và tính an toàn điều trị bằng thiabendazole ở người mắc bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo tại trung tâm Medic thành phố Hồ Chí Minh
• 3.5. Đánh giá tính an toàn điều trị bằng thiabendazole ở người mắc bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng ở người mắc bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo tại trung tâm Medic thành phố Hồ Chí Minh (2017 - 2019)
• 4.2. Thông tin về đối tượng nghiên cứu
• 4.3. Một số đặc điểm lâm sàng trên bệnh nhân tham gia nghiên cứu
• 4.4. Một số đặc điểm cận lâm sàng trên bệnh nhân tham gia nghiên cứu
• 4.5. Kết quả và tính an toàn của thiabendazole trong điều trị bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo tại điểm nghiên cứu
• 4.6. Kết quả điều trị bằng thiabendazole trên người bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo
• 4.7. Tính an toàn của thiabendazole trong điều trị bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo ở người
• TÍNH KHOA HỌC, TÍNH MỚI, TÍNH THỰC TIỄN CỦA LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về bệnh ấu trùng giun đũa chó mèo

Bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo (Toxocara spp.) là một vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng, đặc biệt tại TP.HCM. Bệnh do ấu trùng Toxocara canis và Toxocara cati gây ra, lây truyền từ động vật sang người. Người là vật chủ tình cờ khi nuốt phải trứng có phôi từ đất hoặc thức ăn ô nhiễm. Sau khi vào cơ thể, ấu trùng di chuyển qua thành ruột vào tuần hoàn, gây ra hội chứng ấu trùng di chuyển. Tình trạng này ảnh hưởng đến khoảng 1,4 tỷ người trên toàn cầu, với tỷ lệ nhiễm cao hơn trung bình thế giới tại Việt Nam. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ huyết thanh dương tính với Toxocara spp. ở người tại Việt Nam cao, cho thấy sự cần thiết phải có các nghiên cứu sâu hơn về bệnh này.

1.1 Tác nhân gây bệnh

Toxocara spp. là tác nhân chính gây bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo. Toxocara canis và Toxocara cati là hai loại chính, với chó và mèo là vật chủ chính. Trứng Toxocara có thể tồn tại lâu trong môi trường, gây nguy cơ lây nhiễm cho con người. Sau khi nuốt phải, trứng nở thành ấu trùng trong ruột non, sau đó di chuyển đến các cơ quan khác trong cơ thể, gây ra các triệu chứng lâm sàng khác nhau. Việc hiểu rõ về tác nhân gây bệnh là rất quan trọng để phát triển các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

1.2 Đặc điểm lâm sàng

Bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào vị trí ấu trùng di chuyển trong cơ thể. Các thể lâm sàng chính bao gồm thể ấu trùng di chuyển nội tạng, thể thần kinh, thể mắt và thể không đặc hiệu. Mỗi thể bệnh có những triệu chứng riêng biệt, từ nhẹ đến nặng, có thể gây ra tổn thương nghiêm trọng đến các cơ quan. Việc nhận diện sớm các triệu chứng này là rất quan trọng để có thể can thiệp kịp thời.

II. Phương pháp điều trị bằng thiabendazole

Thiabendazole là một trong những thuốc được sử dụng để điều trị bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo. Thuốc này hoạt động bằng cách ức chế enzyme fumarate reductase của ký sinh trùng, từ đó ngăn chặn quá trình tạo ATP, làm giảm khả năng sống sót của ấu trùng trong cơ thể người. Nghiên cứu cho thấy, việc sử dụng thiabendazole có thể mang lại hiệu quả điều trị cao, tuy nhiên, cần phải đánh giá kỹ lưỡng về tính an toàn và hiệu quả của thuốc trong các nghiên cứu lâm sàng. Việc theo dõi các tác dụng phụ cũng như sự hồi phục của bệnh nhân sau điều trị là rất cần thiết để đảm bảo an toàn cho người bệnh.

2.1 Kết quả điều trị

Kết quả điều trị bằng thiabendazole cho thấy tỷ lệ hồi phục cao ở bệnh nhân mắc bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo. Nghiên cứu tại TP.HCM cho thấy, sau một liệu trình điều trị, nhiều bệnh nhân đã có sự cải thiện rõ rệt về triệu chứng lâm sàng và cận lâm sàng. Tuy nhiên, cần có thêm các nghiên cứu dài hạn để đánh giá hiệu quả bền vững của phương pháp điều trị này.

2.2 Tính an toàn của thuốc

Tính an toàn của thiabendazole trong điều trị bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo đã được đánh giá qua nhiều nghiên cứu. Mặc dù thuốc này được FDA công nhận, nhưng vẫn cần theo dõi chặt chẽ các tác dụng phụ có thể xảy ra. Các nghiên cứu cho thấy, một số bệnh nhân có thể gặp phải các phản ứng không mong muốn, tuy nhiên, tỷ lệ này là thấp. Việc theo dõi và báo cáo các tác dụng phụ là rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho người bệnh.

III. Tình hình nghiên cứu tại TP

Tại TP.HCM, nghiên cứu về bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo và hiệu quả điều trị bằng thiabendazole đã được thực hiện trong giai đoạn 2017-2019. Các nghiên cứu này không chỉ cung cấp thông tin về đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh mà còn đánh giá hiệu quả và tính an toàn của phương pháp điều trị. Kết quả từ các nghiên cứu này sẽ góp phần nâng cao nhận thức về bệnh và cải thiện các biện pháp phòng ngừa cũng như điều trị tại địa phương.

3.1 Đặc điểm bệnh nhân

Đặc điểm bệnh nhân mắc bệnh ấu trùng giun đũa chó, mèo tại TP.HCM cho thấy sự đa dạng về độ tuổi, giới tính và tình trạng sức khỏe. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bệnh thường gặp ở những người có tiếp xúc gần với chó, mèo hoặc sống trong môi trường ô nhiễm. Việc hiểu rõ đặc điểm bệnh nhân sẽ giúp các bác sĩ có phương pháp điều trị phù hợp hơn.

3.2 Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ bệnh nhân hồi phục sau điều trị bằng thiabendazole là cao. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc điều trị sớm và đúng cách có thể giảm thiểu các biến chứng nghiêm trọng. Các dữ liệu thu thập được từ nghiên cứu sẽ là cơ sở để xây dựng các hướng dẫn điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả hơn trong tương lai.