Giá trị bộ câu hỏi GERDQ trong chẩn đoán và điều trị bệnh trào ngược dạ dày tại Bệnh viện Quân y 91

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (TNDDTQ) là một bệnh lý mãn tính, xảy ra khi acid dạ dày và đôi khi mật trào ngược lên thực quản. Các acid này kích thích niêm mạc thực quản và gây ra triệu chứng. TNDDTQ là một bệnh lý phổ biến và ngày càng gia tăng do những thay đổi về lối sống, sinh hoạt. Theo tài liệu, cơ vòng thực quản dưới là yếu tố quan trọng, quyết định đến việc bảo vệ thực quản trước sự tấn công của dịch vị dạ dày. Khi nuốt, cơ thắt dưới thực quản giãn ra cho phép thức ăn được thực quản co bóp đi xuống dạ dày dễ dàng. Nhu động của thực quản là sự co bóp của các cơ thực quản theo chiều từ trên xuống dưới có tác dụng đẩy dịch trào ngược trở lại dạ dày. Dịch nhầy thực quản và Bicarbonat trong nước bọt do có tính kiềm sẽ trung hòa pH của dịch vị làm giảm hoặc mất sự kích thích của dịch vị lên niêm mạc thực quản và ngăn chặn sự xâm nhập của ion H+ (trong HCl) vào lớp sâu của niêm mạc thực quản. Các dịch nhầy trong thực quản có độ pH cao hơn trong dạ dày nên nó có khả năng trung hòa lượng acid từ dạ dày trào lên. Tuy nhiên, vẫn còn một lượng nhỏ acid tồn đọng lại trong thực quản; khi đó, nước bọt có chứa Bicarbonat sẽ làm nhiệm vụ là chất trung hòa nốt lượng acid đó. Ngoài ra, sức đề kháng của lớp niêm mạc thực quản giúp ngăn chặn tổn thương viêm thực quản bởi các tế bào niêm mạc có khả năng tái sinh khá nhanh. Bộ câu hỏi GERDQ được xây dựng dựa trên cơ sở tính tổng điểm của các triệu chứng cơ năng của bệnh TNDDTQ, có khả năng phát hiện sớm, đánh giá, theo dõi bệnh TNDDTQ. Bộ câu hỏi này được bệnh nhân và bác sĩ chấp nhận nhiều bởi không xâm lấn, do đó có tiềm năng ứng dụng cao tại các cơ sở y tế chăm sóc sức khỏe ban đầu.

Triệu chứng lâm sàng của TNDDTQ có thể chia làm 2 nhóm: triệu chứng tại thực quản (hội chứng trào ngược điển hình với nóng rát sau xương ức, ợ chua, nuốt khó, nuốt đau; hội chứng đau ngực do trào ngược; và một số triệu chứng khác như khó chịu hoặc buồn nôn, đầy bụng chậm tiêu, tiết nước bọt) và triệu chứng ngoài thực quản (các triệu chứng về tai mũi họng, hô hấp). Khi TNDDTQ có đầy đủ triệu chứng lâm sàng thì chẩn đoán rõ ràng, tuy nhiên những trường hợp không điển hình cần phải tiến hành làm các xét nghiệm để hỗ trợ chẩn đoán. Các xét nghiệm cận lâm sàng hữu ích trong chẩn đoán TNDDTQ bao gồm: chụp cản quang thực quản, dạ dày, tá tràng; Test Bernstein đo độ nhạy với acid của thực quản; đo pH thực quản liên tục 24h; chụp xạ hình thực quản (Scintigraphy); và nội soi.

Bộ câu hỏi GERDQ có giá trị trong chẩn đoán và đánh giá kết quả điều trị bệnh TNDDTQ tại bệnh viện. GERDQ là một công cụ sàng lọc hữu ích, không xâm lấn, dễ sử dụng và tiết kiệm chi phí, giúp phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ TNDDTQ. Điểm GERDQ tương quan với mức độ tổn thương niêm mạc thực quản được quan sát qua nội soi. Sự thay đổi điểm GERDQ trước và sau điều trị phản ánh hiệu quả của phác đồ điều trị. Việc sử dụng GERDQ giúp bác sĩ đánh giá mức độ nặng của bệnh, theo dõi diễn biến bệnh và hiệu quả điều trị, từ đó đưa ra quyết định điều trị phù hợp cho từng bệnh nhân. Tuy nhiên, độ nhạy và độ đặc hiệu của bộ câu hỏi GERDQ cũng khác nhau giữa một số nghiên cứu. Một số nghiên cứu cho thấy GERDQ có giá trị chẩn đoán với độ nhạy và độ đặc hiệu lần lượt là 82,0 và 84,0. Nghiên cứu khác lại cho giá trị độ nhạy và độ đặc hiệu của là 66 và 64.

Nghiên cứu "Giá trị bộ câu hỏi GERDQ trong chẩn đoán và điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản tại Bệnh viện Quân y 91 Quân khu I" đánh giá giá trị của bộ câu hỏi GERDQ trong việc chẩn đoán và theo dõi điều trị bệnh TNDDTQ. Nghiên cứu này giúp khẳng định tính hữu ích của GERDQ trong thực tiễn lâm sàng tại bệnh viện, đặc biệt là trong việc sàng lọc, chẩn đoán và đánh giá hiệu quả điều trị TNDDTQ. Kết quả nghiên cứu cho thấy GERDQ có thể được sử dụng như một công cụ hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ trong việc quản lý bệnh nhân TNDDTQ, giúp tối ưu hóa quy trình chẩn đoán và điều trị, đồng thời giảm thiểu các xét nghiệm xâm lấn và tốn kém. Việc áp dụng GERDQ tại Bệnh viện Quân y 91 Quân khu I góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho bệnh nhân.