I. Tổng Quan Đào Tạo Liên Tục Điều Dưỡng TPHCM 2018 2023
Ngành y tế là một ngành đặc thù, đòi hỏi cán bộ y tế cần liên tục cập nhật kiến thức chuyên môn và kỹ năng để đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao. Việc đào tạo liên tục cho điều dưỡng đóng vai trò quan trọng, vì họ là người trực tiếp tiếp xúc và chăm sóc người bệnh. Đào tạo liên tục cho điều dưỡng viên không chỉ là yêu cầu mà còn là trách nhiệm để đảm bảo chất lượng dịch vụ y tế. Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá thực trạng và nhu cầu đào tạo tại Viện Y Dược học Dân tộc Thành phố Hồ Chí Minh (Viện YDHDT) trong giai đoạn 2018-2023. Kết quả sẽ là cơ sở để xây dựng kế hoạch đào tạo phù hợp, nâng cao năng lực đội ngũ điều dưỡng, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe cộng đồng.
1.1. Tầm quan trọng của CME Điều Dưỡng TPHCM hiện nay
Trong bối cảnh hiện nay, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học kỹ thuật và nhu cầu ngày càng cao về chất lượng dịch vụ y tế, việc đào tạo liên tục điều dưỡng càng trở nên cấp thiết. Các nước đều có quy định bắt buộc nhân viên y tế bổ sung kiến thức liên tục, cập nhật thông tin mới nhất về kỹ năng lâm sàng, kiến thức chuyên môn, tổ chức quản lý công việc, đạo đức y học, giảng dạy lâm sàng và nghiên cứu khoa học nhằm không ngừng nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ. CME là yếu tố then chốt đảm bảo chất lượng đào tạo điều dưỡng.
1.2. Vai trò Điều Dưỡng Việt Nam trong hệ thống Y tế
Trong hệ thống y tế, điều dưỡng đóng vai trò vô cùng quan trọng. Điều dưỡng là những người trực tiếp chăm sóc người bệnh. Năm 2018, nhân sự khối điều dưỡng – hộ sinh chiếm tổng cộng 32,9% tổng số nhân lực các chuyên ngành trong lĩnh vực Y tế (Niêm giám thống kê Y tế 2018) (4). Với vai trò quan trọng như vậy, việc liên tục cập nhật và nâng cao trình độ chuyên môn và ngoài chuyên môn là một trong những điều quan trọng và cũng đã được cụ thể hóa trong chuẩn năng lực nghề nghiệp cho điều dưỡng (5).
II. Phân Tích Thực Trạng Đào Tạo Điều Dưỡng TPHCM 2018 2021
Giai đoạn 2018-2021, thực trạng đào tạo điều dưỡng tại Viện YDHDT TPHCM cho thấy sự quan tâm của Ban Giám đốc đến công tác bồi dưỡng nghiệp vụ điều dưỡng. Số lượng các khóa đào tạo tăng dần qua các năm, tập trung vào cả kiến thức chuyên môn và kỹ năng mềm. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế cần khắc phục, như sự phân bố không đồng đều về số lượng học viên tham gia giữa các khoa phòng, hình thức đào tạo chưa đa dạng và việc đánh giá hiệu quả đào tạo chưa được thực hiện một cách hệ thống. Cần có những nghiên cứu sâu hơn để đánh giá tác động của đào tạo liên tục đến chất lượng chăm sóc người bệnh.
2.1. Số lượng và nội dung khóa đào tạo liên tục điều dưỡng
Kết quả ghi nhận: Thực trạng công tác đào tạo liên tục có 96,5% điều dưỡng có tham gia đào tạo liên tục giai đoạn 2018-2021 đảm bảo đủ 48 tiết. Tổng số khóa đào tạo liên tục điều dưỡng được tham gia tăng dần theo từng năm, trong giai đoạn từ năm 2018 đến năm 2021 tỷ lệ khóa đào tạo về chuyên môn đều chiếm cao nhất (lần lượt là 66,7%, 63,2%, 76,7% và 80,6%) tiếp theo là khóa đào tạo về kỹ năng mềm (lần lượt là 20%, 21,1%, 13,3%, 9,7%).
2.2. Hình thức đào tạo và phương pháp giảng dạy
Theo tài liệu, các hình thức đào tạo liên tục bao gồm: tập huấn, đào tạo, chuyển giao kỹ thuật, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ ngắn hạn trong và ngoài nước theo hình thức tập trung hoặc trực tuyến (E-learning). Hội thảo, hội nghị, tọa đàm khoa học trong và ngoài nước về lĩnh vực chuyên môn y tế. Việc sử dụng đa dạng hình thức đào tạo giúp học viên tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả hơn.
2.3. Đánh giá chất lượng các khóa đào tạo đã triển khai
Một nghiên cứu năm 2019 ghi nhận trong 4 năm từ năm 2015 đến năm 2018, Viện đã đào tạo cho 1.289 lượt học viên và 702 học viên trên tổng số 33 khóa đào tạo và có 74,36% các học viên đánh giá cao tính thiết thực và phù hợp của nội dung đào tạo với công việc của họ (7). Tuy nhiên, cần có đánh giá chi tiết hơn về mức độ cải thiện kỹ năng và kiến thức của điều dưỡng sau khi tham gia các khóa đào tạo.
III. Xác Định Nhu Cầu Đào Tạo Điều Dưỡng TPHCM 2022 2023
Việc xác định nhu cầu đào tạo điều dưỡng giai đoạn 2022-2023 là rất quan trọng để xây dựng kế hoạch đào tạo sát thực tế và hiệu quả. Nghiên cứu cho thấy, nhu cầu nâng cao năng lực điều dưỡng tập trung vào các kiến thức chuyên môn mới, kỹ năng giao tiếp, tư vấn cho người bệnh, và các quy định, văn bản pháp luật mới trong lĩnh vực y tế. Việc khảo sát định kỳ nhu cầu đào tạo giúp các cơ sở y tế nắm bắt được những thiếu hụt về kiến thức và kỹ năng của điều dưỡng, từ đó có kế hoạch đào tạo phù hợp.
3.1. Ưu tiên nội dung đào tạo chuyên môn và kỹ năng
Trong giai đoạn 2022-2023, nhu cầu đào tạo về nội dung chuyên môn: tỷ lệ điều dưỡng mong muốn được cập nhật kiến thức mới về điều dưỡng đạt 100%, mong muốn được đào tạo về kỹ năng tư vấn, truyền thông giáo dục sức khỏe đạt 100%, mong muốn được phổ biến thông tư, quy định và văn bản liên quan chiếm cao nhất đạt 90,4%. Việc ưu tiên các nội dung này giúp điều dưỡng đáp ứng tốt hơn yêu cầu công việc.
3.2. Mong muốn về hình thức và thời gian đào tạo
Nhu cầu về các đặc điểm mong muốn của các khóa đào tạo liên tục: điều dưỡng mong muốn các khóa đào tạo có tính thực hành cao, giảng viên có kinh nghiệm, thời gian đào tạo phù hợp với lịch làm việc. Các khóa đào tạo điều dưỡng ngắn hạn được ưa chuộng để cân bằng giữa công việc và học tập.
3.3. Kế hoạch đào tạo điều dưỡng sau đại học
Mặc dù tài liệu không đề cập cụ thể đến đào tạo điều dưỡng sau đại học, đây là một hướng phát triển quan trọng để nâng cao trình độ chuyên môn của đội ngũ điều dưỡng. Cần có chính sách khuyến khích và tạo điều kiện cho điều dưỡng tham gia các chương trình đào tạo sau đại học để trở thành các chuyên gia trong lĩnh vực của mình.
IV. Yếu Tố Ảnh Hưởng Thực Trạng Nhu Cầu Đào Tạo Điều Dưỡng
Nghiên cứu chỉ ra nhiều yếu tố ảnh hưởng đến thực trạng và nhu cầu đào tạo liên tục của điều dưỡng. Các yếu tố cá nhân như tuổi tác, trình độ chuyên môn, và thâm niên công tác có tác động đáng kể. Ngoài ra, các yếu tố thuộc về bệnh viện như chính sách hỗ trợ đào tạo, cơ sở vật chất, và nhu cầu của đơn vị cũng đóng vai trò quan trọng. Việc hiểu rõ các yếu tố này giúp xây dựng các chương trình đào tạo phù hợp và hiệu quả hơn.
4.1. Ảnh hưởng của yếu tố cá nhân điều dưỡng
Một số yếu tố liên quan được ghi nhận là có ảnh hưởng theo hướng tích cực đến thực trạng và nhu cầu đào tạo liên tục tại Viện bao gồm tuổi, nội dung và hình thức liên quan đến chương trình đào tạo, tổ chức tại Viện, nhu cầu đào tạo của đơn vị, kinh phí hỗ trợ. Ngược lại, các yếu tố ảnh hưởng gồm trình độ chuyên môn, chính sách - quy định, nhân lực được ghi nhận có ảnh hưởng tiêu cực.
4.2. Vai trò của chính sách và quy định về đào tạo
Chính sách và quy định của Bộ Y tế và của Viện YDHDT đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy đào tạo liên tục cho điều dưỡng. Việc có các quy định rõ ràng về số giờ đào tạo bắt buộc, các hình thức đào tạo được công nhận, và các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng đào tạo giúp đảm bảo rằng điều dưỡng được đào tạo một cách bài bản và hiệu quả. Thông tư số 22/2013/TT-BYT (11) quy định rõ về vấn đề này.
4.3. Tác động của cơ sở vật chất và kinh phí hỗ trợ
Cơ sở vật chất đầy đủ và kinh phí hỗ trợ là những yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng đào tạo liên tục. Việc có phòng học, trang thiết bị hiện đại, và nguồn tài chính để chi trả cho giảng viên, tài liệu học tập, và các hoạt động thực hành giúp tạo điều kiện thuận lợi cho điều dưỡng tham gia đào tạo và tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả. Nghiên cứu cho thấy cơ sở vật chất đầy đủ có ảnh hưởng tích cực đến thực trạng ĐTLT.
V. Giải Pháp Nâng Cao Chất Lượng Đào Tạo Điều Dưỡng TPHCM
Để nâng cao chất lượng đào tạo điều dưỡng tại TPHCM, cần có các giải pháp đồng bộ từ việc xây dựng chương trình đào tạo phù hợp, đa dạng hóa hình thức đào tạo, tăng cường hợp tác giữa các cơ sở đào tạo và bệnh viện, đến việc đảm bảo nguồn lực và chính sách hỗ trợ cho điều dưỡng tham gia đào tạo. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Sở Y tế TPHCM, các trường đại học, cao đẳng y tế, và các bệnh viện để xây dựng một hệ thống đào tạo liên tục hiệu quả và bền vững.
5.1. Xây dựng chương trình đào tạo đáp ứng nhu cầu
Chương trình đào tạo cần được xây dựng dựa trên kết quả khảo sát nhu cầu đào tạo điều dưỡng, và phải bám sát thực tế công việc của điều dưỡng tại các bệnh viện. Nội dung đào tạo cần được cập nhật thường xuyên để đáp ứng với những tiến bộ khoa học kỹ thuật mới nhất trong lĩnh vực y tế. Các chương trình đào tạo điều dưỡng chuyên khoa cũng cần được phát triển để đáp ứng nhu cầu của các bệnh viện chuyên khoa.
5.2. Ứng dụng đào tạo điều dưỡng trực tuyến và từ xa
Đào tạo điều dưỡng trực tuyến và từ xa là một giải pháp hiệu quả để giúp điều dưỡng tiếp cận kiến thức một cách linh hoạt và tiết kiệm chi phí. Cần có sự đầu tư vào hạ tầng công nghệ thông tin và phát triển các khóa học trực tuyến chất lượng cao để đáp ứng nhu cầu của điều dưỡng ở các vùng sâu, vùng xa. Đào tạo điều dưỡng từ xa giúp tiếp cận kiến thức không giới hạn không gian.
5.3. Tăng cường hợp tác giữa các cơ sở đào tạo
Cần có sự hợp tác chặt chẽ giữa các trường đại học, cao đẳng y tế, các bệnh viện, và các tổ chức xã hội nghề nghiệp trong việc xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo liên tục cho điều dưỡng. Sự hợp tác này giúp tận dụng được nguồn lực và kinh nghiệm của các bên, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo.
VI. Kết Luận và Hướng Phát Triển Đào Tạo Điều Dưỡng TPHCM
Nghiên cứu về đào tạo liên tục điều dưỡng tại Viện YDHDT TPHCM đã cung cấp những thông tin quan trọng về thực trạng và nhu cầu đào tạo trong giai đoạn 2018-2023. Kết quả nghiên cứu là cơ sở để xây dựng kế hoạch đào tạo phù hợp, nâng cao năng lực đội ngũ điều dưỡng, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Trong tương lai, cần có những nghiên cứu sâu hơn về hiệu quả của các chương trình đào tạo, và các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển chuyên môn điều dưỡng.
6.1. Tóm tắt kết quả nghiên cứu chính
Thực trạng công tác đào tạo liên tục tại Viện giai đoạn 2018-2021 khá khả quan và những nhu cầu của điều dưỡng là hoàn toàn hợp lý. Từ những ghi nhận trên, một số đề xuất, kiến nghị được đưa ra bao gồm: Ban Giám đốc Viện cần tiếp tục duy trì và mở rộng số lượng các khoá đào tạo liên tục của điều dưỡng cũng như bố trí ngân sách đào tạo hàng năm.
6.2. Đề xuất và kiến nghị cho tương lai
Các phòng chức năng cần phối hợp định kỳ khảo sát nhu cầu học của điều dưỡng viên và theo dõi, đánh giá; Bản thân điều dưỡng nên chủ động lên kế hoạch để bảo đảm số tiết đào tạo theo quy định, nội dung đào tạo phù hợp với yêu cầu chuyên môn và/hoặc năng lực thực hành mà bản thân còn hạn chế.
6.3. Hướng nghiên cứu sâu hơn về hiệu quả đào tạo
Cần có những nghiên cứu sâu hơn về hiệu quả của các chương trình đào tạo, và các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển chuyên môn điều dưỡng. Nghiên cứu về đánh giá đào tạo điều dưỡng cần tập trung vào việc đo lường mức độ cải thiện kỹ năng và kiến thức của điều dưỡng, và tác động của đào tạo đến chất lượng chăm sóc người bệnh.
