Đánh giá kết quả của phương pháp xoa bóp bấm huyệt điện châm kết hợp với điện xung trong điều trị đau dây thần kinh tọa

• Tác giả: Đỗ Huy Hùng
• Người hướng dẫn: PGS. Vũ Thường Sơn
• Trường học: Học viện Y Dược học cổ truyền Việt Nam
• Chuyên ngành: Y học cổ truyền
• Đề tài: Đánh giá hiệu quả phương pháp xoa bóp bấm huyệt điện châm trong điều trị đau dây thần kinh tọa
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Quan điểm của Y học hiện đại về đau dây thần kinh tọa
• 1.2. Giải phẫu cột sống thắt lưng và dây thần kinh tọa
• 1.3. Nguyên nhân, cơ chế bệnh sinh gây đau thần kinh tọa
• 1.4. Lâm sàng và cận lâm sàng đau dây thần kinh tọa
• 1.5. Chẩn đoán nguyên nhân
• 1.6. Chẩn đoán phân biệt
• 1.7. Chẩn đoán định khu rễ tổn thương
• 1.8. Điều trị đau thần kinh tọa theo Y học hiện đại
• 1.9. Quan điểm của Y học cổ truyền về đau dây thần kinh tọa
• 1.10. Nguyên nhân gây bệnh
• 1.11. Các thể lâm sàng
• 1.12. Tổng quan Điện châm, Xoa bóp bấm huyệt, Điện xung, Điện Cơ
• 1.13. Xoa bóp bấm huyệt
• 1.14. Tình hình nghiên cứu điều trị đau dây thần kinh tọa trong nước và thế giới
• 1.15. Tình hình nghiên cứu trên thế giới
• 1.16. Tình hình nghiên cứu tại Việt Nam
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Tiêu chuẩn lựa chọn đối tượng nghiên cứu theo YHHĐ
• 2.3. Tiêu chuẩn lựa chọn đối tượng nghiên cứu theo YHCT
• 2.4. Tiêu chuẩn loại trừ đối tượng nghiên cứu
• 2.5. Thời gian nghiên cứu
• 2.6. Địa điểm nghiên cứu
• 2.7. Phương pháp nghiên cứu
• 2.7.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.7.2. Cách chọn mẫu - cỡ mẫu
• 2.7.3. Các chỉ tiêu nghiên cứu
• 2.7.4. Phương tiện nghiên cứu
• 2.7.5. Quy trình nghiên cứu
• 2.7.6. Phương pháp tiến hành
• 2.7.7. Xoa bóp bấm huyệt
• 2.7.8. Tiêu chuẩn đánh giá cụ thể
• 2.7.9. Đánh giá hiệu quả điều trị chung
• 2.7.10. Đánh giá triệu chứng theo thể lâm sàng YHCT
• 2.7.11. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.7.12. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Một số đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm về tuổi
• 3.3. Đặc điểm về giới
• 3.4. Đặc điểm về nghề nghiệp
• 3.5. Đặc điểm về thời gian mắc bệnh
• 3.6. Đặc điểm về hoàn cảnh khởi phát bệnh
• 3.7. Đặc điểm về các chỉ số lâm sàng của hai nhóm trước điều trị
• 3.8. Đặc điểm chức năng sinh hoạt hàng ngày của hai nhóm
• 3.9. Đặc điểm lâm sàng theo Y học cổ truyền
• 3.10. Kết quả điều trị
• 3.10.1. Tác dụng giảm đau theo thang điểm VAS
• 3.10.2. Đánh giá hiệu quả điều trị trên nghiệm pháp Lasègue
• 3.10.3. Đánh giá hiệu quả cải thiện độ giãn CSTL
• 3.10.4. Đánh giá hiệu quả cải thiện tầm vận động gấp CSTL
• 3.10.5. Đánh giá hiệu quả cải thiện tầm vận động duỗi cột sống thắt lưng
• 3.10.6. Đánh giá hiệu quả cải thiện tầm vận động nghiêng bên đau
• 3.10.7. Đánh giá hiệu quả cải thiện tầm vận động xoay bên đau
• 3.10.8. Đánh giá sự cải thiện chức năng sinh hoạt hàng ngày
• 3.10.9. Kết quả điều trị chung
• 3.10.10. Sự thay đổi các triệu chứng YHCT thể phong hàn thấp tý kết hợp can thận hư sau điều trị
• 3.10.11. Tác dụng không mong muốn của phương pháp điều trị
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứu
• 4.2. Thời gian bị bệnh
• 4.3. Kết quả điều trị
• 4.3.1. Sự cải thiện về mức độ đau theo thang điểm VAS
• 4.3.2. Sự cải thiện điều trị trên nghiệm pháp Lasègue
• 4.3.3. Sự cải thiện độ giãn cột sống thắt lưng
• 4.3.4. Sự cải thiện tầm vận động của sống thắt lưng
• 4.3.5. Sự thay đổi các triệu chứng y học cổ truyền sau điều trị
• 4.3.6. Kết quả điều trị chung
• 4.4. Chọn huyệt và kỹ thuật châm
• 4.5. Kỹ thuật châm
• 4.6. Tác dụng không mong muốn trong quá trình điều trị
• 4.6.1. Trên lâm sàng
• 4.6.2. Trên cận lâm sàng
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về đau dây thần kinh tọa

Đau dây thần kinh tọa (ĐDTKT) là một trong những bệnh lý phổ biến, đặc biệt ở những người lao động chân tay. Bệnh thường xuất hiện ở độ tuổi từ 30 đến 60, với triệu chứng chính là đau từ thắt lưng lan xuống chân theo đường đi của dây thần kinh tọa. Nguyên nhân chủ yếu gây ra ĐDTKT là do thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống, hoặc chấn thương. Theo Y học hiện đại, điều trị ĐDTKT chủ yếu bằng thuốc giảm đau và các phương pháp vật lý trị liệu như điện xung. Ngược lại, Y học cổ truyền (YHCT) sử dụng các phương pháp như xoa bóp, bấm huyệt, và châm cứu để giảm đau và phục hồi chức năng. Việc kết hợp giữa YHHĐ và YHCT có thể mang lại hiệu quả điều trị cao hơn.

1.1. Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh

Nguyên nhân gây ĐDTKT rất đa dạng, trong đó thoát vị đĩa đệm là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm khoảng 75%. Cơ chế gây ra đau thường liên quan đến việc chèn ép rễ thần kinh do các tổn thương tại cột sống. Ngoài ra, các bệnh lý như thoái hóa cột sống, trượt đốt sống cũng có thể dẫn đến tình trạng này. Các triệu chứng lâm sàng bao gồm đau cột sống thắt lưng, hạn chế tầm vận động, và các dấu hiệu kích thích rễ thần kinh. Việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân là rất quan trọng để có phương pháp điều trị phù hợp.

II. Phương pháp điều trị đau dây thần kinh tọa

Phương pháp điều trị ĐDTKT hiện nay bao gồm cả YHHĐ và YHCT. Trong YHHĐ, các phương pháp như thuốc giảm đau, điện xung, và vật lý trị liệu được sử dụng để giảm đau và phục hồi chức năng. Đặc biệt, điện xung có tác dụng giãn mạch, tăng cường tuần hoàn và giảm đau hiệu quả. Trong khi đó, YHCT sử dụng xoa bóp, bấm huyệt, và châm cứu để điều trị. Các phương pháp này không chỉ giúp giảm đau mà còn cải thiện tầm vận động và phục hồi chức năng cho bệnh nhân. Việc kết hợp các phương pháp này có thể mang lại hiệu quả điều trị cao hơn, giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục.

2.1. Tác dụng của xoa bóp và bấm huyệt

Xoa bóp và bấm huyệt là hai phương pháp phổ biến trong YHCT, được áp dụng rộng rãi trong điều trị ĐDTKT. Các nghiên cứu cho thấy rằng xoa bóp có tác dụng giảm đau nhanh chóng, cải thiện tuần hoàn máu và thư giãn cơ bắp. Bấm huyệt cũng giúp kích thích các điểm huyệt trên cơ thể, từ đó giảm đau và cải thiện chức năng. Kết hợp giữa xoa bóp và bấm huyệt với các phương pháp hiện đại như điện xung có thể tạo ra hiệu quả điều trị tối ưu, giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và giảm thiểu các triệu chứng đau.

III. Đánh giá hiệu quả điều trị

Đánh giá hiệu quả của phương pháp điều trị ĐDTKT là rất quan trọng để xác định tính khả thi và hiệu quả của các phương pháp kết hợp. Các chỉ số lâm sàng như mức độ đau theo thang điểm VAS, tầm vận động của cột sống, và chức năng sinh hoạt hàng ngày được sử dụng để đánh giá. Kết quả cho thấy rằng việc kết hợp xoa bóp, bấm huyệt, và điện châm mang lại hiệu quả cao trong việc giảm đau và cải thiện chức năng cho bệnh nhân. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng phương pháp này an toàn và ít gây tác dụng phụ, giúp bệnh nhân có thể trở lại với cuộc sống bình thường một cách nhanh chóng.

3.1. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng phương pháp kết hợp giữa xoa bóp, bấm huyệt, và điện châm có tác dụng rõ rệt trong việc giảm đau và cải thiện chức năng cho bệnh nhân ĐDTKT. Các chỉ số lâm sàng như thang điểm VAS cho thấy sự giảm đau đáng kể sau khi điều trị. Ngoài ra, tầm vận động của cột sống cũng được cải thiện rõ rệt, cho thấy hiệu quả của phương pháp điều trị này. Việc theo dõi tác dụng không mong muốn cũng cho thấy rằng phương pháp này an toàn và hiệu quả, góp phần nâng cao chất lượng điều trị cho bệnh nhân.

Tổng quan nghiên cứu

Đau dây thần kinh tọa (ĐDTKT) là một bệnh lý phổ biến tại Việt Nam, chiếm khoảng 50% số bệnh nhân tổn thương dây thần kinh ngoại vi đến điều trị tại các bệnh viện chuyên khoa. Tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở vùng nông thôn và ở nhóm lao động chân tay, đặc biệt là nam giới với tỷ lệ 3:1 so với nữ, chủ yếu ở độ tuổi từ 30 đến 60. Bệnh gây ra các cơn đau lan từ vùng thắt lưng xuống chân theo đường đi của dây thần kinh tọa, ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng lao động và sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Mặc dù không đe dọa tính mạng, ĐDTKT kéo dài gây đau đớn và suy giảm chất lượng cuộc sống.

Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá hiệu quả của phương pháp kết hợp xoa bóp bấm huyệt, điện châm (thuộc Y học cổ truyền - YHCT) với điện xung (thuộc Y học hiện đại - YHHĐ) trong điều trị ĐDTKT thể phong hàn thấp kết hợp can thận hư. Nghiên cứu được thực hiện tại Bệnh viện Tuệ Tĩnh và Bệnh viện Châm cứu Trung ương trong khoảng thời gian từ tháng 6/2019 đến tháng 3/2020, với 60 bệnh nhân được phân chia ngẫu nhiên thành hai nhóm điều trị.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc tận dụng ưu điểm của cả YHCT và YHHĐ nhằm nâng cao hiệu quả điều trị, giảm đau nhanh, cải thiện vận động cột sống thắt lưng và chức năng sinh hoạt hàng ngày. Các chỉ số đánh giá bao gồm thang điểm VAS, nghiệm pháp Lasègue, độ giãn cột sống thắt lưng, tầm vận động cột sống và chỉ số Oswestry Disability Index (ODI).

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai nền tảng lý thuyết chính:

1. Y học cổ truyền (YHCT): Đau dây thần kinh tọa thuộc phạm vi chứng tý, với các thể lâm sàng như phong hàn thấp kết hợp can thận hư, huyết ứ, phong thấp nhiệt. Phương pháp điều trị chủ yếu là xoa bóp bấm huyệt và điện châm, nhằm điều hòa âm dương, khai thông kinh lạc, tăng cường chính khí và đẩy lùi tà khí. Các huyệt chủ yếu được sử dụng gồm Cự liêu, Hoàn khiêu, Thừa phù, Ủy trung, Thừa sơn, Côn lôn, Thái khê, Phục thỏ, Tất nhãn, Hạc đỉnh, Túc tam lý, Dương lăng tuyền, Phong long, Giải khê.

2. Y học hiện đại (YHHĐ): Đau dây thần kinh tọa chủ yếu do thoát vị đĩa đệm, thoái hóa cột sống thắt lưng gây chèn ép rễ thần kinh. Phương pháp điều trị bao gồm dùng thuốc giảm đau, chống viêm, vật lý trị liệu như điện xung, kéo giãn cột sống. Điện xung có tác dụng giảm đau qua cơ chế ức chế dẫn truyền cảm giác đau, kích thích giải phóng endorphin nội sinh, tăng tuần hoàn và giảm viêm.

Các khái niệm chính trong nghiên cứu gồm: thang điểm VAS (đánh giá mức độ đau), nghiệm pháp Lasègue (đánh giá chèn ép rễ thần kinh), độ giãn cột sống thắt lưng (theo nghiệm pháp Schober), tầm vận động cột sống (gấp, duỗi, nghiêng, xoay), chỉ số Oswestry Disability Index (đánh giá chức năng sinh hoạt).

Phương pháp nghiên cứu

• Thiết kế nghiên cứu: Thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên có đối chứng.
• Đối tượng: 60 bệnh nhân ĐDTKT thể phong hàn thấp kết hợp can thận hư, tuổi từ 30 trở lên, được chẩn đoán theo tiêu chuẩn YHHĐ và YHCT, không có chỉ định phẫu thuật hoặc các bệnh lý nặng kèm theo.
• Chia nhóm: Ngẫu nhiên thành nhóm nghiên cứu (30 bệnh nhân) điều trị bằng xoa bóp bấm huyệt, điện châm kết hợp điện xung; nhóm chứng (30 bệnh nhân) điều trị bằng xoa bóp bấm huyệt và điện châm.
• Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 6/2019 đến tháng 3/2020.
• Phương pháp chọn mẫu: Lấy mẫu thuận tiện, đảm bảo tính đại diện và đủ cỡ mẫu cho thử nghiệm lâm sàng.
• Phương pháp phân tích: Sử dụng phần mềm SPSS 20, kiểm định T-test ghép cặp để so sánh trước và sau điều trị, kiểm định khi bình phương hoặc Fisher để so sánh tỷ lệ giữa hai nhóm.
• Các chỉ tiêu đánh giá: Mức độ đau (VAS), nghiệm pháp Lasègue, độ giãn cột sống thắt lưng, tầm vận động cột sống, chức năng sinh hoạt hàng ngày (ODI), các chỉ số huyết học và sinh hóa máu, theo dõi tác dụng không mong muốn.
• Quy trình điều trị: Liệu trình 15 ngày, đánh giá kết quả vào các thời điểm D0, D7, D15.
• Phương tiện nghiên cứu: Máy điện châm M8, máy điện xung ES-522, kim châm cứu vô khuẩn, thước đo tầm vận động, thước đo VAS, bộ câu hỏi Oswestry.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Giảm đau theo thang điểm VAS: Nhóm nghiên cứu giảm trung bình từ mức 7,2 xuống 2,1 sau 15 ngày, giảm 70,8%; nhóm chứng giảm từ 7,1 xuống 3,5, giảm 50,7%. Sự khác biệt giữa hai nhóm có ý nghĩa thống kê (p < 0,05).

2. Cải thiện nghiệm pháp Lasègue: Góc nâng chân ở nhóm nghiên cứu tăng từ trung bình 45° lên 75°, đạt mức tốt; nhóm chứng tăng từ 46° lên 65°, mức khá. Tỷ lệ bệnh nhân có nghiệm pháp Lasègue âm tính sau điều trị ở nhóm nghiên cứu là 80%, nhóm chứng 60%.

3. Độ giãn cột sống thắt lưng: Nhóm nghiên cứu cải thiện từ 12,5 cm lên 14,2 cm (tăng 13,6%), nhóm chứng từ 12,6 cm lên 13,5 cm (tăng 7,1%). Sự khác biệt có ý nghĩa (p < 0,05).

4. Tầm vận động cột sống: Nhóm nghiên cứu có sự cải thiện đáng kể ở các động tác gấp, duỗi, nghiêng và xoay với mức tăng trung bình 20-30%, trong khi nhóm chứng chỉ tăng 10-15%.

5. Chức năng sinh hoạt hàng ngày (ODI): Điểm ODI giảm từ 16 xuống 6 ở nhóm nghiên cứu, giảm 62,5%; nhóm chứng giảm từ 15 xuống 9, giảm 40%. Tỷ lệ cải thiện chức năng tốt và khá ở nhóm nghiên cứu đạt 85%, nhóm chứng 65%.

6. Tác dụng không mong muốn: Không ghi nhận biến chứng nghiêm trọng; một số bệnh nhân có bầm tím nhẹ tại vị trí xoa bóp, không ảnh hưởng đến quá trình điều trị.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy phương pháp kết hợp xoa bóp bấm huyệt, điện châm với điện xung mang lại hiệu quả vượt trội so với chỉ dùng xoa bóp bấm huyệt và điện châm. Sự phối hợp này tận dụng cơ chế giảm đau đa chiều: điện châm kích thích phản xạ thần kinh, điều hòa âm dương và kinh lạc theo YHCT; điện xung ức chế dẫn truyền cảm giác đau và tăng giải phóng endorphin theo YHHĐ.

So sánh với các nghiên cứu trước đây trong và ngoài nước, tỷ lệ cải thiện đau và chức năng của nghiên cứu này tương đương hoặc cao hơn, minh chứng cho tính khả thi và hiệu quả của phương pháp phối hợp. Việc cải thiện tầm vận động và chức năng sinh hoạt góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân ĐDTKT.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức giảm điểm VAS, biểu đồ đường cho sự thay đổi góc nghiệm pháp Lasègue và độ giãn cột sống, bảng so sánh điểm ODI trước và sau điều trị giữa hai nhóm.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng rộng rãi phương pháp phối hợp: Khuyến nghị các cơ sở y tế chuyên khoa áp dụng kết hợp xoa bóp bấm huyệt, điện châm và điện xung trong điều trị ĐDTKT để nâng cao hiệu quả giảm đau và phục hồi chức năng, đặc biệt trong các bệnh viện y học cổ truyền và phục hồi chức năng.

2. Đào tạo chuyên môn: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao kỹ thuật điện châm, xoa bóp bấm huyệt và sử dụng máy điện xung cho cán bộ y tế nhằm đảm bảo chất lượng điều trị và an toàn cho bệnh nhân.

3. Theo dõi và đánh giá liên tục: Thiết lập hệ thống theo dõi kết quả điều trị và tác dụng không mong muốn trong quá trình áp dụng thực tế, nhằm điều chỉnh phác đồ phù hợp với từng đối tượng bệnh nhân.

4. Nghiên cứu mở rộng: Khuyến khích thực hiện các nghiên cứu đa trung tâm với cỡ mẫu lớn hơn, kéo dài thời gian theo dõi để đánh giá hiệu quả lâu dài và tác động của phương pháp phối hợp trên các thể bệnh khác nhau của ĐDTKT.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Bác sĩ Y học cổ truyền và Y học hiện đại: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để áp dụng phối hợp các phương pháp điều trị truyền thống và hiện đại, nâng cao hiệu quả điều trị ĐDTKT.

2. Chuyên gia vật lý trị liệu và phục hồi chức năng: Tham khảo kỹ thuật xoa bóp bấm huyệt, điện châm và điện xung, cũng như các chỉ số đánh giá chức năng vận động và đau để xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.

3. Sinh viên và học viên cao học ngành Y học cổ truyền, Y học phục hồi chức năng: Tài liệu tham khảo quý giá cho việc học tập, nghiên cứu và phát triển đề tài liên quan đến điều trị đau thần kinh tọa.

4. Nhà quản lý y tế và hoạch định chính sách: Cung cấp bằng chứng khoa học để xây dựng các chương trình đào tạo, phát triển kỹ thuật điều trị kết hợp, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

Câu hỏi thường gặp

1. Phương pháp kết hợp xoa bóp bấm huyệt, điện châm và điện xung có an toàn không?
   Nghiên cứu ghi nhận không có tác dụng phụ nghiêm trọng, chỉ một số trường hợp bầm tím nhẹ tại vị trí xoa bóp. Việc thực hiện đúng kỹ thuật và theo dõi sát sao giúp đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.

2. Điện xung có tác dụng giảm đau như thế nào?
   Điện xung kích thích các sợi thần kinh lớn, ức chế dẫn truyền cảm giác đau lên não, đồng thời kích thích giải phóng endorphin nội sinh, giúp giảm đau hiệu quả trong các bệnh cơ xương khớp.

3. Liệu trình điều trị kéo dài bao lâu để thấy hiệu quả?
   Theo nghiên cứu, liệu trình 15 ngày với đánh giá kết quả sau 7 và 15 ngày đã cho thấy cải thiện rõ rệt về mức độ đau và chức năng vận động.

4. Có thể áp dụng phương pháp này cho các thể đau thần kinh tọa khác không?
   Nghiên cứu tập trung vào thể phong hàn thấp kết hợp can thận hư, tuy nhiên cơ chế tác dụng của phương pháp có thể mở rộng áp dụng cho các thể khác sau khi có nghiên cứu bổ sung.

5. Phương pháp này có thể thay thế hoàn toàn thuốc giảm đau không?
   Phương pháp phối hợp giúp giảm đau hiệu quả và có thể giảm liều thuốc, nhưng không hoàn toàn thay thế thuốc trong mọi trường hợp, cần phối hợp điều trị đa phương thức theo chỉ định bác sĩ.

Kết luận

• Phương pháp kết hợp xoa bóp bấm huyệt, điện châm và điện xung giảm đau ĐDTKT hiệu quả hơn so với chỉ dùng xoa bóp bấm huyệt và điện châm, với mức giảm điểm VAS trung bình trên 70%.
• Cải thiện rõ rệt các chỉ số vận động cột sống thắt lưng và chức năng sinh hoạt hàng ngày, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống bệnh nhân.
• Phương pháp an toàn, không gây tác dụng phụ nghiêm trọng, phù hợp áp dụng trong điều trị lâm sàng.
• Nghiên cứu mở ra hướng phối hợp điều trị YHCT và YHHĐ hiệu quả, cần được nhân rộng và nghiên cứu thêm trên các thể bệnh khác.
• Khuyến nghị triển khai đào tạo kỹ thuật và áp dụng rộng rãi tại các cơ sở y tế chuyên khoa trong thời gian tới.

Hành động tiếp theo: Các cơ sở y tế và nhà nghiên cứu nên phối hợp triển khai áp dụng phương pháp này, đồng thời tiến hành nghiên cứu đa trung tâm để củng cố bằng chứng khoa học và hoàn thiện phác đồ điều trị.