Thực trạng và yếu tố liên quan đến trầm cảm ở bà mẹ có trẻ dưới 6 tuổi bị khuyết tật tại Bệnh viện Nhi Trung ương

• Tác giả: Hoàng Minh Trang
• Người hướng dẫn: Pgs.Ts Nguyễn Sinh Phúc
• Trường học: Trường Đại Học Khoa Học Xã Hội Và Nhân Văn
• Chuyên ngành: Tâm Lý Học
• Đề tài: Thực Trạng Và Một Số Yếu Tố Liên Quan Đến Trầm Cảm Ở Bà Mẹ Có Trẻ Dưới 6 Tuổi Bị Khuyết Tật Tại Bệnh Viện Nhi Trung Ương
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Tổng quan các nghiên cứu về trầm cảm và trầm cảm ở bà mẹ có con khuyết tật
• 1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam
• 1.3. Các nghiên cứu ở nước ngoài
• 1.4. Lý luận về trầm cảm
• 1.4.1. Khái niệm về trầm cảm
• 1.4.2. Biểu hiện lâm sàng của rối loạn trầm cảm
• 1.4.3. Nguyên nhân dẫn đến trầm cảm
• 1.4.4. Tiêu chuẩn chẩn đoán trầm cảm và phân loại trầm cảm theo ICD-10
• 1.4.5. Một số lí thuyết tâm lí học về trầm cảm
• 1.4.5.1. Thuyết phân tâm học của Freud về trầm cảm
• 1.4.5.2. Trầm cảm theo học thuyết nhận thức
• 1.4.5.3. Trầm cảm theo thuyết gắn bó
• 1.4.5.4. Theo tâm lý học hành vi
• 1.4.5.5. Chủ nghĩa hiện thực trầm cảm
• 1.4.5.6. Sự tuyệt vọng tập nhiễm
• 1.5. Trầm cảm ở người mẹ có con bị khuyết tật và các yếu tố liên quan
• 1.5.1. Khái niệm trẻ khuyết tật
• 1.5.2. Trầm cảm ở bà mẹ có con khuyết tật
• 1.5.3. Các biểu hiện trầm cảm của người mẹ có con bị khuyết tật
• 1.5.4. Các yếu tố liên quan đến trầm cảm của người mẹ có con bị khuyết tật
• 1.6. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: TỔ CHỨC VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Địa bàn nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Nghiên cứu lý luận và xây dựng công cụ nghiên cứu
• 2.4. Điều tra thực trạng
• 2.5. Phương pháp nghiên cứu
• 2.5.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.5.2. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu
• 2.5.3. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.5.4. Thông tin và các yếu tố trong nghiên cứu
• 2.5.5. Phương pháp phân tích số liệu
• 2.5.6. Đạo đức trong nghiên cứu
• 2.5.7. Hạn chế của nghiên cứu, các sai số có thể gặp và cách khắc phục
• 2.6. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thông tin chung
• 3.2. Các yếu tố nhân khẩu xã hội học của bà mẹ
• 3.2.1. Tuổi của bà mẹ khi sinh con bị khuyết tật
• 3.2.2. Lựa chọn hình thức chăm sóc PHCN cho trẻ khuyết tật
• 3.2.3. Tuổi của trẻ bị khuyết tật
• 3.3. Các yếu tố thuộc về gia đình
• 3.4. Yếu tố thuộc về môi trường xã hội
• 3.5. Tỷ lệ trầm cảm ở bà mẹ có con khuyết tật
• 3.5.1. Tỷ lệ có hay không bị trầm cảm ở bà mẹ theo thang điểm BECK
• 3.5.2. Tỷ lệ trầm cảm theo mức độ
• 3.5.3. Tỷ lệ trầm cảm theo số con và tình trạng khuyết tật của trẻ
• 3.5.4. Tỷ lệ trầm cảm theo thời gian chăm sóc trẻ/ngày của các bà mẹ
• 3.6. Một số yếu tố liên quan đến trầm cảm ở bà mẹ có con khuyết tật
• 3.6.1. Phân tích 2 biến
• 3.6.2. Một số yếu tố liên quan đến trầm cảm ở bà mẹ (Kiểm định đa biến - Hồi quy Logistic)
• 3.7. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• Về mặt lý luận
• Về mặt thực tiễn
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về trầm cảm ở bà mẹ có trẻ khuyết tật dưới 6 tuổi

Trầm cảm là một vấn đề sức khỏe tâm thần nghiêm trọng, đặc biệt ở những bà mẹ có trẻ khuyết tật dưới 6 tuổi. Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tỷ lệ mắc trầm cảm trong cộng đồng ngày càng gia tăng. Đặc biệt, bà mẹ có trẻ khuyết tật thường phải đối mặt với nhiều áp lực và căng thẳng, dẫn đến tình trạng trầm cảm. Nghiên cứu cho thấy rằng sức khỏe tâm thần của bà mẹ có mối liên hệ chặt chẽ với sự phát triển của trẻ. Việc hiểu rõ về tình trạng này là rất cần thiết để có những biện pháp hỗ trợ kịp thời.

1.1. Khái niệm và biểu hiện của trầm cảm ở bà mẹ

Trầm cảm ở bà mẹ có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng như cảm giác buồn bã, mất hứng thú, và khó khăn trong việc chăm sóc trẻ. Theo Beck và cộng sự, cảm giác tuyệt vọng là một trong những đặc điểm cốt lõi của trầm cảm. Những bà mẹ này thường cảm thấy áp lực và lo lắng về tương lai của con cái, đặc biệt khi trẻ có khuyết tật.

1.2. Tình trạng sức khỏe tâm thần của bà mẹ tại Bệnh viện Nhi Trung ương

Tại Bệnh viện Nhi Trung ương, có khoảng 20.000 trẻ khuyết tật đến khám mỗi năm, trong đó 80% là trẻ dưới 6 tuổi. Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ trầm cảm ở bà mẹ có trẻ khuyết tật cao hơn so với những bà mẹ có trẻ khỏe mạnh. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có các chương trình hỗ trợ tâm lý cho bà mẹ.

II. Vấn đề và thách thức trong việc chăm sóc trẻ khuyết tật

Chăm sóc trẻ khuyết tật là một thách thức lớn đối với các bà mẹ. Họ không chỉ phải đối mặt với những khó khăn trong việc chăm sóc trẻ mà còn phải chịu áp lực từ xã hội và gia đình. Nhiều bà mẹ cảm thấy cô đơn và thiếu sự hỗ trợ, dẫn đến tình trạng trầm cảm. Việc thiếu thông tin và kiến thức về cách chăm sóc trẻ khuyết tật cũng là một yếu tố quan trọng.

2.1. Áp lực tâm lý từ việc chăm sóc trẻ khuyết tật

Bà mẹ có trẻ khuyết tật thường phải dành nhiều thời gian và công sức để chăm sóc, dẫn đến căng thẳng và mệt mỏi. Họ có thể cảm thấy bất lực khi không thể cải thiện tình trạng của con, từ đó gia tăng nguy cơ mắc trầm cảm.

2.2. Thiếu sự hỗ trợ từ gia đình và xã hội

Nhiều bà mẹ không nhận được sự hỗ trợ cần thiết từ gia đình và xã hội. Điều này khiến họ cảm thấy cô đơn và không có ai để chia sẻ. Sự thiếu hụt này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của bà mẹ mà còn tác động tiêu cực đến sự phát triển của trẻ.

III. Phương pháp hỗ trợ tâm lý cho bà mẹ có trẻ khuyết tật

Để giảm thiểu tình trạng trầm cảm ở bà mẹ có trẻ khuyết tật, cần có các phương pháp hỗ trợ tâm lý hiệu quả. Các chương trình tư vấn tâm lý, nhóm hỗ trợ và các hoạt động giáo dục có thể giúp bà mẹ cảm thấy được hỗ trợ và chia sẻ. Việc nâng cao nhận thức về sức khỏe tâm thần cũng rất quan trọng.

3.1. Tư vấn tâm lý cho bà mẹ

Tư vấn tâm lý có thể giúp bà mẹ hiểu rõ hơn về tình trạng của mình và tìm ra các phương pháp ứng phó hiệu quả. Các chuyên gia tâm lý có thể cung cấp thông tin và hỗ trợ cần thiết để bà mẹ cảm thấy tự tin hơn trong việc chăm sóc trẻ.

3.2. Nhóm hỗ trợ cho bà mẹ

Tham gia vào các nhóm hỗ trợ có thể giúp bà mẹ cảm thấy không cô đơn. Họ có thể chia sẻ kinh nghiệm và tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người có hoàn cảnh tương tự. Điều này không chỉ giúp giảm bớt căng thẳng mà còn tạo ra một cộng đồng hỗ trợ.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu

Nghiên cứu về trầm cảm ở bà mẹ có trẻ khuyết tật tại Bệnh viện Nhi Trung ương đã chỉ ra rằng việc nâng cao sức khỏe tâm thần cho bà mẹ là rất cần thiết. Các chương trình hỗ trợ tâm lý và giáo dục có thể giúp cải thiện tình trạng sức khỏe tâm thần của bà mẹ, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống cho cả gia đình.

4.1. Kết quả từ nghiên cứu tại Bệnh viện Nhi Trung ương

Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ trầm cảm ở bà mẹ có trẻ khuyết tật cao hơn so với những bà mẹ khác. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có các biện pháp can thiệp kịp thời để hỗ trợ bà mẹ.

4.2. Ứng dụng các biện pháp hỗ trợ

Các biện pháp hỗ trợ như tư vấn tâm lý và nhóm hỗ trợ đã được áp dụng tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Những biện pháp này đã giúp nhiều bà mẹ cảm thấy được hỗ trợ và giảm bớt căng thẳng.

V. Kết luận và tương lai của nghiên cứu về trầm cảm ở bà mẹ

Trầm cảm ở bà mẹ có trẻ khuyết tật là một vấn đề nghiêm trọng cần được quan tâm. Nghiên cứu này đã chỉ ra rằng cần có các biện pháp hỗ trợ kịp thời để giúp bà mẹ vượt qua khó khăn. Tương lai cần tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về vấn đề này để tìm ra các giải pháp hiệu quả hơn.

5.1. Tầm quan trọng của việc nghiên cứu tiếp theo

Nghiên cứu tiếp theo cần tập trung vào việc phát triển các chương trình hỗ trợ tâm lý cho bà mẹ. Điều này sẽ giúp nâng cao sức khỏe tâm thần và cải thiện chất lượng cuộc sống cho cả gia đình.

5.2. Khuyến nghị cho các chính sách hỗ trợ

Cần có các chính sách hỗ trợ từ chính phủ và các tổ chức xã hội để giúp đỡ bà mẹ có trẻ khuyết tật. Các chương trình giáo dục và hỗ trợ tâm lý cần được triển khai rộng rãi để đảm bảo sức khỏe tâm thần cho bà mẹ.