Xác định hormon sinh dục trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe bằng sắc ký lỏng khối phổ

• Tác giả: Đặng Thị Kim Hằng
• Người hướng dẫn: TS. Đặng Thị Ngọc Lan
• Trường học: Trường Đại học Dược Hà Nội
• Chuyên ngành: Hóa phân tích và Kiểm nghiệm thuốc
• Đề tài: Xác định một số hormon sinh dục trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe bằng phương pháp sắc ký lỏng khối phổ
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• 1. ĐẶT VẤN ĐỀ
• 2. TỔNG QUAN VỀ HORMON
• 2.1. Giới thiệu chung
• 2.2. Giới thiệu về hormon sinh dục
• 2.3. Các quy định hiện hành đối với hormon sinh dục
• 2.4. Các phương pháp phân tích hormon sinh dục
• 2.4.1. Các nghiên cứu đã được thực hiện xác định một số hormon sinh dục
• 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Nguyên vật liệu, thiết bị
• 3.3. Dung môi, hóa chất. Thiết bị, dụng cụ
• 3.4. Nội dung nghiên cứu
• 3.4.1. Khảo sát điều kiện LC – MS
• 3.4.2. Khảo sát điều kiện xử lý mẫu
• 3.4.3. Đánh giá ảnh hưởng nền mẫu lên tín hiệu của chất phân tích
• 3.4.4. Thẩm định phương pháp phân tích
• 3.4.5. Áp dụng phương pháp xác định mẫu thực tế trên thị trường
• 4. THỰC NGHIỆM, KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
• 4.1. Xây dựng quy trình phân tích bằng phương pháp LC – MS/MS
• 4.1.1. Khảo sát điều kiện phân tích
• 4.1.2. Khảo sát quy trình xử lí mẫu
• 4.1.3. Đánh giá ảnh hưởng nền mẫu lên tín hiệu của chất phân tích
• 4.1.4. Thẩm định phương pháp phân tích. Độ phù hợp hệ thống
• 4.1.5. Giới hạn định lượng, giới hạn phát hiện. Khoảng tuyến tính
• 4.1.6. Độ đúng và độ lặp lại. Ứng dụng phương pháp xác định hormon sinh dục trong mẫu thực phẩm bảo vệ sức khỏe trên thị trường
• 4.1.6.1. Về xây dựng phương pháp phân tích
• 4.1.6.2. Về thẩm định phương pháp
• 4.1.6.3. Về kết quả phân tích
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Phương pháp sắc ký lỏng khối phổ LC MS MS

Phương pháp sắc ký lỏng khối phổ (LC-MS/MS) là một kỹ thuật phân tích hiện đại, kết hợp giữa sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC) và khối phổ kế (MS). Phương pháp này được sử dụng rộng rãi trong việc xác định các hợp chất hữu cơ, đặc biệt là hormon sinh dục trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe. LC-MS/MS có độ nhạy cao, độ chính xác tốt và khả năng phân tích đồng thời nhiều chất trong một mẫu. Điều này giúp đảm bảo kiểm soát chất lượng thực phẩm và phát hiện các chất cấm hoặc có hại cho sức khỏe con người.

1.1. Nguyên lý hoạt động

LC-MS/MS hoạt động dựa trên nguyên lý tách các chất trong mẫu bằng sắc ký lỏng hiệu năng cao, sau đó ion hóa và phân tích khối lượng bằng khối phổ kế. Quá trình này cho phép xác định chính xác các hormon sinh dục như progesteron, testosteron và 17β-estradiol trong thực phẩm chức năng. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả trong việc phân tích các mẫu phức tạp, đảm bảo độ chính xác và độ nhạy cao.

1.2. Ưu điểm của LC MS MS

LC-MS/MS có nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp phân tích truyền thống. Độ nhạy cao giúp phát hiện các hormon sinh dục ở nồng độ thấp. Khả năng phân tích đồng thời nhiều chất giúp tiết kiệm thời gian và chi phí. Phương pháp này cũng có độ chính xác cao, đảm bảo kết quả phân tích đáng tin cậy. Đây là công cụ quan trọng trong kiểm tra chất lượng thực phẩm và đảm bảo an toàn cho sức khỏe con người.

II. Hormon sinh dục trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe

Hormon sinh dục như progesteron, testosteron và 17β-estradiol thường được sử dụng trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe để hỗ trợ các chức năng sinh lý. Tuy nhiên, việc sử dụng không kiểm soát các hormon này có thể gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe con người, bao gồm tăng nguy cơ ung thư, rối loạn nội tiết và các vấn đề về sinh sản. Do đó, việc xác định hormon trong thực phẩm chức năng là vô cùng cần thiết.

2.1. Tác dụng và tác hại của hormon sinh dục

Hormon sinh dục có vai trò quan trọng trong việc điều hòa các chức năng sinh lý, như phát triển giới tính và duy trì sức khỏe sinh sản. Tuy nhiên, việc sử dụng quá mức hoặc không kiểm soát có thể dẫn đến các tác hại như tăng nguy cơ ung thư, rối loạn nội tiết và các vấn đề về sinh sản. Đặc biệt, testosteron và 17β-estradiol được liệt kê vào danh mục chất có nguy cơ gây ung thư.

2.2. Quy định về hormon sinh dục trong thực phẩm

Theo Thông tư 10/2021/TT-BYT, testosteron bị cấm sử dụng trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe. Các hormon khác như progesteron và 17β-estradiol cũng cần được kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng. Việc tuân thủ các quy định này giúp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo sức khỏe con người.

III. Ứng dụng công nghệ trong phân tích hormon

Việc ứng dụng công nghệ hiện đại như LC-MS/MS trong phân tích hormon sinh dục đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Phương pháp này không chỉ giúp phát hiện chính xác các hormon mà còn đảm bảo độ nhạy và độ chính xác cao. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc kiểm soát chất lượng thực phẩm và đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

3.1. Thẩm định phương pháp phân tích

Quá trình thẩm định phương pháp phân tích bao gồm đánh giá độ chính xác, độ lặp lại, giới hạn phát hiện và giới hạn định lượng. Việc thẩm định kỹ lưỡng giúp đảm bảo phương pháp LC-MS/MS đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và cho kết quả đáng tin cậy.

3.2. Kết quả phân tích thực tế

Các kết quả phân tích thực tế cho thấy LC-MS/MS có khả năng phát hiện các hormon sinh dục trong thực phẩm bảo vệ sức khỏe với độ nhạy và độ chính xác cao. Điều này giúp đảm bảo an toàn thực phẩm và bảo vệ sức khỏe con người.