Nghiên Cứu Yếu Tố Nguy Cơ Và Hình Ảnh Cộng Hưởng Từ Sọ Não Ở Bệnh Nhân Đái Tháo Đường Type 2 Có Rối Loạn Nhận Thức

• Tác giả: Nguyễn Văn Vy Hậu
• Người hướng dẫn: PGS. Hoàng Minh Lợi
• Trường học: Đại học Huế - Trường Đại học Y Dược
• Chuyên ngành: Nội khoa
• Đề tài: Nghiên cứu các yếu tố nguy cơ và hình ảnh học cộng hưởng từ sọ não ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 có rối loạn thần kinh nhận thức
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Huế

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Cơ chế bệnh sinh và yếu tố nguy cơ rối loạn thần kinh nhận thức ở bệnh nhân đái tháo đường type 2
• 1.2. Đại cương về rối loạn thần kinh nhận thức
• 1.3. Đặc điểm hình ảnh cộng hưởng từ sọ não ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 có rối loạn thần kinh nhận thức
• 1.4. Các tổn thương điển hình của rối loạn thần kinh nhận thức
• 1.5. Các nghiên cứu liên quan về rối loạn thần kinh nhận thức ở bệnh đái tháo đường type 2
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp thu thập - xử lý số liệu
• 2.4. Đạo đức trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung một số yếu tố nguy cơ và tình trạng kiểm soát đái tháo đường của đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Phân tích đặc điểm tổn thương cộng hưởng từ sọ não và phân tầng rối loạn thần kinh nhận thức ở đối tượng nghiên cứu
• 3.3. Mối liên quan giữa các yếu tố nguy cơ và cộng hưởng từ sọ não với các mức độ rối loạn thần kinh nhận thức
• 3.4. Phân tích tương quan giữa các yếu tố nguy cơ, tổn tương cộng hưởng từ sọ não và rối loạn thần kinh nhận thức qua thang điểm MMSE, MoCA
• 3.5. Phương trình dự báo nguy cơ tổn thương teo não và vi mạch não
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm một số yếu tố nguy cơ, tình trạng kiểm soát đái tháo đường ở đối tượng nghiên cứu
• 4.2. Khảo sát đặc điểm tổn thương trên hình ảnh học cộng hưởng từ sọ não và phân tầng rối loạn thần kinh nhận thức ở đối tượng nghiên cứu
• 4.3. Đánh giá mối liên quan và tương quan giữa các yếu tố nguy cơ và hình ảnh học cộng hưởng từ sọ não với các mức độ rối loạn chức năng thần kinh nhận thức ở đối tượng nghiên cứu
• 4.4. Phương trình hồi quy đa biến dự báo nguy cơ tổn thương não trên bệnh nhân đái tháo đường
• ĐỀ XUẤT VÀ KIẾN NGHỊ
• CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU KHOA HỌC LIÊN QUAN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Nghiên cứu yếu tố nguy cơ

Nghiên cứu tập trung vào việc xác định các yếu tố nguy cơ liên quan đến rối loạn nhận thức ở bệnh nhân đái tháo đường type 2. Các yếu tố như kiểm soát HbA1c, huyết áp, lipid máu, và béo phì được phân tích kỹ lưỡng. Kết quả cho thấy, kiểm soát kém các chỉ số này làm tăng nguy cơ rối loạn thần kinh nhận thức. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, đái tháo đường type 2 làm tăng nguy cơ tiến triển đến bệnh Alzheimer gấp ba lần so với người không mắc bệnh.

1.1. Yếu tố nguy cơ đái tháo đường

Các yếu tố như kiểm soát HbA1c, huyết áp, và lipid máu được xem là những yếu tố nguy cơ chính. Nghiên cứu cho thấy, việc kiểm soát kém các chỉ số này làm tăng nguy cơ rối loạn nhận thức. Đặc biệt, kiểm soát huyết áp lý tưởng có thể bảo vệ tim mạch nhưng lại làm gia tăng nguy cơ rối loạn thần kinh nhận thức.

1.2. Béo phì và lối sống

Béo phì và lối sống tĩnh tại cũng được xác định là những yếu tố nguy cơ quan trọng. Nghiên cứu chỉ ra rằng, những bệnh nhân có chỉ số khối cơ thể (BMI) cao và lối sống ít vận động có nguy cơ cao hơn đối với rối loạn nhận thức.

II. Hình ảnh cộng hưởng từ sọ não

Nghiên cứu sử dụng hình ảnh cộng hưởng từ sọ não để đánh giá các tổn thương não ở bệnh nhân đái tháo đường type 2 có rối loạn nhận thức. Các tổn thương như teo não, tổn thương mạch máu, và nhồi máu não im lặng được phát hiện phổ biến. Kết quả cho thấy, các tổn thương này có mối liên hệ chặt chẽ với mức độ rối loạn nhận thức.

2.1. Teo não và tổn thương mạch máu

Teo não và tổn thương mạch máu là hai dạng tổn thương phổ biến được phát hiện qua hình ảnh cộng hưởng từ sọ não. Nghiên cứu chỉ ra rằng, những bệnh nhân có tổn thương teo não và mạch máu có mức độ rối loạn nhận thức cao hơn so với những bệnh nhân không có tổn thương.

2.2. Nhồi máu não im lặng

Nhồi máu não im lặng cũng được phát hiện ở nhiều bệnh nhân. Nghiên cứu cho thấy, những bệnh nhân có tổn thương này có nguy cơ cao hơn đối với rối loạn nhận thức và tiến triển nhanh hơn đến các bệnh lý thần kinh nghiêm trọng.

III. Bệnh nhân đái tháo đường type 2 và rối loạn nhận thức

Nghiên cứu tập trung vào đối tượng bệnh nhân đái tháo đường type 2 có rối loạn nhận thức. Kết quả cho thấy, đái tháo đường type 2 làm tăng nguy cơ rối loạn nhận thức thông qua nhiều cơ chế bệnh sinh, bao gồm ảnh hưởng lên hệ thống mạch máu não và tăng tổn thương nhu mô não.

3.1. Cơ chế bệnh sinh

Nghiên cứu chỉ ra rằng, đái tháo đường type 2 ảnh hưởng lên rối loạn nhận thức thông qua nhiều cơ chế bệnh sinh, bao gồm ảnh hưởng lên hệ thống mạch máu não và tăng tổn thương nhu mô não. Các cơ chế này làm gia tăng nguy cơ tiến triển đến các bệnh lý thần kinh nghiêm trọng như Alzheimer và sa sút trí tuệ mạch máu.

3.2. Phân tầng rối loạn nhận thức

Nghiên cứu sử dụng các thang điểm như MMSE và MoCA để phân tầng mức độ rối loạn nhận thức. Kết quả cho thấy, những bệnh nhân có điểm số thấp trên các thang điểm này có nguy cơ cao hơn đối với các bệnh lý thần kinh nghiêm trọng.