Nghiên Cứu Về Kiều Hối Và Đầu Tư Phát Triển Kinh Tế Xã Hội Tại Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC BIỂU ĐỒ, SƠ ĐỒ

TÓM TẮT LUẬN VĂN

LỜI MỞ ĐẦU

1. CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

1.2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

1.3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

1.4. Phƣơng pháp nghiên cứu

1.5. Cách thức tiếp cận giải quyết các câu hỏi nghiên cứu:

1.6. Loại, nguồn dữ liệu và phương pháp phân tích dữ liệu:

1.7. Những đóng góp của luận văn

1.8. Tổng quan các đề tài nghiên cứu có liên quan

1.8.1. Nhóm một số các đề tài nghiên cứu trong nước:

1.8.2. Nhóm một số các đề tài nước ngoài:

1.9. Kết cấu của luận văn

2. CHƢƠNG 2: MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THU HÚT KIỀU HỐI CHO ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI

2.1. Một số vấn đề lý luận về kiều hối

2.1.1. Khái niệm kiều hối

2.1.2. Đặc điểm kiều hối

2.1.3. Phân loại kiều hối

2.2. Một số vấn đề lý luận về đầu tƣ PT kinh tế XH

2.2.1. Khái niệm đầu tư PT kinh tế XH

2.2.2. Nguồn vốn cho đầu tư PT kinh tế XH và sự liên hệ với kiều hối

2.2.3. Tác động của kiều hối đến đầu tƣ PT kinh tế XH.

2.2.4. Cơ chế tác động của kiều hối đến đầu tư PT kinh tế XH.

2.2.5. Tác động của kiều hối tới đầu tư PT kinh tế XH

2.3. Một số chính sách thu hút kiều hối cho đầu tƣ PT kinh tế XH

2.3.1. Chính sách đối với người gửi kiều hối

2.3.2. Chính sách đối với người nhận kiều hối

2.3.3. Chính sách đối với tổ chức trung gian chuyển tiền kiều hối

2.3.4. Chính sách về môi trường kinh tế vĩ mô

2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc thu hút kiều hối cho đầu tư PT kinh tế XH.

2.4.1. Các nhân tố ảnh hưởng tới quy mô thu hút kiều hối

2.4.2. Các nhân tố ảnh hưởng tới cơ cấu thu hút kiều hối

2.5. Kinh nghiệm thu hút kiều hối cho đầu tƣ PT kinh tế XH của một số quốc gia trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam

2.5.1. Kinh nghiệm thu hút kiều hối cho Đầu tư PT kinh tế XH của một số quốc gia trên thế giới

2.5.2. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam

3. CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG THU HÚT KIỀU HỐI CHO ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2000-2016

3.1. Một số chính sách cơ bản về thu hút kiều hối tại Việt Nam

3.1.1. Chính sách chung về kiều hối

3.1.2. Chính sách thu hút kiều hối cho đầu tư PT kinh tế XH

3.2. Thực trạng thu hút kiều hối cho đầu tƣ PT kinh tế XH tại Việt Nam

3.2.1. Thực trạng thu hút kiều hối cho đầu tư PT kinh tế XH

3.3. Đánh giá thực trạng thu hút kiều hối cho đầu tư PT kinh tế XH

3.4. Tác động của kiều hối đến đầu tƣ PT kinh tế XH

3.4.1. Đối với tăng trưởng

3.4.2. Đối với CD cơ cấu KT

3.4.3. Đối với cán cân thanh toán, dự trữ ngoại hối và tỷ giá

3.4.4. Đối với HĐ sản xuất KD

3.4.5. Đối với một số khía cạnh tiến bộ xã hội

3.5. Một số hạn chế và nguyên nhân của thực trạng thu hút kiều hối cho đầu tƣ PT kinh tế XH

4. CHƢƠNG 4: GIẢI PHÁP THU HÚT KIỀU HỐI CHO ĐẦU TƢ PHÁT TRIỂN KINH TẾ XÃ HỘI TẠI VIỆT NAM

4.1. Định hƣớng kiều hối vào Việt Nam đến năm 2025

4.1.1. Xu hướng kiều hối phạm vi toàn cầu

4.1.2. Định hướng kiều hối vào Việt Nam đến năm 2025

4.1.3. Xu hướng kiều hối vào Việt Nam đến năm 2025

4.2. Giải pháp thu hút kiều hối cho đầu tƣ PT kinh tế XH tại Việt Nam

4.2.1. Giải pháp cải thiện môi trường đầu tư:

4.2.2. Giải pháp đối với người gửi kiều hối

4.2.3. Giải pháp đối với người thân nhận kiều hối

4.2.4. Giải pháp đối với các tổ chức trung gian chuyển tiền

4.2.5. Giải pháp đối với Nhà nước

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Về Kiều Hối Việt Nam 2024

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, kiều hối Việt Nam ngày càng trở thành nguồn lực quan trọng cho nền kinh tế. Nguồn vốn này có tác động lớn đến hoạt động đầu tư phát triển kinh tế xã hội, cả trực tiếp và gián tiếp. Tuy nhiên, việc thu hút và sử dụng kiều hối vẫn còn nhiều hạn chế, chưa khai thác hết tiềm năng. Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện, nhưng chưa có đánh giá toàn diện về vai trò của kiều hối trong phát triển kinh tế xã hội. Do đó, việc nghiên cứu các giải pháp thu hút và sử dụng hiệu quả nguồn vốn kiều hối là vô cùng cấp thiết. Luận văn này tập trung vào phân tích thực trạng và đề xuất các giải pháp nhằm tối ưu hóa tác động của kiều hối đến đầu tư phát triển kinh tế xã hội tại Việt Nam.

1.1. Tính Cấp Thiết Của Đề Tài Nghiên Cứu Kiều Hối

Nguồn kiều hối đổ về Việt Nam ngày càng lớn, trở thành nguồn lực quan trọng cho nền kinh tế. Kiều hối có mối quan hệ mật thiết và tác động đến hoạt động đầu tư trực tiếp và gián tiếp. Tuy nhiên, kiều hối vẫn chưa được thu hút hiệu quả và bền vững, thiếu tính định hướng, dẫn đến nguồn vốn chưa được khai thác thỏa đáng. Gần đây, nhiều nghiên cứu về kiều hối, song chưa phân tích đầy đủ và toàn diện các vấn đề. Tác giả quyết định lựa chọn đề tài: “Giải pháp thu hút nguồn kiều hối cho đầu tư PT kinh tế XH Việt Nam”.

1.2. Mục Tiêu Và Phạm Vi Nghiên Cứu Về Kiều Hối

Mục tiêu nghiên cứu là hệ thống hóa, phân tích cơ sở lý luận, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp nhằm thu hút hiệu quả nguồn kiều hối cho đầu tư phát triển kinh tế xã hội. Đối tượng nghiên cứu là những lý luận về thu hút kiều hối cho đầu tư phát triển kinh tế xã hội, đánh giá thực trạng và đưa ra giải pháp nhằm thu hút hiệu quả hơn nguồn này cho hoạt động đầu tư. Phạm vi nghiên cứu là Việt Nam, giai đoạn 2000-2016, giải pháp cho tới năm 2025.

II. Lý Thuyết Về Kiều Hối Đầu Tư Phát Triển 2024

Để hiểu rõ vai trò của kiều hối trong đầu tư phát triển kinh tế xã hội, cần nắm vững các khái niệm và lý thuyết liên quan. Kiều hối là nguồn vốn quan trọng, có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau. Đầu tư phát triển kinh tế xã hội là hoạt động sử dụng vốn để gia tăng thu nhập và tiềm lực của nền kinh tế. Kiều hối có tác động đến đầu tư phát triển thông qua cả cơ chế trực tiếp và gián tiếp. Các chính sách thu hút kiều hối cần được thiết kế phù hợp để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng nguồn vốn này. Kinh nghiệm của các quốc gia khác cũng cung cấp những bài học quý giá cho Việt Nam.

2.1. Khái Niệm Và Đặc Điểm Của Kiều Hối

Kiều hối mang bản chất là một nguồn vốn dưới dạng ngoại tệ. Kiều hối còn được tính đến gồm những khoản đầu tư trực tiếp của Việt kiều thông qua các dự án ĐT. Ngoài ra, kiều hối cũng bao gồm cả những nguồn lực mềm như hiểu biết, kinh nghiệm,.của người gửi kiều hối khi họ tham gia vào các hoạt động KT xã hội cống hiến cho quê nhà. Có thể phân loại kiều hối theo chủ thể gửi tiền, theo quốc gia gửi tiền, và theo mục đích sử dụng.

2.2. Tác Động Của Kiều Hối Đến Đầu Tư Phát Triển Kinh Tế

Kiều hối tác động tới đầu tư phát triển kinh tế xã hội theo hai cơ chế: trực tiếp và gián tiếp. Thứ nhất, tác động tích cực: tăng I dẫn tới trực tiếp tăng đầu tư, và đồng thời làm tăng C từ đó gián tiếp thúc đẩy đầu tư mở rộng SXKD, Trong dài hạn, dẫn tới tăng cung và từ đó dẫn tới tăng trưởng; là nguồn vốn đóng góp đáng kể đối với các quốc gia đang phát triển, làm tăng khả năng vay nợ của quốc gia, gián tiếp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực (tức yếu tố L), là nguồn hỗ trợ đắc lực cho nền kinh tế trong những thời điểm khủng hoảng.

2.3. Chính Sách Thu Hút Kiều Hối Cho Đầu Tư Phát Triển

Một số chính sách thu hút kiều hối cho đầu tư phát triển kinh tế xã hội bao gồm: Chính sách đối với người gửi kiều hối, chính sách đối với người nhận kiều hối, chính sách đối với tổ chức trung gian chuyển tiền kiều hối, chính sách về môi trường đầu tư. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc thu hút kiều hối cho đầu tư phát triển kinh tế xã hội bao gồm: Các chính sách tại nước gửi kiều hối, người gửi tiền kiều hối, người thân nhận kiều hối, tổ chức trung gian chuyển tiền kiều hối, môi trường đầu tư trong nước.

III. Thực Trạng Kiều Hối Đầu Tư Tại Việt Nam 2000 2016

Giai đoạn 2000-2016 chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ của kiều hối vào Việt Nam. Các chính sách của nhà nước đã có những điều chỉnh để thu hút nguồn vốn này. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế trong việc sử dụng kiều hối cho đầu tư phát triển. Kiều hối có tác động đến tăng trưởng kinh tế, cơ cấu kinh tế, cán cân thanh toán và đời sống xã hội. Việc đánh giá thực trạng và tìm ra nguyên nhân của những hạn chế là cần thiết để đề xuất các giải pháp hiệu quả.

3.1. Chính Sách Thu Hút Kiều Hối Của Việt Nam Giai Đoạn 2000 2016

Có thể chia các chính sách này làm 4 thời kỳ. Các chính sách qua thời gian đã có nhiều đổi mới, điều chỉnh theo hướng tích cực, tạo điều kiện thu hút dòng kiều hối ngày càng hiệu quả. Chính sách thu hút kiều hối cho đầu tư phát triển kinh tế xã hội bao gồm chính sách tác động tới môi trường đầu tư và các chính sách khác.

3.2. Đánh Giá Thực Trạng Thu Hút Kiều Hối Cho Đầu Tư

Xem xét cơ cấu thu hút kiều hối giai đoạn 2001-2014 và quy mô kiều hối được sử dụng cho đầu tư SXKD so với các nguồn vốn khác, có thể thấy, kiều hối đã và đang vai trò quan trọng đối với đầu tư phát triển kinh tế xã hội. Kiều hối làm giảm rõ rệt sự thâm hụt cán cân thương mại, góp phần vào việc hình thành nguồn dự trữ ngoại hối, hỗ trợ ổn định tỉ giá.

3.3. Hạn Chế Và Nguyên Nhân Của Việc Thu Hút Kiều Hối

Về lượng: quy mô kiều hối dành cho hoạt động ĐT phát triển còn chưa tương xứng với tiềm năng. Về chất: việc thu hút kiều hối dành cho ĐT phát triển KTXH còn chưa phát huy được hết những tác động tích cực, cũng như chưa hạn chế được tối đa những tiêu cực của nó. Các chính sách đối với người nhận kiều hối và từ phía các c/sách với môi trường đầu tư trong nước còn nhiều hạn chế.

IV. Giải Pháp Thu Hút Kiều Hối Cho Phát Triển Kinh Tế

Để nâng cao hiệu quả sử dụng kiều hối cho đầu tư phát triển kinh tế xã hội, cần có các giải pháp đồng bộ. Các giải pháp này bao gồm cải thiện môi trường đầu tư, chính sách đối với người gửi và nhận kiều hối, vai trò của các tổ chức trung gian và nhà nước. Định hướng kiều hối vào Việt Nam đến năm 2025 cần dựa trên xu hướng toàn cầu và đặc thù của Việt Nam.

4.1. Định Hướng Kiều Hối Vào Việt Nam Đến Năm 2025

Trong những năm tới có đan xen cả hai xu hướng trái ngược vừa làm tăng vừa làm giảm quy mô kiều hối. Điều này cho thấy việc thu hút kiều hối sẽ tiếp tục là cơ hội song cũng sẽ vừa là thách thức đối với Việt Nam. Hiện xu hướng kiều hối tại Việt Nam đã chuyển dần từ tiêu dùng, nhà ở,.sang tiết kiệm và đầu tư SXKD. Việc sử dụng kiều hối cũng sẽ có tính định hướng hơn, thông qua hình thành một số quỹ ĐT từ kiều hối.

4.2. Giải Pháp Cải Thiện Môi Trường Đầu Tư

Giải pháp cải thiện môi trường đầu tư bao gồm: Cải cách hành chính, ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển kinh tế theo hướng bền vững, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, chính sách đối với tỷ giá và tâm lý găm giữ ngoại tệ.

4.3. Giải Pháp Đối Với Người Gửi Và Nhận Kiều Hối

Giải pháp đối với người gửi kiều hối bao gồm: Các chính sách về xuất khẩu lao động, các chính sách đối với Việt kiều, các chính sách đối với du học sinh, sinh viên, nghiên cứu sinh,. Giải pháp đối với người thân nhận kiều hối bao gồm: Cải thiện Kinh tế của cá nhân, hộ nhận kiều hối, tăng cường nhận thức, hiểu biết và kĩ năng về đầu tư sinh lời cá nhân cho người nhận kiều hối.