Nghiên cứu đặc điểm hình thái và chức năng nhĩ trái bằng siêu âm tim ở bệnh nhân rung nhĩ không do bệnh van tim

• Tác giả: Đỗ Văn Chiến
• Người hướng dẫn: PGS. Phạm Nguyên Sơn
• Trường học: Viện Nghiên cứu Khoa học Y Dược Lâm sàng 108
• Chuyên ngành: Nội khoa
• Đề tài: Nghiên cứu đặc điểm hình thái và chức năng nhĩ trái bằng siêu âm tim đánh dấu mô ở bệnh nhân rung nhĩ mạn tính không do bệnh van tim
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. LÂM SÀNG, CƠ CHẾ BỆNH SINH, ĐẶC ĐIỂM VỀ HÌNH THÁI VÀ CHỨC NĂNG NHĨ TRÁI TRÊN SIÊU ÂM TRONG RUNG NHĨ KHÔNG DO BỆNH VAN TIM
• 1.2. PHƯƠNG PHÁP SIÊU ÂM TIM ĐÁNH DẤU MÔ VÀ SIÊU ÂM QUA THỰC QUẢN TRONG ĐÁNH GIÁ BỆNH NHÂN RUNG NHĨ KHÔNG DO BỆNH VAN TIM
• 1.3. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ NHĨ TRÁI BẰNG SIÊU ÂM Ở BỆNH NHÂN RUNG NHĨ KHÔNG DO BỆNH VAN TIM
• 1.4. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
• 1.5. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 1.6. ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI VÀ CHỨC NĂNG NHĨ TRÁI Ở BỆNH NHÂN RUNG NHĨ MẠN TÍNH KHÔNG DO BỆNH VAN TIM
• 1.7. LIÊN QUAN GIỮA CÁC CHỈ SỐ SIÊU ÂM TIM ĐÁNH DẤU MÔ VÀ THỰC QUẢN VỚI THANG ĐIỂM CHA2DS2-VASc, ÂM CUỘN TỰ NHIÊN VÀ HUYẾT KHỐI TIỂU NHĨ TRÁI
• 1.8. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA BỆNH NHÂN TRONG NGHIÊN CỨU
• 1.9. ĐẶC ĐIỂM HÌNH THÁI VÀ CHỨC NĂNG NHĨ TRÁI Ở BỆNH NHÂN RUNG NHĨ MẠN TÍNH KHÔNG CÓ BỆNH VAN TIM
• 1.10. MỐI LIÊN QUAN GIỮA MỘT SỐ THÔNG SỐ VÀ CHỈ SỐ SIÊU ÂM TIM ĐÁNH DẤU MÔ VÀ THỰC QUẢN VỚI THANG ĐIỂM CHA2DS2-VASc, ÂM CUỘN TỰ NHIÊN VÀ HUYẾT KHỐI TIỂU NHĨ TRÁI
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• MẪU BỆNH ÁN NGHIÊN CỨU

I. Tổng quan về rung nhĩ và nhĩ trái

Rung nhĩ (RN) là một rối loạn nhịp tim phổ biến, đặc trưng bởi sự hoạt động điện hỗn loạn và không đồng bộ của nhĩ. Nhĩ trái (NT) đóng vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh của RN, đặc biệt là trong việc hình thành huyết khối và nguy cơ đột quỵ. Siêu âm tim là công cụ chẩn đoán hình ảnh quan trọng để đánh giá đặc điểm hình thái và chức năng nhĩ trái ở bệnh nhân RN không do bệnh van tim. Nghiên cứu này tập trung vào việc sử dụng siêu âm tim đánh dấu mô để phân tích chi tiết các thay đổi cấu trúc và chức năng của NT, từ đó hỗ trợ chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn.

1.1. Định nghĩa và phân loại rung nhĩ

Rung nhĩ được định nghĩa là một rối loạn nhịp nhanh trên thất, đặc trưng bởi sự hoạt động điện hỗn loạn của nhĩ. Phân loại RN bao gồm: RN phát hiện lần đầu, RN cơn, RN dai dẳng, RN dai dẳng kéo dài, và RN vĩnh viễn. Mỗi loại có đặc điểm lâm sàng và chiến lược điều trị khác nhau, đặc biệt là trong việc quản lý nguy cơ đột quỵ.

1.2. Vai trò của nhĩ trái trong rung nhĩ

Nhĩ trái là cấu trúc giải phẫu quan trọng trong cơ chế bệnh sinh của RN. Sự rối loạn co bóp của NT dẫn đến hình thành huyết khối, đặc biệt là trong tiểu nhĩ trái. Siêu âm tim và siêu âm tim đánh dấu mô giúp đánh giá chính xác các thay đổi về hình thái và chức năng nhĩ trái, từ đó dự đoán nguy cơ đột quỵ và hướng dẫn điều trị.

II. Phương pháp siêu âm tim trong đánh giá nhĩ trái

Siêu âm tim là phương pháp không xâm lấn, cung cấp thông tin chi tiết về hình thái và chức năng nhĩ trái. Siêu âm tim đánh dấu mô là kỹ thuật tiên tiến, cho phép đánh giá sự biến dạng và di động của lớp cơ mỏng ở thành NT. Nghiên cứu này sử dụng cả siêu âm qua thành ngực và siêu âm qua thực quản để đánh giá toàn diện các thông số về NT, bao gồm kích thước, thể tích, và chức năng co bóp.

2.1. Siêu âm tim qua thành ngực

Siêu âm tim qua thành ngực là phương pháp phổ biến, cung cấp thông tin về kích thước và thể tích NT. Tuy nhiên, độ chính xác trong đánh giá chức năng NT còn hạn chế, đặc biệt ở bệnh nhân RN mạn tính.

2.2. Siêu âm tim đánh dấu mô

Siêu âm tim đánh dấu mô là kỹ thuật mới, cho phép đánh giá chính xác sự biến dạng và di động của lớp cơ NT. Phương pháp này giúp phát hiện sớm các thay đổi cấu trúc và chức năng NT, từ đó dự đoán nguy cơ huyết khối và đột quỵ.

III. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng lâm sàng

Nghiên cứu cho thấy sự thay đổi rõ rệt về hình thái và chức năng nhĩ trái ở bệnh nhân RN không do bệnh van tim. Siêu âm tim đánh dấu mô giúp phát hiện sớm các bất thường về cấu trúc và chức năng NT, từ đó hỗ trợ chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn. Các thông số siêu âm có mối liên quan chặt chẽ với thang điểm CHA2DS2-VASc, giúp dự đoán nguy cơ đột quỵ và hướng dẫn điều trị chống đông.

3.1. Đặc điểm hình thái nhĩ trái

Kết quả nghiên cứu cho thấy sự gia tăng đáng kể về kích thước và thể tích NT ở bệnh nhân RN không do bệnh van tim. Siêu âm tim và siêu âm tim đánh dấu mô giúp đánh giá chính xác các thay đổi này, từ đó dự đoán nguy cơ huyết khối và đột quỵ.

3.2. Đánh giá chức năng nhĩ trái

Chức năng nhĩ trái bị suy giảm đáng kể ở bệnh nhân RN, đặc biệt là khả năng co bóp và tống máu. Siêu âm tim đánh dấu mô giúp đánh giá chi tiết các thay đổi này, từ đó hỗ trợ chẩn đoán và điều trị hiệu quả hơn.