Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa, năng lực giảng viên ngành quản trị kinh doanh tại các trường cao đẳng đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng đào tạo và sức cạnh tranh của nhà trường. Theo thống kê của Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội, đội ngũ giảng viên ngành quản trị kinh doanh gồm 55 cán bộ, trong đó chỉ có khoảng 3,64% có trình độ tiến sĩ, 92,73% có trình độ thạc sĩ và 3% có trình độ đại học. Đa số giảng viên còn trẻ, đang trong quá trình nâng cao trình độ chuyên môn nhưng còn thiếu kinh nghiệm thực tiễn. Thực trạng này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc nâng cao năng lực giảng viên nhằm đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của giáo dục nghề nghiệp và nhu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc xây dựng khung năng lực giảng viên ngành quản trị kinh doanh trường cao đẳng, đánh giá thực trạng năng lực giảng viên tại Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội giai đoạn 2011-2015, xác định điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực đến năm 2020. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong đội ngũ giảng viên ngành quản trị kinh doanh của trường, với dữ liệu thu thập từ tháng 6/2016. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho nhà trường và các cơ sở đào tạo tương tự trong việc phát triển đội ngũ giảng viên, nâng cao chất lượng đào tạo và uy tín của nhà trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết về năng lực con người, mô hình ASK (Attitudes - Thái độ, Skills - Kỹ năng, Knowledge - Kiến thức) và các quan điểm quản lý nguồn nhân lực hiện đại nhằm phát triển năng lực tổng thể của giảng viên. Khung năng lực giảng viên ngành quản trị kinh doanh trường cao đẳng được xây dựng gồm bốn yếu tố cấu thành chính:

  • Kiến thức: Bao gồm kiến thức chuyên môn sâu về quản trị kinh doanh và kiến thức bổ trợ như chương trình đào tạo, tình hình kinh tế - xã hội địa phương, tin học và ngoại ngữ, nghiệp vụ sư phạm.
  • Kỹ năng: Hệ thống kỹ năng phát triển chương trình, giảng dạy, nghiên cứu khoa học, tư vấn sinh viên, làm việc với sinh viên và hoạt động xã hội.
  • Phẩm chất đạo đức nghề nghiệp: Đam mê nghề nghiệp, ứng xử đúng mực với đồng nghiệp và sinh viên, ý thức giữ gìn uy tín nhà giáo.
  • Tiềm năng phát triển: Sự sáng tạo trong công việc và tinh thần học hỏi không ngừng.

Ngoài ra, nghiên cứu cũng xem xét các nhân tố ảnh hưởng đến năng lực giảng viên thuộc về nhà trường (chiến lược phát triển, bộ máy quản lý, quản lý nguồn nhân lực, tài chính, cơ sở vật chất, văn hóa tổ chức), giảng viên (nhân khẩu học, năng lực truyền đạt, chí tiến thủ, sức khỏe, thâm niên, động cơ làm việc) và môi trường bên ngoài (chính sách nhà nước, kinh tế, văn hóa - xã hội, công nghệ, môi trường hội nhập).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng với quy trình gồm sáu bước:

  1. Tổng hợp lý thuyết về năng lực giảng viên ngành quản trị kinh doanh trường cao đẳng để xác định tiêu chí đánh giá và nhân tố ảnh hưởng.
  2. Thu thập dữ liệu thứ cấp từ các phòng ban của trường, các văn bản pháp luật, tài liệu chuyên ngành.
  3. Điều tra thực trạng và yêu cầu năng lực giảng viên qua bảng hỏi và phỏng vấn.
  4. Phân tích, đánh giá khoảng cách giữa yêu cầu và thực trạng, xác định điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân.
  5. Đề xuất sơ bộ các giải pháp nâng cao năng lực, đánh giá mức độ cần thiết và khả thi.
  6. Hoàn thiện các đề xuất chính thức.

Cỡ mẫu điều tra gồm toàn bộ giảng viên ngành quản trị kinh doanh tại trường, dữ liệu được xử lý bằng phần mềm thống kê mô tả, phân tích so sánh, tổng hợp và trình bày bằng bảng biểu, sơ đồ. Phương pháp chọn mẫu là toàn bộ giảng viên ngành quản trị kinh doanh nhằm đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Trình độ chuyên môn của giảng viên: Trong tổng số 55 giảng viên ngành quản trị kinh doanh, chỉ có 3,64% đạt trình độ tiến sĩ, 92,73% có trình độ thạc sĩ, còn lại là đại học. Điều này cho thấy trình độ học vấn của đội ngũ còn hạn chế về số lượng tiến sĩ, ảnh hưởng đến năng lực nghiên cứu và giảng dạy chuyên sâu.

  2. Kỹ năng giảng dạy và nghiên cứu khoa học: Khoảng 70% giảng viên có kỹ năng giảng dạy đạt mức khá trở lên, tuy nhiên kỹ năng nghiên cứu khoa học còn yếu, chỉ khoảng 40% giảng viên tham gia tích cực vào các đề tài nghiên cứu. Kỹ năng tư vấn và làm việc với sinh viên cũng chưa được phát huy tối đa.

  3. Phẩm chất đạo đức nghề nghiệp: Hầu hết giảng viên thể hiện sự đam mê nghề nghiệp và thái độ làm việc có trách nhiệm, tuy nhiên vẫn còn một số trường hợp chưa thực sự nhiệt tình trong công tác giảng dạy và hỗ trợ sinh viên.

  4. Tiềm năng phát triển: Giảng viên trẻ chiếm đa số, có tinh thần học hỏi và sáng tạo nhưng thiếu các chính sách hỗ trợ phát triển nghề nghiệp bài bản. Khoảng 60% giảng viên có kế hoạch phát triển nghề nghiệp rõ ràng.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy năng lực giảng viên ngành quản trị kinh doanh tại Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội còn nhiều hạn chế, đặc biệt về trình độ tiến sĩ và kỹ năng nghiên cứu khoa học. Nguyên nhân chủ yếu do chính sách đào tạo, bồi dưỡng chưa đồng bộ, nguồn lực tài chính và cơ sở vật chất còn hạn chế, cùng với cơ chế quản lý chưa thực sự khuyến khích sáng tạo và phát triển cá nhân. So sánh với các nghiên cứu trong ngành giáo dục đại học, điểm yếu về nghiên cứu khoa học và trình độ tiến sĩ cũng là thách thức chung của các trường cao đẳng.

Việc trình bày dữ liệu qua biểu đồ phân bố trình độ học vấn, bảng đánh giá kỹ năng giảng dạy và nghiên cứu khoa học sẽ giúp minh họa rõ nét hơn thực trạng năng lực. Ngoài ra, bảng so sánh điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân cũng hỗ trợ cho việc đề xuất giải pháp phù hợp.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tuyển dụng giảng viên có trình độ cao: Nhà trường cần ưu tiên tuyển dụng giảng viên có trình độ tiến sĩ và thạc sĩ chuyên ngành quản trị kinh doanh, nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ. Mục tiêu đạt ít nhất 10% giảng viên có trình độ tiến sĩ vào năm 2020. Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu và phòng Tổ chức – Hành chính.

  2. Đào tạo và bồi dưỡng nâng cao năng lực: Tổ chức các khóa đào tạo nghiệp vụ sư phạm, kỹ năng nghiên cứu khoa học, ngoại ngữ và tin học cho giảng viên hiện có. Thời gian thực hiện từ 2017 đến 2020, với ít nhất 80% giảng viên tham gia. Chủ thể: Phòng Đào tạo và Trung tâm Bồi dưỡng.

  3. Hoàn thiện hệ thống đánh giá và đãi ngộ: Xây dựng hệ thống đánh giá năng lực toàn diện dựa trên kết quả giảng dạy, nghiên cứu khoa học và tư vấn sinh viên, làm cơ sở điều chỉnh lương, thưởng và thăng tiến. Triển khai trong năm 2017. Chủ thể: Ban giám hiệu và phòng Tổ chức – Hành chính.

  4. Cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị: Đầu tư nâng cấp phòng học, thiết bị dạy học đa phương tiện, thư viện điện tử để hỗ trợ giảng viên nâng cao hiệu quả giảng dạy và nghiên cứu. Kế hoạch thực hiện giai đoạn 2017-2019. Chủ thể: Ban giám hiệu và phòng Tài chính – Kế toán.

  5. Xây dựng văn hóa tổ chức tích cực: Thúc đẩy môi trường làm việc thân thiện, khuyến khích sáng tạo và hợp tác giữa giảng viên, đồng thời tăng cường các hoạt động giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm. Thực hiện liên tục, đánh giá hàng năm. Chủ thể: Ban giám hiệu và các khoa chuyên môn.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo các trường cao đẳng và đại học: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách phát triển đội ngũ giảng viên, nâng cao chất lượng đào tạo và uy tín nhà trường.

  2. Giảng viên ngành quản trị kinh doanh: Tham khảo để tự đánh giá năng lực bản thân, xác định điểm mạnh, điểm yếu và kế hoạch phát triển nghề nghiệp phù hợp.

  3. Nhà quản lý giáo dục và các cơ quan quản lý nhà nước: Áp dụng các đề xuất nhằm hoàn thiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng và quản lý nguồn nhân lực giảng viên trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên cao học ngành quản lý giáo dục, quản trị kinh doanh: Là tài liệu tham khảo khoa học để phát triển các nghiên cứu tiếp theo về năng lực giảng viên và quản lý giáo dục.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực giảng viên ngành quản trị kinh doanh gồm những yếu tố nào?
    Năng lực bao gồm kiến thức chuyên môn và bổ trợ, kỹ năng giảng dạy, nghiên cứu khoa học, tư vấn, phẩm chất đạo đức nghề nghiệp và tiềm năng phát triển. Ví dụ, kỹ năng giảng dạy hiệu quả giúp sinh viên tiếp thu tốt hơn.

  2. Tại sao trình độ tiến sĩ của giảng viên lại quan trọng?
    Trình độ tiến sĩ thể hiện năng lực nghiên cứu và chuyên sâu, góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy và phát triển khoa học trong nhà trường. Theo báo cáo, chỉ khoảng 3,64% giảng viên có trình độ này tại trường nghiên cứu.

  3. Những khó khăn chính trong việc nâng cao năng lực giảng viên hiện nay là gì?
    Bao gồm hạn chế về nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất chưa đồng bộ, chính sách đãi ngộ chưa hấp dẫn và thiếu các chương trình đào tạo bồi dưỡng chuyên sâu.

  4. Làm thế nào để đánh giá năng lực giảng viên một cách toàn diện?
    Đánh giá dựa trên kết quả giảng dạy, nghiên cứu khoa học, tư vấn sinh viên và phản hồi từ người học, kết hợp với hệ thống tiêu chí về kiến thức, kỹ năng và phẩm chất đạo đức.

  5. Giải pháp nào hiệu quả nhất để nâng cao năng lực giảng viên?
    Tuyển dụng giảng viên trình độ cao kết hợp với đào tạo, bồi dưỡng liên tục, cải thiện điều kiện làm việc và xây dựng văn hóa tổ chức tích cực được xem là các giải pháp trọng tâm.

Kết luận

  • Năng lực giảng viên ngành quản trị kinh doanh tại Trường Cao đẳng Kinh tế Công nghiệp Hà Nội còn nhiều hạn chế, đặc biệt về trình độ tiến sĩ và kỹ năng nghiên cứu khoa học.
  • Khung năng lực gồm kiến thức, kỹ năng, phẩm chất đạo đức và tiềm năng phát triển được xây dựng phù hợp với đặc thù trường cao đẳng.
  • Các nhân tố ảnh hưởng đa dạng từ nhà trường, giảng viên đến môi trường bên ngoài, đòi hỏi giải pháp toàn diện.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể về tuyển dụng, đào tạo, đánh giá, cải thiện cơ sở vật chất và văn hóa tổ chức nhằm nâng cao năng lực giảng viên đến năm 2020.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho nhà trường và các cơ sở đào tạo tương tự trong việc phát triển đội ngũ giảng viên chất lượng cao.

Để tiếp tục phát triển, nhà trường cần triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời theo dõi, đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp. Mời các nhà quản lý giáo dục, giảng viên và các bên liên quan tham khảo và áp dụng kết quả nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng đào tạo ngành quản trị kinh doanh tại các trường cao đẳng.