Luận Văn Thạc Sĩ: Nghiên Cứu Trích Ly Hoạt Chất Chống Oxy Hóa Từ Chùm Ngây Ứng Dụng Trong Chế Biến Trà Hòa Tan

• Tác giả: Phòng Thị Tuyết Nhung
• Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Đức Tiến - Trưởng Bộ môn Nghiên cứu phụ phẩm và Môi trường nông nghiệp - Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch
• Trường học: Đại học Nông lâm - Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Công nghệ sau thu hoạch
• Đề tài: Nghiên cứu trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây cho chế biến trà hòa tan
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC HÌNH
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• MỤC LỤC
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục đích và yêu cầu của đề tài
• 1.2. Ý nghĩa của đề tài
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Giới thiệu chung về Chùm Ngây
• 2.2. Đặc điểm thực vật và phân bố
• 2.3. Thành phần hóa học và các hoạt chất trong Chùm Ngây
• 2.3.1. Thành phần hóa học của Chùm Ngây
• 2.3.2. Thành phần một số hoạt chất chống oxy hóa trong Chùm Ngây và tác dụng dược lý
• 2.4. Tình hình nghiên cứu về Chùm Ngây trên thế giới và trong nước
• 2.4.1. Tình hình nghiên cứu cây Chùm Ngây trên thế giới
• 2.4.2. Tình hình nghiên cứu về Chùm Ngây ở Việt Nam
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng, hoá chất và thiết bị nghiên cứu
• 3.1.1. Hoá chất và thiết bị
• 3.1.2. Địa điểm và thời gian tiến hành nghiên cứu
• 3.2. Nội dung nghiên cứu
• 3.2.1. Khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả trích ly hoạt chất chống oxy hóa trong Chùm Ngây
• 3.2.2. Nghiên cứu tạo sản phẩm trà hòa tan từ Chùm Ngây
• 3.2.3. Đề xuất quy trình tạo sản phẩm trà hòa tan từ Chùm Ngây
• 3.3. Phương pháp nghiên cứu
• 3.3.1. Phương pháp xác định các chỉ tiêu hóa lý
• 3.3.2. Định lượng phenolic tổng
• 3.3.3. Đánh giá hoạt tính chống oxy hóa bằng phương pháp quét gốc tự do DPPH
• 3.3.4. Phương pháp bố trí thí nghiệm
• 3.3.5. Ảnh hưởng của thời gian xử lý bằng sóng siêu âm tới hiệu quả trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 3.3.6. Ảnh hưởng của cường độ sóng siêu âm đến hiệu quả trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 3.3.7. Ảnh hưởng của nồng độ dung môi đến hiệu quả trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 3.3.8. Ảnh hưởng của tỉ lệ nguyên liệu/dung môi tới hiệu quả trích ly hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 3.3.9. Ảnh hưởng của thời gian trích ly đến hiệu quả trích ly hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 3.3.10. Ảnh hưởng của nhiệt độ trích ly tới hiệu quả trích ly hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 3.3.11. Nghiên cứu tạo sản phẩm trà hòa tan từ Chùm Ngây
• 3.3.12. Đề xuất quy trình tạo sản phẩm trà hòa tan từ Chùm Ngây
• 3.3.13. Phương pháp xử lý số liệu
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Ảnh hưởng của thời gian xử lý sóng siêu âm đến hiệu quả trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 4.2. Ảnh hưởng của cường độ sóng siêu âm đến hiệu quả trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 4.3. Ảnh hưởng của nồng độ dung môi đến hiệu quả trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 4.4. Ảnh hưởng của tỉ lệ nguyên liệu/dung môi ethanol đến hiệu suất trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 4.5. Ảnh hưởng của nhiệt độ trích ly đến hiệu suất trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 4.6. Ảnh hưởng của thời gian trích ly đến hiệu suất trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ Chùm Ngây
• 4.7. Đánh giá hoạt tính chống oxy hóa
• 4.8. Xây dựng công thức phối chế và tạo sản phẩm trà Chùm Ngây hòa tan
• 4.9. Quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm trà hòa tan từ Chùm Ngây
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về nghiên cứu

Nghiên cứu này tập trung vào việc trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ chùm ngây để ứng dụng trong sản xuất trà hòa tan. Chùm ngây được biết đến với hàm lượng dinh dưỡng cao và các hoạt chất có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là khả năng chống oxy hóa. Mục tiêu của nghiên cứu là tối ưu hóa quy trình chiết xuất để tạo ra sản phẩm trà hòa tan giàu antioxidant, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng về thực phẩm chức năng.

1.1. Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả trích ly hoạt chất chống oxy hóa từ chùm ngây, bao gồm thời gian, cường độ sóng siêu âm, nồng độ dung môi, và tỉ lệ nguyên liệu/dung môi. Kết quả sẽ được ứng dụng để phát triển sản phẩm trà hòa tan từ chùm ngây.

1.2. Ý nghĩa thực tiễn

Nghiên cứu mang lại giá trị thực tiễn cao trong việc tạo ra sản phẩm trà hòa tan giàu hoạt chất chống oxy hóa, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng. Đồng thời, nghiên cứu cũng mở ra hướng phát triển mới cho ngành công nghiệp dược liệu và thực phẩm chức năng tại Việt Nam.

II. Tổng quan về chùm ngây

Chùm ngây (Moringa oleifera) là loài cây nhiệt đới có giá trị dinh dưỡng và dược liệu cao. Các bộ phận của cây chứa nhiều hoạt chất như polyphenol, flavonoid, và carotenoid, có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào, và hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý. Nghiên cứu này tập trung vào việc khai thác các hoạt chất này từ lá chùm ngây để ứng dụng trong sản xuất trà hòa tan.

2.1. Thành phần hóa học

Lá chùm ngây chứa hàm lượng cao polyphenol, flavonoid, và các chất chống oxy hóa tự nhiên khác. Các hoạt chất này có khả năng trung hòa gốc tự do, ngăn ngừa quá trình lão hóa và bệnh tật.

2.2. Ứng dụng trong y học

Chùm ngây được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền và hiện đại nhờ các tác dụng sinh học như chống oxy hóa, chống viêm, và bảo vệ gan. Nghiên cứu này nhằm tận dụng các hoạt chất này để phát triển sản phẩm trà hòa tan có lợi cho sức khỏe.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp trích ly bằng sóng siêu âm để tối ưu hóa quá trình chiết xuất hoạt chất chống oxy hóa từ chùm ngây. Các yếu tố như thời gian, cường độ sóng siêu âm, nồng độ dung môi, và tỉ lệ nguyên liệu/dung môi được khảo sát để xác định điều kiện tối ưu. Kết quả được đánh giá thông qua hàm lượng polyphenol và hoạt tính chống oxy hóa.

3.1. Quy trình trích ly

Quy trình trích ly bao gồm các bước: xử lý nguyên liệu, chiết xuất bằng sóng siêu âm, lọc và cô đặc dịch chiết. Các thông số kỹ thuật được điều chỉnh để đạt hiệu quả cao nhất.

3.2. Đánh giá hoạt tính chống oxy hóa

Hoạt tính chống oxy hóa được đánh giá thông qua phương pháp DPPH, đo khả năng trung hòa gốc tự do. Kết quả cho thấy dịch chiết từ chùm ngây có hoạt tính chống oxy hóa mạnh, tương đương với vitamin C.

IV. Kết quả và thảo luận

Nghiên cứu đã xác định được các điều kiện tối ưu cho quá trình trích ly hoạt chất chống oxy hóa từ chùm ngây. Kết quả cho thấy, thời gian và cường độ sóng siêu âm có ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất chiết xuất. Dịch chiết thu được có hàm lượng polyphenol cao và hoạt tính chống oxy hóa mạnh, phù hợp để sản xuất trà hòa tan.

4.1. Ảnh hưởng của thời gian và cường độ sóng siêu âm

Thời gian và cường độ sóng siêu âm ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất trích ly. Kết quả cho thấy, thời gian 30 phút và cường độ 50% là điều kiện tối ưu để đạt hiệu suất cao nhất.

4.2. Ứng dụng trong sản xuất trà hòa tan

Dịch chiết từ chùm ngây được sử dụng để phối chế trà hòa tan. Sản phẩm có hương vị tự nhiên, giàu hoạt chất chống oxy hóa, đáp ứng nhu cầu người tiêu dùng về thực phẩm chức năng.

V. Kết luận và kiến nghị

Nghiên cứu đã thành công trong việc trích ly các hoạt chất chống oxy hóa từ chùm ngây và ứng dụng vào sản xuất trà hòa tan. Sản phẩm có tiềm năng lớn trong thị trường thực phẩm chức năng và dược liệu. Cần tiếp tục nghiên cứu để tối ưu hóa quy trình và mở rộng ứng dụng của chùm ngây trong các lĩnh vực khác.

5.1. Kết luận

Nghiên cứu đã xác định được các điều kiện tối ưu cho quá trình trích ly hoạt chất chống oxy hóa từ chùm ngây. Sản phẩm trà hòa tan thu được có chất lượng cao, giàu antioxidant, và phù hợp với nhu cầu thị trường.

5.2. Kiến nghị

Cần tiếp tục nghiên cứu để tối ưu hóa quy trình sản xuất và mở rộng ứng dụng của chùm ngây trong các lĩnh vực như dược liệu, thực phẩm chức năng, và công nghệ chiết xuất.