I. Tổng quan về PAHs và ô nhiễm trong trà cà phê
Hydrocarbons thơm đa vòng (PAHs) là nhóm hợp chất hữu cơ độc hại, tồn tại phổ biến trong môi trường do quá trình đốt cháy không hoàn toàn. US EPA đã liệt kê 16 PAHs là chất ô nhiễm ưu tiên, bao gồm cả những chất gây ung thư như Benzo[a]pyren (BaP). Nguồn gốc PAHs đến từ cả tự nhiên (núi lửa, cháy rừng) và nhân tạo (đốt nhiên liệu, hoạt động công nghiệp). PAHs tích lũy trong môi trường và xâm nhập vào chuỗi thức ăn, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe cho con người khi tiếp xúc. “Vùng vịnh” trong cấu trúc phân tử PAHs đóng vai trò quan trọng trong khả năng gây ung thư. Cơ chế gây ung thư của BaP liên quan đến việc chuyển hóa thành chất gây tổn thương DNA. Việc sử dụng nhiệt trong chế biến trà và cà phê (sấy, rang) là nguyên nhân chính dẫn đến sự hình thành PAHs trong sản phẩm. EFSA đã xác định nhóm PAH4 (BaP, Chr, BaA, BbF) là chỉ số đánh giá mức độ ô nhiễm PAHs trong thực phẩm và đã đặt ra giới hạn cho phép trong một số loại thực phẩm. Việc nghiên cứu mức độ ô nhiễm PAHs trong trà và cà phê tại Việt Nam là cần thiết để đảm bảo an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng.
II. Mục tiêu đối tượng và phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu này nhằm xác định mức độ ô nhiễm PAHs trong trà và cà phê tại Việt Nam, đồng thời đánh giá rủi ro sức khỏe liên quan. Đối tượng nghiên cứu bao gồm các mẫu trà và cà phê thương phẩm được thu thập tại Việt Nam. Phương pháp nghiên cứu bao gồm: (1) Khảo sát, thu thập mẫu trà, cà phê; (2) Xử lý mẫu bằng các kỹ thuật chiết xuất và làm sạch; (3) Phân tích mẫu bằng sắc ký khí khối phổ (GC/MS) để định lượng các hợp chất PAHs; (4) Đánh giá rủi ro sức khỏe dựa trên liều lượng PAHs tiếp xúc và các thông số độc tính. Việc sử dụng GC/MS cho phép xác định chính xác hàm lượng từng loại PAHs trong mẫu. Các thông số đánh giá độ tin cậy của phương pháp như giới hạn phát hiện (LOD), giới hạn định lượng (LOQ), độ lệch chuẩn tương đối (RSD) được kiểm soát chặt chẽ. Nghiên cứu tập trung vào việc phân tích 16 loại PAHs được US EPA quan tâm.
III. Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy sự hiện diện của PAHs trong cả trà và cà phê tại Việt Nam. Hàm lượng PAHs trong các mẫu được so sánh với giới hạn cho phép của các tổ chức quốc tế và các nghiên cứu khác. Nghiên cứu cũng phân tích tỷ lệ phần trăm các loại PAHs khác nhau (3, 4, 5, 6 vòng thơm) trong mẫu. "Tổng hàm lượng 15 PAHs được nghiên cứu trong trà (µg/kg)" và "Tổng hàm lượng 15 PAHs được nghiên cứu trong cà phê (µg/kg)" là các kết quả quan trọng. Ngoài ra, nghiên cứu còn đánh giá hàm lượng PAHs thôi ra nước pha trong quá trình sử dụng trà và cà phê. Việc so sánh hàm lượng PAH4 trong trà và cà phê Việt Nam với các quốc gia khác cung cấp cái nhìn tổng quan về mức độ ô nhiễm. Dựa trên hàm lượng PAHs, nghiên cứu tiến hành đánh giá rủi ro sức khỏe thông qua các chỉ số như HQ (Hazard Quotient) và ILCR (Incremental Lifetime Cancer Risk) để xác định nguy cơ ung thư và các ảnh hưởng sức khỏe khác.
IV. Kết luận và kiến nghị
Nghiên cứu đã cung cấp dữ liệu về mức độ ô nhiễm PAHs trong trà và cà phê tại Việt Nam, đồng thời đánh giá rủi ro sức khỏe liên quan. Dựa trên kết quả, nghiên cứu đưa ra các kiến nghị về biện pháp kiểm soát ô nhiễm PAHs trong quá trình sản xuất và chế biến trà, cà phê. Cần tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng sản phẩm và tuyên truyền nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về tác hại của PAHs. Nghiên cứu cũng đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo để hoàn thiện đánh giá rủi ro và tìm kiếm các giải pháp giảm thiểu ô nhiễm PAHs trong trà, cà phê. Thông tin từ nghiên cứu này có giá trị thực tiễn cao, hỗ trợ các cơ quan quản lý trong việc xây dựng chính sách, quy định về an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
