I. Tính cấp thiết của đề tài
Lưu vực sông Nhuệ - Đáy có vị trí địa lý đặc biệt và đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế của vùng đồng bằng sông Hồng. Với tổng diện tích tự nhiên 7.665 km2, lưu vực này bao gồm địa phận của nhiều tỉnh thành, trong đó có thành phố Hà Nội. Sông Nhuệ không chỉ cung cấp nước tưới cho hệ thống thủy nông mà còn có nhiệm vụ tiêu nước cho thành phố. Tuy nhiên, sự gia tăng dân số và hoạt động công nghiệp đã dẫn đến tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng. Việc đánh giá chất lượng nước sông Nhuệ - Đáy là cần thiết để xác định mức độ ô nhiễm và đề xuất các biện pháp cải thiện. Theo đó, việc nghiên cứu chất lượng nước sẽ cung cấp thông tin về hiện trạng và diễn biến môi trường, từ đó giúp các cơ quan chức năng đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả hơn.
II. Mục tiêu của đề tài
Mục tiêu tổng quát của đề tài là nghiên cứu đánh giá chất lượng nước sông Nhuệ - Đáy đoạn chảy qua địa phận thành phố Hà Nội để phân vùng chất lượng nước theo từng mục đích sử dụng. Cụ thể, đề tài hướng đến ba mục tiêu chính: (1) Đánh giá hiện trạng chất lượng nước sông Nhuệ - Đáy, (2) Phân vùng chất lượng nước và (3) Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng nước. Việc xác định các mục tiêu này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về tình trạng ô nhiễm mà còn tạo cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo về chất lượng nước trong khu vực. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
III. Tổng quan tài liệu
Chỉ số chất lượng nước (WQI) là một công cụ quan trọng trong việc đánh giá chất lượng nước. WQI được tính toán từ nhiều thông số chất lượng nước và cung cấp cái nhìn tổng quát về tình trạng ô nhiễm. Trước đây, việc đánh giá thường dựa vào phân tích riêng lẻ từng thông số, dẫn đến nhiều hạn chế. Việc áp dụng WQI giúp đơn giản hóa quá trình đánh giá và cung cấp thông tin rõ ràng hơn cho các nhà quản lý. Nghiên cứu trên thế giới cho thấy WQI được sử dụng rộng rãi và hiệu quả trong việc theo dõi chất lượng nước, từ đó đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời.
IV. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là chất lượng nước sông Nhuệ - Đáy trong đoạn chảy qua thành phố Hà Nội. Phương pháp nghiên cứu bao gồm thu thập mẫu nước, phân tích các thông số chất lượng nước như BOD, COD, DO, TSS, và các chỉ số khác theo tiêu chuẩn quy định. Việc phân tích được thực hiện trong cả mùa khô và mùa mưa để có cái nhìn toàn diện về tình trạng ô nhiễm. Kết quả phân tích sẽ được so sánh với các tiêu chuẩn chất lượng nước hiện hành nhằm xác định mức độ ô nhiễm và khả năng sử dụng nước cho các mục đích khác nhau.
V. Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Kết quả nghiên cứu cho thấy chất lượng nước sông Nhuệ - Đáy có sự biến động lớn giữa các mùa. Trong mùa mưa, nồng độ ô nhiễm có xu hướng giảm do dòng chảy lớn, trong khi mùa khô lại ghi nhận nồng độ ô nhiễm tăng cao. Đặc biệt, một số vị trí trên sông có chỉ số WQI thấp, cho thấy tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng. Các yếu tố như nước thải sinh hoạt và công nghiệp là nguyên nhân chính dẫn đến ô nhiễm. Đề xuất các giải pháp cải thiện chất lượng nước bao gồm tăng cường kiểm soát ô nhiễm từ nguồn, nâng cao ý thức cộng đồng và áp dụng công nghệ xử lý nước hiện đại.
VI. Kết luận và kiến nghị
Luận văn đã chỉ ra rằng việc đánh giá chất lượng nước sông Nhuệ - Đáy là rất cần thiết để bảo vệ môi trường nước. Kết quả nghiên cứu không chỉ cung cấp thông tin quan trọng về hiện trạng ô nhiễm mà còn đề xuất các giải pháp khả thi nhằm cải thiện chất lượng nước. Cần có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng, cộng đồng và các nhà khoa học trong việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường nước. Đề tài cũng mở ra hướng nghiên cứu tiếp theo về ảnh hưởng của ô nhiễm đến sức khỏe cộng đồng và hệ sinh thái.
