Luận án tiến sĩ về quản lý tài nguyên và môi trường: Nguy cơ suy thoái từ lưu kho và bốc xếp hóa chất độc hại tại cảng biển phía Bắc Việt Nam

• Tác giả: Trần Anh Tuấn
• Người hướng dẫn: PGS. Ngô Kim Định
• Trường học: Học viện Khoa học và Công nghệ
• Chuyên ngành: Môi trường và Tài nguyên biển
• Đề tài: Nguy cơ suy thoái môi trường từ lưu kho và bốc xếp hóa chất độc hại tại cảng biển phía Bắc Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• MỞ ĐẦU
• 0.1. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ VÀ VÙNG NGHIÊN CỨU
• 0.1.1. Nghiên cứu về đánh giá nguy cơ gây suy thoái môi trường từ quá trình lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại tại cảng biển
• 0.1.2. Các khái niệm liên quan
• 0.1.3. Đánh giá nguy cơ gây suy thoái môi trường từ quá trình lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại (HNS) tại cảng biển
• 0.1.4. Quy trình đánh giá nguy cơ gây suy thoái môi trường từ quá trình lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại tại cảng biển
• 0.1.5. Tổng quan về đánh giá rủi ro, nguy cơ gây suy thoái môi trường bằng tiêu chí
• 0.1.6. Tổng quan các công trình nghiên cứu
• 0.1.6.1. Các nghiên cứu trên thế giới
• 0.1.6.2. Các nghiên cứu trong nước
• 0.1.7. Tổng quan về nhóm cảng biển phía Bắc và hoạt động vận chuyển, xếp dỡ và lưu kho hàng hóa chất độc hại tại cảng biển
• 0.1.7.1. Đặc điểm nhóm cảng biển phía Bắc Việt Nam. Hoạt động lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại tại cảng biển. Các đặc tính nguy hại của hàng hóa chất độc hại (HNS) trong quá trình vận chuyển bằng đường biển. Các quy định về bảo vệ môi trường trong bốc xếp và lưu kho hàng HNS tại cảng biển
• 0.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ TÀI LIỆU
• 0.2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.2.1.1. Đối tượng nghiên cứu
• 0.2.1.2. Phạm vi nghiên cứu
• 0.2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 0.2.2.1. Cách tiếp cận
• 0.2.2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 0.2.3. Nguồn tài liệu
• 0.3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 0.3.1. Thực trạng công tác quản lý môi trường và các tác động tới môi trường của hoạt động vận chuyển, xếp dỡ và lưu kho hàng hóa chất độc hại tại nhóm cảng biển phía Bắc Việt Nam
• 0.3.1.1. Hiện trạng bốc xếp và lưu giữ HNS tại nhóm cảng biển phía Bắc
• 0.3.1.2. Sự cố và các nguồn thải liên quan đến quá trình bốc xếp và lưu kho hàng hóa chất độc hại tại nhóm cảng biển phía Bắc Việt Nam
• 0.3.1.3. Thực trạng môi trường tại nhóm cảng biển phía Bắc
• 0.3.1.4. Thực trạng công tác quản lý môi trường trong quá trình lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại tại nhóm cảng biển phía Bắc Việt Nam
• 0.3.2. Các nguồn phát sinh nguy cơ gây suy thoái môi trường từ quá trình lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại tại nhóm cảng biển phía Bắc
• 0.3.2.1. Nguyên nhân phát sinh các nguy cơ gây suy thoái môi trường từ hoạt động lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại từ nhóm cảng biển phía Bắc
• 0.3.2.2. Phân nhóm nguồn phát sinh nguy cơ gây suy thoái môi trường từ hoạt động lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại từ nhóm cảng biển phía Bắc
• 0.3.3. Xây dựng và áp dụng bộ tiêu chí đánh giá nguy cơ gây suy thoái môi trường từ quá trình lưu kho và bốc xếp hàng HNS tại nhóm cảng biển phía Bắc
• 0.3.3.1. Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá nguy cơ gây suy thoái môi trường từ quá trình lưu kho và bốc xếp hàng HNS tại cảng biển
• 0.3.3.2. Áp dụng bộ tiêu chí đánh giá nguy cơ gây suy thoái môi trường từ quá trình bốc xếp và lưu giữ hàng HNS cho nhóm cảng biển phía Bắc
• 0.3.4. Đề xuất các giải pháp về quản lý hàng hóa chất độc hại và hướng dẫn xây dựng kế hoạch phòng ngừa và ứng phó sự cố hóa chất tại cảng biển
• 0.3.4.1. Xây dựng quy định về quản lý hàng hóa nguy hiểm, độc hại cho cảng biển
• 0.3.4.2. Hướng dẫn đánh giá nguy cơ trong hoạt động bốc xếp và lưu kho hàng hóa chất độc hại. Kế hoạch phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường trong hoạt động bốc xếp và lưu kho hàng HNS tại cảng biển
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

I. Mở đầu

Luận án tiến sĩ "Nguy cơ gây suy thoái môi trường từ quá trình lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại tại nhóm cảng biển phía Bắc Việt Nam" được thực hiện nhằm đánh giá các nguy cơ môi trường từ hoạt động bốc xếp và lưu kho hóa chất độc hại. Với diện tích biển Đông rộng lớn và hệ thống cảng biển phát triển, Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về ô nhiễm môi trường. Các nghiên cứu cho thấy, chất lượng môi trường tại các cảng biển phía Bắc đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi các hoạt động này. Đặc biệt, nhóm cảng biển phía Bắc, với sự gia tăng lưu lượng hàng hóa, đặc biệt là hàng hóa nguy hiểm, cần có những biện pháp quản lý hiệu quả để giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

1.1. Tính cấp thiết của nghiên cứu

Việt Nam có hơn 3260 km đường bờ biển và đang phát triển mạnh mẽ hệ thống cảng biển. Tuy nhiên, hoạt động hàng hải tiềm ẩn nhiều nguy cơ ô nhiễm môi trường. Các chất thải từ tàu, sự cố tràn dầu và hóa chất độc hại đang gây ra những tác động tiêu cực đến chất lượng môi trường. Nghiên cứu này nhằm xác định rõ các nguy cơ và đề xuất giải pháp quản lý hiệu quả, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu chính của luận án là xác định các nguy cơ gây suy thoái môi trường từ hoạt động lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại. Nghiên cứu sẽ xây dựng bộ tiêu chí đánh giá nguy cơ và đề xuất các giải pháp quản lý hàng hóa chất độc hại tại cảng biển, nhằm bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn cho cộng đồng.

II. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu

Chương này trình bày tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến nguy cơ suy thoái môi trường từ hoạt động bốc xếp và lưu kho hàng hóa chất độc hại. Các nghiên cứu trên thế giới và trong nước đã chỉ ra rằng, việc quản lý không hiệu quả các hoạt động này có thể dẫn đến ô nhiễm nghiêm trọng. Đặc biệt, các quy định về bảo vệ môi trường trong bốc xếp và lưu kho hàng hóa chất độc hại tại cảng biển cần được xem xét và cải thiện. Việc đánh giá các tác động môi trường từ hoạt động này là rất cần thiết để đưa ra các giải pháp hiệu quả.

2.1. Các nghiên cứu trên thế giới

Nhiều nghiên cứu quốc tế đã chỉ ra rằng, hoạt động bốc xếp và lưu kho hàng hóa chất độc hại có thể gây ra ô nhiễm không khí, nước và đất. Các sự cố tràn dầu và hóa chất độc hại đã được ghi nhận tại nhiều cảng biển trên thế giới, dẫn đến những thiệt hại lớn về môi trường và kinh tế. Các nghiên cứu này cung cấp cơ sở lý luận quan trọng cho việc đánh giá nguy cơ tại Việt Nam.

2.2. Các nghiên cứu trong nước

Tại Việt Nam, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, các cảng biển đang phải đối mặt với nhiều vấn đề ô nhiễm do hoạt động bốc xếp và lưu kho hàng hóa chất độc hại. Tuy nhiên, các giải pháp hiện tại chủ yếu tập trung vào nguồn ô nhiễm từ tàu biển, chưa có nhiều nghiên cứu về tác động từ hoạt động cảng. Điều này cho thấy sự cần thiết phải có một nghiên cứu toàn diện hơn về vấn đề này.

III. Phương pháp nghiên cứu

Chương này mô tả các phương pháp nghiên cứu được sử dụng để đánh giá nguy cơ suy thoái môi trường từ hoạt động lưu kho và bốc xếp hàng hóa chất độc hại. Phương pháp tiếp cận hệ thống và phân tích DPSIR (Drivers, Pressures, State, Impact, Response) được áp dụng để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến môi trường. Nghiên cứu cũng sử dụng các dữ liệu thực địa và tài liệu từ các cơ quan chức năng để đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của kết quả.

3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu bao gồm các cảng biển thuộc nhóm cảng biển phía Bắc Việt Nam, nơi có hoạt động bốc xếp và lưu kho hàng hóa chất độc hại diễn ra thường xuyên. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các tác động môi trường từ hoạt động này, nhằm xác định rõ các nguy cơ và đề xuất giải pháp quản lý hiệu quả.

3.2. Phương pháp thu thập dữ liệu

Dữ liệu được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm khảo sát thực địa, phỏng vấn chuyên gia và tài liệu từ các cơ quan chức năng. Phương pháp phân tích định tính và định lượng được sử dụng để đánh giá các nguy cơ và tác động môi trường từ hoạt động bốc xếp và lưu kho hàng hóa chất độc hại.