Hướng dẫn xây dựng tiến trình dạy học chủ đề tích hợp không khí và sự sống cho học sinh THPT

LỜI CẢM ƠN

LỜI CAM ĐOAN

DANH MỤC VIẾT TẮT

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU

Lý do chọn đề tài

Mục đích nghiên cứu

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Giả thuyết khoa học

Nhiệm vụ nghiên cứu

Đóng góp của đề tài

Phương pháp nghiên cứu

Cấu trúc khóa luận

1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI

1.1. Cơ sở lý luận của đề tài

1.2. Khái niệm tích hợp

1.3. Dạy học tích hợp

1.4. Mục tiêu của dạy học tích hợp

1.5. Chủ đề tích hợp

1.6. Tình hình vận dụng dạy học tích hợp

1.6.1. Trên thế giới

1.6.2. Ở Việt Nam

1.7. Nội dung chương trình

1.8. Nguyên tắc của dạy học tích hợp

1.9. Quy trình xây dựng chủ đề tích hợp

1.10. Khái niệm về năng lực giải quyết vấn đề của học sinh trung học phổ thông

1.10.1. Khái niệm năng lực

1.10.2. Khái niệm năng lực giải quyết vấn đề

1.10.3. Cấu trúc năng lực giải quyết vấn đề

1.10.4. Các biểu hiện của năng lực giải quyết vấn đề

1.11. Một số phương pháp dạy học tích cực

1.11.1. Dạy học hợp tác

1.11.1.1. Thế nào là dạy học hợp tác?

1.11.1.2. Quy trình thực hiện dạy học hợp tác

1.11.1.3. Ưu điểm và hạn chế

1.11.2. Dạy học theo góc

1.11.2.1. Quy trình thực hiện dạy học theo góc

1.11.2.2. Ưu điểm và hạn chế

1.11.3. Dạy học theo dự án

1.11.3.1. Quy trình tổ chức cho học sinh học theo dự án

1.12. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1

2. CHƯƠNG 2: XÂY DỰNG TIẾN TRÌNH DẠY HỌC CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP “KHÔNG KHÍ VÀ SỰ SỐNG” CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

2.1. Mục tiêu dạy học của chủ đề

2.2. Nội dung về Không khí và sự sống trong chương trình vật lí

2.2.1. Sự nóng chảy

2.2.1.1. Nhiệt nóng chảy

2.2.2. Độ ẩm tuyệt đối, độ ẩm cực đại và độ ẩm tỉ đối

2.2.2.1. Độ ẩm tuyệt đối

2.2.2.2. Độ ẩm cực đại

2.2.2.3. Độ ẩm tỉ đối (hay độ ẩm tương đối)

2.2.3. Ảnh hưởng của độ ẩm không khí

2.3. Nội dung về Không khí và sự sống trong các môn học khác

2.3.1. Khái niệm Hiệu ứng nhà kính

2.3.2. Sự hấp thụ và phản xạ bức xạ mặt trời trong hiệu ứng nhà kính

2.3.3. Các khí nhà kính, nguồn gốc và đặc điểm

2.3.4. Tác động của hiệu ứng nhà kính

2.3.5. Ô nhiễm không khí

2.3.6. Biện pháp khắc phục

2.4. Tổ chức dạy học chủ đề

2.4.1. Tổ chức dạy học hợp tác: Sự chuyển thể của các chất

2.4.1.1. Nội quy học tập hợp tác

2.4.1.2. Nội dung dạy học hợp tác

2.4.2. Tổ chức dạy học dự án nội dung: Đo độ ẩm không khí và ô nhiễm không khí

2.4.2.1. Dự án 1: Đo độ ẩm của không khí

2.4.2.2. Dự án 2: Ô nhiễm không khí

2.4.2.3. Tiến trình dạy học dự án

2.4.3. Tổ chức dạy học theo góc nội dung: Hiệu ứng nhà kính

2.4.3.1. Nội quy học tập theo góc

2.4.3.2. Nội dung dạy học

2.4.3.3. Thực hiện học theo góc

2.4.3.4. Tiến trình dạy học

2.5. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2

3. CHƯƠNG 3: DỰ KIẾN THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm

3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm

3.3. Đối tượng thực nghiệm sư phạm

3.4. Phương pháp thực nghiệm sư phạm

3.4.1. Tiến trình dạy học

3.4.2. Các phương pháp thực nghiệm sư phạm

3.5. Tiêu chí đánh giá hoạt động

3.5.1. Rubric đánh giá hành vi để phát triển năng lực giải quyết vấn đề thực tiễn

3.5.2. Tiêu chí đánh giá kết quả phiếu học tập

3.5.3. Bảng tiêu chí đánh giá hoạt động nhóm

3.6. Thời gian thực nghiệm

3.7. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3

KẾT LUẬN CHUNG

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC HÌNH

I. Xây dựng tiến trình dạy học

Xây dựng tiến trình dạy học là quá trình thiết kế và tổ chức các hoạt động giáo dục nhằm đạt được mục tiêu học tập cụ thể. Trong nghiên cứu này, tiến trình dạy học được xây dựng dựa trên chủ đề tích hợp 'Không khí và sự sống', nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề thực tiễn cho học sinh THPT. Quá trình này bao gồm việc lựa chọn nội dung, phương pháp dạy học phù hợp, và thiết kế các hoạt động học tập tích cực.

1.1. Phương pháp dạy học tích hợp

Phương pháp dạy học tích hợp là phương pháp giáo dục kết hợp kiến thức từ nhiều môn học khác nhau để giải quyết các vấn đề thực tiễn. Trong chủ đề 'Không khí và sự sống', phương pháp này được áp dụng để liên kết kiến thức từ Vật lý, Hóa học, và Sinh học, giúp học sinh hiểu sâu hơn về mối quan hệ giữa không khí và sự sống. Phương pháp này không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề.

1.2. Tích hợp liên môn

Tích hợp liên môn là việc kết hợp kiến thức từ nhiều môn học khác nhau để tạo thành một chủ đề học tập thống nhất. Trong chủ đề 'Không khí và sự sống', tích hợp liên môn giúp học sinh hiểu được sự tương tác giữa các yếu tố vật lý, hóa học, và sinh học trong môi trường không khí. Điều này không chỉ làm phong phú kiến thức mà còn giúp học sinh áp dụng kiến thức vào thực tiễn một cách hiệu quả.

II. Chủ đề tích hợp Không khí và sự sống

Chủ đề tích hợp 'Không khí và sự sống' là một chủ đề học tập liên quan đến vai trò của không khí trong sự sống của con người và các sinh vật khác. Chủ đề này không chỉ giúp học sinh hiểu được các khái niệm khoa học cơ bản mà còn giúp họ nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường không khí. Chủ đề này được thiết kế để phát triển năng lực giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo của học sinh.

2.1. Nội dung giáo dục

Nội dung giáo dục của chủ đề 'Không khí và sự sống' bao gồm các kiến thức về thành phần không khí, vai trò của không khí trong sự sống, và các vấn đề liên quan đến ô nhiễm không khí. Nội dung này được thiết kế để học sinh không chỉ nắm vững kiến thức lý thuyết mà còn có thể áp dụng vào thực tiễn, đặc biệt là trong việc giải quyết các vấn đề môi trường.

2.2. Phát triển năng lực học sinh

Phát triển năng lực học sinh là mục tiêu chính của chủ đề tích hợp này. Thông qua các hoạt động học tập, học sinh được rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện, giải quyết vấn đề, và làm việc nhóm. Những kỹ năng này không chỉ giúp học sinh thành công trong học tập mà còn chuẩn bị cho họ những năng lực cần thiết trong cuộc sống và công việc tương lai.

III. Giáo dục tích hợp và khoa học tự nhiên

Giáo dục tích hợp và khoa học tự nhiên là hai yếu tố quan trọng trong việc thiết kế chương trình giáo dục hiện đại. Giáo dục tích hợp giúp học sinh hiểu được mối liên hệ giữa các môn học, trong khi khoa học tự nhiên cung cấp kiến thức cơ bản về thế giới tự nhiên. Trong chủ đề 'Không khí và sự sống', hai yếu tố này được kết hợp để tạo ra một chương trình học tập toàn diện và hiệu quả.

3.1. Khoa học tự nhiên trong giáo dục

Khoa học tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp kiến thức cơ bản về thế giới tự nhiên. Trong chủ đề 'Không khí và sự sống', khoa học tự nhiên giúp học sinh hiểu được các quá trình vật lý, hóa học, và sinh học liên quan đến không khí. Điều này không chỉ làm phong phú kiến thức mà còn giúp học sinh áp dụng kiến thức vào thực tiễn một cách hiệu quả.

3.2. Ứng dụng giáo dục tích hợp

Ứng dụng giáo dục tích hợp trong chủ đề 'Không khí và sự sống' giúp học sinh hiểu được mối liên hệ giữa các môn học và áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Phương pháp này không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn phát triển kỹ năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề, chuẩn bị cho họ những năng lực cần thiết trong cuộc sống và công việc tương lai.

Khoá luận tốt nghiệp: Xây dựng tiến trình dạy học chủ đề tích hợp không khí và sự sống cho học sinh THPT