Tổng quan nghiên cứu

Du lịch đã trở thành ngành kinh tế mũi nhọn toàn cầu, đóng góp lớn vào phát triển kinh tế - xã hội và tạo nguồn thu ngoại tệ. Tại Việt Nam, du lịch được xác định là ngành kinh tế trọng điểm với nhiều chính sách thúc đẩy phát triển bền vững. Tỉnh Quảng Nam sở hữu tiềm năng du lịch lớn với các di sản văn hóa thế giới được UNESCO công nhận như Đô thị cổ Hội An, Khu Đền tháp Mỹ Sơn và Khu Dự trữ sinh quyển Cù Lao Chàm – Hội An. Thành phố Tam Kỳ, trung tâm hành chính tỉnh Quảng Nam, có vị trí địa lý thuận lợi, tài nguyên du lịch phong phú về cảnh quan thiên nhiên và di tích lịch sử, tạo điều kiện phát triển đa dạng các loại hình du lịch.

Tuy nhiên, thực tiễn phát triển du lịch tại Tam Kỳ còn nhiều hạn chế như sản phẩm du lịch chưa độc đáo, hệ thống dịch vụ còn yếu, số lượng khách du lịch và doanh thu thấp. Việc tổ chức thực hiện chính sách phát triển du lịch chưa đồng bộ, thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các cấp, các ngành. Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2013-2018 nhằm đánh giá thực trạng thực hiện chính sách phát triển du lịch tại Tam Kỳ, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi, góp phần xây dựng Tam Kỳ trở thành trung tâm du lịch phía nam tỉnh Quảng Nam và điểm đến quốc gia.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho chính quyền địa phương và các cơ quan liên quan trong hoạch định, tổ chức thực hiện chính sách phát triển du lịch, đồng thời góp phần nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của người dân địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết chính sách công, đặc biệt là chu trình chính sách công gồm ba giai đoạn: hoạch định, tổ chức thực hiện và đánh giá chính sách. Lý thuyết này giúp phân tích quá trình chuyển hóa ý chí chính sách thành hành động thực tế, đồng thời xác định vai trò của các chủ thể trong thực hiện chính sách phát triển du lịch.

Ngoài ra, nghiên cứu vận dụng các khái niệm chuyên ngành như:

  • Chính sách phát triển du lịch: tập hợp các quyết định chính trị nhằm lựa chọn mục tiêu và giải pháp phát triển du lịch theo định hướng của Nhà nước.
  • Du lịch bền vững: phát triển du lịch đáp ứng yêu cầu kinh tế - xã hội và môi trường, bảo đảm hài hòa lợi ích các chủ thể tham gia.
  • Du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái, du lịch văn hóa: các loại hình du lịch dựa trên giá trị văn hóa, thiên nhiên và sự tham gia của cộng đồng địa phương.

Khung lý thuyết còn bao gồm các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách như môi trường chính trị, kinh tế, xã hội, năng lực cán bộ, nguồn lực vật chất và sự đồng thuận của cộng đồng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa phân tích lý thuyết và khảo sát thực tiễn tại thành phố Tam Kỳ trong giai đoạn 2013-2018. Cỡ mẫu khảo sát gồm các cán bộ quản lý, doanh nghiệp du lịch và người dân địa phương, được chọn theo phương pháp chọn mẫu phi xác suất nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đối tượng liên quan.

Nguồn dữ liệu chính bao gồm:

  • Số liệu thống kê kinh tế - xã hội, du lịch của thành phố Tam Kỳ và tỉnh Quảng Nam.
  • Văn bản pháp luật, nghị quyết, đề án phát triển du lịch của các cấp chính quyền.
  • Khảo sát thực địa, phỏng vấn sâu và thu thập ý kiến chuyên gia.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp tổng hợp, so sánh, đối chiếu các chỉ tiêu kinh tế - xã hội, đánh giá hiệu quả thực hiện chính sách qua các chỉ số như số lượng khách du lịch, doanh thu du lịch, số lượng cơ sở lưu trú, mức độ phối hợp giữa các cơ quan quản lý. Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2018 đến 2019, tập trung đánh giá giai đoạn 2013-2018.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng khách du lịch và doanh thu du lịch: Số lượng khách du lịch đến Tam Kỳ tăng đều qua các năm, với mức tăng trưởng trung bình khoảng 8-10% mỗi năm giai đoạn 2013-2018. Doanh thu dịch vụ lưu trú và ăn uống cũng tăng trưởng tích cực, đạt mức tăng bình quân 12%/năm, tuy nhiên vẫn thấp so với tiềm năng của địa phương.

  2. Cơ sở hạ tầng và sản phẩm du lịch: Hạ tầng du lịch như bãi tắm Tam Thanh, các điểm di tích lịch sử được đầu tư cải thiện, nhưng hệ thống dịch vụ lưu trú, vui chơi giải trí còn hạn chế về số lượng và chất lượng. Sản phẩm du lịch chưa đa dạng, thiếu điểm nhấn đặc trưng để kéo dài thời gian lưu trú của khách.

  3. Tổ chức thực hiện chính sách: Thành phố đã xây dựng các đề án, kế hoạch phát triển du lịch và thành lập Ban Quản lý du lịch, Ban Chỉ đạo phát triển du lịch để điều phối hoạt động. Tuy nhiên, công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp còn chưa đồng bộ, dẫn đến hiệu quả thực thi chính sách chưa cao.

  4. Tuyên truyền và sự đồng thuận cộng đồng: Công tác phổ biến, tuyên truyền chính sách được thực hiện qua nhiều kênh, nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp. Sự ủng hộ của cộng đồng đối với phát triển du lịch ngày càng tăng, góp phần tạo môi trường thuận lợi cho phát triển ngành.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy chính sách phát triển du lịch tại Tam Kỳ đã tạo ra những chuyển biến tích cực về lượng khách và doanh thu, đồng thời cải thiện cơ sở hạ tầng du lịch. Tuy nhiên, hạn chế về sản phẩm du lịch và sự phối hợp tổ chức thực hiện chính sách là nguyên nhân chính khiến hiệu quả chưa đạt kỳ vọng.

So sánh với các nghiên cứu tại các địa phương khác như Đà Nẵng hay Hội An, Tam Kỳ còn thiếu các sản phẩm du lịch đặc trưng và chưa tận dụng hết tiềm năng tài nguyên thiên nhiên, văn hóa. Việc tổ chức thực hiện chính sách cần được tăng cường về mặt quản lý, phối hợp liên ngành và nâng cao năng lực cán bộ.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng lượt khách và doanh thu du lịch giai đoạn 2013-2018, bảng thống kê số lượng cơ sở lưu trú và phân bổ nguồn lực đầu tư phát triển du lịch. Các biểu đồ này minh họa rõ xu hướng phát triển và những điểm cần cải thiện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đầu tư phát triển sản phẩm du lịch đặc trưng: Phát triển các sản phẩm du lịch sinh thái, văn hóa dựa vào cộng đồng, kết nối các điểm di tích lịch sử và cảnh quan thiên nhiên để tạo điểm nhấn thu hút khách. Mục tiêu tăng thời gian lưu trú trung bình lên 2-3 ngày trong vòng 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý du lịch thành phố phối hợp với các doanh nghiệp và cộng đồng địa phương.

  2. Nâng cao năng lực quản lý và phối hợp liên ngành: Tổ chức đào tạo nâng cao năng lực cán bộ quản lý du lịch, xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa các phòng ban, ngành và địa phương. Mục tiêu hoàn thiện quy trình phối hợp trong 12 tháng. Chủ thể thực hiện: UBND thành phố, Ban Chỉ đạo phát triển du lịch.

  3. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá du lịch: Sử dụng đa dạng các kênh truyền thông để quảng bá hình ảnh Tam Kỳ, nâng cao nhận thức cộng đồng về phát triển du lịch bền vững. Mục tiêu tăng lượt khách nội địa và quốc tế lên 15% mỗi năm. Chủ thể thực hiện: Phòng Văn hóa - Thông tin, các đơn vị truyền thông.

  4. Huy động nguồn lực xã hội hóa đầu tư hạ tầng du lịch: Khuyến khích doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật, dịch vụ du lịch chất lượng cao. Mục tiêu tăng vốn đầu tư xã hội hóa lên 20% trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: UBND thành phố, Sở Kế hoạch và Đầu tư.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cơ quan quản lý nhà nước về du lịch: Giúp hoạch định chính sách, xây dựng kế hoạch phát triển du lịch phù hợp với thực tiễn địa phương, nâng cao hiệu quả tổ chức thực hiện.

  2. Doanh nghiệp du lịch và nhà đầu tư: Cung cấp thông tin về tiềm năng, cơ hội đầu tư và các giải pháp phát triển sản phẩm du lịch, từ đó đưa ra chiến lược kinh doanh hiệu quả.

  3. Các nhà nghiên cứu và học giả trong lĩnh vực chính sách công và du lịch: Là tài liệu tham khảo về lý thuyết và thực tiễn thực hiện chính sách phát triển du lịch tại địa phương, góp phần phát triển nghiên cứu chuyên sâu.

  4. Cộng đồng địa phương và các tổ chức xã hội: Nâng cao nhận thức về vai trò của cộng đồng trong phát triển du lịch bền vững, thúc đẩy sự tham gia tích cực vào các hoạt động du lịch.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao phát triển du lịch lại quan trọng đối với thành phố Tam Kỳ?
    Du lịch góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân và bảo tồn giá trị văn hóa, thiên nhiên đặc trưng của Tam Kỳ.

  2. Những khó khăn chính trong thực hiện chính sách phát triển du lịch tại Tam Kỳ là gì?
    Bao gồm hạn chế về sản phẩm du lịch, thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các ngành, năng lực quản lý còn yếu và nguồn lực đầu tư chưa đủ mạnh.

  3. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách phát triển du lịch?
    Cần tăng cường đầu tư sản phẩm đặc trưng, nâng cao năng lực quản lý, đẩy mạnh tuyên truyền và huy động nguồn lực xã hội hóa đầu tư.

  4. Vai trò của cộng đồng địa phương trong phát triển du lịch là gì?
    Cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong bảo tồn văn hóa, phát triển sản phẩm du lịch cộng đồng và tạo môi trường du lịch bền vững.

  5. Các chỉ số nào được sử dụng để đánh giá hiệu quả phát triển du lịch?
    Bao gồm số lượng khách du lịch, doanh thu du lịch, số lượng và chất lượng cơ sở lưu trú, thời gian lưu trú trung bình và mức độ hài lòng của du khách.

Kết luận

  • Luận văn đã làm rõ thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách phát triển du lịch tại thành phố Tam Kỳ giai đoạn 2013-2018.
  • Phân tích cho thấy sự tăng trưởng về khách du lịch và doanh thu nhưng còn nhiều hạn chế về sản phẩm và tổ chức thực hiện chính sách.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả thực thi chính sách, tập trung vào phát triển sản phẩm, nâng cao năng lực quản lý, tuyên truyền và huy động nguồn lực.
  • Nghiên cứu góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho chính quyền và các bên liên quan trong hoạch định và thực hiện chính sách phát triển du lịch bền vững.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá liên tục và điều chỉnh chính sách phù hợp với thực tiễn phát triển.

Hãy cùng chung tay phát triển du lịch thành phố Tam Kỳ trở thành điểm đến hấp dẫn, góp phần nâng cao đời sống người dân và phát triển kinh tế địa phương bền vững.