Thực Trạng Chăm Sóc Dinh Dưỡng Cho Người Bệnh Tại Bệnh Viện Phổi Trung Ương Năm 2019

• Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Vân
• Người hướng dẫn: PGS. Lê Văn Hợi
• Trường học: Trường Đại học Điều dưỡng Nam Định
• Chuyên ngành: Điều dưỡng
• Đề tài: Thực Trạng Chăm Sóc Dinh Dưỡng Cho Người Bệnh Tại Bệnh Viện Phổi Trung Ương Năm 2019
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Nam Định

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Dinh dưỡng với sức khỏe và bệnh tật
• 1.2. Khái quát về điều dưỡng và chăm sóc về dinh dưỡng
• 1.3. Một số nghiên cứu liên quan đến kiến thức, thái độ và thực hành chăm sóc dinh dưỡng
• 1.4. Thông tin Bệnh viện Phổi Trung ương
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.3. Thiết kế nghiên cứu
• 2.4. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu
• 2.5. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.6. Tiêu chuẩn đánh giá, thang đo và khái niệm sử dụng trong nghiên cứu
• 2.7. Phương pháp phân tích số liệu
• 2.8. Đạo đức trong nghiên cứu
• 2.9. Sai số và biện pháp khắc phục
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Kiến thức, thái độ và thực hành chăm sóc dinh dưỡng cho NB của ĐD
• 3.2. Một số yếu tố liên quan đến thực hành chăm sóc dinh dưỡng của ĐD
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Kiến thức, thái độ và thực hành chăm sóc dinh dưỡng cho người bệnh của Điều dưỡng tại các khoa lâm sàng
• 4.2. Các yếu tố liên quan đến thực hành chăm sóc dinh dưỡng cho NB của ĐD
• 4.3. Hạn chế của nghiên cứu
• 4.4. Kiến thức, thái độ và thực hành chăm sóc dinh dưỡng cho NB của ĐD ở các khoa lâm sàng tại Bệnh viện Phổi Trung ương
• 4.5. Các yếu tố liên quan đến thực hành chăm sóc dinh dưỡng cho NB của ĐD ở khoa lâm sàng tại Bệnh viện Phổi Trung ương
• 4.6. Đối với điều dưỡng các khoa lâm sàng
• 4.7. Đối với bệnh viện
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC
• Phụ lục 1: Biến số nghiên cứu
• Phụ lục 2: Bản đồng thuận của điều dưỡng
• Phụ lục 3: Phiếu phỏng vấn điều dưỡng
• Phụ lục 4: Bản đồng thuận của người bệnh
• Phụ lục 5: Phiếu phỏng vấn người bệnh
• Phụ lục 6: Danh sách điều dưỡng tham gia nghiên cứu
• Phụ lục 7: Danh sách người bệnh tham gia nghiên cứu

I. Tổng Quan Về Chăm Sóc Dinh Dưỡng Bệnh Nhân Phổi Năm 2019

Dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong sự phát triển và duy trì sức khỏe, đặc biệt quan trọng đối với bệnh nhân phổi. Dinh dưỡng hợp lý là yếu tố không thể thiếu trong các biện pháp điều trị tổng hợp và chăm sóc toàn diện. Việc cung cấp dinh dưỡng đầy đủ giúp giảm nguy cơ suy dinh dưỡng, hạn chế nhiễm trùng, tăng cường khả năng hồi phục, rút ngắn thời gian nằm viện và giảm chi phí điều trị. Điều này góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và sự hài lòng của người bệnh. Các nghiên cứu gần đây cho thấy tỷ lệ suy dinh dưỡng ở bệnh nhân nội trú dao động từ 20-50% trên thế giới và 30-60% tại Việt Nam. Do đó, việc chăm sóc dinh dưỡng đúng cách là vô cùng cần thiết. Theo nghiên cứu, dinh dưỡng điều trị có tác động đến căn nguyên gây bệnh, đến cơ chế điều hòa, khả năng phản ứng, bảo vệ cơ thể. Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh dinh dưỡng có vai trò điều trị chính trong các bệnh: suy dinh dưỡng do thiếu năng lượng, thừa cân béo phì do thừa năng lượng, các bệnh do thiếu vitamin A, B, C, D., thiếu vi chất: sắt, kẽm, calci…

1.1. Tầm Quan Trọng Của Dinh Dưỡng Lâm Sàng Cho Bệnh Nhân

Dinh dưỡng lâm sàng đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo cung cấp đầy đủ và cân đối các chất dinh dưỡng cho người bệnh. Tình trạng dinh dưỡng tốt phản ánh sự cân bằng giữa thức ăn đưa vào cơ thể và tình trạng sức khỏe. Dinh dưỡng điều trị có tác động đến căn nguyên gây bệnh, đến cơ chế điều hòa, khả năng phản ứng, bảo vệ cơ thể. Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh dinh dưỡng có vai trò điều trị chính trong các bệnh: suy dinh dưỡng do thiếu năng lượng, thừa cân béo phì do thừa năng lượng, các bệnh do thiếu vitamin A, B, C, D., thiếu vi chất: sắt, kẽm, calci… Dinh dưỡng điều trị còn giúp cho cơ thể phục hồi tốt hơn ở những bệnh nhân bị chấn thương phần mềm, gãy xương, suy nhược cơ thể sau sốt rét, sau mổ, sau nhiễm khuẩn nặng, một chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp vết thương chóng lành, sức khoẻ hồi phục nhanh hơn.

1.2. Mối Liên Hệ Giữa Dinh Dưỡng Và Bệnh Nhiễm Khuẩn Hô Hấp

Mối liên hệ giữa tình trạng thiếu dinh dưỡng và nhiễm khuẩn là hai chiều. Thiếu dinh dưỡng làm giảm sức đề kháng của cơ thể, dẫn đến nhiễm khuẩn. Ngược lại, nhiễm khuẩn làm suy sụp thêm tình trạng suy dinh dưỡng sẵn có. Tình trạng dinh dưỡng ảnh hưởng đến tiến triển của nhiều bệnh, đặc biệt là các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp như lao, viêm phổi, và các bệnh phổi mạn tính. Dinh dưỡng và một số bệnh mạn tính: Trong những năm gần đây, mối quan hệ giữa dinh dưỡng, chế độ ăn và bệnh mạn tính đã được quan tâm nhiều do hậu quả của chúng ngày một tăng lên. Một số bệnh điển hình liên quan đến dinh dưỡng: Béo phì: béo phì là một tình trạng sức khỏe có nguyên nhân từ dinh dưỡng (60 -80% trường hợp), thông thường một người trưởng thành khỏe mạnh, dinh dưỡng hợp lý, cân nặng của họ ổn định hoặc dao động trong một giới hạn nhất định.

II. Thực Trạng Chăm Sóc Dinh Dưỡng Tại Bệnh Viện Phổi Năm 2019

Tại Việt Nam, vấn đề suy dinh dưỡng trong điều trị lâu nay còn chưa được quan tâm đúng mức. Các nghiên cứu cho thấy tỷ lệ suy dinh dưỡng của bệnh nhân trong bệnh viện chiếm khoảng 30-60%. Vai trò của dinh dưỡng tiết chế chưa được đánh giá đúng vị trí trong nâng cao chất lượng điều trị. Nhiều nhiệm vụ chuyên môn về chăm sóc dinh dưỡng chưa được thực hiện đúng quy định. Trong bối cảnh đó, Bộ Y tế đã có chủ trương nâng cao chất lượng chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân thông qua việc ban hành các văn bản, hướng dẫn về đẩy mạnh hoạt động dinh dưỡng trong bệnh viện. Vấn đề chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân đã được đưa vào là một chỉ số quan trọng trong đánh giá chất lượng chăm sóc tại các bệnh viện. Theo nghiên cứu, vai trò của dinh dưỡng trong điều trị: Dinh dưỡng là một phương pháp điều trị chủ yếu trong một số bệnh: Dinh dưỡng điều trị có tác động đến căn nguyên gây bệnh, đến cơ chế điều hòa, khả năng phản ứng, bảo vệ cơ thể. Nhiều công trình nghiên cứu đã chứng minh dinh dưỡng có vai trò điều trị chính trong các bệnh: suy dinh dưỡng do thiếu năng lượng, thừa cân béo phì do thừa năng lượng, các bệnh do thiếu vitamin A, B, C, D., thiếu vi chất: sắt, kẽm, calci…

2.1. Vai Trò Của Điều Dưỡng Trong Chăm Sóc Dinh Dưỡng Bệnh Viện

Điều dưỡng đóng vai trò quan trọng trong quá trình hồi phục của bệnh nhân. Khi nhập viện, bệnh nhân cần được tầm soát nguy cơ dinh dưỡng và cung cấp dinh dưỡng càng sớm càng tốt. Công tác chăm sóc dinh dưỡng của điều dưỡng là một phần quan trọng trong việc cải thiện, phòng ngừa và kiểm soát dinh dưỡng cho bệnh nhân tại bệnh viện. Hiện nay, đã có nhiều nghiên cứu liên quan đến dinh dưỡng cho bệnh nhân, tuy nhiên hầu hết các nghiên cứu đều tập trung vào xác định tỷ lệ suy dinh dưỡng, tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân, đánh giá của bệnh nhân về công tác chăm sóc dinh dưỡng trong bệnh viện.

2.2. Nghiên Cứu Về Thực Trạng Dinh Dưỡng Tại Bệnh Viện Phổi Trung Ương

Bệnh viện Phổi Trung ương là bệnh viện chuyên khoa hạng I trực thuộc Bộ Y tế, là bệnh viện đầu ngành về chuyên khoa Lao và Bệnh phổi. Tuy nhiên, chưa có một nghiên cứu nào về thực trạng chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân của nhân viên y tế tại đây. Mặc dù công tác chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân tại bệnh viện đã được quan tâm và cải thiện, nhưng trước những khó khăn về cơ chế tự chủ tài chính, vấn đề dinh dưỡng chắc chắn còn gặp nhiều khó khăn. Nghiên cứu này sẽ cung cấp thêm các bằng chứng cho các nhà quản lý để xác định một số giải pháp phù hợp cải thiện hoạt động chăm sóc bệnh nhân của điều dưỡng tại các khoa lâm sàng của bệnh viện.

III. Đánh Giá Kiến Thức Thái Độ Về Dinh Dưỡng Của Điều Dưỡng

Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ điều dưỡng có kiến thức đạt về hiểu biết nhiệm vụ chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân chiếm tỷ lệ cao nhất là 72,8%. Kiến thức về dinh dưỡng và suy dinh dưỡng đạt 69,5%. Tỷ lệ kiến thức đạt thấp nhất là hỗ trợ dinh dưỡng cho bệnh nhân (51,2%). Đa số điều dưỡng (78,4%) có thái độ tích cực đối với công tác chăm sóc dinh dưỡng, trong khi 21,6% có thái độ không tích cực. Điều này cho thấy cần có những biện pháp nâng cao kiến thức và thay đổi thái độ của một bộ phận điều dưỡng để cải thiện chất lượng chăm sóc dinh dưỡng. Theo nghiên cứu, dinh dưỡng điều trị còn giúp cho cơ thể phục hồi tốt hơn ở những bệnh nhân bị chấn thương phần mềm, gãy xương, suy nhược cơ thể sau sốt rét, sau mổ, sau nhiễm khuẩn nặng, một chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp vết thương chóng lành, sức khoẻ hồi phục nhanh hơn.

3.1. Mức Độ Hiểu Biết Về Dinh Dưỡng Và Suy Dinh Dưỡng

Kiến thức của điều dưỡng về dinh dưỡng và suy dinh dưỡng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc. Nghiên cứu cho thấy sự hiểu biết về các khái niệm cơ bản, nguyên nhân và hậu quả của suy dinh dưỡng còn hạn chế ở một số điều dưỡng. Cần tăng cường đào tạo và cập nhật kiến thức để nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của dinh dưỡng trong điều trị bệnh.

3.2. Thái Độ Của Điều Dưỡng Đối Với Chăm Sóc Dinh Dưỡng

Thái độ tích cực của điều dưỡng là yếu tố then chốt để đảm bảo thực hiện tốt công tác chăm sóc dinh dưỡng. Nghiên cứu cho thấy vẫn còn một bộ phận điều dưỡng có thái độ chưa tích cực, có thể do thiếu kiến thức, áp lực công việc hoặc các yếu tố khác. Cần có các biện pháp khuyến khích, động viên và tạo điều kiện để điều dưỡng có thái độ tích cực hơn đối với công tác này.

IV. Phân Tích Thực Hành Chăm Sóc Dinh Dưỡng Của Điều Dưỡng

Tỷ lệ điều dưỡng thực hành đạt là 62,9%, trong khi 37,1% chưa đạt. Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa đào tạo, kiểm tra giám sát, kiến thức, thái độ và sự giúp đỡ của đồng nghiệp với thực hành chăm sóc dinh dưỡng của điều dưỡng (p<0,05). Kết hợp với kết quả khảo sát ý kiến của bệnh nhân, có 92,4% bệnh nhân được cân đo khi nhập viện; 55,8% bệnh nhân được kiểm tra, giám sát chế độ ăn bệnh lý; 85,2% bệnh nhân được hướng dẫn, tư vấn chế độ ăn trong quá trình điều trị và 100% bệnh nhân ăn qua sonde dạ dày được điều dưỡng trực tiếp cho ăn; 84,7% bệnh nhân rất hài lòng và hài lòng về công tác chăm sóc dinh dưỡng của điều dưỡng tại bệnh viện.

4.1. Đánh Giá Kỹ Năng Thực Hành Dinh Dưỡng Của Điều Dưỡng

Kỹ năng thực hành chăm sóc dinh dưỡng của điều dưỡng cần được đánh giá một cách khách quan và toàn diện. Nghiên cứu cho thấy vẫn còn nhiều điều dưỡng thiếu hụt kỹ năng thực hành, đặc biệt là trong việc đánh giá tình trạng dinh dưỡng, lập kế hoạch dinh dưỡng và theo dõi hiệu quả can thiệp dinh dưỡng. Cần tăng cường đào tạo thực hành và tạo điều kiện để điều dưỡng nâng cao kỹ năng chuyên môn.

4.2. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Thực Hành Chăm Sóc Dinh Dưỡng

Nghiên cứu chỉ ra rằng đào tạo, kiểm tra giám sát, kiến thức, thái độ và sự giúp đỡ của đồng nghiệp có ảnh hưởng đáng kể đến thực hành chăm sóc dinh dưỡng của điều dưỡng. Cần có các biện pháp đồng bộ để cải thiện các yếu tố này, từ đó nâng cao chất lượng chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân.

V. Giải Pháp Nâng Cao Chăm Sóc Dinh Dưỡng Tại Bệnh Viện Phổi

Kết quả nghiên cứu đã đưa ra một số bằng chứng để người quản lý chú trọng và quan tâm. Đó là xây dựng kế hoạch đào tạo, tập huấn, tăng cường kiểm tra giám sát nhằm nâng cao kiến thức và thực hành của điều dưỡng. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các khoa phòng, đặc biệt là khoa dinh dưỡng, để đảm bảo cung cấp dịch vụ chăm sóc dinh dưỡng toàn diện cho bệnh nhân. Bên cạnh đó, cần tăng cường truyền thông giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân và người nhà về tầm quan trọng của dinh dưỡng trong điều trị bệnh.

5.1. Đề Xuất Về Đào Tạo Và Tập Huấn Dinh Dưỡng

Xây dựng chương trình đào tạo và tập huấn dinh dưỡng bài bản, phù hợp với trình độ và nhu cầu của điều dưỡng. Nội dung đào tạo cần tập trung vào các kiến thức và kỹ năng thực hành cơ bản, cũng như các vấn đề dinh dưỡng thường gặp ở bệnh nhân phổi. Tổ chức các buổi sinh hoạt khoa học, hội thảo chuyên đề để cập nhật kiến thức mới và chia sẻ kinh nghiệm thực tế.

5.2. Tăng Cường Kiểm Tra Giám Sát Và Hỗ Trợ Điều Dưỡng

Xây dựng quy trình kiểm tra, giám sát định kỳ và đột xuất về thực hành chăm sóc dinh dưỡng của điều dưỡng. Cung cấp đầy đủ tài liệu, hướng dẫn và trang thiết bị cần thiết để điều dưỡng thực hiện tốt công việc. Tạo môi trường làm việc thân thiện, cởi mở, khuyến khích sự hợp tác và hỗ trợ lẫn nhau giữa các đồng nghiệp.

VI. Kết Luận Về Thực Trạng Dinh Dưỡng Và Hướng Phát Triển

Điều dưỡng còn thiếu hụt kiến thức và kỹ năng thực hành về chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân. Kết quả nghiên cứu đã đưa ra một số bằng chứng để người quản lý chú trọng và quan tâm. Đó là xây dựng kế hoạch đào tạo, tập huấn, tăng cường kiểm tra giám sát nhằm nâng cao kiến thức và thực hành của điều dưỡng. Để nâng cao chất lượng chăm sóc dinh dưỡng cho bệnh nhân phổi, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp quản lý, nhân viên y tế và bệnh nhân. Cần tiếp tục nghiên cứu và đánh giá hiệu quả của các biện pháp can thiệp dinh dưỡng để có những điều chỉnh phù hợp.

6.1. Tóm Tắt Kết Quả Nghiên Cứu Về Dinh Dưỡng Bệnh Nhân

Nghiên cứu đã chỉ ra những điểm mạnh và điểm yếu trong công tác chăm sóc dinh dưỡng tại Bệnh viện Phổi Trung ương. Cần có những hành động cụ thể để khắc phục những hạn chế và phát huy những thế mạnh, từ đó nâng cao chất lượng dịch vụ y tế.

6.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Chăm Sóc Dinh Dưỡng

Cần có những nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng dinh dưỡng của bệnh nhân phổi, cũng như hiệu quả của các biện pháp can thiệp dinh dưỡng khác nhau. Nghiên cứu cần tập trung vào các đối tượng bệnh nhân đặc biệt, như bệnh nhân cao tuổi, bệnh nhân có bệnh nền và bệnh nhân sau phẫu thuật.

Tổng quan nghiên cứu

Dinh dưỡng đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe và hỗ trợ điều trị bệnh tật, đặc biệt đối với người bệnh (NB) điều trị nội trú. Theo các nghiên cứu quốc tế, tỷ lệ suy dinh dưỡng (SDD) trong bệnh viện dao động từ 20% đến 50%, trong khi tại Việt Nam, tỷ lệ này ước tính khoảng 30% đến 60%. SDD không chỉ làm tăng biến chứng, kéo dài thời gian nằm viện mà còn làm tăng chi phí điều trị và giảm chất lượng cuộc sống của NB. Bệnh viện Phổi Trung ương, một cơ sở chuyên khoa hạng I về lao và bệnh phổi, chưa có nghiên cứu cụ thể về thực trạng chăm sóc dinh dưỡng của điều dưỡng (ĐD) đối với NB. Nghiên cứu này nhằm mô tả kiến thức, thái độ và thực hành chăm sóc dinh dưỡng của ĐD tại 13 khoa lâm sàng của bệnh viện trong năm 2019, đồng thời xác định các yếu tố ảnh hưởng đến thực hành chăm sóc dinh dưỡng. Thời gian nghiên cứu từ tháng 1 đến tháng 8 năm 2019, với dữ liệu thu thập từ tháng 3 đến tháng 5. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cơ sở khoa học để cải thiện chất lượng chăm sóc dinh dưỡng, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và sự hài lòng của NB.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Học thuyết Virginia Henderson về nhu cầu cơ bản của con người: Xác định 14 nhu cầu cơ bản, trong đó có nhu cầu ăn uống, làm cơ sở cho việc đánh giá và chăm sóc NB toàn diện.
• Mô hình chăm sóc dinh dưỡng tiết chế trong bệnh viện: Nhấn mạnh vai trò phối hợp đa ngành giữa bác sĩ, chuyên gia dinh dưỡng, điều dưỡng và các nhân viên y tế khác nhằm đảm bảo NB được chăm sóc dinh dưỡng toàn diện.
• Khái niệm chăm sóc dinh dưỡng: Bao gồm đánh giá tình trạng dinh dưỡng (TTDD), chẩn đoán dinh dưỡng, can thiệp dinh dưỡng, theo dõi và đánh giá kết quả chăm sóc.
• Các yếu tố ảnh hưởng đến thực hành chăm sóc dinh dưỡng của ĐD: Đặc điểm cá nhân (tuổi, trình độ, thâm niên), đặc điểm công việc (khối lượng công việc, sự phối hợp đồng nghiệp), đào tạo, kiểm tra giám sát, kiến thức và thái độ.

Phương pháp nghiên cứu

• Thiết kế nghiên cứu: Mô tả cắt ngang.
• Đối tượng nghiên cứu: 213 ĐD trực tiếp chăm sóc NB tại 13 khoa lâm sàng và 210 NB điều trị nội trú có thời gian nằm viện từ 3 ngày trở lên.
• Cỡ mẫu: Toàn bộ ĐD đủ tiêu chuẩn (213 người) và NB được chọn theo tỷ lệ giường bệnh tại các khoa.
• Phương pháp thu thập dữ liệu: ĐD tự điền phiếu khảo sát kiến thức, thái độ và thực hành; NB được phỏng vấn trực tiếp về đánh giá công tác chăm sóc dinh dưỡng của ĐD.
• Công cụ nghiên cứu: Bộ câu hỏi gồm 37 câu kiến thức, 8 câu thái độ, 10 câu thực hành cho ĐD; 18 câu hỏi đánh giá của NB.
• Phân tích số liệu: Sử dụng phần mềm SPSS 20.0, phân tích mô tả, hồi quy logistic đơn biến và đa biến để xác định các yếu tố liên quan đến thực hành chăm sóc dinh dưỡng. Mức ý nghĩa thống kê p ≤ 0,05.
• Thời gian nghiên cứu: Từ tháng 1 đến tháng 8 năm 2019, thu thập số liệu từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2019.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Kiến thức chăm sóc dinh dưỡng của ĐD: Tỷ lệ ĐD có kiến thức đạt về nhiệm vụ chăm sóc dinh dưỡng là 72,8%, kiến thức về dinh dưỡng và SDD đạt 69,5%, trong khi kiến thức về hỗ trợ dinh dưỡng thấp nhất với 51,2%. Điều này cho thấy ĐD còn thiếu hụt kiến thức chuyên sâu về hỗ trợ dinh dưỡng cho NB.

2. Thái độ của ĐD đối với chăm sóc dinh dưỡng: 78,4% ĐD có thái độ tích cực, trong khi 21,6% còn giữ thái độ không tích cực, phản ánh sự cần thiết tăng cường nhận thức và động lực trong công tác chăm sóc dinh dưỡng.

3. Thực hành chăm sóc dinh dưỡng của ĐD: Tỷ lệ thực hành đạt là 62,9%, chưa đạt là 37,1%. Có mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa đào tạo, kiểm tra giám sát, kiến thức, thái độ và sự giúp đỡ của đồng nghiệp với thực hành chăm sóc dinh dưỡng (p<0,05).

4. Đánh giá của NB về công tác chăm sóc dinh dưỡng: 92,4% NB được cân đo khi nhập viện; 55,8% NB được kiểm tra, giám sát chế độ ăn bệnh lý; 85,2% NB được hướng dẫn, tư vấn chế độ ăn trong quá trình điều trị; 100% NB ăn qua sonde dạ dày được ĐD trực tiếp cho ăn; 84,7% NB hài lòng về công tác chăm sóc dinh dưỡng của ĐD.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy mặc dù đa số ĐD có kiến thức và thái độ tích cực, thực hành chăm sóc dinh dưỡng vẫn còn hạn chế, đặc biệt trong hỗ trợ dinh dưỡng cho NB. Nguyên nhân có thể do thiếu đào tạo chuyên sâu, áp lực công việc và thiếu sự giám sát thường xuyên. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, tỷ lệ kiến thức và thực hành của ĐD tại Bệnh viện Phổi Trung ương tương đối cao nhưng vẫn chưa đạt mức tối ưu. Việc NB đánh giá cao công tác chăm sóc dinh dưỡng cho thấy sự nỗ lực của ĐD, tuy nhiên vẫn cần cải thiện để đảm bảo mọi NB đều được chăm sóc đầy đủ. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân loại kiến thức, thái độ và thực hành của ĐD, cũng như bảng tỷ lệ NB được cân đo, tư vấn dinh dưỡng để minh họa rõ nét hơn.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn chuyên sâu về chăm sóc dinh dưỡng cho ĐD nhằm nâng cao kiến thức và kỹ năng, đặc biệt về hỗ trợ dinh dưỡng cho NB. Thời gian thực hiện trong vòng 6 tháng, do phòng Đào tạo phối hợp với khoa Dinh dưỡng tổ chức.

2. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thực hành chăm sóc dinh dưỡng tại các khoa lâm sàng, đảm bảo ĐD thực hiện đúng quy trình và nhiệm vụ. Thực hiện định kỳ hàng tháng, do phòng Điều dưỡng chủ trì.

3. Xây dựng hệ thống tài liệu hướng dẫn chăm sóc dinh dưỡng cập nhật, dễ tiếp cận cho ĐD sử dụng trong công việc hàng ngày. Hoàn thành trong 3 tháng, do khoa Dinh dưỡng phối hợp với phòng Quản lý chất lượng.

4. Thúc đẩy sự phối hợp, hỗ trợ giữa các đồng nghiệp và các chuyên gia dinh dưỡng nhằm tạo môi trường làm việc tích cực, nâng cao hiệu quả chăm sóc dinh dưỡng. Triển khai liên tục, do Ban Giám đốc bệnh viện chỉ đạo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà quản lý bệnh viện và phòng Điều dưỡng: Có thể sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách đào tạo, giám sát và cải tiến chất lượng chăm sóc dinh dưỡng.

2. Điều dưỡng viên tại các khoa lâm sàng: Nâng cao nhận thức, kiến thức và kỹ năng chăm sóc dinh dưỡng cho NB, từ đó cải thiện thực hành chuyên môn.

3. Chuyên gia dinh dưỡng và các nhà nghiên cứu y tế: Tham khảo để phát triển các chương trình can thiệp dinh dưỡng phù hợp với thực trạng tại bệnh viện chuyên khoa.

4. Sinh viên và học viên ngành Điều dưỡng: Tài liệu tham khảo hữu ích để hiểu rõ vai trò và thách thức trong chăm sóc dinh dưỡng NB, phục vụ học tập và nghiên cứu.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao chăm sóc dinh dưỡng cho người bệnh lại quan trọng trong bệnh viện?
   Chăm sóc dinh dưỡng giúp giảm nguy cơ suy dinh dưỡng, tăng sức đề kháng, rút ngắn thời gian nằm viện và giảm chi phí điều trị, góp phần nâng cao hiệu quả điều trị và chất lượng cuộc sống của NB.

2. Điều dưỡng có vai trò gì trong chăm sóc dinh dưỡng?
   ĐD trực tiếp đánh giá tình trạng dinh dưỡng, phối hợp với bác sĩ xây dựng kế hoạch dinh dưỡng, hỗ trợ NB ăn uống, theo dõi và tư vấn chế độ ăn phù hợp trong quá trình điều trị.

3. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến thực hành chăm sóc dinh dưỡng của điều dưỡng?
   Bao gồm kiến thức, thái độ, đào tạo, kiểm tra giám sát, sự phối hợp đồng nghiệp, khối lượng công việc và đặc điểm cá nhân như trình độ và thâm niên công tác.

4. Làm thế nào để cải thiện thực hành chăm sóc dinh dưỡng của điều dưỡng?
   Cần tổ chức đào tạo chuyên sâu, tăng cường giám sát, xây dựng tài liệu hướng dẫn, đồng thời thúc đẩy sự phối hợp giữa các nhân viên y tế và chuyên gia dinh dưỡng.

5. Người bệnh đánh giá thế nào về công tác chăm sóc dinh dưỡng tại Bệnh viện Phổi Trung ương?
   Phần lớn NB hài lòng với công tác chăm sóc dinh dưỡng, với tỷ lệ NB được cân đo khi nhập viện đạt 92,4%, được tư vấn chế độ ăn trên 85%, và 84,7% NB bày tỏ sự hài lòng về dịch vụ.

Kết luận

• Đa số điều dưỡng tại Bệnh viện Phổi Trung ương có kiến thức và thái độ tích cực về chăm sóc dinh dưỡng, nhưng thực hành còn hạn chế với tỷ lệ đạt 62,9%.
• Kiến thức về hỗ trợ dinh dưỡng cho NB là lĩnh vực cần được cải thiện nhiều nhất.
• Các yếu tố như đào tạo, kiểm tra giám sát, kiến thức, thái độ và sự hỗ trợ đồng nghiệp có ảnh hưởng tích cực đến thực hành chăm sóc dinh dưỡng.
• Người bệnh đánh giá cao công tác chăm sóc dinh dưỡng, thể hiện qua tỷ lệ cân đo, tư vấn và hỗ trợ ăn uống được thực hiện tốt.
• Đề xuất các giải pháp đào tạo, giám sát, xây dựng tài liệu và tăng cường phối hợp nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc dinh dưỡng trong thời gian tới.

Hành động tiếp theo: Các nhà quản lý và phòng Điều dưỡng cần triển khai ngay các chương trình đào tạo và giám sát, đồng thời theo dõi hiệu quả cải thiện thực hành chăm sóc dinh dưỡng trong vòng 6 tháng tới để đảm bảo chất lượng dịch vụ y tế ngày càng nâng cao.