I. Sự cần thiết của nghiên cứu
Nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh của doanh nghiệp cổ phần hóa tại Việt Nam mang lại giá trị lý thuyết và thực tiễn quan trọng. Về mặt lý thuyết, nghiên cứu giúp làm rõ khái niệm tư nhân hóa và cổ phần hóa, đồng thời phân tích các lý thuyết liên quan như lý thuyết quyền sở hữu, lý thuyết người đại diện và lý thuyết lựa chọn công. Những lý thuyết này chỉ ra rằng việc chuyển giao quyền sở hữu từ nhà nước sang khu vực tư nhân có thể tạo ra động lực cải thiện hiệu quả kinh doanh. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sự thay đổi cấu trúc chủ sở hữu có thể ảnh hưởng tích cực đến tinh thần làm chủ doanh nghiệp, từ đó tác động đến kết quả kinh doanh. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện cổ phần hóa một cách minh bạch và hiệu quả. Về mặt thực tiễn, nghiên cứu cung cấp những thông tin hữu ích cho các nhà quản lý và chính sách trong việc tối ưu hóa quy trình cổ phần hóa, từ đó nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Như vậy, nghiên cứu không chỉ có giá trị học thuật mà còn có ý nghĩa thực tiễn lớn trong bối cảnh kinh tế hiện nay.
II. Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu
Chương này tập trung vào việc xác định các khái niệm chủ chốt trong nghiên cứu như tư nhân hóa, cổ phần hóa và kết quả kinh doanh. Tư nhân hóa được định nghĩa là quá trình chuyển giao quyền sở hữu từ nhà nước sang khu vực tư nhân, trong khi cổ phần hóa là hình thức cụ thể của tư nhân hóa tại Việt Nam. Các lý thuyết như lý thuyết quyền sở hữu và lý thuyết người đại diện được áp dụng để phân tích mối quan hệ giữa các yếu tố này và kết quả kinh doanh. Đặc biệt, lý thuyết quyền sở hữu chỉ ra rằng quyền sở hữu tư nhân có thể tạo ra động lực cho việc tìm kiếm lợi nhuận, trong khi lý thuyết người đại diện nhấn mạnh sự cần thiết phải giảm thiểu xung đột lợi ích giữa các bên liên quan. Mô hình nghiên cứu được xây dựng dựa trên các giả thuyết cho rằng tinh thần làm chủ doanh nghiệp và sự thay đổi cấu trúc chủ sở hữu có tác động tích cực đến kết quả kinh doanh. Điều này tạo cơ sở cho việc kiểm định các giả thuyết trong các chương sau.
III. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu trong luận án này bao gồm cả nghiên cứu định lượng và định tính. Nghiên cứu định lượng được thực hiện thông qua việc thiết kế bảng hỏi và thu thập dữ liệu từ các doanh nghiệp cổ phần hóa tại Việt Nam. Bảng hỏi được xây dựng dựa trên các thang đo đã được điều chỉnh và kiểm định độ tin cậy. Nghiên cứu định tính được thực hiện nhằm làm rõ hơn các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh, thông qua phỏng vấn sâu các chuyên gia và nhà quản lý. Quy trình nghiên cứu được chia thành các giai đoạn rõ ràng, từ việc thu thập dữ liệu đến phân tích và kiểm định các giả thuyết. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin chi tiết về mối quan hệ giữa các nhân tố và kết quả kinh doanh, từ đó hỗ trợ cho việc xây dựng các chính sách hiệu quả hơn trong lĩnh vực cổ phần hóa.
IV. Phân tích kết quả và kiểm định mô hình nghiên cứu
Chương này trình bày kết quả phân tích dữ liệu thu thập được và kiểm định các giả thuyết nghiên cứu. Phân tích nhân tố khám phá (EFA) và phân tích nhân tố khẳng định (CFA) được sử dụng để xác định cấu trúc các thang đo và kiểm định độ tin cậy của chúng. Kết quả phân tích cho thấy có ba mối quan hệ có ý nghĩa thống kê: sự thay đổi cấu trúc chủ sở hữu tác động tích cực đến tinh thần làm chủ doanh nghiệp; tinh thần làm chủ doanh nghiệp tác động tích cực đến kết quả kinh doanh; và tinh thần làm chủ doanh nghiệp tác động tích cực đến kỳ vọng hội nhập. Hai mối quan hệ không có ý nghĩa thống kê là sự thay đổi cấu trúc chủ sở hữu và kết quả kinh doanh; kỳ vọng hội nhập và kết quả kinh doanh. Những phát hiện này cung cấp bằng chứng cho thấy cổ phần hóa cần phải đi kèm với sự thay đổi thực sự trong quản trị doanh nghiệp để đạt được hiệu quả tối ưu.
V. Kết luận và hàm ý quản trị
Chương kết luận tóm tắt các phát hiện chính của nghiên cứu và đưa ra các hàm ý quản trị cho doanh nghiệp cổ phần hóa tại Việt Nam. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng tinh thần làm chủ doanh nghiệp là yếu tố trung gian quan trọng trong mối quan hệ giữa sự thay đổi cấu trúc chủ sở hữu và kết quả kinh doanh. Do đó, các doanh nghiệp cần chú trọng đến việc phát triển tinh thần làm chủ trong nội bộ, qua đó nâng cao hiệu quả hoạt động. Bên cạnh đó, cần có các chính sách hỗ trợ để thúc đẩy quá trình cổ phần hóa diễn ra minh bạch và hiệu quả hơn. Hạn chế của nghiên cứu cũng được chỉ ra, từ đó đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo nhằm mở rộng hiểu biết về các nhân tố ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh trong bối cảnh cổ phần hóa tại Việt Nam.
