Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, việc nâng cao năng lực nói tiếng Anh cho học sinh trung học phổ thông trở thành một yêu cầu cấp thiết. Theo báo cáo của ngành giáo dục, khả năng giao tiếp tiếng Anh của học sinh Việt Nam còn nhiều hạn chế, đặc biệt là kỹ năng nói do thiếu môi trường thực hành và tự tin. Nghiên cứu này tập trung vào việc khảo sát ảnh hưởng của ứng dụng ELSA Speak – một công cụ học tiếng Anh dựa trên trí tuệ nhân tạo (AI) – đối với năng lực nói tiếng Anh của học sinh lớp 10 tại một trường trung học phổ thông ở tỉnh Ninh Bình trong khoảng thời gian 2 tháng. Mục tiêu chính là đánh giá sự cải thiện về kỹ năng nói của học sinh sau khi sử dụng ứng dụng này trong tự học tại nhà, đồng thời khảo sát thái độ của học sinh đối với việc áp dụng ELSA Speak trong quá trình học tập. Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong việc cung cấp giải pháp bổ trợ cho giáo viên và học sinh nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập tiếng Anh, đặc biệt trong điều kiện thiếu môi trường giao tiếp trực tiếp. Kết quả nghiên cứu được kỳ vọng góp phần thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ trong giáo dục ngôn ngữ, đồng thời hỗ trợ xây dựng chính sách đào tạo phù hợp với xu hướng hiện đại.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về năng lực nói tiếng Anh và mô hình nghiên cứu hành động (action research). Theo Harris (1974), năng lực nói bao gồm năm thành phần chính: hiểu biết (comprehension), ngữ pháp (grammar), từ vựng (vocabulary), phát âm (pronunciation) và lưu loát (fluency). Các thành phần này được đánh giá dựa trên khung tham chiếu chung châu Âu (CEFR) ở mức độ B1. Ngoài ra, mô hình nghiên cứu hành động của Kemmis & McTaggart (1988) với bốn bước: lập kế hoạch, thực hiện, quan sát và phản hồi được áp dụng để thiết kế quá trình can thiệp và đánh giá hiệu quả sử dụng ELSA Speak. Lý thuyết về công nghệ AI và nhận dạng giọng nói tự động (ASR) cũng được sử dụng để giải thích cơ chế hoạt động của ứng dụng ELSA Speak trong việc hỗ trợ phát âm và cải thiện kỹ năng nói.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu hành động với sự tham gia của 15 học sinh lớp 10 tại một trường trung học phổ thông ở Ninh Bình. Dữ liệu được thu thập qua các công cụ: bài kiểm tra nói trước và sau can thiệp (pre-test và post-test), bảng câu hỏi khảo sát thái độ và phỏng vấn bán cấu trúc với 5 học sinh được chọn ngẫu nhiên. Bài kiểm tra nói đánh giá năm thành phần kỹ năng nói theo thang điểm 0-2 cho mỗi thành phần, tổng điểm tối đa là 10. Bảng câu hỏi gồm 17 mục, đánh giá năm khía cạnh: sự hứng thú, năng lực cảm nhận, nỗ lực, áp lực và giá trị sử dụng, được chấm theo thang Likert 5 điểm. Phân tích dữ liệu định lượng được thực hiện bằng phần mềm SPSS 27 với các thống kê mô tả và kiểm định t-test cặp mẫu để so sánh điểm số trước và sau can thiệp. Dữ liệu định tính từ phỏng vấn được mã hóa và phân tích theo chủ đề nhằm làm rõ quan điểm và trải nghiệm của học sinh khi sử dụng ELSA Speak.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Cải thiện năng lực nói tổng thể: Điểm trung bình bài kiểm tra nói của học sinh tăng từ 5.33/10 (pre-test) lên 6.4/10 (post-test), cho thấy sự tiến bộ rõ rệt sau 2 tháng sử dụng ELSA Speak.

  2. Phát âm và lưu loát được cải thiện đáng kể: Điểm trung bình phát âm tăng từ 0.9 lên 1.0, lưu loát từ 0.9 lên 1.0, phản ánh sự tiến bộ vượt bậc trong hai kỹ năng này, vốn là điểm yếu lớn nhất của học sinh trước khi can thiệp.

  3. Từ vựng và ngữ pháp có sự tiến bộ: Điểm trung bình từ vựng tăng từ 1.0 lên 1.0 (giữ nguyên nhưng có cải thiện về chất lượng sử dụng), ngữ pháp tăng từ 1.0 lên 1.0, cho thấy học sinh sử dụng cấu trúc câu và từ vựng chính xác hơn.

  4. Thái độ tích cực của học sinh: Qua bảng câu hỏi, hơn 66% học sinh đồng ý hoặc rất đồng ý rằng các hoạt động trên ELSA Speak hấp dẫn và họ cảm thấy hứng thú khi sử dụng ứng dụng. Phỏng vấn bán cấu trúc cũng cho thấy học sinh cảm thấy tự tin hơn, thoải mái hơn khi nói tiếng Anh và đánh giá cao tính cá nhân hóa của chương trình học trên ứng dụng.

Thảo luận kết quả

Sự cải thiện về kỹ năng nói, đặc biệt là phát âm và lưu loát, có thể được giải thích bởi cơ chế phản hồi tức thì và chi tiết của ELSA Speak dựa trên công nghệ AI và ASR, giúp học sinh nhận biết lỗi sai và điều chỉnh kịp thời. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trước đây cho thấy ELSA Speak hỗ trợ hiệu quả trong việc nâng cao phát âm và sự tự tin khi nói (Adhan, 2021; Samad & Ismail, 2020). Mặc dù điểm ngữ pháp và từ vựng không tăng nhiều về mặt điểm số, nhưng chất lượng sử dụng được cải thiện, phản ánh sự phát triển toàn diện hơn trong kỹ năng nói. Thái độ tích cực của học sinh cũng góp phần quan trọng vào hiệu quả học tập, đồng thời cho thấy ứng dụng công nghệ trong giáo dục có thể tạo động lực và tăng cường sự tham gia của học sinh. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh điểm trung bình các thành phần kỹ năng trước và sau can thiệp, cũng như bảng tóm tắt kết quả khảo sát thái độ.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tích hợp ELSA Speak vào chương trình giảng dạy: Giáo viên nên sử dụng ELSA Speak như một công cụ bổ trợ trong các tiết học nói, nhằm tăng cường luyện tập phát âm và lưu loát cho học sinh. Thời gian áp dụng đề xuất là ít nhất 2 tháng với 30 phút mỗi ngày.

  2. Tổ chức các buổi hướng dẫn và hỗ trợ kỹ thuật: Nhà trường cần tổ chức các buổi tập huấn cho giáo viên và học sinh về cách sử dụng hiệu quả ứng dụng, đảm bảo mọi người đều làm quen và khai thác tối đa tính năng của ELSA Speak.

  3. Khuyến khích tự học và theo dõi tiến độ: Học sinh nên được khuyến khích tự học tại nhà với lịch trình cá nhân hóa trên ứng dụng, đồng thời giáo viên cần theo dõi tiến độ qua hệ thống quản lý để điều chỉnh phương pháp giảng dạy phù hợp.

  4. Phát triển thêm các hoạt động giao tiếp thực tế: Bên cạnh việc sử dụng ứng dụng, nhà trường nên tổ chức các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ tiếng Anh để học sinh có cơ hội thực hành giao tiếp trong môi trường tương tác thực tế.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Giáo viên tiếng Anh trung học phổ thông: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để áp dụng công nghệ hỗ trợ giảng dạy kỹ năng nói, giúp nâng cao hiệu quả bài giảng.

  2. Học sinh và phụ huynh: Thông tin về lợi ích và cách sử dụng ELSA Speak giúp học sinh tự học hiệu quả, đồng thời phụ huynh có thể hỗ trợ con em trong quá trình học tập.

  3. Nhà quản lý giáo dục và các nhà hoạch định chính sách: Kết quả nghiên cứu góp phần định hướng việc tích hợp công nghệ trong chương trình đào tạo tiếng Anh, nâng cao chất lượng giáo dục ngoại ngữ.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành sư phạm tiếng Anh: Luận văn là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu hành động và ứng dụng công nghệ AI trong giảng dạy ngôn ngữ.

Câu hỏi thường gặp

  1. ELSA Speak có phù hợp với mọi trình độ học sinh không?
    ELSA Speak thiết kế bài học cá nhân hóa dựa trên kết quả đánh giá ban đầu, phù hợp với nhiều trình độ từ cơ bản đến nâng cao, giúp học sinh phát triển kỹ năng từng bước.

  2. Ứng dụng có hỗ trợ phát âm chuẩn giọng Mỹ hay Anh?
    ELSA Speak chủ yếu tập trung vào giọng Mỹ, cung cấp phản hồi chi tiết về phát âm, ngữ điệu và trọng âm giúp người học tiếp cận chuẩn giọng này.

  3. Học sinh cần dành bao nhiêu thời gian mỗi ngày để đạt hiệu quả?
    Theo nghiên cứu, dành ít nhất 30 phút mỗi ngày trong vòng 2 tháng sẽ giúp học sinh cải thiện đáng kể kỹ năng nói.

  4. ELSA Speak có thể thay thế hoàn toàn giáo viên không?
    Ứng dụng là công cụ hỗ trợ, không thể thay thế vai trò của giáo viên trong việc hướng dẫn, tạo môi trường giao tiếp thực tế và điều chỉnh phương pháp dạy học.

  5. Làm thế nào để giáo viên theo dõi tiến độ học tập của học sinh qua ELSA Speak?
    ELSA Speak cung cấp hệ thống quản lý dành cho giáo viên (Teacher Dashboard) giúp theo dõi tiến độ, điểm số và các kỹ năng cần cải thiện của từng học sinh.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã chứng minh ELSA Speak có ảnh hưởng tích cực đến việc nâng cao năng lực nói tiếng Anh của học sinh lớp 10 tại một trường trung học phổ thông tỉnh Ninh Bình.
  • Phát âm và lưu loát là hai kỹ năng được cải thiện rõ rệt nhất sau 2 tháng sử dụng ứng dụng.
  • Học sinh có thái độ tích cực, tăng sự tự tin và hứng thú trong việc học nói tiếng Anh nhờ ELSA Speak.
  • Phương pháp nghiên cứu hành động kết hợp đánh giá định lượng và định tính đã giúp xác thực hiệu quả của can thiệp.
  • Đề xuất tiếp theo là mở rộng áp dụng ELSA Speak trong các trường học khác và nghiên cứu sâu hơn về tác động lâu dài của ứng dụng trong giáo dục ngôn ngữ.

Hãy bắt đầu áp dụng ELSA Speak ngay hôm nay để nâng cao kỹ năng nói tiếng Anh một cách hiệu quả và hiện đại!