Thực Trạng Hôn Nhân Của Người Dao Đỏ Tại Tỉnh Cao Bằng

LỜI CAM ĐOAN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, CƠ SỞ LÝ THUYẾT, KHÁI QUÁT VỀ ĐỊA BÀN VÀ TỘC NGƯỜI NGHIÊN CỨU

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu

1.2. Những công trình nghiên cứu kinh điển về hôn nhân

1.3. Người Dao qua tài liệu của tác giả nước ngoài và trong nước

1.4. Một số khái niệm và lý thuyết nghiên cứu

1.4.1. Một số khái niệm

1.4.2. Lý thuyết nghiên cứu

1.5. Khái quát về địa bàn và tộc người nghiên cứu

1.5.1. Khái quát về tỉnh Cao Bằng

1.5.2. Khái quát về lịch sử hình thành, phát triển người Dao tỉnh Cao Bằng

1.5.3. Khái quát về huyện Nguyên Bình

1.5.4. Khái quát về huyện Hà Quảng

1.6. Tiểu kết chương 1

2. CHƯƠNG 2: MỘT SỐ QUAN NIỆM, NGUYÊN TẮC VÀ HÌNH THỨC HÔN NHÂN CỦA NGƯỜI DAO ĐỎ

2.1. Quan niệm về hôn nhân và tuổi kết hôn

2.1.1. Quan niệm về hôn nhân

2.1.2. Tuổi kết hôn

2.2. Nguyên tắc và hình thức hôn nhân

2.2.1. Nguyên tắc hôn nhân

2.2.2. Hình thức hôn nhân

2.3. Tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống

2.4. Cư trú sau hôn nhân

2.5. Đăng kí kết hôn và li hôn

2.5.1. Đăng kí kết hôn

2.5.2. Những trường hợp hôn nhân khác

2.6. Hôn nhân khác tộc người

2.6.1. Hôn nhân xuyên biên giới Việt Nam - Trung Quốc

2.7. Tiểu kết chương 2

3. CHƯƠNG 3: PHONG TỤC, TẬP QUÁN VÀ NGHI LỄ HÔN NHÂN

3.1. Tập quán tìm hiểu bạn đời và tiêu chí chọn vợ, chọn chồng

3.1.1. Tập quán tìm hiểu bạn đời

3.1.2. Tiêu chí chọn vợ, chọn chồng

3.2. Phong tục, tập quán và nghi lễ trước đám cưới

3.2.1. Phong tục, tập quán và nghi lễ xin lá số tử vi (mình cho nìn keng)

3.2.2. Nghi lễ thỏa thuận giữa hai gia đình nhà trai, nhà gái (mình kong xìn chà cao)

3.2.3. Nghi lễ ăn hỏi và trao vật làm tin (mình quý-ế lẩy)

3.2.4. Nghi lễ chọn và báo ngày cưới

3.3. Nghi lễ trong đám cưới

3.3.1. Lễ cúng tổ tiên

3.3.2. Lễ cưới bên nhà gái

3.3.3. Lễ cưới bên nhà trai

3.4. Nghi lễ sau đám cưới

3.4.1. Lễ lại mặt (duốn tả kèng tiu”)

3.4.2. Lễ quy tụ hôn nhân

3.4.3. Nghi lễ hôn nhân trong những trường hợp đặc biệt

3.5. Tiểu kết chương 3

4. CHƯƠNG 4: NHỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG ĐẾN BIẾN ĐỔI HÔN NHÂN, XU HƯỚNG BIẾN ĐỔI, GIÁ TRỊ VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA

4.1. Những yếu tố tác động đến hôn nhân hiện nay

4.1.1. Tác động của Đổi mới và chính sách dân tộc của Đảng và Nhà nước

4.1.2. Tác động của sự phát triển về kinh tế - xã hội

4.1.3. Tác động của Luật Hôn nhân và Gia đình và phong trào toàn dân xây dựng đời sống văn hóa mới

4.1.4. Tác động của quá trình hội nhập, giao lưu và tiếp biến văn hóa

4.1.5. Tác động của hệ thống thông tin, truyền thông, công tác tuyên truyền của chính quyền địa phương và mạng lưới xã hội

4.1.6. Tác động từ sự thay đổi nhận thức của các tầng lớp người Dao Đỏ

4.2. Giá trị văn hóa hôn nhân của người Dao Đỏ

4.2.1. Giá trị bảo tồn, phát huy các yếu tố tiêu biểu trong văn hóa tộc người

4.2.2. Giá trị giáo dục và nhân văn

4.2.3. Giá trị bảo tồn các yếu tố đặc trưng tín ngưỡng tôn giáo tộc người

4.2.4. Giá trị duy trì phong tục cố kết cộng đồng người Dao

4.3. Xu hướng biến đổi trong hôn nhân của người Dao Đỏ

4.3.1. Xu hướng tiếp nhận văn hóa hôn nhân của tộc người khác

4.3.2. Xu hướng giản tiện trong thực hành một số yếu tố văn hóa hôn nhân

4.3.3. Xu hướng gia tăng kết hôn với người khác tộc và khác địa phương

4.3.4. Xu hướng kết hôn với người bên kia biên giới Việt - Trung

4.3.5. Xu hướng phục hồi các giá trị tiêu biểu trong văn hóa hôn nhân

4.4. Một số vấn đề đặt ra đối với hôn nhân của người Dao Đỏ ở tỉnh Cao Bằng và khuyến nghị giải pháp

4.4.1. Một số vấn đề đặt ra

4.4.2. Một số khuyến nghị giải pháp

4.5. Tiểu kết chương 4

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CỦA NGHIÊN CỨU SINH LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

I. Tổng Quan Về Thực Trạng Hôn Nhân Của Người Dao Đỏ Tại Tỉnh Cao Bằng

Hôn nhân của người Dao Đỏ tại tỉnh Cao Bằng là một chủ đề quan trọng trong nghiên cứu văn hóa dân tộc. Tình hình hôn nhân của họ không chỉ phản ánh các giá trị văn hóa mà còn cho thấy sự biến đổi trong bối cảnh hiện đại. Nghiên cứu này nhằm làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hôn nhân của người Dao Đỏ, từ phong tục tập quán đến các quy định pháp luật hiện hành.

1.1. Khái Quát Về Người Dao Đỏ Và Văn Hóa Hôn Nhân

Người Dao Đỏ là một trong những nhóm dân tộc thiểu số tại tỉnh Cao Bằng, với nhiều phong tục tập quán đặc sắc. Hôn nhân của họ thường gắn liền với các nghi lễ truyền thống, thể hiện rõ nét văn hóa và bản sắc dân tộc.

1.2. Tình Hình Hôn Nhân Hiện Nay Của Người Dao Đỏ

Thực trạng hôn nhân của người Dao Đỏ hiện nay đang đối mặt với nhiều thách thức. Sự giao thoa văn hóa và tác động của chính sách phát triển đã làm thay đổi nhiều yếu tố trong hôn nhân của họ.

II. Những Vấn Đề Và Thách Thức Trong Hôn Nhân Của Người Dao Đỏ

Hôn nhân của người Dao Đỏ tại Cao Bằng đang gặp phải nhiều vấn đề và thách thức. Những yếu tố như tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và sự thay đổi trong quan niệm về hôn nhân đang ảnh hưởng đến đời sống của họ.

2.1. Tình Trạng Tảo Hôn Trong Cộng Đồng Người Dao Đỏ

Tảo hôn vẫn là một vấn đề nhức nhối trong cộng đồng người Dao Đỏ. Theo số liệu khảo sát, tỷ lệ tảo hôn ở nhóm này vẫn còn cao, gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe và giáo dục của thế hệ trẻ.

2.2. Hôn Nhân Cận Huyết Thống Và Hệ Lụy

Hôn nhân cận huyết thống là một phong tục truyền thống nhưng đang dần bị chỉ trích. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của thế hệ sau mà còn làm giảm tính đa dạng di truyền trong cộng đồng.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Hôn Nhân Của Người Dao Đỏ

Để hiểu rõ hơn về thực trạng hôn nhân của người Dao Đỏ, nghiên cứu đã áp dụng nhiều phương pháp khác nhau. Các phương pháp này giúp thu thập dữ liệu chính xác và đáng tin cậy về đời sống hôn nhân của họ.

3.1. Phương Pháp Khảo Sát Thực Địa

Khảo sát thực địa là một trong những phương pháp chính được sử dụng để thu thập thông tin từ cộng đồng người Dao Đỏ. Qua đó, các nhà nghiên cứu có thể hiểu rõ hơn về phong tục và tập quán hôn nhân của họ.

3.2. Phỏng Vấn Người Dân Địa Phương

Phỏng vấn sâu với người dân địa phương giúp làm rõ các quan điểm và trải nghiệm cá nhân về hôn nhân. Điều này cung cấp cái nhìn sâu sắc về thực trạng và những thay đổi trong hôn nhân của người Dao Đỏ.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Từ Nghiên Cứu Hôn Nhân Của Người Dao Đỏ

Kết quả nghiên cứu về hôn nhân của người Dao Đỏ có thể được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Những thông tin này không chỉ giúp bảo tồn văn hóa mà còn hỗ trợ trong việc xây dựng chính sách phát triển cộng đồng.

4.1. Đề Xuất Giải Pháp Bảo Tồn Văn Hóa Hôn Nhân

Các giải pháp bảo tồn văn hóa hôn nhân của người Dao Đỏ cần được thực hiện một cách đồng bộ. Điều này bao gồm việc giáo dục cộng đồng về giá trị văn hóa và các quy định pháp luật liên quan đến hôn nhân.

4.2. Tăng Cường Hỗ Trợ Từ Chính Quyền Địa Phương

Chính quyền địa phương cần có các chương trình hỗ trợ nhằm nâng cao nhận thức về hôn nhân và gia đình. Điều này sẽ giúp cải thiện tình hình hôn nhân của người Dao Đỏ và bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống.

V. Kết Luận Về Thực Trạng Hôn Nhân Của Người Dao Đỏ Tại Cao Bằng

Thực trạng hôn nhân của người Dao Đỏ tại tỉnh Cao Bằng đang trong quá trình biến đổi. Những yếu tố văn hóa truyền thống vẫn còn tồn tại, nhưng cũng cần phải thích ứng với những thay đổi trong xã hội hiện đại.

5.1. Tương Lai Của Hôn Nhân Người Dao Đỏ

Tương lai của hôn nhân người Dao Đỏ sẽ phụ thuộc vào khả năng thích ứng với các yếu tố mới. Việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống trong hôn nhân là rất cần thiết.

5.2. Khuyến Nghị Chính Sách Để Hỗ Trợ Hôn Nhân

Cần có các chính sách hỗ trợ cụ thể nhằm cải thiện tình hình hôn nhân của người Dao Đỏ. Điều này không chỉ giúp bảo tồn văn hóa mà còn nâng cao chất lượng cuộc sống cho cộng đồng.

Thực Trạng Hôn Nhân Của Người Dao Đỏ Ở Tỉnh Cao Bằng