I. Tổng Quan Về Hoạt Động Truyền Thông GDSK Tại Thủ Đức
Truyền thông giáo dục sức khỏe (TTGDSK) đóng vai trò then chốt trong việc bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Tại Trung tâm Y tế Quận Thủ Đức, hoạt động này được thực hiện thông qua phòng TTGDSK và mạng lưới cán bộ y tế tại các trạm y tế. Tuy nhiên, việc đánh giá một cách hệ thống về thực trạng TTGDSK tại đây trong giai đoạn 2018-2020 còn hạn chế. Nghiên cứu này nhằm khắc phục khoảng trống đó, cung cấp cái nhìn toàn diện về hiệu quả và các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động truyền thông này. Mục tiêu là đưa ra những khuyến nghị thiết thực, góp phần nâng cao chất lượng chương trình y tế và sức khỏe cộng đồng tại địa phương. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã xếp TTGDSK là nội dung số một trong các nội dung về chăm sóc sức khỏe ban đầu (1).
1.1. Tầm quan trọng của TTGDSK trong Y tế công cộng
TTGDSK là một quá trình tác động thông tin có mục đích, có kế hoạch đến suy nghĩ và tình cảm của con người nhằm nâng cao kiến thức, thay đổi thái độ và thực hành các hành vi lành mạnh để bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho cá nhân, gia đình và cộng đồng. Nghị quyết số 46-NQ/TW ngày 23 tháng 02 năm 2005 của Bộ Chính trị đã khẳng định công tác thông tin, TTGDSK là một trong những nhiệm vụ và là giải pháp chủ yếu để bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình hiện nay (2).
1.2. Vai trò của Trung Tâm Y Tế Quận Thủ Đức trong TTGDSK
Trung tâm Y tế Quận Thủ Đức đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai các hoạt động TTGDSK tại địa phương. Phòng TTGDSK của Trung tâm Y tế quận huyện có trách nhiệm xây dựng kế hoạch hoạt động TTGDSK của TTYT quận huyện và chỉ đạo công tác TTGDSK cho tuyến trạm y tế phường. Phòng TTGDSK cũng chịu trách nhiệm hướng dẫn chuyên môn cho mạng lưới TTGDSK tuyến dưới.
II. Phân Tích Thực Trạng TTGDSK Tại Quận Thủ Đức 2018 2020
Nghiên cứu này tập trung phân tích thực trạng TTGDSK tại Trung tâm Y tế Quận Thủ Đức trong giai đoạn 2018-2020. Đề tài nghiên cứu “Hoạt động truyền thông giáo dục sức khỏe tại Trung tâm y tế quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2018-2020 và một số yếu tố ảnh hưởng” nhằm cung cấp những thông tin khách quan và cập nhật về thực trạng triển khai hoạt động TTGDSK của Trung tâm y tế quận Thủ Đức, thành phố Hồ Chí Minh; qua đó đề xuất những khuyến nghị giúp hoạt động TTGDSK thực hiện hiệu quả tốt hơn.
2.1. Các Phương Pháp Truyền Thông Đang Được Sử Dụng
Hoạt động TTGDSK chia thành 2 nhóm: - Truyền thông trực tiếp: tư vấn, thăm hộ gia đình, truyền thông nhóm, TTGDSK học đường. - Truyền thông gián tiếp: qua các phương tiện truyền thông đại chúng như loa, đài, pano, áp phích, băng rôn, tờ rơi, v. Ưu điểm, nhược điểm của các hình thức TTGDSK: 1. Truyền thông trực tiếp: Ưu điểm: Người phát tin tiếp xúc trực tiếp với người nhận tin nên cảm nhận được thái độ của người nhận từ đó điều chỉnh những ứng xử của mình cho phù hợp. Có điều kiện thu nhận phản hồi nên có thể điều chỉnh thông điệp giúp người nhận tiếp nhận đúng thông tin muốn truyền đạt. Hạn chế: Không đưa được thông tin đến nhiều người trên diện rộng. Khó tạo được dư luận và tác động dây chuyền làm chuyển đổi thái độ của nhiều người. Truyền thông gián tiếp: Ưu điểm: Đưa thông tin đến được nhiều người trên diện rộng. Tạo được dư luận và tác động dây chuyền làm chuyển đổi thái độ của người dân góp phần giúp thay đổi hành vi. Hạn chế: Người phát tin không tiếp xúc trực tiếp với người nhận tin nên không cảm nhận được thái độ của người nhận tin, không thể điều chỉnh các ứng xử của mình cho phù hợp, nhận thông tin phản hồi chậm khó nắm bắt được thông tin phản hồi.
2.2. Đánh Giá Hiệu Quả TTGDSK thông qua Thống Kê Y Tế
Đánh giá hiệu quả TTGDSK thường dựa vào các chỉ số thống kê y tế, số lượng người tiếp cận thông tin, mức độ thay đổi về kiến thức sức khỏe, thái độ sức khỏe, và hành vi sức khỏe của người dân. Các báo cáo y tế định kỳ cũng cung cấp thông tin quan trọng về tình hình dịch bệnh và kết quả của các chương trình y tế.
III. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến TTGDSK Tại Quận Thủ Đức
Nhiều yếu tố tác động đến hoạt động TTGDSK tại Quận Thủ Đức. Các yếu tố về nhân lực, thiếu kinh phí, cơ sở vật chất trang thiết bị ở tuyến phường còn hạn chế, chưa có kế hoạch phát triển TTGDSK dài hạn là các yếu tố liên quan đến hoạt động TTGDSK tại TTYT quận Thủ Đức. Nghiên cứu đã mô tả được thực trạng hoạt động TTGDSK trong giai đoạn 2018- 2020 cũng như một số yếu tố liên quan, qua đó góp phần cung cấp bức tranh tổng thể về hoạt động TTGDSK, giúp định hướng cho việc đánh giá cũng như lập kế hoạch TTGDSK phù hợp hơn trong giai đoạn tới.
3.1. Nguồn Lực TTGDSK Nhân Lực Kinh Phí và Cơ Sở Vật Chất
Nguồn lực TTGDSK bao gồm đội ngũ cán bộ y tế được đào tạo, kinh phí dành cho các chương trình y tế, và cơ sở vật chất như trang thiết bị, phương tiện truyền thông. Sự thiếu hụt hoặc hạn chế về bất kỳ yếu tố nào đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả TTGDSK.
3.2. Ảnh Hưởng của Đại Dịch COVID 19 Đến Hoạt Động Truyền Thông
Đại dịch COVID-19 đã gây ra những thay đổi lớn trong hoạt động truyền thông. Yếu tố quan trọng tác động vào hoạt động TTGDSK là đại dịch COVID-19, do đó các hoạt động trực tiếp nhìn chung bị giảm đi, trong khi đó các hoạt động gián tiếp, và đặc biệt là ứng dụng công nghệ thông tin trong TTGDSK về COVID-19 tăng mạnh, nhằm đáp ứng nhu cầu cấp bách của ngành y tế và xã hội.
IV. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Truyền Thông GDSK Tại Thủ Đức
Để nâng cao hiệu quả TTGDSK tại Quận Thủ Đức, cần có những giải pháp toàn diện. Cần tăng cường đào tạo TTGDSK cho cán bộ y tế để nâng cao kỹ năng truyền thông, đổi mới phương tiện truyền thông và sử dụng hiệu quả các kênh mạng xã hội. Cần có kế hoạch phát triển TTGDSK dài hạn. Ngoài ra, cần tăng cường sự phối hợp giữa các tổ chức xã hội và cộng đồng trong hoạt động truyền thông.
4.1. Tăng Cường Đào Tạo TTGDSK cho Cán Bộ Y Tế
Nâng cao kỹ năng truyền thông cho cán bộ y tế là yếu tố then chốt. Cần tổ chức các khóa đào tạo TTGDSK chuyên sâu, giúp cán bộ y tế nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết để truyền thông hiệu quả đến người dân.
4.2. Ứng Dụng Công Nghệ Thông Tin và Mạng Xã Hội
Sử dụng hiệu quả các kênh mạng xã hội và Internet là một giải pháp quan trọng. Cần xây dựng các trang web, fanpage cung cấp thông tin sức khỏe chính xác và đáng tin cậy. Đồng thời, cần tổ chức các hoạt động truyền thông trực tuyến để tiếp cận người dân, đặc biệt là giới trẻ.
4.3 Đề xuất Các chương trình Nâng cao sức khỏe cộng đồng.
Nghiên cứu đã mô tả được thực trạng hoạt động TTGDSK trong giai đoạn 2018- 2020 cũng như một số yếu tố liên quan, qua đó góp phần cung cấp bức tranh tổng thể về hoạt động TTGDSK, giúp định hướng cho việc đánh giá cũng như lập kế hoạch TTGDSK phù hợp hơn trong giai đoạn tới.
V. Ứng Dụng và Kết Quả Nghiên Cứu TTGDSK Tại Quận Thủ Đức
Kết quả nghiên cứu cung cấp bức tranh tổng quan về thực trạng hoạt động TTGDSK tại Trung Tâm Y Tế Quận Thủ Đức trong giai đoạn 2018-2020. Hoạt động truyền thông trực tiếp tại cộng đồng, tập huấn kỹ năng và sản xuất tài liệu xấp xỉ đạt so với kế hoạch, với tỉ lệ đạt lần lượt là 98,8%, 98,3-99%, 96-98,1% tuỳ theo từng loại hình cụ thể. Trong khi đó, truyền thông gián tiếp đều thực hiện vượt mức; trong đó truyền thông qua pano, băng rôn, tờ rơi đạt lần lượt là 173,1%, 175%, 168,2%; truyền thông qua loa truyền thanh đạt 128,3%; truyền thông qua trang điện tử, zalo đạt 173,1%; viết tin bài đạt 184%. Đây là cơ sở để xây dựng các chương trình y tế phù hợp với nhu cầu thực tế của địa phương, từ đó nâng cao sức khỏe cộng đồng.
5.1. Xây Dựng Kế Hoạch TTGDSK Dựa Trên Dữ Liệu Nghiên Cứu
Dữ liệu từ nghiên cứu giúp xác định các vấn đề sức khỏe ưu tiên và các nhóm đối tượng cần được truyền thông đặc biệt. Từ đó, có thể xây dựng kế hoạch TTGDSK chi tiết và hiệu quả, tập trung vào các vấn đề quan trọng và phù hợp với đặc điểm của từng nhóm đối tượng.
5.2. Cải Thiện Chất Lượng Các Chương Trình Y Tế
Thông tin về hiệu quả của các phương tiện truyền thông khác nhau giúp cải thiện chất lượng các chương trình y tế. Cần lựa chọn các phương tiện truyền thông phù hợp với từng đối tượng và thông điệp, đồng thời đánh giá hiệu quả của hoạt động truyền thông để có những điều chỉnh kịp thời.
VI. Kết Luận và Định Hướng Phát Triển TTGDSK
TTGDSK tại Quận Thủ Đức còn nhiều tiềm năng phát triển. Cần có sự đầu tư về nguồn lực, cải thiện cơ sở vật chất và tăng cường đào tạo cho cán bộ y tế. Đồng thời, cần đổi mới phương pháp truyền thông và sử dụng hiệu quả các kênh mạng xã hội. Với những nỗ lực đó, TTGDSK sẽ đóng góp quan trọng vào việc nâng cao sức khỏe cộng đồng tại Quận Thủ Đức.
6.1. Tăng Cường Đầu Tư Cho TTGDSK Trong Tương Lai
Để đảm bảo TTGDSK phát triển bền vững, cần tăng cường đầu tư về kinh phí, nhân lực và cơ sở vật chất. Đồng thời, cần có sự quan tâm và chỉ đạo sát sao từ các cấp lãnh đạo.
6.2. Đổi Mới Phương Pháp Truyền Thông và Ứng Dụng Công Nghệ
Cần đổi mới phương pháp truyền thông để thu hút sự quan tâm của người dân. Sử dụng các hình thức truyền thông đa dạng, sáng tạo và phù hợp với từng đối tượng. Ứng dụng công nghệ thông tin và mạng xã hội để truyền thông nhanh chóng và hiệu quả.
