Luận Án Về Dạy Học Xác Suất Thống Kê Tăng Cường Kỹ Năng Siêu Nhận Thức Cho Học Viên Tại Các Trường Đại Học Quân Đội

• Tác giả: Lê Bình Dương
• Người hướng dẫn: TS. Phan Thị Luyến
• Trường học: Viện Khoa Học Giáo Dục Việt Nam
• Chuyên ngành: Lí Luận Và Phương Pháp Dạy Học Bộ Môn Toán
• Đề tài: Rèn Luyện Kỹ Năng Siêu Nhận Thức Trong Dạy Học Xác Suất Thống Kê Ở Các Trường Đại Học Quân Đội
• Loại tài liệu: Luận Án Tiến Sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM
• LỜI CẢM
• NHỮNG CỤM TỪ VIẾT TẮT SỬ DỤNG TRONG LUẬN
• MỤC LỤC
• MỞ ĐẦU
• 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
• 2. MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY HỌC XÁC SUẤT THỐNG KÊ Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRONG QUÂN ĐỘI THEO HƯỚNG TĂNG CƯỜNG RÈN LUYỆN KỸ NĂNG SIÊU NHẬN THỨC CHO HỌC VIÊN
• 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHẦN PHỤ LỤC
• 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
• 1.1. Siêu nhận thức
• 1.2. Quan điểm về siêu nhận thức
• 1.3. Kỹ năng siêu nhận thức
• 1.4. Mối quan hệ giữa nhận thức và siêu nhận thức
• 1.5. Đặc điểm, chức năng, vai trò và đánh giá siêu nhận thức
• 1.6. Dạy học toán theo hướng tăng cường rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức cho học viên
• 1.7. Quan niệm về dạy học toán theo hướng tăng cường rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức
• 1.8. Quá trình rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức cho học viên
• 1.9. Tổ chức dạy học theo hướng tăng cường rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức cho học viên
• 1.10. Cơ hội rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức trong dạy học xác suất thống kê ở các trường đại học trong quân đội
• 1.11. Đặc điểm cơ bản của học viên trong nhà trường đại học trong quân đội
• 1.12. Đặc điểm, vai trò của môn xác suất thống kê trong nhà trường quân đội
• 1.13. Cơ hội rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức trong dạy học môn xác suất thống kê
• 1.14. Thực trạng dạy học xác suất thống kê ở một số trường đại học trong quân đội
• 1.15. Mục tiêu khảo sát
• 1.16. Đối tượng và thời gian khảo sát
• 1.17. Phương pháp khảo sát
• 1.18. Kết quả khảo sát và phân tích
• 1.19. Kết luận chương 1
• 2. MỘT SỐ BIỆN PHÁP DẠY HỌC XÁC SUẤT THỐNG KÊ Ở TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRONG QUÂN ĐỘI THEO HƯỚNG TĂNG CƯỜNG RÈN LUYỆN KỸ NĂNG SIÊU NHẬN THỨC CHO HỌC VIÊN
• 2.1. Một số định hướng xây dựng và thực hiện các biện pháp sư phạm
• 2.2. Một số biện pháp sư phạm góp phần tăng cường rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức cho học viên qua dạy học xác suất thống kê ở các trường đại học trong quân đội
• 2.2.1. Biện pháp 1: Rèn luyện cho học viên kỹ năng dự đoán, lập kế hoạch thông qua các hoạt động tìm hiểu vấn đề, chuyển đổi ngôn ngữ, liên tưởng và huy động kiến thức đã có để giải quyết các nhiệm vụ đặt ra
• 2.2.2. Biện pháp 2: Đặt câu hỏi định hướng góp phần rèn luyện các kỹ năng siêu nhận thức cho học viên trong dạy học môn xác suất thống kê
• 2.2.3. Biện pháp 3: Rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức cho học viên thông qua hoạt động giải quyết nhiệm vụ học tập trong dạy học môn xác suất thống kê
• 2.2.4. Biện pháp 4: Thiết kế và tổ chức dạy học một số tình huống sai lầm qua đó rèn cho học viên khả năng giám sát và đánh giá
• 2.2.5. Biện pháp 5: Sử dụng hình thức dạy học theo dự án nhằm tạo cơ hội cho học viên thực hiện các hoạt động dự đoán, lập kế hoạch, giám sát và đánh giá khi vận dụng kiến thức xác suất thống kê vào giải quyết các nhiệm vụ thực tế
• 2.3. Kết luận chương 2
• 3. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mục đích, yêu cầu, nội dung thực nghiệm sư phạm
• 3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm
• 3.3. Nội dung thực nghiệm sư phạm
• 3.4. Thời gian, đối tượng, quy trình và phương pháp đánh giá thực nghiệm sư phạm
• 3.5. Thời gian, đối tượng thực nghiệm sư phạm
• 3.6. Quy trình tổ chức thực nghiệm sư phạm
• 3.7. Phương pháp đánh giá kết quả thực nghiệm sư phạm
• 3.8. Tiến trình thực nghiệm sư phạm
• 3.9. Thực nghiệm sư phạm vòng 1
• 3.10. Thực nghiệm sư phạm vòng 2
• 3.11. Kết luận chương 3

I. Tổng quan về rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức trong dạy học xác suất thống kê

Rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức trong dạy học xác suất thống kê là một yếu tố quan trọng trong giáo dục đại học, đặc biệt là ở các trường đại học quân đội. Việc phát triển kỹ năng siêu nhận thức giúp học viên có khả năng tự điều chỉnh quá trình học tập, từ đó nâng cao hiệu quả học tập và khả năng giải quyết vấn đề. Nghiên cứu cho thấy rằng việc áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại có thể tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích học viên chủ động hơn trong việc tiếp thu kiến thức.

1.1. Khái niệm và vai trò của kỹ năng siêu nhận thức

Kỹ năng siêu nhận thức bao gồm khả năng nhận biết và điều chỉnh các quá trình nhận thức của bản thân. Điều này có nghĩa là học viên có thể theo dõi, đánh giá và điều chỉnh cách thức học tập của mình. Việc phát triển kỹ năng siêu nhận thức không chỉ giúp học viên hiểu rõ hơn về kiến thức mà còn nâng cao khả năng tự học và tự phát triển.

1.2. Tình hình dạy học xác suất thống kê hiện nay

Hiện nay, dạy học xác suất thống kê ở các trường đại học quân đội còn gặp nhiều thách thức. Học viên thường thiếu sự chủ động và sáng tạo trong quá trình học tập. Việc áp dụng các phương pháp dạy học truyền thống chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kỹ năng siêu nhận thức cho học viên.

II. Vấn đề và thách thức trong việc rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức

Mặc dù có nhiều lợi ích, việc rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức trong dạy học xác suất thống kê vẫn gặp phải nhiều thách thức. Một trong những vấn đề chính là sự thiếu hụt trong việc áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại. Học viên thường không được khuyến khích để phát triển tư duy phản biện và khả năng tự học. Điều này dẫn đến việc học viên không thể vận dụng kiến thức vào thực tiễn một cách hiệu quả.

2.1. Thiếu sự chủ động trong học tập

Nhiều học viên vẫn còn thụ động trong việc tiếp thu kiến thức. Họ thường chỉ học thuộc lòng mà không hiểu sâu về bản chất của vấn đề. Điều này làm giảm khả năng áp dụng kiến thức vào thực tiễn và giải quyết các vấn đề phức tạp.

2.2. Khó khăn trong việc áp dụng phương pháp dạy học mới

Việc áp dụng các phương pháp dạy học mới như học tập dựa trên dự án hay học tập hợp tác còn gặp nhiều khó khăn. Giảng viên và học viên cần có thời gian để làm quen với các phương pháp này, đồng thời cần có sự hỗ trợ từ phía nhà trường để thực hiện hiệu quả.

III. Phương pháp rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức hiệu quả

Để nâng cao kỹ năng siêu nhận thức cho học viên trong dạy học xác suất thống kê, cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực. Các phương pháp này không chỉ giúp học viên tiếp thu kiến thức mà còn phát triển khả năng tự học và tự đánh giá. Việc thiết kế các hoạt động học tập đa dạng và phong phú sẽ tạo ra môi trường học tập tích cực và hiệu quả.

3.1. Sử dụng phương pháp học tập dựa trên dự án

Phương pháp học tập dựa trên dự án giúp học viên có cơ hội thực hành và áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế. Điều này không chỉ giúp học viên phát triển kỹ năng siêu nhận thức mà còn nâng cao khả năng làm việc nhóm và giải quyết vấn đề.

3.2. Tích cực đặt câu hỏi và thảo luận

Khuyến khích học viên đặt câu hỏi và tham gia thảo luận trong lớp học sẽ giúp họ phát triển tư duy phản biện. Việc này cũng tạo cơ hội cho học viên tự đánh giá và điều chỉnh cách học của mình, từ đó nâng cao kỹ năng siêu nhận thức.

IV. Ứng dụng thực tiễn và kết quả nghiên cứu

Việc áp dụng các phương pháp rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức trong dạy học xác suất thống kê đã cho thấy những kết quả tích cực. Học viên không chỉ cải thiện được khả năng tiếp thu kiến thức mà còn phát triển được khả năng tự học và tự đánh giá. Nghiên cứu cho thấy rằng học viên có kỹ năng siêu nhận thức tốt hơn có khả năng giải quyết vấn đề hiệu quả hơn trong thực tiễn.

4.1. Kết quả khảo sát về kỹ năng siêu nhận thức

Kết quả khảo sát cho thấy rằng học viên có sự cải thiện rõ rệt về kỹ năng siêu nhận thức sau khi áp dụng các phương pháp dạy học mới. Họ có khả năng tự đánh giá và điều chỉnh quá trình học tập của mình tốt hơn.

4.2. Ứng dụng vào thực tiễn giảng dạy

Các phương pháp dạy học hiện đại đã được áp dụng thành công trong giảng dạy xác suất thống kê. Điều này không chỉ nâng cao chất lượng dạy học mà còn giúp học viên phát triển toàn diện hơn.

V. Kết luận và tương lai của rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức

Rèn luyện kỹ năng siêu nhận thức trong dạy học xác suất thống kê là một yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục đại học. Tương lai của việc rèn luyện này cần được chú trọng hơn nữa, với việc áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại và tạo ra môi trường học tập tích cực. Điều này sẽ giúp học viên phát triển toàn diện và đáp ứng tốt hơn yêu cầu của xã hội.

5.1. Định hướng phát triển kỹ năng siêu nhận thức

Cần có các chương trình đào tạo và bồi dưỡng cho giảng viên về kỹ năng siêu nhận thức. Điều này sẽ giúp họ có thể áp dụng hiệu quả các phương pháp dạy học mới trong giảng dạy.

5.2. Tương lai của dạy học xác suất thống kê

Dạy học xác suất thống kê cần tiếp tục được đổi mới để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Việc phát triển kỹ năng siêu nhận thức cho học viên sẽ là một trong những yếu tố quyết định đến thành công của quá trình giáo dục.