I. Tổng Quan Quản Trị Rủi Ro Vận Tải Quốc Tế Sao Việt
Chương 1 của luận văn xây dựng khung lý thuyết về quản trị rủi ro trong kinh doanh dịch vụ vận tải quốc tế (KD DVVTQT). Rủi ro là những sự kiện bất lợi, bất ngờ gây tổn thất. Bản chất rủi ro gồm sự biến động bất ngờ và những tổn thất, mất mát. Phân loại rủi ro theo nguồn, môi trường tác động, đối tượng. Quản trị rủi ro là quá trình tiếp cận rủi ro một cách khoa học, toàn diện, có hệ thống nhằm nhận dạng, kiểm soát, phòng ngừa và giảm thiểu tổn thất. Nội dung quản trị rủi ro bao gồm nhận dạng, phân tích, đo lường, phòng tránh và tài trợ rủi ro. Các chỉ tiêu đo lường hoạt động quản trị rủi ro bao gồm tần suất xuất hiện rủi ro, giá trị bồi hoàn tổn thất, tỷ lệ tổn thất không được bồi hoàn, tỷ lệ giá trị bồi hoàn với giá trị tổn thất.
1.1. Khái Niệm và Bản Chất Rủi Ro Trong Vận Tải Quốc Tế
Nguy cơ rủi ro là những đe dọa nguy hiểm có thể xảy ra gây tổn thất mà con người không lường trước. Rủi ro là những sự kiện bất lợi, bất ngờ đã xảy ra gây tổn thất cho con người. Bản chất rủi ro gồm hai yếu tố: Rủi ro là sự biến động bất ngờ xảy ra và Rủi ro là những biến cố mang tới những tổn thất, mất mát, nguy hiểm… với nhiều mức độ nghiêm trọng khác nhau. Theo [1], nguy cơ rủi ro là những đe dọa nguy hiểm có thể xảy ra rủi ro gây tổn thất mà con người không lường trước.
1.2. Quy Trình Quản Trị Rủi Ro Trong Kinh Doanh DVVTQT
Quy trình quản trị rủi ro trong kinh doanh dịch vụ vận tải quốc tế bao gồm các bước: Nhận dạng rủi ro (thống kê, bảng hỏi, lưu đồ, kiểm tra, phân tích hợp đồng), phân tích rủi ro (tìm nguyên nhân, sử dụng lý thuyết DOMINO), đo lường rủi ro (ma trận đo lường), phòng tránh rủi ro (né tránh, giảm thiểu, phân tán), và tài trợ rủi ro (tự khắc phục, chuyển giao). Theo [2], quản trị rủi ro trong kinh doanh dịch vụ vận tải quốc tế là quá trình tiếp cận rủi ro một cách khoa học, toàn diện và có hệ thống.
II. Thực Trạng Quản Trị Rủi Ro Tại Công Ty Sao Việt 2007 2011
Chương 2 trình bày và phân tích thực trạng hoạt động quản trị rủi ro của Công ty Sao Việt giai đoạn 2007-2011. Đánh giá các nhân tố ảnh hưởng từ môi trường bên ngoài (kinh tế, luật pháp) và bên trong (tổ chức, nhận thức lãnh đạo). Phân tích ưu điểm (nhận dạng rủi ro thực tế, né tránh rủi ro, mua bảo hiểm) và tồn tại (thống kê, bảng hỏi, nghiên cứu hợp đồng, phân tích rủi ro, giảm rủi ro thanh toán, tài trợ rủi ro). Xác định nguyên nhân của tồn tại từ phía công ty và từ bên ngoài.
2.1. Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Quản Trị Rủi Ro Tại Sao Việt
Các nhân tố bên ngoài bao gồm khủng hoảng tài chính, biến động giá cước, lãi suất, khách hàng mới, và luật pháp không đồng bộ. Các nhân tố bên trong bao gồm mô hình tổ chức không phù hợp và nhận thức của lãnh đạo chưa đầy đủ về quản trị rủi ro. Khủng hoảng tài chính tiền tệ năm 2008 gây ảnh hưởng đến nhiều nền kinh tế thế giới, tạo ra nhiều rủi ro cho hoạt động kinh doanh quốc tế nói chung và kinh doanh dịch vụ vận tải quốc tế nói riêng.
2.2. Đánh Giá Ưu Điểm và Tồn Tại Trong Quản Trị Rủi Ro
Ưu điểm bao gồm nhận dạng rủi ro bằng kiểm tra thực tế, phòng ngừa rủi ro bằng né tránh, và chuyển rủi ro bằng mua bảo hiểm. Tồn tại bao gồm nhận dạng rủi ro bằng thống kê, lập bảng hỏi chưa tốt, phân tích rủi ro chưa có hệ thống, và chưa chủ động trong nguồn tài trợ rủi ro. Hoạt động chuyển rủi ro đã giúp Công ty giảm được hơn 86% tổng giá trị thiệt hại trung bình trong thời gian từ năm 2007 đến năm 2011.
2.3. Nguyên Nhân Của Tồn Tại Trong Quản Trị Rủi Ro
Nguyên nhân từ phía công ty bao gồm nhận thức của lãnh đạo chưa đầy đủ, công tác quản lý nhân lực chưa tốt, nghiên cứu hợp đồng không hiệu quả, và chưa trích lập quỹ tài trợ rủi ro. Nguyên nhân từ bên ngoài bao gồm hệ thống chính sách nhà nước thiếu đồng bộ và chính sách thắt chặt tiền tệ. Nhận thức của lãnh đạo công ty về QTRR chưa đầy đủ.
III. Giải Pháp Tăng Cường Quản Trị Rủi Ro Vận Tải Sao Việt
Chương 3 phân tích dự báo nguy cơ rủi ro liên quan đến kinh doanh dịch vụ vận tải quốc tế, đồng thời đề xuất giải pháp tăng cường quản trị rủi ro dựa trên định hướng phát triển của Công ty Sao Việt đến năm 2015. Định hướng bao gồm mở rộng tư vấn, đầu tư phương tiện, cơ cấu nhân sự, và tận dụng quan hệ khách hàng. Dự báo nguy cơ rủi ro trong thanh khoản, thương mại Việt-Trung, và bốc xếp vận tải đường bộ.
3.1. Định Hướng Phát Triển Kinh Doanh Dịch Vụ Vận Tải Quốc Tế
Định hướng phát triển của Công ty Sao Việt bao gồm mở rộng hoạt động tư vấn, đầu tư phương tiện, cơ cấu lại nhân sự, và tận dụng quan hệ khách hàng. Mở rộng thêm hoạt động tư vấn về nghiệp vụ giao nhận với khách hàng nhằm nâng cao sức cạnh tranh của Công ty.
3.2. Dự Báo Nguy Cơ Rủi Ro Đến Năm 2015 Cho Sao Việt
Dự báo nguy cơ rủi ro bao gồm rủi ro trong thanh khoản do khủng hoảng kinh tế, rủi ro trong thương mại Việt-Trung do căng thẳng chính trị, và rủi ro trong bốc xếp vận tải đường bộ do phương tiện xuống cấp. Nguy cơ rủi ro trong thanh khoản do ảnh hưởng xấu của khủng hoảng kinh tế thế giới.
3.3. Giải Pháp Nâng Cao Quản Trị Rủi Ro Tại Công Ty Sao Việt
Giải pháp bao gồm nâng cao nghiệp vụ quản trị rủi ro của lãnh đạo, bố trí nhân sự phụ trách quản trị rủi ro, nâng cao chất lượng soạn thảo hợp đồng, xây dựng lưu đồ hoạt động, và trích lập quỹ tài trợ rủi ro. Nâng cao nghiệp vụ về quản trị rủi ro của lãnh đạo Công ty.
IV. Kiến Nghị Để Phát Triển Quản Trị Rủi Ro Vận Tải Quốc Tế
Luận văn đưa ra một số kiến nghị với Nhà nước nhằm hỗ trợ doanh nghiệp trong kinh doanh dịch vụ vận tải quốc tế. Các kiến nghị bao gồm quy định rõ về thời hiệu áp dụng văn bản pháp luật, điều tiết giảm lãi suất, và thành lập trung tâm phân tích dự báo rủi ro trực thuộc Bộ Công Thương.
4.1. Kiến Nghị Về Chính Sách và Pháp Luật Hỗ Trợ Doanh Nghiệp
Kiến nghị quy định rõ về thời hiệu áp dụng các văn bản liên quan đến thủ tục hải quan và thuế xuất nhập khẩu để doanh nghiệp không bị động trong hoạt động kinh doanh của mình.
4.2. Kiến Nghị Về Hỗ Trợ Tài Chính và Thông Tin Rủi Ro
Kiến nghị điều tiết giảm lãi suất và hỗ trợ lãi suất hợp lý đối với hoạt động dịch vụ vận tải quốc tế, đồng thời thành lập trung tâm phân tích và dự báo rủi ro trực thuộc Bộ Công Thương.
