Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế thị trường ngày càng cạnh tranh khốc liệt, việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh trở thành yếu tố sống còn đối với sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà, một trong những doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo hàng đầu Việt Nam, đã trải qua giai đoạn phát triển với quy mô sản xuất đạt khoảng 16.355 tấn sản phẩm năm 2019. Tuy nhiên, do tác động của các hiệp định thương mại tự do và sự cạnh tranh gay gắt từ các sản phẩm nhập khẩu, công ty phải đối mặt với nhiều thách thức trong việc duy trì và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh.

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn là phân tích thực trạng hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh tại Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà trong giai đoạn 2017-2019, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty tại thị trường Việt Nam, đặc biệt là khu vực miền Bắc, trong khoảng thời gian ba năm gần đây.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho công tác quản lý tài chính doanh nghiệp, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa việc sử dụng vốn cố định và vốn lưu động, đồng thời nâng cao khả năng sinh lời và bảo toàn vốn trong điều kiện thị trường biến động. Qua đó, góp phần thúc đẩy sự phát triển ổn định của ngành bánh kẹo trong nước, đồng thời tạo tiền đề cho các doanh nghiệp khác trong lĩnh vực sản xuất kinh doanh áp dụng các giải pháp quản lý vốn hiệu quả.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết kinh tế về vốn kinh doanh và hiệu quả sử dụng vốn trong doanh nghiệp. Hai lý thuyết trọng tâm được áp dụng gồm:

  1. Lý thuyết về vốn kinh doanh: Vốn kinh doanh được hiểu là toàn bộ giá trị tài sản được huy động và sử dụng trong hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm mục đích sinh lời. Vốn kinh doanh bao gồm hai loại chính là vốn cố định và vốn lưu động, mỗi loại có đặc điểm vận động và vai trò riêng biệt trong quá trình sản xuất.

  2. Lý thuyết về hiệu quả sử dụng vốn: Hiệu quả sử dụng vốn được đánh giá thông qua các chỉ tiêu tài chính như vòng quay vốn, tỷ suất sinh lời vốn kinh doanh, tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu, cùng các hệ số về khả năng thanh toán và cấu trúc nguồn vốn. Lý thuyết này nhấn mạnh việc bảo toàn và phát triển giá trị vốn qua các chu kỳ kinh doanh.

Các khái niệm chính được sử dụng trong nghiên cứu bao gồm: vốn cố định, vốn lưu động, hiệu suất sử dụng vốn cố định, tốc độ luân chuyển vốn lưu động, tỷ suất lợi nhuận vốn kinh doanh, và các chỉ tiêu đánh giá khả năng thanh toán.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích định lượng dựa trên số liệu thực tế thu thập từ báo cáo tài chính và các tài liệu nội bộ của Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà giai đoạn 2017-2019. Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ dữ liệu tài chính liên quan đến vốn kinh doanh và kết quả sản xuất kinh doanh của công ty trong ba năm này.

Phương pháp chọn mẫu là phương pháp toàn bộ mẫu (census) do nghiên cứu tập trung vào một doanh nghiệp cụ thể với dữ liệu đầy đủ. Phân tích số liệu được thực hiện bằng các công cụ thống kê mô tả, so sánh và phân tích tổng hợp nhằm đánh giá hiệu quả sử dụng vốn qua các chỉ tiêu tài chính.

Timeline nghiên cứu được thực hiện trong năm 2020, bao gồm các bước thu thập số liệu, phân tích thực trạng, so sánh với các tiêu chuẩn ngành và đề xuất giải pháp phù hợp với điều kiện thực tế của công ty.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Hiệu quả sử dụng vốn cố định: Trong giai đoạn 2017-2019, vốn cố định của công ty chiếm tỷ trọng lớn trong tổng vốn kinh doanh, với giá trị đầu tư vào máy móc thiết bị hiện đại như dây chuyền sản xuất kẹo mềm trị giá trên 2 triệu EURO. Hiệu suất sử dụng vốn cố định được đánh giá qua chỉ tiêu doanh thu thuần trên vốn cố định bình quân đạt mức ổn định, tuy nhiên có xu hướng giảm nhẹ do ảnh hưởng của việc di dời nhà máy và điều chỉnh sản lượng sản xuất.

  2. Hiệu quả sử dụng vốn lưu động: Vốn lưu động được công ty quản lý chặt chẽ với tốc độ luân chuyển vốn lưu động và vòng quay hàng tồn kho được cải thiện qua các năm. Chỉ tiêu vòng quay các khoản phải thu và kỳ thu tiền bình quân cho thấy công ty có khả năng thu hồi vốn nhanh, giảm thiểu rủi ro về vốn bị chiếm dụng.

  3. Cơ cấu nguồn vốn và khả năng thanh toán: Công ty duy trì tỷ lệ vốn chủ sở hữu chiếm khoảng 51% tổng nguồn vốn, kết hợp với nợ phải trả hợp lý giúp đảm bảo an toàn tài chính. Hệ số khả năng thanh toán hiện thời và khả năng thanh toán nhanh đều đạt mức cao, phản ánh công ty có đủ tài sản ngắn hạn để đáp ứng các khoản nợ ngắn hạn.

  4. Tác động của thị trường và cạnh tranh: Doanh thu thuần của nhóm sản phẩm kẹo giảm nhẹ trong khi nhóm bánh tăng trưởng, cho thấy công ty đã thành công trong việc chuyển dịch cơ cấu sản phẩm để thích ứng với xu hướng tiêu dùng và cạnh tranh từ hàng nhập khẩu. Tỷ trọng doanh thu nhóm bánh chiếm 58% năm 2019, tăng 2% so với năm trước.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trong hiệu quả sử dụng vốn là do sự cạnh tranh gay gắt từ các sản phẩm nhập khẩu, đặc biệt sau khi thuế xuất nhập khẩu bánh kẹo giảm về 0% theo lộ trình AFTA. Việc di dời nhà máy và điều chỉnh dây chuyền sản xuất cũng ảnh hưởng đến năng suất và hiệu quả sử dụng vốn cố định trong ngắn hạn.

So sánh với các doanh nghiệp cùng ngành như Vinamilk, công ty có thể học hỏi kinh nghiệm trong việc đa dạng hóa sản phẩm, đầu tư công nghệ hiện đại và mở rộng thị trường xuất khẩu để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Việc duy trì cơ cấu vốn hợp lý và quản lý vốn lưu động hiệu quả giúp công ty giảm thiểu rủi ro tài chính và tăng khả năng cạnh tranh.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cơ cấu doanh thu theo nhóm sản phẩm, bảng so sánh các chỉ tiêu hiệu quả sử dụng vốn qua các năm, và biểu đồ vòng quay vốn lưu động để minh họa rõ nét xu hướng và hiệu quả quản lý vốn của công ty.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đầu tư công nghệ hiện đại: Đẩy mạnh đầu tư vào dây chuyền sản xuất tự động hóa nhằm nâng cao hiệu suất sử dụng vốn cố định, giảm chi phí sản xuất và tăng chất lượng sản phẩm. Mục tiêu đạt tăng trưởng hiệu suất vốn cố định ít nhất 5% trong vòng 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo công ty phối hợp với phòng kỹ thuật.

  2. Tối ưu hóa quản lý vốn lưu động: Áp dụng các giải pháp quản lý hàng tồn kho và các khoản phải thu hiệu quả hơn, giảm thời gian luân chuyển vốn lưu động xuống dưới 60 ngày trong năm tiếp theo. Chủ thể thực hiện: Phòng tài chính kế toán và phòng kinh doanh.

  3. Đa dạng hóa sản phẩm và thị trường tiêu thụ: Phát triển các dòng sản phẩm bánh cao cấp và mở rộng thị trường xuất khẩu sang các nước Đông Nam Á và châu Âu nhằm tăng tỷ trọng doanh thu nhóm bánh lên trên 60% trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Phòng nghiên cứu phát triển sản phẩm và phòng marketing.

  4. Củng cố cơ cấu nguồn vốn: Duy trì tỷ lệ vốn chủ sở hữu trên 50% tổng nguồn vốn, đồng thời cân đối hợp lý giữa nợ ngắn hạn và dài hạn để đảm bảo an toàn tài chính và giảm chi phí vốn. Chủ thể thực hiện: Ban giám đốc và phòng tài chính.

  5. Nâng cao năng lực quản lý và đào tạo nhân sự: Tổ chức các khóa đào tạo nâng cao trình độ quản lý vốn và kỹ năng tài chính cho cán bộ quản lý nhằm tăng cường hiệu quả sử dụng vốn. Thời gian thực hiện trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng nhân sự phối hợp với các đơn vị đào tạo chuyên nghiệp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp sản xuất bánh kẹo: Giúp hiểu rõ về các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn và áp dụng các giải pháp nâng cao hiệu quả tài chính trong quản lý vốn kinh doanh.

  2. Chuyên viên tài chính kế toán doanh nghiệp: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về phân tích cơ cấu vốn, quản lý vốn lưu động và vốn cố định, hỗ trợ công tác lập kế hoạch tài chính và kiểm soát chi phí.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Tài chính – Ngân hàng, Quản trị kinh doanh: Là tài liệu tham khảo thực tiễn về áp dụng lý thuyết tài chính doanh nghiệp vào phân tích và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp: Giúp đánh giá thực trạng sử dụng vốn trong doanh nghiệp ngành bánh kẹo, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp nhằm thúc đẩy phát triển ngành.

Câu hỏi thường gặp

  1. Hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh được đánh giá bằng những chỉ tiêu nào?
    Hiệu quả sử dụng vốn được đánh giá qua các chỉ tiêu như vòng quay vốn kinh doanh, tỷ suất lợi nhuận vốn kinh doanh, hiệu suất sử dụng vốn cố định, tốc độ luân chuyển vốn lưu động và các hệ số khả năng thanh toán. Ví dụ, vòng quay vốn kinh doanh phản ánh số lần vốn được quay vòng trong kỳ, chỉ tiêu càng cao càng tốt.

  2. Tại sao việc quản lý vốn lưu động lại quan trọng đối với doanh nghiệp?
    Vốn lưu động đảm bảo cho hoạt động sản xuất kinh doanh diễn ra liên tục, giúp doanh nghiệp duy trì khả năng thanh toán và tránh rủi ro bị chiếm dụng vốn. Quản lý tốt vốn lưu động giúp giảm tồn kho, tăng tốc độ thu hồi công nợ, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

  3. Những nhân tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh?
    Có hai nhóm nhân tố chính: nhân tố chủ quan như trình độ quản lý, cơ cấu tài sản và nguồn vốn, kế hoạch đầu tư; nhân tố khách quan như chính sách vĩ mô, biến động thị trường, tiến bộ khoa học công nghệ và rủi ro kinh doanh.

  4. Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà đã áp dụng những giải pháp gì để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn?
    Công ty đã chuyển dịch cơ cấu sản phẩm, tập trung phát triển nhóm bánh có lợi nhuận cao, đầu tư dây chuyền công nghệ hiện đại, quản lý chặt chẽ vốn lưu động và duy trì cơ cấu nguồn vốn hợp lý nhằm tăng hiệu quả sử dụng vốn.

  5. Làm thế nào để doanh nghiệp có thể bảo toàn và phát triển vốn kinh doanh?
    Doanh nghiệp cần đảm bảo vốn được sử dụng hiệu quả, sinh lời qua các chu kỳ kinh doanh, đồng thời quản lý rủi ro, tối ưu hóa cơ cấu vốn, đầu tư công nghệ và nâng cao năng lực quản lý để bảo toàn và phát triển giá trị vốn.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa các lý thuyết về vốn kinh doanh và hiệu quả sử dụng vốn, đồng thời phân tích thực trạng tại Công ty cổ phần Bánh kẹo Hải Hà trong giai đoạn 2017-2019.
  • Kết quả nghiên cứu cho thấy công ty đã đạt được hiệu quả sử dụng vốn ở mức ổn định nhưng còn tồn tại hạn chế do cạnh tranh và điều chỉnh sản xuất.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cố định và vốn lưu động, đa dạng hóa sản phẩm và củng cố cơ cấu nguồn vốn.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn trong việc hỗ trợ doanh nghiệp tối ưu hóa quản lý tài chính và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả thực hiện trong vòng 2-3 năm tới để điều chỉnh kịp thời.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh, góp phần phát triển bền vững doanh nghiệp trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt!