Luận án tiến sĩ: Tổ chức hoạt động trải nghiệm trong dạy học sinh học cấp THCS để phát triển năng lực thể chất cho học sinh

• Tác giả: Nguyễn Thị Thanh Huyền
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Bích Ngọc
• Trường học: Trường Đại học Sư phạm Hà Nội
• Chuyên ngành: Lý luận và PPDH bộ môn Sinh học
• Đề tài: Phát Triển Năng Lực Thể Chất Qua Hoạt Động Trải Nghiệm Trong Dạy Học Sinh Học Cấp THCS
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• MỞ ĐẦU
• 0.1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
• 0.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
• 0.3. ĐỐI TƯỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU
• 0.4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC
• 0.5. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
• 0.6. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 0.7. PHƯƠNG PHÁP XỬ LÍ SỐ LIỆU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. LƯỢC SỬ NGHIÊN CỨU VỀ NĂNG LỰC THỂ CHẤT VÀ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM
• 1.2. Giáo dục thể chất và Năng lực thể chất
• 1.3. Hoạt động trải nghiệm
• 1.4. Một số khái niệm, cấu trúc năng lực thể chất
• 1.5. Định hướng tổ chức hình thành và phát triển NLTC cho HS. Hoạt động trải nghiệm
• 1.6. Đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của HS lớp 8
• 1.7. CƠ SỞ THỰC TIỄN
• 1.7.1. Mục đích điều tra thực trạng
• 1.7.2. Nội dung điều tra
• 1.7.3. Phương pháp điều tra
• 1.7.4. Địa điểm và thời gian điều tra
• 1.7.5. Đặc điểm đối tượng điều tra
• 1.7.6. Kết quả điều tra
• 1.8. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG DẠY HỌC PHẦN SINH HỌC CƠ THỂ NGƯỜI CẤP THCS ĐỂ PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC THỂ CHẤT CHO HỌC SINH
• 2.1. MỤC TIÊU, NỘI DUNG SHCTN CẤP THCS NHẰM PHÁT TRIỂN NLTC CHO HỌC SINH
• 2.1.1. Mục tiêu phần Sinh học cơ thể người cấp THCS
• 2.1.2. Nội dung kiến thức SHCTN cấp THCS
• 2.2. THIẾT KẾ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM TRONG DẠY HỌC SHCTN CẤP THCS ĐỂ PHÁT TRIỂN NLTC CHO HỌC SINH
• 2.2.1. Nguyên tắc thiết kế các HĐTN
• 2.2.2. Quy trình thiết kế các HĐTN để giáo dục NLTC trong dạy học SHCTN. Kết quả thiết kế các HĐTN
• 2.3. TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM NHẰM PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC THỂ CHẤT CHO HỌC SINH
• 2.3.1. Nguyên tắc tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh
• 2.3.2. Tổ chức hoạt động trải nghiệm
• 2.4. ĐÁNH GIÁ NLTC CỦA HS LỚP 8 THÔNG QUA DẠY HỌC PHẦN SHCTN CẤP THCS
• 2.5. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. MỤC ĐÍCH THỰC NGHIỆM
• 3.2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP THỰC NGHIỆM
• 3.2.1. Đối tượng thực nghiệm
• 3.2.2. Phương pháp thực nghiệm
• 3.3. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM VÀ BIỆN LUẬN
• 3.3.1. Kết quả phân tích định lượng
• 3.3.2. Kết quả phân tích định tính
• 3.4. Tiểu kết chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC NHỮNG CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về phát triển năng lực thể chất

Năng lực thể chất (năng lực thể chất) là một yếu tố quan trọng trong giáo dục hiện đại. Nó không chỉ liên quan đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của học sinh. Trong bối cảnh giáo dục hiện nay, việc phát triển năng lực thể chất cho học sinh cấp THCS thông qua các hoạt động trải nghiệm (hoạt động trải nghiệm) là một phương pháp hiệu quả. Hoạt động trải nghiệm giúp học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn rèn luyện kỹ năng sống, từ đó hình thành những thói quen tốt cho sức khỏe. Theo chương trình giáo dục phổ thông, năng lực thể chất được coi là một trong những năng lực cốt lõi cần được chú trọng trong quá trình giáo dục. Việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm trong dạy học sinh học không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về cơ thể người mà còn phát triển các kỹ năng cần thiết cho cuộc sống.

1.1. Tầm quan trọng của năng lực thể chất

Năng lực thể chất không chỉ là khả năng thực hiện các hoạt động thể chất mà còn bao gồm sự hiểu biết về sức khỏe và cách chăm sóc bản thân. Nghiên cứu cho thấy, học sinh có năng lực thể chất tốt thường có thành tích học tập cao hơn và có khả năng tham gia tích cực vào các hoạt động xã hội. Việc giáo dục năng lực thể chất cho học sinh cấp THCS là cần thiết để giúp các em phát triển toàn diện, từ thể chất đến tinh thần. Hơn nữa, trong bối cảnh xã hội hiện đại, việc nâng cao năng lực thể chất còn giúp học sinh phòng ngừa các bệnh tật liên quan đến lối sống không lành mạnh.

II. Hoạt động trải nghiệm trong dạy học sinh học

Hoạt động trải nghiệm trong dạy học sinh học cấp THCS không chỉ giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách sinh động mà còn tạo cơ hội cho các em thực hành và áp dụng kiến thức vào thực tiễn. Các hoạt động này có thể bao gồm các chuyến đi thực tế, các buổi thảo luận nhóm, hoặc các dự án nghiên cứu nhỏ. Việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm này cần được thiết kế một cách khoa học, đảm bảo tính liên kết giữa lý thuyết và thực hành. Theo các chuyên gia giáo dục, việc áp dụng phương pháp dạy học tích cực thông qua hoạt động trải nghiệm sẽ giúp học sinh phát triển các kỹ năng sống cần thiết, từ đó nâng cao năng lực thể chất và tinh thần của các em. Hơn nữa, hoạt động trải nghiệm còn giúp học sinh hình thành thái độ tích cực đối với việc học tập và rèn luyện sức khỏe.

2.1. Thiết kế hoạt động trải nghiệm

Thiết kế hoạt động trải nghiệm trong dạy học sinh học cần dựa trên các nguyên tắc cơ bản như tính thực tiễn, tính liên kết và tính sáng tạo. Các giáo viên cần xác định rõ mục tiêu của từng hoạt động, từ đó lựa chọn nội dung và hình thức tổ chức phù hợp. Việc kết hợp giữa lý thuyết và thực hành sẽ giúp học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức và áp dụng vào cuộc sống. Hơn nữa, các hoạt động trải nghiệm cũng cần được đánh giá một cách khách quan để đảm bảo hiệu quả giáo dục. Đánh giá không chỉ dựa trên kết quả học tập mà còn trên sự phát triển năng lực thể chất và kỹ năng sống của học sinh.

III. Đánh giá năng lực thể chất của học sinh

Đánh giá năng lực thể chất của học sinh là một phần quan trọng trong quá trình giáo dục. Việc đánh giá này không chỉ giúp giáo viên nhận biết được mức độ phát triển của học sinh mà còn giúp các em tự nhận thức được khả năng của bản thân. Các phương pháp đánh giá có thể bao gồm kiểm tra thể lực, đánh giá kỹ năng vận động, và khảo sát ý thức về sức khỏe. Theo nghiên cứu, việc đánh giá năng lực thể chất cần được thực hiện thường xuyên và liên tục để có thể theo dõi sự tiến bộ của học sinh. Hơn nữa, việc đánh giá cũng cần được kết hợp với các hoạt động trải nghiệm để tạo ra một môi trường học tập tích cực và hiệu quả.

3.1. Phương pháp đánh giá

Các phương pháp đánh giá năng lực thể chất có thể bao gồm các bài kiểm tra thể lực, khảo sát ý thức về sức khỏe, và đánh giá kỹ năng vận động. Việc sử dụng các công cụ đánh giá hiện đại sẽ giúp giáo viên có cái nhìn tổng quan về năng lực thể chất của học sinh. Hơn nữa, việc đánh giá cũng cần được thực hiện một cách công bằng và khách quan, đảm bảo rằng mọi học sinh đều có cơ hội thể hiện khả năng của mình. Đánh giá không chỉ là một công cụ để đo lường mà còn là một phần quan trọng trong quá trình giáo dục, giúp học sinh nhận thức rõ hơn về bản thân và phát triển năng lực của mình.