Luận án tiến sĩ về phát triển kỹ năng thích ứng nghề cho sinh viên cao đẳng kỹ thuật qua thực hành thực tập

• Tác giả: Nguyễn Thành Long
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Văn Hộ
• Trường học: Trường Đại Học Sư Phạm Hà Nội
• Chuyên ngành: Lí luận và PPDH bộ môn Kĩ thuật công nghiệp
• Đề tài: Phát Triển Kĩ Năng Thích Ứng Nghề Qua Thực Hành, Thực Tập Nghề Nghiệp Cho Sinh Viên Cao Đẳng Kĩ Thuật
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CỤM TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Lí do chọn đề tài
• 0.2. Mục đích nghiên cứu
• 0.3. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.4. Khách thể, đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
• 0.5. Giả thuyết khoa học
• 0.6. Phƣơng pháp nghiên cứu
• 0.7. Đóng góp mới của luận án
• 0.8. Cấu trúc luận án
• 1. CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG KĨ THUẬT
• 1.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ
• 1.1.1. Các nghiên cứu ở nƣớc ngoài
• 1.1.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam
• 1.2. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN
• 1.2.1. Thích ứng nghề
• 1.2.2. Kĩ năng thích ứng
• 1.2.3. Kĩ năng thích ứng nghề
• 1.2.4. Phát triển kĩ năng thích ứng nghề
• 1.3. CẤU TRÚC CỦA KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ ĐỐI VỚI SINH VIÊN KĨ THUẬT
• 1.3.1. Kĩ năng nghề nghiệp
• 1.3.2. Kĩ năng chuyên biệt
• 1.4. TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ
• 1.4.1. Tiêu chí đánh giá KNNN
• 1.4.2. Tiêu chí đánh giá KN chuyên biệt
• 1.5. PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG KĨ THUẬT
• 1.5.1. Cơ sở khoa học của phát triển kĩ năng thích ứng nghề
• 1.5.2. Các mức độ phát triển kĩ năng thích ứng nghề qua thực hành, thực tập nghề nghiệp cho sinh viên cao đẳng kĩ thuật
• 1.5.3. Các nội dung phát triển kĩ năng thích ứng nghề của sinh viên cao đẳng kĩ thuật trong dạy học thực hành, thực tập nghề nghiệp
• 1.5.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quá trình phát triển kĩ năng thích ứng nghề qua thực hành, thực tập nghề nghiệp của sinh viên cao đẳng kĩ thuật
• 1.6. KẾT LUẬN CHƢƠNG 1
• 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA VIỆC PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ QUA THỰC HÀNH, THỰC TẬP NGHỀ NGHIỆP CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG KĨ THUẬT
• 2.1. KHÁI QUÁT VỀ ĐẶC ĐIỂM CÁC TRƢỜNG CAO ĐẲNG KĨ THUẬT VÙNG TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI PHÍA BẮC
• 2.1.1. Khái quát về hoạt động giáo dục nghề nghiệp của SV ở trƣờng cao đẳng kĩ thuật vùng trung du và miền phía Bắc
• 2.1.2. Khái quát về đặc điểm của sinh viên cao đẳng kĩ thuật các tỉnh vùng trung du và miền núi phía bắc
• 2.1.3. Khái quát về chƣơng trình đào tạo cao đẳng kĩ thuật cơ khí hàn ở trƣờng cao đẳng kĩ thuật
• 2.2. THỰC TRẠNG VIỆC PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG KĨ THUẬT VÙNG TRUNG DU VÀ MIỀN NÚI PHÍA BẮC
• 2.2.1. Khái quát chung về khảo sát thực trạng
• 2.2.2. Nội dung khảo sát
• 2.2.3. Nguyên nhân của thực trạng trên
• 2.3. NHỮNG VẤN ĐỀ THỰC TIỄN ĐẶT RA TRONG VIỆC PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG KĨ THUẬT
• 2.4. KẾT LUẬN CHƢƠNG 2
• 3. CHƢƠNG 3: MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ QUA THỰC HÀNH, THỰC TẬP NGHỀ NGHIỆP CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG KĨ THUẬT CƠ KHÍ HÀN
• 3.1. NGUYÊN TẮC ĐỀ XUẤT BIỆN PHÁP
• 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn
• 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính phát triển
• 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo sự phù hợp với đặc điểm giáo dục của khu vực, đặc điểm sinh viên cao đẳng kĩ thuật vùng trung du và miền núi phía Bắc
• 3.2. MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ QUA THỰC HÀNH, THỰC TẬP NGHỀ NGHIỆP CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG KĨ THUẬT CƠ KHÍ HÀN
• 3.2.1. Biện pháp 1: Hƣớng dẫn sinh viên học tập và rèn luyện nhận thức lí luận về TƢN, KNTƢN ở các trƣờng CĐKT
• 3.2.2. Biện pháp 2: Hƣớng dẫn luyện tập một số kĩ năng thích ứng nghề qua thực hành, thực tập nghề nghiệp
• 3.2.3. Biện pháp 3: Xây dựng kĩ thuật thiết kế bài dạy thực hành, thực tập nghề nghiệp theo định hƣớng phát triển kĩ năng thích ứng nghề
• 3.3. KIỂM NGHIỆM VÀ ĐÁNH GIÁ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN KĨ NĂNG THÍCH ỨNG NGHỀ QUA THỰC HÀNH, THỰC TẬP NGHỀ NGHIỆP CHO SINH VIÊN CAO ĐẲNG KĨ THUẬT CƠ KHÍ HÀN
• 3.3.1. Kiểm nghiệm bằng phƣơng pháp thực nghiệm sƣ phạm
• 3.3.2. Kiểm nghiệm bằng phƣơng pháp chuyên gia
• 3.4. KẾT LUẬN CHƢƠNG 3
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• NHỮNG CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA LUẬN ÁN
• DANH MỤC CÁC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu tổng quan về phát triển kỹ năng nghề

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0, việc phát triển kỹ năng nghề cho sinh viên cao đẳng trở thành một yêu cầu cấp thiết. Các chương trình đào tạo cần tập trung vào việc nâng cao kỹ năng thích ứng nghề thông qua các hoạt động thực hành, thực tập. Điều này không chỉ giúp sinh viên có thêm kinh nghiệm thực tế mà còn tạo cơ hội để họ làm quen với môi trường làm việc thực tế, từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường lao động.

1.1. Tầm quan trọng của thực tập

Thực tập là một phần không thể thiếu trong quá trình đào tạo kỹ năng nghề. Qua thực tập, sinh viên có thể áp dụng kiến thức đã học vào thực tế, từ đó phát triển các kỹ năng mềm như kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm. Các nghiên cứu cho thấy, sinh viên có kinh nghiệm thực tập thường có sự tự tin hơn khi bước vào môi trường làm việc, và khả năng tìm kiếm việc làm cũng cao hơn.

II. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển kỹ năng nghề

Phát triển kỹ năng nghề cho sinh viên cao đẳng không chỉ phụ thuộc vào chương trình đào tạo mà còn chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau. Cơ hội thực tập tại các doanh nghiệp, sự hỗ trợ từ giảng viên và sự tham gia của sinh viên trong các hoạt động ngoại khóa đều có tác động lớn đến quá trình này. Việc xác định định hướng nghề nghiệp rõ ràng cũng là yếu tố quan trọng giúp sinh viên có mục tiêu cụ thể trong học tập và rèn luyện.

2.1. Vai trò của doanh nghiệp

Doanh nghiệp là nơi cung cấp cơ hội thực tập cho sinh viên, giúp họ trải nghiệm thực tế và rèn luyện kỹ năng chuyên môn. Sự hợp tác giữa các trường cao đẳng và doanh nghiệp trong việc tổ chức thực tập là rất cần thiết, nhằm đảm bảo sinh viên được tiếp cận với các công nghệ mới và quy trình làm việc hiện đại.

III. Biện pháp phát triển kỹ năng nghề qua thực tập

Để phát triển kỹ năng nghề cho sinh viên cao đẳng, cần thiết phải có những biện pháp cụ thể. Một trong những biện pháp quan trọng là xây dựng chương trình thực tập liên kết chặt chẽ với các doanh nghiệp. Các trường cần tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm để sinh viên có cơ hội giao lưu, học hỏi từ các chuyên gia trong ngành. Bên cạnh đó, việc xây dựng các tiêu chí đánh giá kỹ năng thích ứng nghề cũng cần được chú trọng.

3.1. Tổ chức các khóa đào tạo ngắn hạn

Các khóa đào tạo ngắn hạn có thể giúp sinh viên nắm bắt nhanh chóng các kỹ năng mềm và kỹ năng chuyên môn cần thiết cho nghề nghiệp tương lai. Những khóa học này cũng giúp sinh viên tự tin hơn khi tham gia vào các hoạt động thực tập và làm việc tại doanh nghiệp.