Pháp Luật Về Chia Tài Sản Chung Của Vợ Chồng Khi Ly Hôn

Nghiên cứu một cách hệ thống các quy định của pháp luật về chia tài sản chung khi ly hôn có giá trị quan trọng. Mục đích là tìm hiểu một cách hệ thống các quy định của pháp luật, phát hiện những bất cập, thiếu sót của luật, từ đó góp phần hoàn thiện các quy định pháp luật về chia tài sản chung vợ chồng khi ly hôn để đảm bảo tối ưu quyền lợi của các bên vợ, chồng, hạn chế ảnh hưởng xấu đến đời sống vật chất, tinh thần cho các thành viên trong gia đình khi vợ chồng ly hôn đặc biệt là phụ nữ, trẻ em, người đã thành niên nhưng mất năng lực hành vi dân sự,. thông qua đó góp phần đảm bảo công bằng và ổn định xã hội.

Xuất phát từ những nguyên nhân trên tác giả chọn đề tài: “Pháp luật về chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn” để thực hiện luận văn thạc sĩ luật học của mình.

Các công trình nghiên cứu nêu trên đóng góp to lớn vào quá trình nghiên cứu và thực tiễn áp dụng pháp luật về quan hệ tài sản vợ chồng vào xét xử tại Tòa án, một số công trình nghiên cứu có sự phân tích đánh giá, áp dụng thực tiễn các quy định của pháp luật về chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn, tuy nhiên chỉ dừng lại ở các trường hợp tiêu biểu, chưa tập trung nghiên cứu các quy định của pháp luật về chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn một cách toàn diện, đầy đủ và có hệ thống.

Nên việc nghiên cứu các quy định về lĩnh vực này đóng vai trò rất quan trọng, kết quả nghiên cứu sẽ chỉ ra được những tiến bộ và những thiếu sót của pháp luật Hôn nhân và gia đình hiện hành, từ đó đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện lĩnh vực pháp luật này để bảo vệ quyền sở hữu tài sản của các thành viên trong gia đình một cách tối ưu nhất khi vợ, chồng ly hôn, cũng như đảm bảo sự ổn định của xã hội.

Để đạt được những mục tiêu quan trọng đã nêu, luận văn phải thực hiện được các nhiệm vụ cơ bản sau: Thứ nhất, khái quát những quy định pháp luật về chia tài sản chung vợ chồng khi ly hôn qua các giai đoạn lịch sử; Thứ hai, phân tích, đánh giá một cách có hệ thống đối với các quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình hiện hành về chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn; Thứ ba, phát hiện những bất cập, hạn chế khi áp dụng quy định pháp luật về chia tài sản chung của vợ chung khi ly hôn hiện hành vào thực tiễn xét xử của Tòa án.

Luận văn tập trung nghiên cứu các vấn đề cốt lỗi: Thứ nhất, nghiên cứu phân tích, làm rõ các quy định của pháp luật Hôn nhân và Gia đình hiện hành về quan hệ tài sản giữa vợ chồng, xác định tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân, các nguyên tắc, các yếu tố ảnh hưởng đến việc chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn. Trọng tâm trong Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, Bộ luật Dân sự năm 2015, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000, Bộ luật Dân sự năm 2005, Luật Hôn nhân và Gia đình 1986, Luật Hôn nhân và Gia đình năm 1959 và các văn bản hướng dẫn.

Để thực hiện tốt việc nghiên cứu đề tài, trong quá trình nghiên cứu tác giả sử dụng nhiều phương pháp như phương pháp phân tích và tổng hợp để làm rõ các quy định của pháp luật về chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn. Ngoài ra, tác giả còn sử dụng một số phương pháp khác có tính ứng dụng cụ thể như phương pháp so sánh luật, khảo sát thực tiễn, phương pháp bình luận…… để thấy được những điểm phù hợp, hạn chế trong các quy định pháp luật, từ đó đưa ra một số kiến nghị góp phần hoàn thiện quy định pháp luật về chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn .

Như vậy, từ những phân tích luật thực định theo tác giả tài sản chung của vợ chồng được khái quát là là vật, tiền và giấy tờ có giá, quyền tài sản do vợ chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thoả thuận là tài sản chung; đây là tài sản chung hợp nhất có thể phân chia, vợ chồng có quyền ngang nhau trong việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung.

Hầu hết khi mới kết hôn, vợ chồng chưa có nhiều tài sản chung, thời gian chung sống càng lâu nhờ vào quá trình lao động và tích góp mà khối tài sản có chung ngày một lớn dần, là nền tảng đảm bảo thực hiện được chức năng gia đình, chức năng xã hội. Theo quy định tại Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 và Nghị định 126/2014/NĐ- CP ngày 31/12/2014 hướng dẫn thi hành Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 căn cứ vào nguồn gốc hình thành tài sản có thể phân chia tài sản chung của vợ chồng thành các nhóm.

Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 quy định “Tài sản do vợ, chồng tạo ra” trong thời kỳ hôn nhân là tài sản chung, cách quy định này gây sự hiểu nhằm tài sản chung phải do cả vợ, chồng tạo ra, tuy nhiên quan điểm này không phù hợp với nguyên tắc xuyên suốt của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, ngoài ra tại khoản 3 Điều 33 có quy định nguyên tắc suy đoán nếu không có căn cứ chứng minh là tài sản riêng của mỗi bên thì đây là tài sản chung của vợ, chồng và từ khi có Luật Hôn nhân và Gia đình năm 1986, nhóm tài sản đã được hiểu thống nhất tài sản do một bên vợ hoặc chồng hoặc cả vợ và chồng cùng tạo ra trong thời gian hôn nhân còn tồn tại vẫn là tài sản chung.