Tổng quan nghiên cứu

Thị trường bảo hiểm nhân thọ (BHNT) tại Việt Nam đã có mặt hơn 20 năm nhưng chỉ thực sự phát triển mạnh trong những năm gần đây. Theo ước tính của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, năm 2020 có khoảng 11-12% dân số tham gia BHNT, cho thấy tiềm năng phát triển còn rất lớn với hơn 90 triệu dân. Thành phố Cần Thơ, trung tâm kinh tế vùng đồng bằng sông Cửu Long, cũng đang chứng kiến sự gia tăng các hoạt động kinh doanh BHNT, tuy nhiên nhận thức của người dân về tầm quan trọng của bảo hiểm vẫn còn hạn chế. Bảo hiểm là sản phẩm vô hình, khó đánh giá trực tiếp, do đó quyết định mua bảo hiểm của người dân chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố phức tạp.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHNT của người dân trên địa bàn thành phố Cần Thơ, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh cho các công ty bảo hiểm. Nghiên cứu tập trung khảo sát các cá nhân đã mua BHNT tại các quận Ninh Kiều, Cái Răng và Bình Thủy trong tháng 9 năm 2020. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin khoa học và thực tiễn giúp các doanh nghiệp bảo hiểm xây dựng chiến lược phù hợp, góp phần phát triển thị trường BHNT tại Cần Thơ và khu vực lân cận.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết hành vi người tiêu dùng như Lý thuyết Hành vi Lý tính (TRA) và Lý thuyết Hành vi Kế hoạch (TPB), tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHNT. Mô hình nghiên cứu đề xuất gồm các biến chính: nhận thức về giá trị bảo hiểm, dịch vụ khách hàng, danh tiếng công ty, ảnh hưởng từ người thân và thái độ đối với BHNT. Các khái niệm chính bao gồm:

  • Nhận thức về giá trị bảo hiểm (NTGT): Đánh giá lợi ích tài chính và bảo vệ mà BHNT mang lại.
  • Dịch vụ khách hàng (DVKH): Chất lượng tư vấn, hỗ trợ và thủ tục tham gia BHNT.
  • Danh tiếng công ty (DTCT): Uy tín và hình ảnh của doanh nghiệp bảo hiểm trên thị trường.
  • Ảnh hưởng từ người thân (AHNT): Sự khuyến khích và ủng hộ từ gia đình, bạn bè.
  • Thái độ đối với BHNT (TĐBH): Cảm nhận tích cực hoặc tiêu cực về sản phẩm bảo hiểm.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng cả số liệu thứ cấp và sơ cấp. Số liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo kinh tế - xã hội của thành phố Cần Thơ và Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam. Số liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát trực tiếp với 120 cá nhân đã mua BHNT tại các quận trọng điểm của Cần Thơ, sử dụng phương pháp chọn mẫu thuận tiện.

Phân tích dữ liệu gồm các bước: thống kê mô tả đặc điểm mẫu, kiểm định độ tin cậy thang đo bằng Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA) để rút gọn biến, và hồi quy bội để xác định mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quyết định mua BHNT. Cỡ mẫu tối thiểu 120 quan sát được lựa chọn dựa trên tỷ lệ 5:1 giữa số biến quan sát và số mẫu, đảm bảo tính phù hợp cho phân tích nhân tố.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Đặc điểm mẫu nghiên cứu: Trong 120 khách hàng, nữ chiếm 54,2%, nam 45,8%. Độ tuổi chủ yếu từ 20-25 chiếm 70%, thể hiện dân số trẻ tại Cần Thơ. Trình độ đại học trở lên chiếm 56,67%. Thu nhập bình quân hàng tháng là 10,88 triệu đồng, mức tiết kiệm trung bình 2,16 triệu đồng.

  2. Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua BHNT: Phân tích hồi quy bội cho thấy nhận thức về giá trị bảo hiểm, dịch vụ khách hàng, danh tiếng công ty và ảnh hưởng từ người thân đều có tác động tích cực và có ý nghĩa thống kê đến quyết định mua BHNT. Trong đó, nhận thức về giá trị bảo hiểm có hệ số tác động cao nhất, thể hiện tầm quan trọng của việc khách hàng hiểu rõ lợi ích sản phẩm.

  3. Thái độ đối với BHNT: Thái độ tích cực về sản phẩm và sự hài lòng với chính sách bảo hiểm cũng góp phần thúc đẩy quyết định mua. Khách hàng có thái độ tích cực có xu hướng mua thêm sản phẩm và giới thiệu cho người thân.

  4. Phân bố nghề nghiệp và thu nhập: Nhóm nghề thông thường chiếm 50%, nhóm y tế, giáo dục 40%, nhóm tài chính, bảo hiểm 10%. Thu nhập và trình độ học vấn ảnh hưởng đến lựa chọn sản phẩm bảo hiểm phù hợp.

Thảo luận kết quả

Kết quả phù hợp với các nghiên cứu trong và ngoài nước, khẳng định vai trò quan trọng của nhận thức về giá trị sản phẩm và dịch vụ khách hàng trong quyết định mua BHNT. Sự ảnh hưởng từ người thân cũng là yếu tố đặc thù tại Việt Nam, nơi quyết định tài chính thường mang tính gia đình. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ ảnh hưởng các yếu tố và bảng hồi quy bội chi tiết hệ số tác động.

Việc dân số trẻ và trình độ học vấn cao tại Cần Thơ tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển thị trường BHNT nếu các công ty bảo hiểm nâng cao nhận thức và cải thiện dịch vụ. Tuy nhiên, sự đa dạng về thu nhập và nghề nghiệp đòi hỏi các sản phẩm bảo hiểm phải linh hoạt, phù hợp với từng nhóm khách hàng.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức về BHNT: Các công ty bảo hiểm cần triển khai các chiến dịch giáo dục khách hàng về lợi ích và giá trị của BHNT, tập trung vào nhóm dân số trẻ và có trình độ học vấn cao. Thời gian thực hiện trong 6-12 tháng, phối hợp với các kênh truyền thông đa dạng.

  2. Nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng: Đào tạo nhân viên tư vấn chuyên nghiệp, cải tiến thủ tục tham gia bảo hiểm đơn giản, linh hoạt về phương thức đóng phí. Mục tiêu tăng mức hài lòng khách hàng lên trên 85% trong vòng 1 năm.

  3. Xây dựng và củng cố danh tiếng công ty: Đẩy mạnh quảng bá thương hiệu, tổ chức các chương trình cộng đồng và bảo vệ quyền lợi khách hàng để tạo dựng niềm tin lâu dài. Thực hiện liên tục và đánh giá định kỳ hàng quý.

  4. Phát triển các kênh phân phối đa dạng và thuận tiện: Kết hợp kênh truyền thống và kỹ thuật số, tạo điều kiện cho khách hàng tiếp cận sản phẩm mọi lúc, mọi nơi. Mục tiêu tăng doanh số qua kênh trực tuyến lên 30% trong 12 tháng.

  5. Khuyến khích sự tham gia của người thân trong gia đình: Tổ chức các buổi tư vấn nhóm gia đình, tạo điều kiện để các thành viên cùng hiểu và đồng thuận về BHNT. Thời gian triển khai trong 6 tháng đầu năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Các công ty bảo hiểm nhân thọ: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chiến lược marketing, phát triển sản phẩm và nâng cao chất lượng dịch vụ phù hợp với đặc điểm khách hàng tại Cần Thơ.

  2. Ngân hàng và tổ chức tài chính: Tham khảo để phối hợp phát triển các sản phẩm bảo hiểm liên kết, mở rộng kênh phân phối và nâng cao hiệu quả kinh doanh.

  3. Nhà quản lý và cơ quan chính quyền địa phương: Sử dụng kết quả nghiên cứu để xây dựng chính sách hỗ trợ phát triển thị trường BHNT, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo hiểm.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Tài chính - Ngân hàng: Tài liệu tham khảo hữu ích cho các nghiên cứu tiếp theo về hành vi tiêu dùng và thị trường bảo hiểm tại Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quyết định mua BHNT tại Cần Thơ?
    Nhận thức về giá trị bảo hiểm được xác định là yếu tố có tác động mạnh nhất, chiếm ưu thế trong việc thúc đẩy quyết định mua BHNT.

  2. Dịch vụ khách hàng ảnh hưởng như thế nào đến quyết định mua BHNT?
    Chất lượng tư vấn, hỗ trợ kịp thời và thủ tục đơn giản giúp khách hàng cảm thấy tin tưởng và dễ dàng ra quyết định mua bảo hiểm.

  3. Vai trò của người thân trong quyết định mua BHNT ra sao?
    Người thân đóng vai trò khuyến khích và hỗ trợ tinh thần, đặc biệt trong văn hóa Việt Nam, giúp khách hàng yên tâm hơn khi tham gia BHNT.

  4. Nhóm đối tượng nào có tiềm năng mua BHNT cao nhất tại Cần Thơ?
    Nhóm tuổi trẻ từ 20-25, có trình độ đại học trở lên và thu nhập ổn định được đánh giá là thị trường tiềm năng nhất.

  5. Các công ty bảo hiểm nên làm gì để tăng doanh số tại Cần Thơ?
    Tăng cường truyền thông, nâng cao dịch vụ khách hàng, đa dạng hóa sản phẩm và kênh phân phối, đồng thời xây dựng uy tín thương hiệu là các giải pháp hiệu quả.

Kết luận

  • Nghiên cứu đã xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến quyết định mua BHNT của người dân Cần Thơ gồm nhận thức về giá trị bảo hiểm, dịch vụ khách hàng, danh tiếng công ty, ảnh hưởng từ người thân và thái độ đối với BHNT.
  • Dân số trẻ, trình độ học vấn cao và thu nhập đa dạng tạo điều kiện thuận lợi nhưng cũng đòi hỏi các công ty bảo hiểm phải linh hoạt trong chiến lược sản phẩm và dịch vụ.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để các doanh nghiệp bảo hiểm xây dựng các giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại địa phương.
  • Các khuyến nghị tập trung vào truyền thông, nâng cao dịch vụ, phát triển kênh phân phối và xây dựng uy tín thương hiệu.
  • Bước tiếp theo là triển khai các giải pháp đề xuất, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các khu vực khác để so sánh và hoàn thiện chiến lược phát triển thị trường BHNT tại Việt Nam.

Hành động ngay hôm nay để tận dụng tiềm năng thị trường BHNT tại Cần Thơ và góp phần xây dựng nền tài chính cá nhân bền vững cho cộng đồng!