Phân Tích Biến Động Lớp Phủ Mặt Đất Tại Huyện Đại Từ, Thái Nguyên (1998-2018) Bằng Công Nghệ Viễn Thám và GIS

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU

1.1. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài

1.2. Ý nghĩa của đề tài

2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1. Lớp phủ mặt đất (Lớp thực phủ - Land cover)

2.1.1. Phân loại lớp phủ mặt đất

2.2. Tổng quan về viễn thám

2.2.1. Khái niệm về viễn thám

2.2.2. Các loại ảnh viễn thám

2.2.3. Xử lý ảnh viễn thám

2.3. Tổng quan về GIS

2.3.1. Khái niệm GIS

2.3.2. Các thành phần của GIS

2.4. Tình hình nghiên cứu trên thế giới và ở Việt Nam

2.4.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới

2.4.2. Tình hình nghiên cứu Việt Nam

2.5. Giới thiệu các phần mềm sử dụng

2.5.1. Phần mềm giải đoán ảnh ENVI

2.5.2. Phần mềm ArcGIS 10

2.6. Quy trình giải đoán ảnh viễn thám Landsat xây dựng bản đồ lớp phủ huyện Đại Từ các năm 1998, 2005, 2010, 2018

3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

3.1.1. Đối tượng nghiên cứu

3.1.2. Phạm vi nghiên cứu

3.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

3.3. Nội dung nghiên cứu

3.4. Phương pháp nghiên cứu

3.4.1. Phương pháp thu thập số liệu

3.4.2. Phương pháp giải đoán ảnh viễn thám bằng các phần mềm chuyên dùng Envi

3.4.3. Phương pháp chồng xếp bản đồ phân tích biến động lớp phủ

4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1. Điều kiện tự nhiên - kinh tế xã hội

4.1.1. Điều kiện tự nhiên

4.1.2. Đặc điểm kinh tế xã hội

4.2. Phân tích, xử lý ảnh viễn thám

4.3. Xây dựng bản đồ biến động lớp phủ huyện Đại Từ giai đoạn 1998 - 2018

5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Phụ lục 2. Bản đồ lớp phủ huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên năm 1998

Phụ lục 3. Bản đồ lớp phủ huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên năm 2005

Phụ lục 4. Bản đồ lớp phủ huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên năm 2010

Phụ lục 5. Bản đồ lớp phủ huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên năm 2018

Phụ lục 6. Bản đồ biến động lớp phủ huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn từ năm 1998 – 2018

I. Phân tích biến động lớp phủ mặt đất

Nghiên cứu tập trung vào phân tích biến động lớp phủ mặt đất tại huyện Đại Từ, Thái Nguyên giai đoạn 1998-2018. Sử dụng công nghệ viễn thám và GIS, nghiên cứu đã xác định sự thay đổi về diện tích và loại hình lớp phủ, bao gồm rừng, đất nông nghiệp, và khu vực đô thị. Kết quả cho thấy sự suy giảm đáng kể diện tích rừng do hoạt động khai thác khoáng sản và mở rộng đô thị.

1.1. Phương pháp phân tích

Nghiên cứu sử dụng ảnh vệ tinh Landsat và SPOT để thu thập dữ liệu. Các bước bao gồm xử lý ảnh, phân loại lớp phủ, và so sánh biến động qua các năm. Phân tích đa thời gian được thực hiện để đánh giá sự thay đổi lớp phủ mặt đất. Công cụ GIS được sử dụng để tạo bản đồ và thống kê diện tích các loại lớp phủ.

1.2. Kết quả phân tích

Kết quả cho thấy diện tích rừng giảm từ 45% năm 1998 xuống còn 30% năm 2018. Đất nông nghiệp tăng nhẹ, trong khi khu vực đô thị và công nghiệp tăng đáng kể. Biến đổi môi trường và quản lý tài nguyên là những vấn đề nổi bật được đặt ra từ kết quả nghiên cứu.

II. Ứng dụng công nghệ viễn thám và GIS

Nghiên cứu ứng dụng công nghệ viễn thám và hệ thống thông tin địa lý (GIS) để phân tích và quản lý lớp phủ mặt đất. Các công nghệ này cho phép thu thập, xử lý, và phân tích dữ liệu địa lý một cách hiệu quả, hỗ trợ đánh giá biến động môi trường và quy hoạch sử dụng đất.

2.1. Công nghệ viễn thám

Viễn thám vệ tinh được sử dụng để thu thập dữ liệu về lớp phủ mặt đất. Các ảnh vệ tinh Landsat và SPOT được xử lý để tạo ra bản đồ lớp phủ. Công nghệ này cung cấp dữ liệu chính xác và cập nhật, hỗ trợ theo dõi biến động môi trường.

2.2. Hệ thống thông tin địa lý GIS

GIS được sử dụng để phân tích không gian và thời gian của lớp phủ mặt đất. Công cụ này cho phép tạo bản đồ, thống kê diện tích, và đánh giá biến động. Phân tích GIS hỗ trợ quy hoạch sử dụng đất và quản lý tài nguyên bền vững.

III. Đánh giá và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho quản lý tài nguyên và quy hoạch sử dụng đất tại huyện Đại Từ. Kết quả phân tích biến động lớp phủ mặt đất giúp các nhà quản lý đưa ra chiến lược phát triển bền vững, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi môi trường và áp lực phát triển kinh tế.

3.1. Ý nghĩa khoa học

Nghiên cứu đóng góp vào việc phát triển phương pháp phân tích biến động lớp phủ mặt đất bằng công nghệ địa không gian. Kết quả nghiên cứu là tài liệu tham khảo quan trọng cho các nhà khoa học và quản lý trong lĩnh vực môi trường và tài nguyên.

3.2. Ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu được sử dụng để hỗ trợ quy hoạch sử dụng đất và quản lý tài nguyên rừng tại Thái Nguyên. Các bản đồ biến động lớp phủ cung cấp thông tin quan trọng cho việc đánh giá tác động môi trường và đề xuất giải pháp phát triển bền vững.

Nghiên Cứu Biến Động Lớp Phủ Mặt Đất Tại Huyện Đại Từ, Tỉnh Thái Nguyên Giai Đoạn 1998-2018