Thực Trạng Nhiễm Khuẩn Vết Mổ Chăm Sóc Người Bệnh Sau Phẫu Thuật Tại Bệnh Viện Phụ Sản Trung Ương

• Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Trang
• Người hướng dẫn: GS. Nguyễn Viết Tiến
• Trường học: Trường Đại Học Thăng Long
• Chuyên ngành: Điều Dưỡng
• Đề tài: Thực Trạng Nhiễm Khuẩn Vết Mổ Chăm Sóc Người Bệnh Sau Phẫu Thuật Và Một Số Yếu Tố Liên Quan Tại Bệnh Viện Phụ Sản Trung Ương
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Tổng quan nhiễm khuẩn sau phẫu thuật
• 1.2. Các yếu tố liên quan đến nhiễm khuẩn vết mổ
• 1.3. Dự phòng và chăm sóc nhiễm khuẩn vết mổ
• 1.4. Một số Học thuyết điều dưỡng ứng dụng trong chăm sóc
• 1.5. Áp dụng quy trình ĐD trong chăm sóc người bệnh sau mổ
• 1.6. Tình hình nhiễm khuẩn vết mổ trên thế giới và Việt Nam
• 1.7. Giới thiệu sơ lược về địa bàn nghiên cứu - Bệnh viện Phụ sản Trung ương
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Thời gian và địa điểm tiến hành nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4. Biến số nghiên cứu
• 2.5. Quy trình chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật
• 2.6. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.7. Hạn chế của nghiên cứu, sai số và biện pháp khác phục sai số
• 2.8. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm người bệnh nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm các yếu tố nguy cơ nhiễm khuẩn vết mổ sau phẫu thuật tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương
• 3.3. Đặc điểm lâm sàng của đối tượng nghiên cứu
• 3.4. Hoạt động chăm sóc của điều dưỡng với đối tượng nghiên cứu
• 3.5. Các yếu tố liên quan đến nhiễm khuẩn vết mổ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Nhiễm Khuẩn Vết Mổ NKVM tại BV PSTW

Nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV), đặc biệt là nhiễm khuẩn vết mổ (NKVM), là một thách thức lớn trong các cơ sở y tế. Theo nghiên cứu, NKVM kéo dài thời gian nằm viện và tăng chi phí điều trị. Tỷ lệ NKVM ở Việt Nam dao động từ 8,8% đến 17,7% ở bệnh nhân phẫu thuật. Bệnh viện Phụ Sản Trung Ương (BV PSTW), là một bệnh viện tuyến trung ương, có số lượng lớn các ca phẫu thuật sản khoa và mổ lấy thai, việc nghiên cứu và kiểm soát NKVM tại đây có ý nghĩa quan trọng. Nghiên cứu này tập trung vào thực trạng NKVM, các yếu tố liên quan và hiệu quả chăm sóc sau phẫu thuật tại BV PSTW năm 2019. Mục tiêu là cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát NKVM hiệu quả, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe bà mẹ và sức khỏe sinh sản.

1.1. Định Nghĩa và Phân Loại Nhiễm Khuẩn Vết Mổ NKVM

Nhiễm khuẩn vết mổ (SSI - Surgical Site Infection) được định nghĩa là nhiễm trùng xảy ra tại vị trí phẫu thuật trong vòng 30 ngày sau phẫu thuật (nếu không có cấy ghép) hoặc trong vòng một năm (nếu có cấy ghép). NKVM được chia thành ba loại chính: nhiễm khuẩn vết mổ nông (da và mô dưới da), nhiễm khuẩn vết mổ sâu (mô mềm sâu) và nhiễm khuẩn cơ quan/khoang. Việc phân loại này giúp bác sĩ lâm sàng xác định mức độ nghiêm trọng và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp. Theo WHO, các giai đoạn phát triển của nhiễm khuẩn gồm giai đoạn rối loạn tuần hoàn tại chỗ, giai đoạn tế bào và giai đoạn phục hồi sửa chữa.

1.2. Tầm Quan Trọng của Nghiên Cứu Nhiễm Khuẩn Vết Mổ trong Sản Khoa

Trong lĩnh vực sản khoa, NKVM sau phẫu thuật sản khoa và mổ lấy thai có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe bà mẹ, bao gồm nhiễm trùng huyết, viêm phúc mạc, và thậm chí tử vong. Do đó, việc nghiên cứu và tìm hiểu các yếu tố nguy cơ, tác nhân gây bệnh, và biện pháp phòng ngừa NKVM là vô cùng quan trọng. Điều này giúp giảm thiểu gánh nặng bệnh tật, cải thiện chất lượng cuộc sống cho phụ nữ sau sinh và giảm chi phí điều trị. Tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ cao có thể ảnh hưởng lớn đến uy tín và chất lượng dịch vụ của bệnh viện.

II. Thách Thức Tỷ Lệ Nhiễm Khuẩn Vết Mổ NKVM và Yếu Tố Nguy Cơ

Mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong lĩnh vực y tế, tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ (NKVM) vẫn là một vấn đề đáng lo ngại. Các yếu tố nguy cơ gây NKVM rất đa dạng, bao gồm yếu tố liên quan đến người bệnh (tuổi tác, bệnh lý nền, tình trạng dinh dưỡng), yếu tố liên quan đến phẫu thuật (loại phẫu thuật, thời gian phẫu thuật, kỹ thuật phẫu thuật), và yếu tố liên quan đến môi trường bệnh viện (vệ sinh, kiểm soát nhiễm khuẩn). Việc xác định và kiểm soát các yếu tố nguy cơ này là chìa khóa để giảm thiểu tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ. Nghiên cứu này sẽ tập trung phân tích các yếu tố nguy cơ cụ thể tại BV PSTW, từ đó đề xuất các biện pháp can thiệp phù hợp.

2.1. Các Yếu Tố Nguy Cơ Từ Bệnh Nhân Ảnh Hưởng NKVM

Nghiên cứu cho thấy nhiều yếu tố từ phía bệnh nhân làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn vết mổ. Bệnh nhân mắc các bệnh lý nền như đái tháo đường, suy giảm miễn dịch, béo phì hoặc suy dinh dưỡng có nguy cơ cao hơn. Thói quen hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ do co mạch máu, làm giảm lượng máu đến vết mổ. Thời gian nằm viện trước phẫu thuật cũng là một yếu tố, vì càng nằm viện lâu, bệnh nhân càng có nguy cơ tiếp xúc với các vi sinh vật gây bệnh trong môi trường bệnh viện. Theo phân loại của Hội Gây mê Hoa Kỳ (ASA), bệnh nhân có điểm ASA cao (4 hoặc 5) cũng có nguy cơ NKVM cao hơn.

2.2. Vai Trò của Quy Trình Phẫu Thuật Tới Nguy Cơ Nhiễm Khuẩn Vết Mổ

Các yếu tố liên quan đến quy trình phẫu thuật cũng ảnh hưởng đáng kể đến nguy cơ nhiễm khuẩn vết mổ. Thời gian phẫu thuật kéo dài, kỹ thuật phẫu thuật phức tạp, và việc sử dụng các vật liệu cấy ghép đều làm tăng nguy cơ nhiễm trùng. Vấn đề vệ sinh trong quá trình phẫu thuật, bao gồm khử trùng dụng cụ, vệ sinh tay của phẫu thuật viên và nhân viên y tế, cũng đóng vai trò quan trọng. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình phẫu thuật vô khuẩn là cần thiết để giảm thiểu nguy cơ NKVM.

III. Phương Pháp Chẩn Đoán và Điều Trị Nhiễm Khuẩn Vết Mổ NKVM

Việc chẩn đoán nhiễm khuẩn vết mổ (NKVM) cần dựa trên các dấu hiệu lâm sàng và kết quả xét nghiệm. Các dấu hiệu lâm sàng thường gặp bao gồm đau, sưng, đỏ, nóng, và chảy mủ tại vết mổ. Xét nghiệm vi sinh vật học (cấy máu, cấy mủ) giúp xác định tác nhân gây bệnh và lựa chọn kháng sinh phù hợp. Điều trị nhiễm khuẩn vết mổ bao gồm sử dụng kháng sinh, làm sạch vết mổ, và trong một số trường hợp, phẫu thuật cắt lọc mô hoại tử. Việc lựa chọn kháng sinh cần dựa trên kết quả kháng sinh đồ để đảm bảo hiệu quả điều trị.

3.1. Quy Trình Chẩn Đoán Nhiễm Khuẩn Vết Mổ Chi Tiết

Quy trình chẩn đoán nhiễm khuẩn vết mổ bắt đầu bằng việc đánh giá lâm sàng cẩn thận. Bác sĩ sẽ kiểm tra vết mổ để tìm các dấu hiệu như sưng, nóng, đỏ, đau, và có mủ. Nếu nghi ngờ nhiễm trùng, sẽ tiến hành lấy mẫu mủ hoặc dịch từ vết mổ để cấy và phân tích vi sinh vật. Kết quả cấy sẽ giúp xác định loại vi khuẩn gây nhiễm trùng và khả năng kháng kháng sinh của chúng (kháng sinh đồ). Các xét nghiệm máu cũng có thể được thực hiện để đánh giá mức độ nhiễm trùng toàn thân.

3.2. Lựa Chọn Kháng Sinh và Phương Pháp Điều Trị Phù Hợp

Việc lựa chọn kháng sinh phù hợp là yếu tố then chốt trong điều trị nhiễm khuẩn vết mổ. Kháng sinh được lựa chọn cần có tác dụng chống lại vi khuẩn gây bệnh đã được xác định thông qua xét nghiệm. Trong trường hợp nhiễm trùng nặng, có thể cần sử dụng kháng sinh đường tĩnh mạch. Ngoài ra, việc làm sạch và chăm sóc vết mổ đúng cách cũng rất quan trọng. Trong một số trường hợp, có thể cần phẫu thuật để cắt lọc mô hoại tử và dẫn lưu mủ.

IV. Giải Pháp Phòng Ngừa Nhiễm Khuẩn Vết Mổ NKVM Hiệu Quả Nhất

Phòng ngừa là biện pháp hiệu quả nhất để giảm tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ (NKVM). Các biện pháp phòng ngừa bao gồm: vệ sinh tay đúng cách, khử trùng dụng cụ phẫu thuật, sử dụng kháng sinh dự phòng hợp lý, chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật (tắm khử khuẩn, cạo lông vùng phẫu thuật), và duy trì môi trường phẫu thuật sạch sẽ. Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy trình phòng ngừa là trách nhiệm của tất cả nhân viên y tế.

4.1. Vệ Sinh Tay và Môi Trường Bệnh Viện Yếu Tố Then Chốt

Vệ sinh tay đúng cách là biện pháp đơn giản nhưng vô cùng hiệu quả trong việc ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn. Nhân viên y tế cần rửa tay bằng xà phòng và nước hoặc sử dụng dung dịch sát khuẩn tay nhanh trước và sau khi tiếp xúc với bệnh nhân, trước và sau khi thực hiện các thủ thuật y tế. Việc vệ sinh môi trường bệnh viện, bao gồm khử trùng các bề mặt thường xuyên tiếp xúc, cũng rất quan trọng để giảm thiểu sự tồn tại của vi khuẩn gây bệnh.

4.2. Sử Dụng Kháng Sinh Dự Phòng KSDP Hợp Lý Trong Phẫu Thuật

Sử dụng kháng sinh dự phòng (KSDP) là một biện pháp quan trọng để ngăn ngừa nhiễm khuẩn vết mổ (NKVM) trong một số loại phẫu thuật nhất định. Tuy nhiên, việc sử dụng KSDP cần tuân thủ các hướng dẫn và chỉ định cụ thể để tránh tình trạng kháng kháng sinh. Lựa chọn kháng sinh, liều lượng và thời gian sử dụng cần dựa trên loại phẫu thuật, các yếu tố nguy cơ của bệnh nhân, và tình hình kháng kháng sinh tại bệnh viện. Thời điểm dùng kháng sinh dự phòng cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo nồng độ kháng sinh đạt mức tối ưu tại thời điểm rạch da.

4.3. Chăm Sóc Vết Mổ Sau Phẫu Thuật và Tuân Thủ Quy Trình Vệ Sinh

Chăm sóc vết mổ sau phẫu thuật đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng. Vết mổ cần được giữ sạch và khô ráo. Người bệnh cần được hướng dẫn về cách vệ sinh vết mổ đúng cách và các dấu hiệu của nhiễm trùng cần lưu ý (ví dụ: sưng, đỏ, đau tăng lên, chảy mủ). Việc tuân thủ các quy trình vệ sinh vết mổ của nhân viên y tế và sự hợp tác của người bệnh là rất cần thiết.

V. Kết Quả Nghiên Cứu Thực Trạng Nhiễm Khuẩn Vết Mổ tại BV Phụ Sản TW

Nghiên cứu tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2019 đã mô tả chi tiết thực trạng nhiễm khuẩn vết mổ và các yếu tố liên quan. Các kết quả này cung cấp thông tin quan trọng để đánh giá hiệu quả của các biện pháp phòng ngừa hiện tại và xây dựng các chiến lược cải thiện. Phân tích thống kê cho thấy mối liên hệ giữa các yếu tố nguy cơ cụ thể (ví dụ: bệnh lý nền, thời gian phẫu thuật) và tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ. Kết quả cũng chỉ ra các tác nhân vi sinh vật phổ biến gây nhiễm trùng tại bệnh viện.

5.1. Đặc Điểm Lâm Sàng Của Bệnh Nhân Nhiễm Khuẩn Vết Mổ

Nghiên cứu đã thu thập thông tin chi tiết về đặc điểm lâm sàng của bệnh nhân nhiễm khuẩn vết mổ, bao gồm các triệu chứng, dấu hiệu, và kết quả xét nghiệm. Các triệu chứng thường gặp bao gồm đau, sưng, đỏ, nóng, và chảy mủ tại vết mổ. Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào loại và mức độ nhiễm trùng. Kết quả xét nghiệm vi sinh vật giúp xác định loại vi khuẩn gây nhiễm trùng và khả năng kháng kháng sinh của chúng.

5.2. Phân Tích Các Yếu Tố Nguy Cơ Liên Quan Đến Nhiễm Khuẩn

Nghiên cứu sử dụng các phương pháp thống kê để phân tích mối liên hệ giữa các yếu tố nguy cơ và tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ. Các yếu tố nguy cơ được xem xét bao gồm tuổi tác, bệnh lý nền, tình trạng dinh dưỡng, thời gian phẫu thuật, loại phẫu thuật, và các yếu tố liên quan đến môi trường bệnh viện. Kết quả phân tích cho thấy một số yếu tố nguy cơ có liên quan đáng kể đến tăng nguy cơ NKVM.

VI. Kết Luận Hướng Đi Mới trong Nghiên Cứu và Kiểm Soát NKVM

Nghiên cứu về nhiễm khuẩn vết mổ (NKVM) tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương đã cung cấp những thông tin quan trọng về thực trạng, các yếu tố nguy cơ, và hiệu quả của các biện pháp phòng ngừa. Dựa trên kết quả nghiên cứu, có thể đề xuất các giải pháp cụ thể để cải thiện công tác phòng ngừa và kiểm soát NKVM tại bệnh viện. Đồng thời, cần tiếp tục nghiên cứu để đánh giá hiệu quả của các biện pháp can thiệp và tìm kiếm các phương pháp mới để giảm thiểu tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ trong tương lai.

6.1. Ứng Dụng Kết Quả Nghiên Cứu vào Thực Tiễn Lâm Sàng

Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các hướng dẫn và quy trình phòng ngừa nhiễm khuẩn vết mổ cụ thể, phù hợp với điều kiện thực tế của Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Các hướng dẫn này cần bao gồm các biện pháp vệ sinh tay, khử trùng dụng cụ, sử dụng kháng sinh dự phòng hợp lý, chuẩn bị bệnh nhân trước phẫu thuật, và duy trì môi trường phẫu thuật sạch sẽ. Việc đào tạo và nâng cao nhận thức của nhân viên y tế về tầm quan trọng của việc tuân thủ các quy trình phòng ngừa là rất quan trọng.

6.2. Định Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Về Nhiễm Khuẩn Vết Mổ

Cần tiếp tục thực hiện các nghiên cứu để đánh giá hiệu quả của các biện pháp can thiệp và tìm kiếm các phương pháp mới để giảm thiểu tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ. Các nghiên cứu có thể tập trung vào việc sử dụng các công nghệ mới (ví dụ: hệ thống giám sát điện tử), đánh giá hiệu quả của các loại kháng sinh mới, và tìm hiểu các yếu tố di truyền liên quan đến nguy cơ nhiễm trùng. Đồng thời, cần hợp tác với các bệnh viện khác để chia sẻ kinh nghiệm và xây dựng các chiến lược phòng ngừa NKVM hiệu quả trên toàn quốc.

Tổng quan nghiên cứu

Nhiễm khuẩn vết mổ (NKVM) là một trong những vấn đề y tế nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả điều trị và chất lượng chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật. Tại Việt Nam, tỷ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện chung dao động từ 5% đến 10%, trong đó NKVM chiếm tỷ lệ đáng kể, đặc biệt tại các bệnh viện chuyên khoa lớn. Nghiên cứu thực hiện tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2019 với 420 người bệnh phẫu thuật nhằm đánh giá thực trạng nhiễm khuẩn vết mổ và các yếu tố liên quan, góp phần nâng cao hiệu quả chăm sóc và kiểm soát nhiễm khuẩn. Mục tiêu nghiên cứu gồm: mô tả đặc điểm lâm sàng và thực trạng NKVM sau phẫu thuật, đồng thời phân tích các yếu tố liên quan đến chăm sóc người bệnh. Nghiên cứu được tiến hành trong phạm vi một năm, từ tháng 01/2019 đến tháng 12/2019, tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương, nơi có quy mô lớn và chuyên môn cao trong lĩnh vực sản phụ khoa. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giảm thiểu tỷ lệ NKVM, rút ngắn thời gian nằm viện trung bình 7,4 ngày, giảm chi phí điều trị và nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh sau phẫu thuật.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các học thuyết điều dưỡng nổi bật như học thuyết Florence Nightingale, nhấn mạnh vai trò của môi trường trong chăm sóc và kiểm soát nhiễm khuẩn; học thuyết Orem về tự chăm sóc, tập trung vào việc hướng dẫn người bệnh tự chăm sóc vết mổ; và học thuyết Newman về phòng ngừa cấp độ 1, 2, 3, nhằm hỗ trợ người bệnh duy trì sức khỏe tối ưu. Ngoài ra, mô hình phân loại nhiễm khuẩn vết mổ của WHO và tiêu chuẩn chẩn đoán của CDC được áp dụng để đánh giá mức độ nhiễm khuẩn. Các khái niệm chính bao gồm: nhiễm khuẩn vết mổ nông, sâu và tại cơ quan/khoang phẫu thuật; các yếu tố nguy cơ liên quan đến người bệnh, môi trường, phẫu thuật và vi sinh vật; cũng như quy trình chăm sóc hậu phẫu và sử dụng kháng sinh dự phòng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả hồi cứu với cỡ mẫu 420 người bệnh được chọn theo phương pháp phân tầng có chủ đích, đảm bảo đại diện cho các tháng trong năm 2019. Đối tượng là người bệnh trên 18 tuổi, được chỉ định phẫu thuật mổ mở hoặc nội soi tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương. Dữ liệu thu thập từ hồ sơ bệnh án, bao gồm thông tin lâm sàng, đặc điểm phẫu thuật, kết quả cấy vi sinh và hoạt động chăm sóc điều dưỡng. Phân tích số liệu sử dụng phần mềm SPSS 20.0 với các phương pháp thống kê mô tả, kiểm định Chi-Square, T-test và One-Way ANOVA để xác định mối liên quan giữa các biến số. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 01 đến tháng 12 năm 2019. Các biện pháp kiểm soát sai số bao gồm thống nhất quy trình thu thập dữ liệu, thử nghiệm công cụ nghiên cứu và đánh giá chất lượng dữ liệu hàng ngày.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Đặc điểm người bệnh: Tuổi trung bình là 42,12 ± 4,96, nhóm tuổi 19-39 chiếm 67,4%. Phần lớn người bệnh có trình độ học vấn trung học phổ thông (71,4%) và lao động chân tay (73,8%). Tỷ lệ người bệnh chuyển từ các tỉnh đến chiếm 93,1%. Số ngày nằm viện trung bình sau mổ là 7,40 ± 2,13 ngày, trong đó 73,8% nằm viện dưới 1 tuần.

2. Tỷ lệ nhiễm khuẩn vết mổ: Tỷ lệ NKVM được ghi nhận là khoảng 2,4% trong tổng số người bệnh nghiên cứu. Trong số người bệnh bị nhiễm khuẩn, 40% có bệnh lý kèm theo đái tháo đường, 30% tăng huyết áp và 10% phổi tắc nghẽn mạn tính. Phân loại vết mổ chủ yếu là sạch (89,3%), sạch nhiễm (9,5%) và nhiễm (1,2%).

3. Yếu tố nguy cơ liên quan: Tỷ lệ sử dụng kháng sinh dự phòng thấp, chỉ 29,3% người bệnh được sử dụng. Tỷ lệ người bệnh được tắm khử khuẩn trước mổ là 65,3%. Phần lớn người bệnh có điểm ASA ở mức sức khỏe bình thường (92,9%). Thời gian phẫu thuật trung bình và kích thước vết mổ có liên quan đến nguy cơ NKVM.

4. Hoạt động chăm sóc điều dưỡng: Việc tuân thủ thay băng đúng quy trình và hướng dẫn người bệnh tự chăm sóc còn hạn chế, ảnh hưởng đến tỷ lệ nhiễm khuẩn. Tư vấn chế độ dinh dưỡng và vận động sau mổ chưa được thực hiện đầy đủ.

Thảo luận kết quả

Tỷ lệ NKVM tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương thấp hơn so với một số nghiên cứu trong khu vực châu Á (8,8% - 17,7%) và phù hợp với mức trung bình toàn quốc. Nguyên nhân có thể do bệnh viện áp dụng nghiêm ngặt quy trình vô khuẩn và chăm sóc hậu phẫu. Tuy nhiên, tỷ lệ sử dụng kháng sinh dự phòng còn thấp so với khuyến cáo quốc tế, làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn. Bệnh lý đái tháo đường là yếu tố nguy cơ nổi bật, phù hợp với các nghiên cứu trước đây cho thấy bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ NKVM cao do suy giảm miễn dịch và tăng đường huyết tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Việc tắm khử khuẩn trước mổ được thực hiện ở mức khá, góp phần giảm tải vi khuẩn trên da người bệnh. Các hoạt động chăm sóc điều dưỡng như thay băng, tư vấn vệ sinh cá nhân và dinh dưỡng cần được cải thiện để nâng cao hiệu quả phòng ngừa NKVM. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ phân bố tỷ lệ NKVM theo nhóm tuổi, bảng so sánh tỷ lệ sử dụng kháng sinh dự phòng và biểu đồ thể hiện mức độ tuân thủ chăm sóc điều dưỡng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường sử dụng kháng sinh dự phòng: Thực hiện nghiêm túc nguyên tắc sử dụng kháng sinh dự phòng trong vòng 30 phút trước khi rạch da, duy trì nồng độ kháng sinh đủ trong suốt phẫu thuật, hạn chế sử dụng kéo dài quá 24 giờ. Mục tiêu nâng tỷ lệ sử dụng kháng sinh dự phòng lên trên 90% trong vòng 12 tháng, do bộ phận phẫu thuật và dược phối hợp thực hiện.

2. Nâng cao chất lượng chăm sóc hậu phẫu: Đào tạo và giám sát điều dưỡng trong quy trình thay băng vô khuẩn, tư vấn người bệnh tự chăm sóc vết mổ, vệ sinh cá nhân và vận động sau mổ. Mục tiêu đạt 95% tuân thủ quy trình chăm sóc trong 6 tháng tới, do khoa điều dưỡng chủ trì.

3. Tăng cường tắm khử khuẩn trước mổ: Mở rộng và chuẩn hóa quy trình tắm khử khuẩn cho tất cả người bệnh trước phẫu thuật, nhằm giảm tải vi khuẩn trên da. Mục tiêu đạt 100% người bệnh được tắm khử khuẩn trong 3 tháng, do phòng kiểm soát nhiễm khuẩn phối hợp thực hiện.

4. Quản lý và theo dõi bệnh lý kèm theo: Tăng cường kiểm soát và điều trị bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp trước và sau phẫu thuật để giảm nguy cơ NKVM. Mục tiêu giảm tỷ lệ NKVM ở nhóm bệnh nhân có bệnh lý kèm theo ít nhất 20% trong 1 năm, do bác sĩ chuyên khoa và điều dưỡng phối hợp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhân viên y tế và điều dưỡng: Nghiên cứu cung cấp kiến thức thực tiễn về các yếu tố nguy cơ và quy trình chăm sóc hậu phẫu, giúp nâng cao kỹ năng phòng chống NKVM.

2. Quản lý bệnh viện và phòng kiểm soát nhiễm khuẩn: Cung cấp dữ liệu thực trạng và đề xuất giải pháp cụ thể để xây dựng chính sách kiểm soát nhiễm khuẩn hiệu quả.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành y tế: Là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp nghiên cứu mô tả hồi cứu, phân tích yếu tố nguy cơ và ứng dụng học thuyết điều dưỡng trong thực tế.

4. Bệnh nhân và người nhà: Giúp hiểu rõ tầm quan trọng của việc tuân thủ chăm sóc vết mổ và các biện pháp phòng ngừa nhiễm khuẩn, từ đó nâng cao ý thức tự chăm sóc.

Câu hỏi thường gặp

1. Nhiễm khuẩn vết mổ là gì và tại sao nó quan trọng?
   Nhiễm khuẩn vết mổ là tình trạng vi khuẩn xâm nhập và phát triển tại vị trí phẫu thuật, gây viêm nhiễm. Nó làm tăng thời gian nằm viện, chi phí điều trị và có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu không được kiểm soát kịp thời.

2. Yếu tố nào làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn vết mổ?
   Các yếu tố gồm bệnh lý kèm theo như đái tháo đường, thời gian phẫu thuật kéo dài, loại phẫu thuật (sạch, sạch nhiễm, nhiễm), và việc không tuân thủ quy trình vô khuẩn trong chăm sóc hậu phẫu.

3. Kháng sinh dự phòng được sử dụng như thế nào để phòng ngừa NKVM?
   Kháng sinh dự phòng được tiêm trong vòng 30 phút trước khi rạch da để đạt nồng độ tối ưu tại mô phẫu thuật, thường chỉ dùng một liều duy nhất hoặc thêm liều nếu phẫu thuật kéo dài hoặc mất máu nhiều.

4. Điều dưỡng có vai trò gì trong phòng chống NKVM?
   Điều dưỡng thực hiện thay băng vô khuẩn, hướng dẫn người bệnh tự chăm sóc, theo dõi dấu hiệu nhiễm khuẩn và tư vấn chế độ dinh dưỡng, vận động giúp vết mổ nhanh lành và giảm nguy cơ nhiễm khuẩn.

5. Làm thế nào để người bệnh tự chăm sóc vết mổ hiệu quả?
   Người bệnh cần được hướng dẫn vệ sinh tay sạch sẽ, giữ vết mổ khô ráo, theo dõi các dấu hiệu bất thường như sưng, đỏ, đau, chảy mủ và báo ngay cho nhân viên y tế khi phát hiện.

Kết luận

• Nghiên cứu đã mô tả thực trạng nhiễm khuẩn vết mổ tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương với tỷ lệ khoảng 2,4%, thấp hơn mức trung bình khu vực.
• Các yếu tố nguy cơ chính gồm bệnh lý đái tháo đường, thời gian phẫu thuật, loại phẫu thuật và việc sử dụng kháng sinh dự phòng chưa đầy đủ.
• Hoạt động chăm sóc điều dưỡng đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa NKVM, cần nâng cao chất lượng và tuân thủ quy trình.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường sử dụng kháng sinh dự phòng, cải thiện chăm sóc hậu phẫu và quản lý bệnh lý kèm theo.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai đào tạo, giám sát thực hiện và đánh giá hiệu quả các biện pháp phòng chống NKVM trong vòng 12 tháng tới.

Mời các chuyên gia, nhân viên y tế và quản lý bệnh viện áp dụng kết quả nghiên cứu để nâng cao chất lượng chăm sóc và giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn vết mổ.