Nghiên cứu mức sống dân cư tỉnh Thái Nguyên dưới góc độ địa lý kinh tế xã hội

• Tác giả: Nguyễn Thanh Mai
• Người hướng dẫn: Nguyễn Xuân Trường
• Trường học: Đại học Thái Nguyên - Trường Đại học Sư phạm
• Chuyên ngành: Địa lí học
• Đề tài: Nghiên cứu mức sống dân cư tỉnh Thái Nguyên dưới góc độ địa lí kinh tế - xã hội
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. MỞ ĐẦU
• 2. CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MỨC SỐNG DÂN CƯ
• 2.1. Các nhân tố ảnh hưởng đến mức sống dân cư
• 2.2. Các chỉ tiêu đánh giá mức sống dân cư vận dụng vào nghiên cứu ở tỉnh Thái Nguyên
• 2.3. Cơ sở thực tiễn
• 2.4. Khái quát mức sống dân cư ở Việt Nam giai đoạn 2010 - 2020
• 2.5. Khái quát mức sống dân cư ở vùng Trung du miền núi phía Bắc (không bao gồm tỉnh Quảng Ninh)
• 2.6. Tiểu kết chương 1
• 3. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN MỨC SỐNG DÂN CƯ TỈNH THÁI NGUYÊN
• 3.1. Vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ
• 3.2. Các nhân tố tự nhiên
• 3.2.1. Địa hình và đất
• 3.2.2. Khí hậu và nguồn nước
• 3.2.3. Khoáng sản
• 3.3. Các nhân tố kinh tế - xã hội
• 3.3.1. Dân cư, nguồn lao động và dân tộc
• 3.3.2. Trình độ phát triển kinh tế
• 3.3.3. Đô thị hoá và công nghiệp hoá
• 3.3.4. Cơ sở hạ tầng
• 3.3.5. Thể chế, chính sách
• 3.3.6. Thị trường
• 3.3.7. Khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo
• 3.3.8. Xu thế hội nhập và liên kết vùng
• 3.4. Đánh giá chung
• 3.5. Tiểu kết chương 2
• 4. THỰC TRẠNG MỨC SỐNG DÂN CƯ TỈNH THÁI NGUYÊN
• 4.1. Các chỉ tiêu đánh giá mức sống dân cư tỉnh Thái Nguyên
• 4.2. Nhóm chỉ tiêu kinh tế
• 4.3. Nhóm chỉ tiêu giáo dục
• 4.4. Nhóm chỉ tiêu y tế và chăm sóc sức khỏe
• 4.5. Nhóm chỉ tiêu bổ trợ
• 4.6. Đánh giá thực trạng mức sống dân cư tỉnh Thái Nguyên
• 4.7. Đánh giá theo các chỉ tiêu chung toàn tỉnh
• 4.8. Đánh giá theo đơn vị hành chính
• 4.9. Đánh giá theo số liệu khảo sát
• 4.10. Nguyên nhân dẫn đến sự phân hóa MSDC tỉnh Thái Nguyên
• 4.11. Tiểu kết chương 3
• 5. GIẢI PHÁP NÂNG CAO MỨC SỐNG DÂN CƯ TỈNH THÁI NGUYÊN
• 5.1. Những căn cứ đề xuất giải pháp nâng cao mức sống dân cư tỉnh Thái Nguyên
• 5.2. Định hướng phát triển kinh tế gắn với nâng cao mức sống dân cư tỉnh Thái Nguyên
• 5.3. Các giải pháp nâng cao mức sống dân cư tỉnh Thái Nguyên
• 5.3.1. Giải pháp về kinh tế
• 5.3.2. Giải pháp về giáo dục
• 5.3.3. Giải pháp về y tế và chăm sóc sức khoẻ
• 5.3.4. Các giải pháp bổ trợ
• 5.4. Tiểu kết chương 4
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tính cấp thiết của đề tài

Mức sống dân cư (MSDC) là một vấn đề quan trọng trong chiến lược phát triển con người của các quốc gia. Nghiên cứu về MSDC không chỉ giúp hiểu rõ hơn về sự phát triển kinh tế mà còn phản ánh chất lượng cuộc sống của người dân. Tỉnh Thái Nguyên, với vị trí địa lý đặc biệt, đã có những bước tiến đáng kể trong phát triển kinh tế, nhưng vẫn tồn tại sự phân hóa về MSDC giữa các nhóm dân cư. Việc nghiên cứu MSDC từ góc độ địa lý kinh tế - xã hội sẽ giúp xác định các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Theo số liệu, Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) của tỉnh đã tăng trưởng mạnh mẽ, tuy nhiên, sự chênh lệch về thu nhập và điều kiện sống giữa các khu vực vẫn còn lớn. Điều này cho thấy sự cần thiết phải nghiên cứu sâu hơn về MSDC tại Thái Nguyên.

II. Các nhân tố ảnh hưởng đến mức sống dân cư

Nghiên cứu chỉ ra rằng có nhiều nhân tố ảnh hưởng đến MSDC tại tỉnh Thái Nguyên. Các nhân tố tự nhiên như địa hình, khí hậu và nguồn nước đóng vai trò quan trọng trong việc xác định điều kiện sống. Bên cạnh đó, các nhân tố kinh tế - xã hội như trình độ phát triển kinh tế, đô thị hóa và cơ sở hạ tầng cũng có ảnh hưởng lớn. Theo các nghiên cứu trước đây, thu nhập và chất lượng cuộc sống có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Tỉnh Thái Nguyên đã có những chính sách phát triển kinh tế nhằm nâng cao MSDC, nhưng vẫn cần chú trọng đến các yếu tố xã hội như giáo dục và y tế. Việc phân tích các nhân tố này sẽ giúp hiểu rõ hơn về tình hình MSDC và tìm ra giải pháp phù hợp.

III. Thực trạng mức sống dân cư tỉnh Thái Nguyên

Thực trạng MSDC tại tỉnh Thái Nguyên cho thấy sự phân hóa rõ rệt giữa các khu vực. Các chỉ tiêu đánh giá như thu nhập bình quân đầu người và tỷ lệ hộ nghèo cho thấy sự khác biệt lớn giữa thành phố và nông thôn. Năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 4,1%, nhưng vẫn còn nhiều hộ dân tộc thiểu số gặp khó khăn. Các chỉ tiêu về giáo dục và y tế cũng cho thấy sự chênh lệch giữa các đơn vị hành chính. Việc đánh giá thực trạng MSDC không chỉ giúp nhận diện vấn đề mà còn là cơ sở để đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Sự phân hóa này cần được giải quyết để đảm bảo sự phát triển bền vững cho tỉnh Thái Nguyên.

IV. Giải pháp nâng cao mức sống dân cư tỉnh Thái Nguyên

Để nâng cao MSDC tại tỉnh Thái Nguyên, cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả. Định hướng phát triển kinh tế gắn với nâng cao MSDC là rất quan trọng. Các giải pháp cần tập trung vào phát triển kinh tế, cải thiện hạ tầng, nâng cao chất lượng giáo dục và y tế. Cần có chính sách hỗ trợ cho các hộ nghèo, đặc biệt là các hộ dân tộc thiểu số. Việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng và phát triển các dịch vụ xã hội sẽ giúp cải thiện điều kiện sống cho người dân. Các giải pháp này không chỉ giúp nâng cao MSDC mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của tỉnh Thái Nguyên.