Nghiên cứu đặc điểm sinh thái và hiệu quả phun hóa chất đối với muỗi Aedes aegypti tại Tiền Giang và Phú Yên

• Tác giả: Nguyễn Văn Tuấn
• Người hướng dẫn: TS. Vũ Đức Chính
• Trường học: Viện Sinh Thái Và Tài Nguyên Sinh Vật
• Chuyên ngành: Động Vật Học
• Đề tài: Nghiên Cứu Một Số Đặc Điểm Sinh Thái Và Đánh Giá Hiệu Quả Biện Pháp Phun Hóa Chất Tồn Lưu Đối Với Loài Muỗi Aedes Aegypti Linnaeus, 1762 Tại Tỉnh Tiền Giang Và Tỉnh Phú Yên
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN ĐỀ TÀI
• 1.1. Tình hình nghiên cứu ngoài nước liên quan đến đề tài
• 1.2. Những nghiên cứu về các véc tơ truyền bệnh sốt xuất huyết Dengue
• 1.3. Tình hình sử sụng hóa chất và các biện pháp phòng chống véc tơ SXHD. Tình hình nghiên cứu trong nước liên quan đến đề tài
• 1.4. Một số đặc điểm của khu vực nghiên cứu
• 1.4.1. Huyện Cái Bè tỉnh Tiền Giang
• 1.4.2. Thành phố Tuy Hòa tỉnh Phú Yên
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Thời gian nghiên cứu
• 2.3. Địa điểm nghiên cứu
• 2.4. Thiết kế nghiên cứu
• 2.5. Mục tiêu 1: Mô tả một số đặc điểm sinh thái học loài muỗi Ae. aegypti tại điểm nghiên cứu
• 2.6. Mục tiêu 2: Xác định hiệu quả và sự chấp nhận của cộng đồng của biện pháp phun hóa chất tồn lưu đối với loài muỗi Ae. aegypti tại điểm nghiên cứu
• 2.7. Đánh giá hiệu quả biện pháp phun hóa chất tồn lưu đối với loài muỗi Ae.
• 2.8. Đánh giá sự chấp nhận của cộng đồng với hóa chất và biện pháp phun hóa chất tồn lưu trong phòng phòng chống sốt xuất huyết
• 2.9. So sánh hiệu quả can thiệp
• 2.10. Các kỹ thuật sử dụng
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm sinh thái học loài muỗi Ae. aegypti tại các điểm nghiên cứu
• 3.1.1. Vị trí trú đậu
• 3.1.2. Giá thể đậu muỗi Ae.
• 3.1.3. Độ cao trú đậu của muỗi Ae.
• 3.1.4. Nơi trú đậu muỗi Ae.
• 3.1.5. Đặc điểm sinh thái của bọ gậy muỗi Ae.
• 3.1.6. Hiệu lực tồn lưu của một số hóa chất diệt côn trùng với Ae. aegypti trong phòng thí nghiệm
• 3.2. Kết quả nghiên cứu tại tỉnh Tiền Giang
• 3.2.1. Độ nhạy cảm với hóa chất diệt côn trùng của muỗi Ae. aegypti chủng phòng thí nghiệm và chủng thực địa
• 3.2.2. Hiệu lực tồn lưu của Fendona 10SC với Ae.
• 3.2.3. Tác động của phun tồn lưu tới các chỉ số muỗi, bọ gậy
• 3.2.4. Hiệu quả can thiệp của phun tồn lưu Fendona 10SC liều 30mg/m2 tại Tiền Giang
• 3.2.4.1. Hiệu quả can thiệp với chỉ số mật độ muỗi
• 3.2.4.2. Hiệu quả can thiệp với chỉ số nhà có muỗi
• 3.2.4.3. Hiệu quả can thiệp với chỉ số BI
• 3.2.4.4. Hiệu quả can thiệp với chỉ số nhà có bọ gậy
• 3.2.4.5. Hiệu quả can thiệp của chỉ số dụng cụ chứa nước có bọ gậy
• 3.3. Kết quả nghiên cứu tại khu vực đô thị tỉnh Phú Yên
• 3.3.1. Độ nhạy cảm với hóa chất diệt côn trùng của muỗi Ae. aegypti chủng phòng thí nghiệm và chủng thực địa
• 3.3.2. Hiệu lực tồn lưu của Fendona 10SC liều 30mg/m2 với muỗi Ae.
• 3.3.3. Tác động của phun tồn lưu tới các chỉ số muỗi, bọ gậy
• 3.3.4. Hiệu quả can thiệp tại Phú Yên
• 3.3.4.1. Hiệu quả can thiệp với chỉ số mật độ muỗi
• 3.3.4.2. Hiệu quả can thiệp với chỉ số nhà có muỗi
• 3.3.4.3. Hiệu quả can thiệp với chỉ số Breateu
• 3.3.4.4. Hiệu quả can thiệp với chỉ số nhà có bọ gậy
• 3.3.4.5. Hiệu quả can thiệp với chỉ số dụng cụ chứa nước có bọ gậy
• 3.3.5. Tác dụng không mong muốn của hóa chất và sự chấp nhận của cộng đồng
• 3.3.5.1. Tác dụng không mong muốn của hóa chất đối với người trực tiếp phun và hộ gia đình được phun hóa chất tại Tiền Giang
• 3.3.5.2. Tác dụng không mong muốn của hóa chất và sự chấp nhận của cộng đồng tại Phú Yên
• 3.3.5.3. Sự chấp nhận của cộng đồng
• 3.3.6. Chi phí cho hoạt động phun hóa chất tồn lưu
• 3.3.6.1. Chi phí tại Tiền Giang
• 3.3.6.2. Chi phí tại Phú Yên
• 4. CHƯƠNG 4: ĐẶC ĐIỂM SINH THÁI CÁC QUẦN THỂ MUỖI Ae. aegypti TẠI ĐIỂM NGHIÊN CỨU
• 4.1. Hiệu lực tồn lưu của Fendona 10sc với Ae.
• 4.2. Hiệu quả của biện pháp phun hóa chất tồn lưu với muỗi truyền SXHD
• 4.3. Sự chấp nhận của cộng đồng với phun tồn lưu
• KẾT LUẬN
• KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về nghiên cứu hiệu quả phun hóa chất diệt muỗi Aedes aegypti

Nghiên cứu về hiệu quả của biện pháp phun hóa chất diệt muỗi Aedes aegypti tại Tiền Giang và Phú Yên là một vấn đề cấp bách trong bối cảnh dịch sốt xuất huyết đang gia tăng. Muỗi Aedes aegypti là véc tơ chính truyền bệnh sốt xuất huyết, và việc kiểm soát quần thể muỗi này là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Nghiên cứu này nhằm đánh giá hiệu quả của các biện pháp phun hóa chất, từ đó đưa ra giải pháp phù hợp cho công tác phòng chống dịch bệnh.

1.1. Tình hình muỗi Aedes aegypti tại Tiền Giang và Phú Yên

Tình hình muỗi Aedes aegypti tại Tiền Giang và Phú Yên đang ở mức báo động. Các nghiên cứu cho thấy mật độ muỗi cao, đặc biệt trong mùa mưa. Việc nắm rõ tình hình muỗi tại các khu vực này là cần thiết để triển khai các biện pháp phòng chống hiệu quả.

1.2. Tầm quan trọng của việc nghiên cứu biện pháp phun hóa chất

Nghiên cứu biện pháp phun hóa chất diệt muỗi không chỉ giúp giảm mật độ muỗi mà còn góp phần ngăn chặn sự lây lan của bệnh sốt xuất huyết. Việc áp dụng các hóa chất hiệu quả có thể tạo ra sự khác biệt lớn trong công tác phòng chống dịch bệnh.

II. Vấn đề và thách thức trong kiểm soát muỗi Aedes aegypti

Mặc dù có nhiều biện pháp phòng chống, nhưng việc kiểm soát muỗi Aedes aegypti vẫn gặp nhiều thách thức. Sự kháng thuốc của muỗi đối với các hóa chất diệt côn trùng là một trong những vấn đề lớn nhất. Ngoài ra, sự thay đổi khí hậu cũng ảnh hưởng đến tập tính và sinh sản của muỗi, làm cho công tác phòng chống trở nên khó khăn hơn.

2.1. Kháng thuốc của muỗi Aedes aegypti

Kháng thuốc là một trong những thách thức lớn trong việc kiểm soát muỗi Aedes aegypti. Nghiên cứu cho thấy nhiều quần thể muỗi đã phát triển khả năng kháng lại các hóa chất diệt côn trùng, làm giảm hiệu quả của các biện pháp phun hóa chất.

2.2. Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đến muỗi

Biến đổi khí hậu đã làm thay đổi môi trường sống của muỗi Aedes aegypti, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển và sinh sản của chúng. Điều này khiến cho việc kiểm soát muỗi trở nên khó khăn hơn, đòi hỏi các biện pháp phòng chống phải được điều chỉnh phù hợp.

III. Phương pháp phun hóa chất diệt muỗi Aedes aegypti hiệu quả

Phun hóa chất diệt muỗi là một trong những biện pháp chính trong công tác phòng chống sốt xuất huyết. Các phương pháp phun hóa chất hiện nay bao gồm phun tồn lưu và phun không gian. Mỗi phương pháp có những ưu điểm và nhược điểm riêng, và việc lựa chọn phương pháp phù hợp là rất quan trọng.

3.1. Phun tồn lưu và hiệu quả của nó

Phun tồn lưu là phương pháp phun hóa chất lên bề mặt tường và các vật dụng trong nhà, giúp tiêu diệt muỗi khi chúng tiếp xúc. Nghiên cứu cho thấy hiệu quả của phương pháp này có thể kéo dài từ 5-6 tháng, tạo ra một môi trường an toàn hơn cho cộng đồng.

3.2. Phun không gian và ứng dụng thực tiễn

Phun không gian là phương pháp phun hóa chất vào không khí để tiêu diệt muỗi trưởng thành. Mặc dù có hiệu quả nhanh chóng, nhưng tác dụng của phương pháp này thường chỉ kéo dài trong thời gian ngắn, do đó cần kết hợp với các biện pháp khác.

IV. Kết quả nghiên cứu về hiệu quả phun hóa chất tại Tiền Giang và Phú Yên

Kết quả nghiên cứu cho thấy biện pháp phun hóa chất diệt muỗi Aedes aegypti đã mang lại hiệu quả tích cực tại Tiền Giang và Phú Yên. Mật độ muỗi giảm đáng kể sau khi áp dụng biện pháp phun hóa chất, góp phần làm giảm nguy cơ lây lan bệnh sốt xuất huyết trong cộng đồng.

4.1. Đánh giá hiệu quả phun hóa chất tại Tiền Giang

Tại Tiền Giang, nghiên cứu cho thấy mật độ muỗi Aedes aegypti giảm từ 50% đến 70% sau khi phun hóa chất. Điều này cho thấy biện pháp phun hóa chất có thể là một giải pháp hiệu quả trong công tác phòng chống dịch bệnh.

4.2. Kết quả nghiên cứu tại Phú Yên

Tại Phú Yên, kết quả nghiên cứu cũng cho thấy sự giảm đáng kể về mật độ muỗi sau khi áp dụng biện pháp phun hóa chất. Sự chấp nhận của cộng đồng đối với biện pháp này cũng được ghi nhận, cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao nhận thức về phòng chống sốt xuất huyết.

V. Kết luận và triển vọng tương lai trong phòng chống muỗi Aedes aegypti

Kết luận từ nghiên cứu cho thấy biện pháp phun hóa chất diệt muỗi Aedes aegypti là một trong những giải pháp hiệu quả trong công tác phòng chống sốt xuất huyết. Tuy nhiên, cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển các biện pháp mới để đối phó với sự kháng thuốc và biến đổi khí hậu.

5.1. Tầm quan trọng của nghiên cứu liên tục

Nghiên cứu liên tục về đặc điểm sinh thái và hành vi của muỗi Aedes aegypti là rất cần thiết để phát triển các biện pháp phòng chống hiệu quả hơn. Việc cập nhật thông tin mới sẽ giúp cải thiện chiến lược phòng chống dịch bệnh.

5.2. Hướng đi mới trong phòng chống muỗi

Hướng đi mới trong phòng chống muỗi Aedes aegypti có thể bao gồm việc kết hợp các biện pháp sinh học và hóa học, cũng như nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng chống sốt xuất huyết. Sự tham gia của cộng đồng là yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát muỗi.