Nghiên Cứu Giá Trị Của Cộng Hưởng Từ Tưới Máu Và Cộng Hưởng Từ Phổ Trong Chẩn Đoán Một Số U Thần Kinh Đệm Trên Lều Ở Người Lớn

• Tác giả: Nguyễn Duy Hùng
• Người hướng dẫn: PGS. Bùi Văn Giang
• Trường học: Trường Đại học Y Hà Nội
• Chuyên ngành: Chẩn đoán hình ảnh
• Đề tài: Nghiên cứu giá trị của cộng hưởng từ tưới máu và cộng hưởng từ phổ trong chẩn đoán một số u thần kinh đệm trên lều ở người lớn
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. U thần kinh đệm
• 1.2. Dịch tễ học
• 1.3. Dấu hiệu lâm sàng
• 1.4. Đặc điểm giải phẫu bệnh và độ mô học
• 1.5. Chẩn đoán hình ảnh
• 1.5.1. Cắt lớp vi tính
• 1.5.2. Cộng hưởng từ thường quy
• 1.5.3. Cộng hưởng từ tưới máu
• 1.5.3.1. Sự tạo mạch của u
• 1.5.3.2. Cộng hưởng từ tưới máu giai đoạn đi qua đầu tiên
• 1.5.3.3. Cộng hưởng từ tưới máu đánh dấu spin
• 1.5.3.4. Ứng dụng lâm sàng của CHT tưới máu
• 1.5.4. Cộng hưởng từ phổ
• 1.5.4.1. Ứng dụng lâm sàng của CHT phổ
• 1.6. Tình hình nghiên cứu trong nước và ngoài nước
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4. Thiết kế nghiên cứu
• 2.5. Cỡ mẫu nghiên cứu
• 2.6. Phương tiện nghiên cứu
• 2.7. Quy trình chụp cộng hưởng từ
• 2.8. Các biến số nghiên cứu
• 2.9. Phương pháp xử lý số liệu
• 2.10. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm theo tuổi và giới
• 3.3. Đặc điểm theo mô bệnh học
• 3.4. Đặc điểm UTKĐ trên cộng hưởng từ thường quy
• 3.5. Một số đặc điểm hình ảnh của UTKĐ
• 3.6. Giá trị của cộng hưởng từ thường quy trong chẩn đoán phân bậc UTKĐ
• 3.7. Đặc điểm UTKĐ trên cộng hưởng từ tưới máu
• 3.8. Đặc điểm tăng sinh mạch của u trên bản đồ thể tích tưới máu não
• 3.9. Giá trị trung bình rCBV
• 3.10. Giá trị của cộng hưởng từ tưới máu trong chẩn đoán phân bậc UTKĐ
• 3.11. Đặc điểm của UTKĐ trên cộng hưởng từ phổ
• 3.12. Đặc điểm của các chất chuyển hoá tại vùng u
• 3.13. Đặc điểm của tỷ lệ các chất chuyển hoá tại vùng u
• 3.14. Đặc điểm của cộng hưởng từ phổ tại vùng quanh u
• 3.15. So sánh đặc điểm chuyển hoá giữa vùng u, vùng quanh u và vùng lành
• 3.16. Giá trị của cộng hưởng từ phổ trong chẩn đoán phân bậc UTKĐ
• 3.17. So sánh giá trị của các phương pháp chẩn đoán
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu
• 4.2. Phân bố theo tuổi và giới
• 4.3. Phân bố theo mô bệnh học
• 4.4. Đặc điểm UTKĐ trên cộng hưởng từ thường quy
• 4.5. Một số đặc điểm hình ảnh của UTKĐ
• 4.6. Giá trị của cộng hưởng từ thường quy trong chẩn đoán phân bậc UTKĐ
• 4.7. Đặc điểm UTKĐ trên cộng hưởng từ tưới máu
• 4.8. Đặc điểm tăng sinh mạch của u trên bản đồ thể tích tưới máu não
• 4.9. Giá trị trung bình rCBV
• 4.10. Giá trị của cộng hưởng từ tưới máu trong chẩn đoán phân bậc UTKĐ
• 4.11. Đặc điểm của UTKĐ trên cộng hưởng từ phổ
• 4.12. Đặc điểm của các chất chuyển hoá tại vùng u
• 4.13. Đặc điểm của tỷ lệ các chất chuyển hoá tại vùng u
• 4.14. Đặc điểm của cộng hưởng từ phổ tại vùng quanh u
• 4.15. So sánh đặc điểm chuyển hoá giữa vùng u, vùng quanh u và vùng lành
• 4.16. Giá trị của cộng hưởng từ phổ trong chẩn đoán phân bậc UTKĐ
• 4.17. Giá trị chẩn đoán phân bậc khi kết hợp hai phương pháp CHT tưới máu và CHT phổ
• 4.18. So sánh giá trị của các phương pháp chẩn đoán
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Nghiên cứu giá trị cộng hưởng từ tưới máu và phổ trong chẩn đoán u thần kinh đệm

Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá giá trị cộng hưởng từ tưới máu và phổ trong chẩn đoán u thần kinh đệm ở người lớn. U thần kinh đệm là loại u phổ biến, chiếm 40-70% các u nguyên phát nội sọ. Việc chẩn đoán chính xác bậc của u rất quan trọng để lên kế hoạch điều trị và tiên lượng. Cộng hưởng từ tưới máu và phổ là các phương pháp không xâm nhập, giúp đánh giá mức độ tăng sinh mạch và sự thay đổi chuyển hóa trong u, từ đó hỗ trợ chẩn đoán phân bậc u trước phẫu thuật.

1.1. Giá trị cộng hưởng từ tưới máu

Cộng hưởng từ tưới máu đánh giá động học thuốc đối quang, cung cấp thông số về vi dòng chảy máu não. Phương pháp này hiệu quả trong việc đánh giá mức độ tăng sinh mạch của u, không bị ảnh hưởng bởi sự phá vỡ hàng rào máu não. Các chỉ số như rCBV (thể tích máu não tương đối) và rCBF (dòng chảy máu não tương đối) được sử dụng để phân biệt u bậc cao và bậc thấp.

1.2. Giá trị cộng hưởng từ phổ

Cộng hưởng từ phổ là phương pháp chẩn đoán không xâm nhập, đánh giá sự thay đổi chuyển hóa trong tổn thương nội sọ. Các chất chuyển hóa như Choline (Cho), N-Acetylasparte (NAA), và Creatine (Cr) được sử dụng để phân tích. Tỷ lệ Cho/NAA và Cho/Cr là các chỉ số quan trọng trong việc xác định mức độ ác tính của u.

II. Đặc điểm u thần kinh đệm và phương pháp chẩn đoán

U thần kinh đệm được phân thành 4 bậc theo WHO, với các đặc điểm dịch tễ học, lâm sàng và mô bệnh học khác nhau. Chẩn đoán hình ảnh đóng vai trò quan trọng trong việc xác định bậc của u. Cộng hưởng từ thường quy là phương pháp phổ biến, nhưng độ chính xác trong phân bậc u còn hạn chế. Cộng hưởng từ tưới máu và phổ được coi là các phương pháp bổ trợ hiệu quả, giúp cải thiện độ chính xác trong chẩn đoán.

2.1. Dịch tễ học và lâm sàng

U thần kinh đệm chiếm 70% các u nguyên phát nội sọ, phổ biến ở nam giới. Các triệu chứng lâm sàng bao gồm đau đầu, động kinh, và các dấu hiệu thần kinh khu trú. Thời gian khởi phát triệu chứng khác nhau tùy thuộc vào bậc của u, với các u bậc cao thường có triệu chứng sớm hơn.

2.2. Phương pháp chẩn đoán hình ảnh

Cộng hưởng từ thường quy là phương pháp chẩn đoán phổ biến, nhưng độ nhạy và độ đặc hiệu trong phân bậc u còn hạn chế. Cộng hưởng từ tưới máu và phổ là các phương pháp bổ trợ, giúp đánh giá mức độ tăng sinh mạch và sự thay đổi chuyển hóa trong u, từ đó cải thiện độ chính xác trong chẩn đoán.

III. Ứng dụng lâm sàng và giá trị thực tiễn

Nghiên cứu này có giá trị thực tiễn cao trong việc hỗ trợ chẩn đoán và điều trị u thần kinh đệm. Cộng hưởng từ tưới máu và phổ giúp xác định chính xác bậc của u, từ đó lên kế hoạch điều trị phù hợp. Việc kết hợp các phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiện đại giúp cải thiện tiên lượng và chất lượng sống cho bệnh nhân.

3.1. Ứng dụng trong chẩn đoán

Cộng hưởng từ tưới máu và phổ được sử dụng để chẩn đoán phân bậc u thần kinh đệm trước phẫu thuật. Các chỉ số như rCBV và tỷ lệ Cho/NAA giúp phân biệt u bậc cao và bậc thấp, từ đó hỗ trợ quyết định điều trị.

3.2. Giá trị thực tiễn

Nghiên cứu này cung cấp dữ liệu quan trọng về giá trị của cộng hưởng từ tưới máu và phổ trong chẩn đoán u thần kinh đệm. Kết quả nghiên cứu có thể áp dụng trong thực tiễn lâm sàng, giúp cải thiện độ chính xác trong chẩn đoán và điều trị bệnh nhân.