Luận án tiến sĩ: Áp dụng kỹ thuật thông khí Boussignac CPAP trong xử trí khó thở cấp cứu trước bệnh viện

• Tác giả: Nguyễn Thành
• Người hướng dẫn: GS. Vũ Văn Đính, Nguyên Chủ tịch Hội Hồi sức cấp cứu và chống độc Việt Nam, Nguyên Trưởng Bộ Môn Hồi Sức Cấp Cứu Trường Đại Học Y Hà Nội, Nguyên Trưởng Khoa Hồi Sức Cấp Cứu A9 Bệnh Viện Bạch Mai
• Trường học: Viện Nghiên Cứu Khoa Học Y Dược Lâm Sàng 108
• Chuyên ngành: Gây mê hồi sức
• Đề tài: Nghiên cứu áp dụng kỹ thuật thông khí áp lực dương liên tục Boussignac (CPAP-B) trong xử trí trước bệnh viện khó thở cấp cứu
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Khó thở cấp cứu
• 1.2. Khái niệm khó thở cấp cứu
• 1.3. Dịch tễ học khó thở cấp cứu
• 1.4. Cơ chế bệnh sinh của khó thở cấp cứu
• 1.5. Nguyên tắc xử trí khó thở cấp cứu trước bệnh viện
• 1.6. Suy hô hấp cấp
• 1.7. Triệu chứng lâm sàng và biến đổi khí máu
• 1.8. Nguyên tắc xử trí suy hô hấp cấp trước bệnh viện
• 1.9. Các biện pháp hỗ trợ hô hấp trước bệnh viện
• 1.9.1. Oxy liệu pháp
• 1.9.2. Hô hấp nhân tạo miệng - miệng
• 1.9.3. Hô hấp nhân tạo miệng - mũi
• 1.9.4. Hô hấp nhân tạo miệng - van một chiều
• 1.9.5. Hô hấp nhân tạo miệng - mặt nạ
• 1.9.6. TKNT xâm nhập bằng máy thở trước bệnh viện
• 1.9.7. TKNT áp lực dương liên tục trước bệnh viện
• 1.10. Lịch sử ra đời của CPAP-B
• 1.11. Nguyên lý hoạt động và cấu tạo của van CPAP-B
• 1.12. Chỉ định, chống chỉ định và ứng dụng lâm sàng của CPAP-B
• 1.13. Hiệu quả của CPAP-B xử trí suy hô hấp cấp tại bệnh viện
• 1.14. Hiệu quả của CPAP-B xử trí suy hô hấp cấp trước bệnh viện
• 1.15. Tác dụng không mong muốn của CPAP-B
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân
• 2.3. Tiêu chuẩn loại bệnh nhân khỏi nghiên cứu
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.4.2. Cách chọn mẫu
• 2.5. Phương tiện nghiên cứu
• 2.6. Các bước tiến hành nghiên cứu
• 2.7. Các chỉ số nghiên cứu
• 2.8. Các tiêu chí đánh giá
• 2.9. Phương pháp xử lý thống kê
• 2.10. Khía cạnh đạo đức của đề tài nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đặc điểm chung của nhóm bệnh nhân nghiên cứu
• 3.2. Đặc điểm lâm sàng và khí máu của bệnh nhân nghiên cứu
• 3.2.1. Đặc điểm lâm sàng
• 3.2.2. Đặc điểm các chỉ số sinh tồn
• 3.2.3. Đặc điểm khí máu
• 3.3. Hiệu quả của CPAP Boussignac trong xử trí khó thở cấp cứu trước bệnh viện
• 3.3.1. Tình hình sử dụng CPAP Boussignac
• 3.3.2. So sánh hiệu quả lâm sàng trước và sau khi sử dụng CPAP-B
• 3.3.3. Thay đổi dấu hiệu sinh tồn trước và sau can thiệp
• 3.3.4. Thay đổi khí máu động mạch trước và sau can thiệp
• 3.3.5. So sánh hiệu quả TKNT KXN bằng CPAP Boussignac đối với các nhóm bệnh
• 3.3.6. Kết quả xử trí khó thở cấp cứu bằng CPAP Boussignac trước bệnh viện và một số tác dụng không mong muốn liên quan
• 3.3.7. Kết quả xử trí cấp cứu trước bệnh viện
• 3.3.8. Sự thích nghi và tác dụng không mong muốn
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Đặc điểm bệnh nhân nghiên cứu
• 4.1.1. Đặc điểm về tuổi
• 4.1.2. Đặc điểm về giới tính
• 4.2. Thời điểm xảy ra cấp cứu
• 4.2.1. Thời gian cấp cứu và vận chuyển
• 4.3. Nguyên nhân khó thở cấp cứu
• 4.4. Đặc điểm lâm sàng và khí máu của bệnh nhân nghiên cứu
• 4.4.1. Đặc điểm lâm sàng
• 4.4.2. Đặc điểm khí máu
• 4.5. Hiệu quả của CPAP Boussignac trong xử trí khó thở cấp cứu trước bệnh viện
• 4.5.1. Quá trình áp dụng CPAP Boussignac
• 4.5.2. So sánh hiệu quả lâm sàng trước và sau can thiệp
• 4.5.3. Thay đổi dấu hiệu sinh tồn trước và sau can thiệp
• 4.5.4. So sánh biến đổi khí máu trước và sau can thiệp
• 4.5.5. So sánh hiệu quả của CPAP-B đối với các nhóm bệnh nhân
• 4.5.6. Kết quả xử trí khó thở cấp cứu bằng CPAP-B trước bệnh viện
• 4.5.7. Mức độ thích ứng và một số tác dụng không mong muốn khi áp dụng kỹ thuật CPAP Boussignac
• 4.5.7.1. Mức độ thích ứng với CPAP Boussignac
• 4.5.7.2. Tác dụng không mong muốn liên quan đến CPAP Boussignac
• KẾT LUẬN
• Danh mục công trình của tác giả
• Tài liệu tham khảo
• Bệnh án nghiên cứu
• Danh sách bệnh nhân nghiên cứu

I. Kỹ thuật thông khí

Kỹ thuật thông khí là một phương pháp quan trọng trong xử trí khó thở cấp cứu, đặc biệt trong môi trường cấp cứu trước bệnh viện. Nghiên cứu này tập trung vào việc áp dụng Boussignac CPAP, một hệ thống thông khí không xâm nhập, để hỗ trợ hô hấp cho bệnh nhân. Boussignac CPAP tạo ra áp lực dương liên tục, giúp cải thiện thông khí phế nang và tăng cường oxy hóa máu. Kỹ thuật này đơn giản, dễ sử dụng trên xe cứu thương, phù hợp với điều kiện cấp cứu ngoại viện.

1.1. Nguyên lý hoạt động

Boussignac CPAP hoạt động dựa trên nguyên lý tạo áp lực dương liên tục trong đường thở. Hệ thống này sử dụng một van đặc biệt để duy trì áp lực dương trong quá trình thở ra, giúp mở rộng phế nang và cải thiện trao đổi khí. Điều này đặc biệt hữu ích trong các trường hợp suy hô hấp cấp do phù phổi, đợt cấp COPD, hoặc các bệnh lý hô hấp khác.

1.2. Ưu điểm của Boussignac CPAP

Boussignac CPAP có nhiều ưu điểm trong hỗ trợ hô hấp trước bệnh viện. Thiết bị nhỏ gọn, dễ vận chuyển, và không yêu cầu nguồn điện, phù hợp với điều kiện cấp cứu di động. Ngoài ra, kỹ thuật này giảm thiểu nguy cơ biến chứng liên quan đến thông khí xâm nhập, như viêm phổi liên quan đến máy thở.

II. Xử trí khó thở cấp cứu

Xử trí khó thở cấp cứu là một thách thức lớn trong cấp cứu trước bệnh viện. Nghiên cứu này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát đường thở và hỗ trợ hô hấp kịp thời. Boussignac CPAP được đánh giá là một giải pháp hiệu quả trong việc cải thiện tình trạng khó thở cấp cứu, đặc biệt ở những bệnh nhân có dấu hiệu suy hô hấp nặng.

2.1. Nguyên tắc xử trí

Nguyên tắc chung trong xử trí khó thở cấp cứu bao gồm kiểm soát đường thở, cung cấp oxy, và hỗ trợ hô hấp. Boussignac CPAP được khuyến cáo sử dụng trong các trường hợp suy hô hấp cấp do phù phổi, đợt cấp COPD, hoặc các bệnh lý hô hấp khác. Kỹ thuật này giúp giảm tỷ lệ tử vong và tỷ lệ đặt nội khí quản so với các phương pháp thông thường.

2.2. Hiệu quả lâm sàng

Nghiên cứu cho thấy Boussignac CPAP cải thiện đáng kể các chỉ số lâm sàng như SpO2, tần số thở, và tình trạng ý thức của bệnh nhân. Kỹ thuật này cũng giúp giảm thời gian vận chuyển và tăng tỷ lệ sống sót của bệnh nhân trong cấp cứu trước bệnh viện.

III. Ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu này đánh giá giá trị thực tiễn của Boussignac CPAP trong hỗ trợ hô hấp trước bệnh viện. Kết quả cho thấy kỹ thuật này không chỉ hiệu quả mà còn dễ dàng áp dụng trong điều kiện cấp cứu di động, giúp cải thiện chất lượng chăm sóc bệnh nhân.

3.1. Tác dụng không mong muốn

Mặc dù Boussignac CPAP mang lại nhiều lợi ích, một số tác dụng không mong muốn có thể xảy ra, như khó chịu do áp lực mặt nạ hoặc khô đường thở. Tuy nhiên, các tác dụng này thường nhẹ và có thể kiểm soát được.

3.2. Khuyến nghị

Nghiên cứu khuyến nghị đào tạo nhân viên y tế về kỹ thuật Boussignac CPAP để tối ưu hóa hiệu quả sử dụng. Đồng thời, cần tiếp tục nghiên cứu để đánh giá hiệu quả lâu dài của kỹ thuật này trong cấp cứu trước bệnh viện.