I. Tính cấp thiết của đề tài
Việc nâng cao năng lực thực hành dân chủ cho học viên kỹ sư quân sự tại Việt Nam là một yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh hiện nay. Sau 8 năm thực hiện Kết luận số 120-KL/TW, không khí dân chủ trong các đơn vị quân đội đã có những cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế trong việc thực hiện quy chế dân chủ, đặc biệt là năng lực thực hành dân chủ của học viên. Một số học viên chưa dám thể hiện chính kiến, dẫn đến việc không bảo vệ được quyền lợi chính đáng của mình. Điều này ảnh hưởng đến công tác giáo dục và đào tạo trong quân đội, đồng thời phản ánh nhận thức về dân chủ của học viên chưa đáp ứng yêu cầu. Trong bối cảnh xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc, việc nâng cao năng lực thực hành dân chủ là một trong những biện pháp quan trọng để học viên có thể hoàn thiện nhân cách và phẩm chất đạo đức của người quân nhân cách mạng.
II. Khái niệm và thực trạng năng lực thực hành dân chủ
Khái niệm dân chủ và năng lực thực hành dân chủ được định nghĩa rõ ràng trong luận án. Năng lực thực hành dân chủ của học viên kỹ sư quân sự không chỉ là khả năng nhận thức về các quy chế, quy định mà còn là sự chuyển hóa từ nhận thức thành hành động thực tiễn. Thực trạng hiện nay cho thấy, mặc dù có những tiến bộ, nhưng năng lực thực hành dân chủ của học viên vẫn còn nhiều hạn chế. Một bộ phận học viên chưa nhận thức đầy đủ về quyền và nghĩa vụ của mình, dẫn đến việc thực hành dân chủ còn mang tính hình thức. Những nguyên nhân này cần được phân tích và đánh giá để tìm ra giải pháp phù hợp nhằm nâng cao năng lực thực hành dân chủ cho học viên.
III. Nguyên nhân và vấn đề đặt ra
Nguyên nhân của thực trạng năng lực thực hành dân chủ của học viên kỹ sư quân sự có thể được chia thành hai nhóm chính: nguyên nhân chủ quan và nguyên nhân khách quan. Nguyên nhân chủ quan bao gồm nhận thức chưa đầy đủ về dân chủ và quyền lợi của bản thân. Nguyên nhân khách quan liên quan đến môi trường giáo dục và thực tiễn trong quân đội. Những vấn đề này đặt ra yêu cầu cần thiết phải có các giải pháp cụ thể để nâng cao năng lực thực hành dân chủ, từ đó giúp học viên có thể tham gia tích cực vào các hoạt động xã hội và bảo vệ quyền lợi của mình.
IV. Giải pháp nâng cao năng lực thực hành dân chủ
Để nâng cao năng lực thực hành dân chủ cho học viên kỹ sư quân sự, cần có các giải pháp đồng bộ và khả thi. Các nhóm giải pháp có thể bao gồm: tăng cường giáo dục về dân chủ trong chương trình đào tạo, tổ chức các hoạt động ngoại khóa nhằm khuyến khích học viên tham gia vào các hoạt động xã hội, và xây dựng môi trường học tập cởi mở, khuyến khích sự tham gia của học viên. Những giải pháp này không chỉ giúp học viên nâng cao nhận thức mà còn tạo điều kiện cho họ thực hành dân chủ một cách hiệu quả.