Luận án tiến sĩ về mô hình tham số trong ước lượng hiệu quả và năng suất của doanh nghiệp Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Văn
• Người hướng dẫn: PGS. Ngô Văn
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
• Chuyên ngành: Toán Kinh Tế
• Đề tài: Mô Hình Tham Số Trong Ước Lượng Hiệu Quả Và Năng Suất Của Các Doanh Nghiệp Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC HÌNH
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU.Những vấn đề căn bản về năng suất và hiệu quả
• 1.1. Hiệu quả kỹ thuật, hiệu quả phân bổ, hiệu quả kinh tế và hiệu quả quy mô
• 1.2. Cải thiện hiệu quả kĩ thuật (TEC), tiến bộ công nghệ (TC) và tăng trưởng TFP
• 1.3. Tổng quan nghiên cứu về ước lượng hiệu quả kỹ thuật và năng suất nhân tố tổng hợp
• 1.3.1. Các nghiên cứu nước ngoài
• 1.3.2. Các nghiên cứu trong nước
• 1.4. Tổng quan các nghiên cứu về nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả doanh nghiệp
• 1.5. Khoảng trống nghiên cứu
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Các mô hình lý thuyết
• 2.1.1. Mô hình SFA
• 2.1.2. Mô hình Meta Frontier
• 2.1.3. Mô hình SVFA
• 2.2. Dữ liệu sử dụng
• 2.2.1. Nguồn dữ liệu
• 2.2.2. Quy trình xử lý dữ liệu
• 2.2.3. Biến số trong các mô hình
• 2.3. Khung nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG VỀ HIỆU QUẢ VÀ NĂNG SUẤT CỦA CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM
• 3.1. Thực trạng phát triển doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2012-2016
• 3.1.1. Thực trạng phát triển theo khu vực doanh nghiệp
• 3.1.2. Thực trạng phát triển theo nhóm ngành kinh tế
• 3.1.3. Thực trạng phát triển theo quy mô doanh nghiệp
• 3.2. Năng suất và hiệu quả hoạt động của các các doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2012-2016
• 3.2.1. Năng suất lao động của các doanh nghiệp
• 3.2.2. Hiệu suất vốn của các doanh nghiệp
• 3.3. Thực trạng ngành Dệt may-Da giày Việt Nam
• 3.3.1. Thực trạng phát triển của ngành Dệt may-Da giày giai đoạn 2012-2016
• 3.3.2. Năng suất và hiệu quả hoạt động của ngành Dệt may-Da giày giai đoạn 2012-2016
• 3.4. Thống kê mô tả của các biến trong các mô hình
• 3.5. Thống kê mô tả của các biến trong các khu vực doanh nghiệp Việt Nam
• 3.6. Thống kê mô tả của các biến trong nghành Dệt may-Da giày
• 4. CHƯƠNG 4: ƯỚC LƯỢNG HIỆU QUẢ KỸ THUẬT VÀ NĂNG SUẤT NHÂN TỐ TỔNG HỢP BẰNG CÁC MÔ HÌNH THAM SỐ
• 4.1. Kết quả ước lượng cho các doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2012-2016
• 4.1.1. Kết quả ước lượng bằng mô hình SFA
• 4.1.2. Kết quả ước lượng bằng mô hình meta-frontier
• 4.1.3. Kết quả ước lượng bằng mô hình SVFA
• 4.2. Kết quả ước lượng cho ngành Dệt may-Da giày
• 4.2.1. Kết quả ước lượng bằng meta-frontier SFA cho ngành Dệt may-Da giày108
• 4.2.2. Kết quả ước lượng bằng mô hình SVFA cho ngành Dệt may-Da giày
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Mô hình tham số trong ước lượng hiệu quả

Mô hình tham số đóng vai trò quan trọng trong việc ước lượng hiệu quả và năng suất của các doanh nghiệp Việt Nam. Các mô hình này giúp xác định mức độ hiệu quả kỹ thuật (TE) và năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) của doanh nghiệp. Việc áp dụng các mô hình như SFA (Stochastic Frontier Analysis) và meta-frontier cho phép phân tích sâu sắc hơn về hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. Theo Battese và Coelli (1992), mô hình SFA cung cấp một cách tiếp cận mạnh mẽ để đo lường hiệu quả kỹ thuật, trong khi mô hình meta-frontier cho phép so sánh hiệu quả giữa các nhóm doanh nghiệp khác nhau. Điều này rất cần thiết trong bối cảnh doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc nâng cao năng suất và hiệu quả kinh doanh.

1.1. Các mô hình lý thuyết

Các mô hình lý thuyết về ước lượng hiệu quả bao gồm mô hình SFA, mô hình meta-frontier và mô hình SVFA (Stochastic Varying Frontier Analysis). Mô hình SFA được sử dụng rộng rãi để ước lượng hiệu quả kỹ thuật của doanh nghiệp, trong khi mô hình meta-frontier cho phép đánh giá hiệu quả giữa các nhóm doanh nghiệp có công nghệ khác nhau. Mô hình SVFA, được phát triển bởi Kalirajan và Obwona, cung cấp một cái nhìn linh hoạt hơn về hiệu quả khi xem xét sự biến đổi của công nghệ theo thời gian. Việc áp dụng các mô hình này giúp các nhà nghiên cứu và quản lý có cái nhìn tổng quan về hiệu quả và năng suất của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các giải pháp cải thiện phù hợp.

II. Đánh giá năng suất doanh nghiệp Việt Nam

Năng suất doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn 2012-2016 cho thấy sự phát triển không đồng đều giữa các ngành và quy mô doanh nghiệp. Theo thống kê, năng suất lao động của các doanh nghiệp nhỏ và vừa thường thấp hơn so với các doanh nghiệp lớn. Điều này phản ánh sự khác biệt trong khả năng tiếp cận công nghệ và nguồn lực. Việc đánh giá năng suất không chỉ dựa vào các chỉ số tài chính mà còn cần xem xét các yếu tố như hiệu quả kỹ thuật và tiến bộ công nghệ. Các nghiên cứu cho thấy rằng, để nâng cao năng suất, doanh nghiệp cần cải thiện quy trình sản xuất và áp dụng công nghệ mới. Điều này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả kinh doanh mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

2.1. Thực trạng năng suất

Thực trạng năng suất của các doanh nghiệp Việt Nam cho thấy nhiều thách thức trong việc cải thiện hiệu quả. Năng suất lao động trong ngành Dệt may-Da giày, một trong những ngành chủ lực của Việt Nam, đã có sự cải thiện nhưng vẫn còn thấp so với các nước trong khu vực. Các yếu tố như công nghệ lạc hậu, quản lý kém và thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao đã ảnh hưởng đến năng suất. Để cải thiện tình hình này, cần có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong việc tiếp cận công nghệ mới và đào tạo nguồn nhân lực. Việc nâng cao năng suất không chỉ giúp doanh nghiệp tồn tại mà còn tạo ra giá trị gia tăng cho nền kinh tế.

III. Phân tích hiệu quả kinh doanh

Phân tích hiệu quả kinh doanh là một phần quan trọng trong việc đánh giá hoạt động của doanh nghiệp. Hiệu quả kinh doanh không chỉ được đo bằng lợi nhuận mà còn phải xem xét đến các yếu tố như hiệu quả sử dụng tài nguyên và khả năng cạnh tranh. Các chỉ số như ROA (Return on Assets) và ROE (Return on Equity) thường được sử dụng để đánh giá hiệu quả tài chính của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để có cái nhìn toàn diện hơn, cần kết hợp với các chỉ số về hiệu quả kỹ thuật và năng suất. Việc phân tích này giúp các nhà quản lý nhận diện được điểm mạnh và điểm yếu trong hoạt động kinh doanh, từ đó đưa ra các quyết định chiến lược phù hợp.

3.1. Các chỉ số hiệu quả

Các chỉ số hiệu quả như ROA và ROE cung cấp thông tin quan trọng về khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để đánh giá chính xác hơn, cần xem xét các yếu tố bên ngoài như môi trường kinh doanh và chính sách của nhà nước. Việc áp dụng các mô hình tham số trong phân tích hiệu quả giúp xác định rõ hơn các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh. Các nghiên cứu cho thấy rằng, doanh nghiệp nào có khả năng tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý tốt nguồn lực sẽ có hiệu quả cao hơn. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cải tiến quy trình và áp dụng công nghệ mới trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh.