Tổng quan nghiên cứu

Thị trường bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam ngày càng phát triển với khoảng 29 doanh nghiệp tham gia năm 2018, tạo nên sự cạnh tranh gay gắt về sản phẩm, kênh phân phối và dịch vụ khách hàng. Trong bối cảnh đó, năng lực cạnh tranh trở thành yếu tố sống còn đối với các doanh nghiệp bảo hiểm nhằm duy trì và mở rộng thị phần. Luận văn tập trung nghiên cứu năng lực cạnh tranh của Công ty Bảo hiểm PJICO Hà Nội trong giai đoạn 2019-2021, nhằm đề xuất các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty trên địa bàn Hà Nội. Mục tiêu nghiên cứu bao gồm phân tích thực trạng năng lực tài chính, nguồn nhân lực, marketing, công nghệ, thương hiệu và thị phần của PJICO Hà Nội, từ đó đưa ra các giải pháp phù hợp để cải thiện hiệu quả kinh doanh và vị thế trên thị trường.

Phạm vi nghiên cứu tập trung tại trụ sở Công ty Bảo hiểm PJICO Hà Nội, với dữ liệu thu thập trong 3 năm 2019-2021 và các đề xuất giải pháp hướng tới năm 2023. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cái nhìn toàn diện về năng lực cạnh tranh của PJICO Hà Nội, hỗ trợ ban lãnh đạo trong việc hoạch định chiến lược phát triển bền vững, đồng thời tạo giá trị tham khảo cho các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ khác trong nước. Qua đó, luận văn góp phần làm phong phú thêm lý thuyết về năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết nền tảng về năng lực cạnh tranh của Michael E. Porter, bao gồm ba công trình chính: Chiến lược cạnh tranh, Lợi thế cạnh tranh và Lợi thế cạnh tranh quốc gia. Theo Porter, năng lực cạnh tranh được xây dựng dựa trên chuỗi giá trị nội bộ doanh nghiệp và khả năng tận dụng các tiềm năng bên ngoài để tạo ra lợi thế so sánh. Ngoài ra, mô hình phân tích SWOT được sử dụng để đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của PJICO Hà Nội trong bối cảnh cạnh tranh ngành bảo hiểm phi nhân thọ.

Các khái niệm chính bao gồm: năng lực tài chính, năng lực nguồn nhân lực, năng lực marketing, năng lực công nghệ và cơ sở vật chất, thương hiệu và thị phần. Những yếu tố này được xem là các trụ cột quan trọng quyết định năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp bảo hiểm. Lý thuyết về năng lực cạnh tranh cũng nhấn mạnh vai trò của việc đổi mới, sáng tạo và thích ứng với môi trường kinh doanh biến động, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh toàn cầu.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp, kết hợp dữ liệu thứ cấp và sơ cấp. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo tài chính, hồ sơ hoạt động và các tài liệu liên quan của PJICO Hà Nội trong giai đoạn 2019-2021, cùng các nghiên cứu, tài liệu học thuật và thông tin thị trường. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát ba nhóm đối tượng: 11 chuyên gia và quản lý cấp cao, 230 cán bộ nhân viên và 200 khách hàng của PJICO Hà Nội.

Phương pháp chọn mẫu là phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích, đảm bảo đại diện cho các nhóm đối tượng nghiên cứu. Phân tích dữ liệu sử dụng các kỹ thuật thống kê mô tả, phân tích SWOT, so sánh tỷ lệ phần trăm và đánh giá định tính từ ý kiến chuyên gia. Quy trình nghiên cứu gồm 5 bước: xác định mục tiêu, thu thập và tổng hợp dữ liệu, phân tích cơ sở lý thuyết, đánh giá thực trạng năng lực cạnh tranh và đề xuất giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Năng lực tài chính: Vốn chủ sở hữu của PJICO Hà Nội chiếm dưới 25% tổng vốn, thấp hơn nhiều so với các đối thủ như PVI (hơn 40%). Doanh thu bảo hiểm gốc của PJICO chiếm khoảng 6,31% thị phần tại Hà Nội năm 2021, thấp hơn đáng kể so với PVI (14,3%) và Bảo Minh (8,22%). Khả năng thanh toán và hiệu suất sử dụng vốn của PJICO còn hạn chế, ảnh hưởng đến sức cạnh tranh tài chính.

  2. Nguồn nhân lực: Khảo sát 230 cán bộ nhân viên cho thấy trình độ lao động và năng suất lao động của PJICO chưa đạt mức tối ưu, với nhiều nhân viên đánh giá năng lực quản trị và đào tạo còn yếu. So sánh với các doanh nghiệp bảo hiểm lớn, PJICO cần cải thiện chất lượng nguồn nhân lực để nâng cao hiệu quả hoạt động.

  3. Năng lực marketing và thương hiệu: Khách hàng khảo sát nhận định thương hiệu PJICO Hà Nội có mức độ nhận diện thấp hơn so với các đối thủ lớn. Các hoạt động quảng bá, đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng kênh phân phối chưa thực sự hiệu quả, dẫn đến thị phần hạn chế.

  4. Cơ sở vật chất và công nghệ: PJICO Hà Nội còn chậm trong việc ứng dụng công nghệ mới và nâng cấp cơ sở vật chất, gây khó khăn trong quản lý và vận hành, làm giảm khả năng cạnh tranh so với các doanh nghiệp bảo hiểm khác đã đầu tư mạnh vào công nghệ số.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ quy mô vốn thấp, hạn chế trong chiến lược phát triển nguồn nhân lực và đầu tư công nghệ. So với các nghiên cứu về năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp bảo hiểm như PVI và Bảo Minh, PJICO Hà Nội cần tập trung cải thiện các yếu tố tài chính và nhân lực để nâng cao năng lực cạnh tranh. Biểu đồ so sánh thị phần và vốn chủ sở hữu giữa PJICO và các đối thủ lớn sẽ minh họa rõ nét sự chênh lệch hiện tại.

Kết quả nghiên cứu cũng phù hợp với các lý thuyết về năng lực cạnh tranh, nhấn mạnh vai trò của tài chính, nhân lực và công nghệ trong việc tạo lợi thế cạnh tranh bền vững. Việc nâng cao năng lực marketing và thương hiệu sẽ giúp PJICO Hà Nội cải thiện vị thế trên thị trường, đồng thời mở rộng thị phần trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường năng lực tài chính: Đẩy mạnh huy động vốn chủ sở hữu, tối ưu hóa cơ cấu vốn và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn trong giai đoạn 2023-2025. Ban lãnh đạo PJICO cần xây dựng kế hoạch tài chính chi tiết, tập trung vào đa dạng hóa sản phẩm và tăng doanh thu để cải thiện lợi nhuận.

  2. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: Triển khai chương trình đào tạo chuyên sâu, phát triển kỹ năng quản lý và chuyên môn cho cán bộ nhân viên trong vòng 2 năm tới. Đồng thời, xây dựng chính sách đãi ngộ hấp dẫn để thu hút và giữ chân nhân tài, tạo môi trường làm việc năng động, sáng tạo.

  3. Đẩy mạnh năng lực marketing và phát triển thương hiệu: Mở rộng mạng lưới phân phối, đa dạng hóa sản phẩm bảo hiểm phù hợp với nhu cầu khách hàng, tăng cường các hoạt động quảng bá và truyền thông trong 1-3 năm tới. Tập trung xây dựng hình ảnh thương hiệu uy tín, nâng cao nhận diện trên thị trường Hà Nội và khu vực lân cận.

  4. Cải tiến cơ sở vật chất và ứng dụng công nghệ: Đầu tư nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin, áp dụng các giải pháp quản lý hiện đại và thương mại điện tử trong kinh doanh bảo hiểm. Thực hiện trong giai đoạn 2023-2024 nhằm tăng hiệu quả vận hành, giảm chi phí và nâng cao trải nghiệm khách hàng.

  5. Mở rộng thị phần: Nghiên cứu thị trường kỹ lưỡng, xây dựng chiến lược cạnh tranh đột phá dựa trên lợi thế nội tại và xu hướng thị trường. Tăng cường hợp tác với các đối tác chiến lược để mở rộng kênh phân phối và tiếp cận khách hàng mới trong vòng 3 năm tới.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Công ty Bảo hiểm PJICO Hà Nội: Nhận diện rõ điểm mạnh, điểm yếu và các cơ hội, thách thức để xây dựng chiến lược phát triển phù hợp, nâng cao năng lực cạnh tranh và mở rộng thị phần.

  2. Các doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ khác: Tham khảo các phân tích và giải pháp thực tiễn để cải thiện năng lực tài chính, nhân lực, marketing và công nghệ, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh và vị thế trên thị trường.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Tài chính – Bảo hiểm: Tài liệu tham khảo hữu ích về lý thuyết và thực tiễn năng lực cạnh tranh trong ngành bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam, đặc biệt là các phương pháp nghiên cứu và phân tích dữ liệu.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước và các tổ chức liên quan đến ngành bảo hiểm: Hiểu rõ hơn về thực trạng năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp bảo hiểm trong nước, từ đó xây dựng chính sách hỗ trợ và định hướng phát triển ngành phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

  1. Năng lực cạnh tranh của PJICO Hà Nội hiện nay ra sao?
    PJICO Hà Nội có thị phần khoảng 6,31% tại Hà Nội, vốn chủ sở hữu chiếm dưới 25% tổng vốn, thấp hơn nhiều so với các đối thủ lớn. Nguồn nhân lực và công nghệ còn hạn chế, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh tổng thể.

  2. Các yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến năng lực cạnh tranh của PJICO?
    Yếu tố tài chính, chất lượng nguồn nhân lực, năng lực marketing, công nghệ và thương hiệu là những yếu tố then chốt quyết định năng lực cạnh tranh của PJICO Hà Nội.

  3. PJICO nên tập trung cải thiện yếu tố nào trước tiên?
    Tăng cường năng lực tài chính và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là ưu tiên hàng đầu, vì đây là nền tảng để phát triển các yếu tố khác như marketing, công nghệ và mở rộng thị phần.

  4. Các giải pháp nâng cao năng lực cạnh tranh có thể thực hiện trong bao lâu?
    Các giải pháp được đề xuất có thể triển khai trong khoảng 1-3 năm, với kế hoạch cụ thể cho từng lĩnh vực như tài chính, nhân lực, marketing và công nghệ.

  5. Luận văn có thể áp dụng cho các doanh nghiệp bảo hiểm khác không?
    Có, các phân tích và giải pháp trong luận văn có tính tham khảo cao, phù hợp với nhiều doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ khác đang muốn nâng cao năng lực cạnh tranh tại thị trường Việt Nam.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích toàn diện năng lực cạnh tranh của Công ty Bảo hiểm PJICO Hà Nội trong giai đoạn 2019-2021, chỉ ra những điểm mạnh và hạn chế rõ ràng.
  • Các yếu tố tài chính, nguồn nhân lực, marketing, công nghệ, thương hiệu và thị phần được xác định là trụ cột quan trọng ảnh hưởng đến năng lực cạnh tranh.
  • So sánh với các doanh nghiệp bảo hiểm lớn như PVI và Bảo Minh cho thấy PJICO cần cải thiện nhiều mặt để nâng cao vị thế trên thị trường.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi nhằm tăng cường năng lực tài chính, phát triển nguồn nhân lực, đẩy mạnh marketing, ứng dụng công nghệ và mở rộng thị phần trong giai đoạn 2023-2025.
  • Luận văn cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho ban lãnh đạo PJICO Hà Nội và các doanh nghiệp bảo hiểm khác trong việc xây dựng chiến lược phát triển bền vững, đồng thời mời gọi các nhà quản lý, nghiên cứu tiếp tục khai thác và phát triển đề tài trong tương lai.