Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động cho thuê tài chính tại Việt Nam đã có bước phát triển đáng kể trong gần 20 năm qua, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp vốn trung và dài hạn cho doanh nghiệp. Theo ước tính, tổng doanh thu ngành cho thuê tài chính toàn cầu đạt gần 600 tỷ USD với tốc độ tăng trưởng trên 7% mỗi năm. Tại Việt Nam, Công ty Cho thuê Tài chính TNHH BIDV - SuMi TRUST (BSL) là một trong những đơn vị tiên phong áp dụng mô hình liên doanh giữa ngân hàng thương mại trong nước và định chế tài chính nước ngoài, với vốn điều lệ 895,6 tỷ đồng và tổng tài sản trên 2 nghìn tỷ đồng.

Nghiên cứu tập trung phân tích hiệu quả hoạt động kinh doanh của BSL trong giai đoạn 2016-2019, nhằm đánh giá thực trạng, xác định các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh. Mục tiêu cụ thể là phân tích các chỉ tiêu tài chính, chất lượng cho thuê tài chính, đánh giá năng lực quản lý và chính sách nhân lực, từ đó đề xuất các giải pháp cải thiện nhằm tăng doanh thu, giảm rủi ro và nâng cao uy tín thương hiệu. Phạm vi nghiên cứu bao gồm hoạt động cho thuê tài chính tại BSL, với dữ liệu thu thập từ báo cáo tài chính, khảo sát nội bộ và phỏng vấn các cán bộ quản lý.

Nghiên cứu có ý nghĩa thiết thực trong bối cảnh các doanh nghiệp Việt Nam đang đối mặt với khó khăn trong tiếp cận vốn vay ngân hàng truyền thống. Việc nâng cao hiệu quả hoạt động của các công ty cho thuê tài chính như BSL sẽ góp phần thúc đẩy phát triển sản xuất kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp mở rộng đầu tư và tăng cường năng lực cạnh tranh trên thị trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về hiệu quả hoạt động kinh doanh và cho thuê tài chính. Trước hết, khái niệm cho thuê tài chính được hiểu là hình thức cấp tín dụng trung và dài hạn thông qua việc cho thuê tài sản cụ thể như máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển, trong đó quyền sở hữu tài sản thuộc về bên cho thuê. Theo quy định tại Nghị định số 16/2001/NĐ-CP, cho thuê tài chính là hoạt động tín dụng trung và dài hạn dựa trên hợp đồng cho thuê tài sản giữa bên cho thuê và bên thuê.

Hiệu quả hoạt động kinh doanh được định nghĩa là chỉ tiêu tổng hợp phản ánh trình độ sử dụng các nguồn lực (nhân lực, vật lực, vốn) để đạt được mục tiêu kinh tế nhất định. Các chỉ tiêu đo lường hiệu quả bao gồm: vòng quay vốn kinh doanh, tỷ lệ nợ quá hạn, tỷ lệ trích lập dự phòng rủi ro, tỷ suất sinh lời tài sản (ROA), tỷ suất sinh lời vốn chủ sở hữu (ROE) và tỷ lệ thu nhập lãi thuần (NIM). Các chỉ tiêu này phản ánh khả năng sử dụng vốn, quản lý rủi ro và sinh lời của công ty cho thuê tài chính.

Ngoài ra, luận văn áp dụng lý thuyết về các nhân tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh, bao gồm môi trường pháp lý, môi trường kinh tế, năng lực quản lý, tiềm lực kinh tế và nhu cầu của doanh nghiệp thuê tài chính. Các lý thuyết này giúp phân tích sâu sắc các yếu tố tác động đến hoạt động kinh doanh của BSL.

Phương pháp nghiên cứu

Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp kết hợp giữa nghiên cứu lý thuyết và thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính bao gồm báo cáo tài chính của BSL giai đoạn 2016-2019, kết quả khảo sát bằng phiếu hỏi và phỏng vấn trực tiếp với 72% số phiếu trả lời từ cán bộ công nhân viên, lãnh đạo công ty và đối tác khách hàng.

Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp thống kê mô tả, so sánh các chỉ tiêu tài chính qua các năm, đồng thời sử dụng phương pháp so sánh với các công ty cho thuê tài chính điển hình trong nước như Vietcombank Leasing và VietinBank Leasing. Cỡ mẫu khảo sát gồm 30 người trong công ty và đối tác liên quan, được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đối tượng liên quan.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2016 đến 2019, tập trung phân tích các chỉ tiêu tài chính, chất lượng cho thuê tài chính và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng. Kết quả phân tích được sử dụng làm cơ sở đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của BSL.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Hiệu quả sử dụng vốn và tài sản: Vòng quay vốn kinh doanh của BSL trong giai đoạn 2016-2019 duy trì ở mức khoảng 1,2 lần/năm, thấp hơn so với mức trung bình ngành là 1,5 lần. Tỷ suất sinh lời tài sản (ROA) đạt trung bình 1,8%, trong khi các công ty dẫn đầu như Vietcombank Leasing đạt trên 2,5%. Điều này cho thấy BSL còn tiềm năng cải thiện hiệu quả sử dụng vốn.

  2. Chất lượng cho thuê tài chính: Tỷ lệ nợ quá hạn của BSL dao động từ 3% đến 5% trong giai đoạn nghiên cứu, cao hơn mức 1-2% của các công ty cho thuê tài chính hàng đầu. Tỷ lệ trích lập dự phòng rủi ro cũng tương ứng cao, ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận hoạt động.

  3. Tăng trưởng dư nợ cho thuê tài chính: Dư nợ cho thuê tài chính của BSL tăng trưởng trung bình 12% mỗi năm, thấp hơn so với mức tăng trưởng 20% của VietinBank Leasing. Điều này phản ánh tốc độ mở rộng thị trường và phát triển khách hàng còn hạn chế.

  4. Năng lực quản lý và chính sách nhân lực: Khảo sát cho thấy 65% cán bộ công nhân viên đánh giá năng lực quản lý và điều hành hoạt động kinh doanh của công ty ở mức trung bình, trong khi 70% cho rằng chính sách nhân lực chưa thực sự phát huy hiệu quả tối đa.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính dẫn đến hiệu quả hoạt động kinh doanh chưa cao của BSL là do chất lượng quản lý còn hạn chế, quy trình thẩm định và phê duyệt hồ sơ tín dụng chưa tối ưu, dẫn đến tỷ lệ nợ quá hạn cao hơn mức chuẩn ngành. So sánh với các công ty cho thuê tài chính như Vietcombank Leasing và VietinBank Leasing, BSL còn thiếu sự đa dạng hóa sản phẩm và chưa tận dụng hiệu quả mạng lưới khách hàng rộng lớn của BIDV.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh tỷ lệ nợ quá hạn và ROA giữa BSL và các công ty đối thủ, cũng như bảng thống kê tăng trưởng dư nợ cho thuê tài chính qua các năm. Việc nâng cao năng lực quản lý, cải tiến quy trình thẩm định và đa dạng hóa sản phẩm cho thuê tài chính sẽ giúp BSL giảm thiểu rủi ro, tăng doanh thu và cải thiện hiệu quả sử dụng vốn.

Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong nước và quốc tế về tầm quan trọng của quản trị rủi ro và chiến lược phát triển sản phẩm trong ngành cho thuê tài chính. Việc áp dụng các giải pháp quản lý hiện đại và tăng cường đào tạo nhân lực sẽ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh của BSL trong tương lai.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Cải thiện quy trình thẩm định và phê duyệt hồ sơ tín dụng: Áp dụng công nghệ thông tin để tự động hóa và chuẩn hóa quy trình, giảm thiểu sai sót và rút ngắn thời gian xử lý hồ sơ. Mục tiêu giảm tỷ lệ nợ quá hạn xuống dưới 3% trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý rủi ro và phòng tín dụng.

  2. Đa dạng hóa sản phẩm cho thuê tài chính: Phát triển thêm các sản phẩm như cho thuê vận hành, cho vay bổ sung vốn lưu động, mua và cho thuê lại nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Mục tiêu tăng trưởng dư nợ sản phẩm mới đạt 15% trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng kinh doanh và phát triển sản phẩm.

  3. Nâng cao năng lực quản lý và đào tạo nhân sự: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về quản trị rủi ro, kỹ năng thẩm định tín dụng và kỹ năng chăm sóc khách hàng cho cán bộ quản lý và nhân viên. Mục tiêu nâng tỷ lệ hài lòng nhân viên lên trên 80% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng nhân sự và đào tạo.

  4. Xây dựng văn hóa doanh nghiệp và tăng cường quảng bá thương hiệu: Tạo môi trường làm việc đoàn kết, chuyên nghiệp và phát triển văn hóa công sở tích cực. Đồng thời, đẩy mạnh các hoạt động xã hội và truyền thông để nâng cao uy tín thương hiệu trên thị trường. Mục tiêu tăng nhận diện thương hiệu lên 20% trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo và phòng marketing.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý công ty cho thuê tài chính: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động, từ đó xây dựng chiến lược phát triển và cải tiến quy trình quản lý phù hợp.

  2. Nhà đầu tư và cổ đông: Đánh giá tiềm năng và rủi ro trong hoạt động kinh doanh của công ty cho thuê tài chính, hỗ trợ quyết định đầu tư hiệu quả.

  3. Các chuyên gia và nhà nghiên cứu tài chính - ngân hàng: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về hoạt động cho thuê tài chính tại Việt Nam, làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu tiếp theo.

  4. Doanh nghiệp thuê tài chính: Hiểu rõ về các sản phẩm và dịch vụ cho thuê tài chính, từ đó lựa chọn giải pháp tài chính phù hợp để phát triển sản xuất kinh doanh.

Câu hỏi thường gặp

  1. Cho thuê tài chính là gì và có điểm khác biệt gì so với vay vốn ngân hàng?
    Cho thuê tài chính là hình thức cấp tín dụng trung và dài hạn thông qua việc cho thuê tài sản cụ thể, trong đó bên cho thuê giữ quyền sở hữu tài sản. Khác với vay vốn ngân hàng, bên thuê không cần thế chấp tài sản và có thể sử dụng tài sản ngay mà không phải bỏ ra toàn bộ vốn ban đầu.

  2. Các chỉ tiêu nào được sử dụng để đánh giá hiệu quả hoạt động kinh doanh của công ty cho thuê tài chính?
    Các chỉ tiêu chính gồm vòng quay vốn kinh doanh, tỷ lệ nợ quá hạn, tỷ lệ trích lập dự phòng rủi ro, tỷ suất sinh lời tài sản (ROA), tỷ suất sinh lời vốn chủ sở hữu (ROE) và tỷ lệ thu nhập lãi thuần (NIM).

  3. Tại sao tỷ lệ nợ quá hạn lại ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả kinh doanh?
    Tỷ lệ nợ quá hạn cao cho thấy khả năng thu hồi nợ kém, làm tăng chi phí dự phòng rủi ro, giảm lợi nhuận và ảnh hưởng đến uy tín của công ty trên thị trường tài chính.

  4. Làm thế nào để công ty cho thuê tài chính nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh?
    Cần cải thiện quy trình thẩm định tín dụng, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao năng lực quản lý và đào tạo nhân sự, đồng thời xây dựng văn hóa doanh nghiệp và tăng cường quảng bá thương hiệu.

  5. Vai trò của môi trường pháp lý trong hoạt động cho thuê tài chính là gì?
    Môi trường pháp lý tạo khung pháp lý rõ ràng, ổn định giúp công ty hoạch định chiến lược, tổ chức hoạt động kinh doanh hiệu quả, đồng thời bảo vệ quyền lợi các bên liên quan và hạn chế rủi ro pháp lý.

Kết luận

  • Luận văn đã hệ thống hóa các lý luận cơ bản về hoạt động cho thuê tài chính và hiệu quả kinh doanh trong lĩnh vực này.
  • Phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh tại Công ty Cho thuê Tài chính TNHH BIDV - SuMi TRUST giai đoạn 2016-2019, chỉ ra các điểm mạnh và hạn chế.
  • Đề xuất các giải pháp cải tiến quy trình thẩm định, đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao năng lực quản lý và xây dựng văn hóa doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động.
  • Kết quả nghiên cứu có thể áp dụng làm cơ sở cho các công ty cho thuê tài chính khác tại Việt Nam trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả thực hiện trong vòng 1-2 năm, đồng thời mở rộng nghiên cứu sang các công ty cho thuê tài chính khác để so sánh và hoàn thiện mô hình quản lý.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh tại công ty cho thuê tài chính của bạn, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành tài chính - ngân hàng Việt Nam.