Tổng quan nghiên cứu

Chuyển đổi số trong hoạt động du lịch đang trở thành xu thế tất yếu trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động mạnh mẽ đến mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Tại Việt Nam, đặc biệt là thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, hoạt động du lịch có nhiều tiềm năng phát triển với các di sản văn hóa đặc sắc như tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và làn điệu hát Xoan, cùng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, việc chuyển đổi số trong du lịch cần được thực hiện một cách bài bản, phù hợp với điều kiện thực tế địa phương.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung phân tích và đánh giá các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến chuyển đổi số trong hoạt động du lịch tại thành phố Việt Trì, từ đó xây dựng mô hình nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả chuyển đổi số. Phạm vi nghiên cứu bao gồm dữ liệu thứ cấp từ năm 2016 đến 2023 và dữ liệu sơ cấp thu thập từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2023, tập trung vào các yếu tố bên ngoài tác động đến chuyển đổi số trong du lịch tại địa phương.

Ý nghĩa nghiên cứu không chỉ nằm ở việc làm rõ các yếu tố ảnh hưởng mà còn cung cấp cơ sở khoa học để các nhà quản lý, doanh nghiệp và các bên liên quan xây dựng chiến lược chuyển đổi số hiệu quả, góp phần thúc đẩy phát triển du lịch thông minh, nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của khách du lịch.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên lý thuyết Công nghệ - Tổ chức - Môi trường (TOE) của Tornatzky và cộng sự (1990), một trong những khung lý thuyết phổ biến để nghiên cứu hành vi chấp nhận công nghệ của tổ chức. TOE phân tích sự chấp nhận công nghệ dựa trên ba nhóm yếu tố chính: yếu tố công nghệ (sự sẵn có và đặc tính công nghệ), yếu tố tổ chức (cấu trúc, quy mô, đặc điểm tổ chức) và yếu tố môi trường (đặc tính ngành, mức độ cạnh tranh, hỗ trợ và quy định của chính phủ).

Bên cạnh đó, mô hình các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến chuyển đổi số trong hoạt động du lịch được xây dựng dựa trên nghiên cứu của Dredge và cộng sự (2019), bao gồm 7 yếu tố độc lập: kinh tế toàn cầu và địa phương, sự cạnh tranh, công nghệ, môi trường, khách hàng, yếu tố xã hội và nhân khẩu học, chính sách và pháp luật. Các khái niệm chính trong nghiên cứu gồm chuyển đổi số, số hóa dữ liệu, số hóa quy trình, du lịch thông minh, và các yếu tố bên ngoài tác động đến chuyển đổi số.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ các báo cáo, văn bản pháp luật, tài liệu nghiên cứu từ năm 2016 đến 2023. Dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát bảng hỏi với cỡ mẫu khoảng 400 đối tượng tham gia hoạt động du lịch tại thành phố Việt Trì, được chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện.

Phân tích dữ liệu sử dụng các công cụ thống kê như kiểm định độ tin cậy Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan Pearson và hồi quy tuyến tính đa biến để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài đến chuyển đổi số. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 3 đến tháng 6 năm 2023, bao gồm các bước thiết kế bảng hỏi, thu thập dữ liệu, xử lý và phân tích kết quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Ảnh hưởng của yếu tố kinh tế: Kinh tế toàn cầu và địa phương có tác động tích cực đến tốc độ và quy mô chuyển đổi số trong hoạt động du lịch tại Việt Trì. Cụ thể, 72% doanh nghiệp du lịch cho biết sự phát triển kinh tế giúp họ tăng khả năng đầu tư công nghệ mới, thúc đẩy chuyển đổi số nhanh hơn.

  2. Sự cạnh tranh trong ngành: Áp lực cạnh tranh từ đối thủ và trong ngành được đánh giá là yếu tố quan trọng, với 68% doanh nghiệp xác nhận áp lực cạnh tranh thúc đẩy họ đổi mới công nghệ và quy trình số hóa để duy trì lợi thế cạnh tranh.

  3. Yếu tố công nghệ: Sự sẵn sàng về công nghệ và an toàn dữ liệu có ảnh hưởng mạnh mẽ đến chuyển đổi số. Khoảng 75% doanh nghiệp sử dụng các phần mềm quản lý du lịch hiện đại và coi bảo mật thông tin là điều kiện tiên quyết để áp dụng công nghệ mới.

  4. Môi trường và khách hàng: Tài nguyên du lịch, đặc điểm điểm đến, cùng với nhu cầu và hành vi tiêu dùng của khách hàng có tác động rõ rệt. Đại dịch COVID-19 cũng được nhận định là yếu tố thúc đẩy chuyển đổi số, với 60% doanh nghiệp tăng cường ứng dụng công nghệ để thích nghi với tình hình mới.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy các yếu tố bên ngoài tác động đến chuyển đổi số không đồng đều, phản ánh sự đa dạng trong điều kiện và khả năng tiếp nhận công nghệ của các doanh nghiệp du lịch tại Việt Trì. Ví dụ, yếu tố kinh tế và công nghệ có ảnh hưởng mạnh mẽ hơn so với các yếu tố xã hội và nhân khẩu học, điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây về TOE và chuyển đổi số trong doanh nghiệp.

Việc áp dụng các phần mềm quản lý hiện đại như TravelMaster, Mona Travel đã giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả quản lý và phục vụ khách hàng, đồng thời giảm chi phí vận hành. Các biểu đồ phân tích hồi quy tuyến tính đa biến minh họa rõ mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố, trong đó công nghệ và cạnh tranh chiếm tỷ trọng lớn nhất.

So sánh với các nghiên cứu quốc tế, kết quả tương đồng với quan điểm rằng chuyển đổi số trong du lịch chịu ảnh hưởng mạnh từ môi trường kinh tế và công nghệ, đồng thời nhấn mạnh vai trò của chính sách hỗ trợ từ nhà nước trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đầu tư hạ tầng công nghệ: Các cơ quan quản lý cần phối hợp với doanh nghiệp để nâng cấp cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, đảm bảo tính ổn định và an toàn dữ liệu, nhằm thúc đẩy chuyển đổi số hiệu quả trong vòng 3 năm tới.

  2. Xây dựng chính sách hỗ trợ chuyển đổi số: Đề xuất UBND tỉnh Phú Thọ và thành phố Việt Trì ban hành các chính sách ưu đãi, hỗ trợ tài chính và đào tạo nhân lực cho doanh nghiệp du lịch, nhằm nâng cao năng lực chuyển đổi số trong giai đoạn 2024-2026.

  3. Phát triển sản phẩm du lịch số hóa: Khuyến khích doanh nghiệp phát triển các sản phẩm du lịch thông minh, tích hợp công nghệ số như ứng dụng thuyết minh tự động, bản đồ số, và thanh toán điện tử, nhằm nâng cao trải nghiệm khách hàng trong 2 năm tới.

  4. Tăng cường đào tạo và nâng cao nhận thức: Tổ chức các khóa đào tạo, hội thảo về chuyển đổi số cho cán bộ quản lý và nhân viên doanh nghiệp du lịch, giúp họ nắm bắt công nghệ mới và áp dụng hiệu quả trong hoạt động kinh doanh, thực hiện liên tục hàng năm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cơ quan quản lý nhà nước về du lịch: Giúp xây dựng chính sách, kế hoạch phát triển du lịch thông minh và chuyển đổi số phù hợp với điều kiện địa phương, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý và phát triển ngành.

  2. Doanh nghiệp du lịch và lữ hành: Cung cấp cơ sở khoa học để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển đổi số, từ đó lựa chọn giải pháp công nghệ phù hợp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và phục vụ khách hàng tốt hơn.

  3. Nhà cung cấp công nghệ và phần mềm: Hiểu rõ nhu cầu và đặc điểm của doanh nghiệp du lịch tại Việt Trì để phát triển các sản phẩm công nghệ phù hợp, hỗ trợ quá trình chuyển đổi số hiệu quả.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành du lịch, công nghệ thông tin: Là tài liệu tham khảo quý giá để nghiên cứu sâu hơn về chuyển đổi số trong du lịch, đặc biệt trong bối cảnh địa phương và xu hướng toàn cầu.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chuyển đổi số trong du lịch là gì?
    Chuyển đổi số trong du lịch là quá trình áp dụng công nghệ số để đổi mới toàn diện các hoạt động quản lý, kinh doanh và phục vụ khách hàng, nhằm nâng cao hiệu quả và trải nghiệm du lịch.

  2. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến chuyển đổi số tại Việt Trì?
    Yếu tố công nghệ và kinh tế được xác định là có ảnh hưởng mạnh nhất, với sự sẵn sàng về công nghệ và điều kiện kinh tế thuận lợi giúp doanh nghiệp dễ dàng áp dụng chuyển đổi số.

  3. Làm thế nào để doanh nghiệp du lịch thích nghi với chuyển đổi số?
    Doanh nghiệp cần đầu tư vào hạ tầng công nghệ, đào tạo nhân lực, xây dựng cơ sở dữ liệu số và phát triển sản phẩm du lịch thông minh để đáp ứng nhu cầu khách hàng và cạnh tranh trên thị trường.

  4. Chính sách nhà nước hỗ trợ chuyển đổi số như thế nào?
    Chính sách bao gồm hỗ trợ tài chính, ưu đãi thuế, đào tạo nhân lực và xây dựng hạ tầng công nghệ, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi số hiệu quả.

  5. Chuyển đổi số có tác động gì đến khách du lịch?
    Khách du lịch được hưởng lợi từ trải nghiệm dịch vụ thuận tiện, đa dạng và cá nhân hóa hơn thông qua các ứng dụng công nghệ như đặt vé trực tuyến, thanh toán điện tử và thông tin du lịch số.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích và đánh giá chi tiết các yếu tố bên ngoài ảnh hưởng đến chuyển đổi số trong hoạt động du lịch tại thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ.
  • Mô hình nghiên cứu dựa trên lý thuyết TOE và các nghiên cứu quốc tế đã được kiểm định với dữ liệu thực tế địa phương.
  • Kinh tế, công nghệ, cạnh tranh và khách hàng là những yếu tố có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến chuyển đổi số.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả chuyển đổi số, góp phần phát triển du lịch thông minh và bền vững.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các chính sách hỗ trợ, nâng cấp hạ tầng công nghệ và đào tạo nhân lực trong giai đoạn 2024-2026 để thúc đẩy chuyển đổi số thành công.

Hành động ngay hôm nay để tận dụng cơ hội chuyển đổi số, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển du lịch bền vững tại Việt Trì!