Luận án tiến sĩ: Phát triển xã hội tiêu dùng Mỹ sau Thế chiến II (1945-1960)

LỜI CẢM ƠN

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC HÌNH VÀ BẢNG BIỂU

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ

1.1. Tình hình nghiên cứu ở trong nước

1.2. Tình hình nghiên cứu ở nước ngoài

1.3. Công trình về những vấn đề lý thuyết

1.4. Các công trình nghiên cứu kinh điển

1.5. Các công trình nghiên cứu đương đại

1.6. Các công trình nghiên cứu về xã hội tiêu dùng Mỹ thời hậu chiến

1.6.1. Các công trình nghiên cứu về ảnh hưởng của xã hội tiêu dùng Mỹ

1.6.2. Một số nhận xét

2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA XÃ HỘI TIÊU DÙNG MỸ

2.1. Cơ sở lý luận về xã hội tiêu dùng

2.2. Khái niệm xã hội tiêu dùng

2.3. Các lý thuyết về sự tồn tại và phát triển của xã hội tiêu dùng

2.4. Cơ sở lịch sử của xã hội tiêu dùng Mỹ

2.4.1. Thời kỳ lập quốc (1620-1775)

2.4.2. Thời kỳ Cách mạng Mỹ (1776-1854)

2.4.3. Thời kỳ đầu công nghiệp hóa (1885-1920)

2.4.4. Cơ sở hình thành xã hội tiêu dùng Mỹ giai đoạn 1945-1960

2.4.4.1. Yếu tố chính trị

2.4.4.2. Yếu tố kinh tế

2.4.4.3. Yếu tố xã hội

2.5. Tiểu kết chương 2

3. CHƯƠNG 3: SỰ VẬN ĐỘNG CỦA XÃ HỘI TIÊU DÙNG MỸ (1945 - 1960)

3.1. Những thay đổi trong phương thức tiêu dùng của nước Mỹ (1945-1960)

3.1.1. Thay đổi về nhà ở

3.1.2. Thay đổi về phương tiện di chuyển

3.1.3. Thay đổi về thiết bị tiêu dùng tiết kiệm lao động

3.1.4. Thay đổi về các loại hình giải trí

3.2. Sự phát triển của các công cụ thúc đẩy tiêu dùng ở Mỹ

3.2.1. Quảng cáo và truyền thông

3.2.2. Trung tâm thương mại

3.2.3. Phương thức chăm sóc và giáo dục trẻ em

3.3. Tiểu kết chương 3

4. CHƯƠNG 4: MỘT SỐ NHẬN XÉT VỀ XÃ HỘI TIÊU DÙNG MỸ

4.1. Tác động của xã hội tiêu dùng Mỹ

4.1.1. Tác động kinh tế

4.1.2. Tác động môi trường

4.2. Một số nhận xét về xã hội tiêu dùng Mỹ và gợi ý cho Việt Nam

4.2.1. Xu hướng tiêu dùng ở Việt Nam hiện nay

4.2.2. Một số gợi ý đối với Việt Nam

4.3. Tiểu kết chương 4

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHẦN PHỤ LỤC

I. Phát triển xã hội tiêu dùng Mỹ sau Thế chiến II

Luận án tập trung nghiên cứu sự phát triển của xã hội tiêu dùng Mỹ trong giai đoạn 1945-1960, thời kỳ được coi là vàng son của nước Mỹ sau Thế chiến II. Giai đoạn này đánh dấu sự bùng nổ kinh tế, đô thị hóa và sự thay đổi mạnh mẽ trong lối sống tiêu dùng của người Mỹ. Xã hội tiêu dùng Mỹ đã trở thành một hiện tượng văn hóa và kinh tế đặc trưng, với sự gia tăng nhu cầu tiêu dùng và sự xuất hiện của các công cụ thúc đẩy tiêu dùng như quảng cáo, trung tâm thương mại.

1.1. Bối cảnh lịch sử và kinh tế

Sau Thế chiến II, nước Mỹ bước vào thời kỳ hưng thịnh kinh tế với tốc độ tăng trưởng cao. Kinh tế Mỹ sau 1945 được thúc đẩy bởi các chính sách khuyến khích tiêu dùng và đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Sự bùng nổ dân số, đặc biệt là hiện tượng 'baby boom', đã tạo ra một lực lượng tiêu dùng mạnh mẽ. Các chính sách như G.I. Bill hỗ trợ cựu chiến binh mua nhà và học tập cũng góp phần thúc đẩy tiêu dùng.

1.2. Văn hóa tiêu dùng Mỹ

Văn hóa tiêu dùng Mỹ trong giai đoạn này được định hình bởi sự gia tăng nhu cầu về nhà ở, xe hơi và các thiết bị gia dụng. Người Mỹ bắt đầu coi tiêu dùng như một phần của 'Giấc mơ Mỹ'. Quảng cáo và truyền thông đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy lối sống tiêu dùng, tạo ra một xã hội mà giá trị vật chất trở thành trung tâm.

II. Sự thay đổi xã hội và kinh tế

Giai đoạn 1945-1960 chứng kiến sự thay đổi sâu sắc trong cấu trúc xã hội Mỹ 1945-1960. Sự gia tăng thu nhập và mức sống đã dẫn đến sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng và lối sống của người Mỹ. Tiêu dùng và xã hội Mỹ trở thành hai yếu tố không thể tách rời, với sự xuất hiện của các trung tâm thương mại và sự phổ biến của các sản phẩm tiêu dùng hàng loạt.

2.1. Thay đổi trong phương thức tiêu dùng

Người Mỹ bắt đầu chuyển từ lối sống tiết kiệm sang tiêu dùng nhiều hơn. Sự gia tăng sở hữu xe hơi, nhà ở và các thiết bị gia dụng tiết kiệm lao động đã thay đổi cách sống của người Mỹ. Lịch sử tiêu dùng Mỹ ghi nhận sự xuất hiện của các loại hình giải trí mới như rạp chiếu phim ngoài trời và nhà hàng ăn nhanh.

2.2. Tác động kinh tế và xã hội

Tiêu dùng và kinh tế Mỹ có mối quan hệ mật thiết. Sự gia tăng tiêu dùng đã thúc đẩy sản xuất và tạo ra việc làm, nhưng cũng dẫn đến những vấn đề như bất bình đẳng xã hội và áp lực môi trường. Chính sách kinh tế Mỹ sau chiến tranh đã tạo điều kiện cho sự phát triển của xã hội tiêu dùng, nhưng cũng đặt ra những thách thức cho tương lai.

III. Ảnh hưởng của xã hội tiêu dùng Mỹ

Ảnh hưởng của Thế chiến II đối với sự phát triển của xã hội tiêu dùng Mỹ là không thể phủ nhận. Giai đoạn này đã tạo ra một mô hình tiêu dùng hiện đại, nhưng cũng để lại những hệ lụy lâu dài. Xã hội và tiêu dùng Mỹ trong giai đoạn này đã định hình nên văn hóa tiêu dùng của thế kỷ 20, với cả mặt tích cực và tiêu cực.

3.1. Tác động tích cực

Sự phát triển của xã hội tiêu dùng Mỹ đã thúc đẩy kinh tế, nâng cao mức sống và tạo ra một xã hội thịnh vượng. Các chính sách khuyến khích tiêu dùng đã giúp nước Mỹ phục hồi nhanh chóng sau chiến tranh và trở thành siêu cường kinh tế.

3.2. Tác động tiêu cực

Bên cạnh những thành tựu, xã hội tiêu dùng Mỹ cũng đặt ra những thách thức như bất bình đẳng xã hội, áp lực môi trường và sự phụ thuộc vào tiêu dùng. Những vấn đề này đã ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của nước Mỹ trong những thập kỷ sau.

IV. Bài học cho Việt Nam

Nghiên cứu về xã hội tiêu dùng Mỹ giai đoạn 1945-1960 mang lại nhiều bài học quý giá cho Việt Nam trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa. Xã hội tiêu dùng Mỹ đã cho thấy tầm quan trọng của việc cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, cũng như sự cần thiết của các chính sách tiêu dùng bền vững.

4.1. Gợi ý chính sách

Việt Nam có thể học hỏi từ chính sách kinh tế Mỹ sau chiến tranh để xây dựng các chính sách khuyến khích tiêu dùng phù hợp với điều kiện trong nước. Đồng thời, cần chú trọng đến việc phát triển bền vững và giảm thiểu tác động tiêu cực của tiêu dùng.

4.2. Định hướng văn hóa tiêu dùng

Việc nghiên cứu văn hóa tiêu dùng Mỹ có thể giúp Việt Nam định hình một nền văn hóa tiêu dùng hiện đại nhưng vẫn giữ được bản sắc dân tộc. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu.

Luận án tiến sĩ: Quá trình phát triển xã hội tiêu dùng Mỹ sau Thế chiến thứ hai (1945-1960)