Luận án tiến sĩ nghiên cứu phát triển công nghiệp bền vững ở tỉnh Quảng Ninh

• Tác giả: Đặng Thanh Bình
• Người hướng dẫn: Bùi Xuân Nhàn
• Trường học: Trường Đại học Thương mại
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Phát triển công nghiệp bền vững của tỉnh Quảng Ninh
• Loại tài liệu: luận án tiến sỹ
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. PHẦN MỞ ĐẦU
• 2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG CỦA MỘT ĐỊA PHƯƠNG CẤP TỈNH
• 2.1. MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG
• 2.1.1. Phát triển công nghiệp
• 2.1.2. Phát triển công nghiệp bền vững
• 2.1.3. Vai trò của phát triển công nghiệp bền vững
• 2.2. MỘT SỐ LÝ THUYẾT CƠ SỞ VỀ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG
• 2.2.1. Lý thuyết về bốn giai đoạn phát triển của cách mạng công nghiệp
• 2.2.2. Lý thuyết về xây dựng và hoàn thiện chiến lược phát triển công nghiệp
• 2.2.3. Lý thuyết về phát triển công nghiệp theo lợi thế so sánh
• 2.2.4. Lý thuyết về cạnh tranh
• 2.2.5. Lý thuyết về chu kỳ sống của một sản phẩm quốc tế
• 3. NỘI DUNG, CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ TIÊU CHÍ ĐÁNH GIÁ PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG CỦA MỘT ĐỊA PHƯƠNG CẤP TỈNH
• 3.1. Nội dung phát triển công nghiệp bền vững của một địa phương cấp tỉnh
• 3.2. Ba trụ cột trong phát triển công nghiệp bền vững
• 3.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển công nghiệp bền vững của một địa phương cấp tỉnh
• 3.4. Tiêu chí đánh giá phát triển công nghiệp bền vững của một địa phương cấp tỉnh
• 4. KINH NGHIỆM PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG CỦA MỘT SỐ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM RÚT RA CHO TỈNH QUẢNG NINH
• 4.1. Kinh nghiệm phát triển công nghiệp bền vững của một số địa phương cấp tỉnh ở trong và nước ngoài
• 4.2. Một số bài học kinh nghiệm rút ra cho phát triển công nghiệp bền vững tỉnh Quảng Ninh
• 5. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG CỦA TỈNH QUẢNG NINH
• 5.1. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN 2010-2020
• 5.1.1. Tình hình phát triển kinh tế, xã hội tỉnh Quảng Ninh
• 5.1.2. Tình hình phát triển công nghiệp tỉnh Quảng Ninh
• 5.1.3. Phân tích thực trạng các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển công nghiệp bền vững của tỉnh Quảng Ninh
• 5.2. PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG CỦA TỈNH QUẢNG NINH
• 5.2.1. Triển khai chiến lược phát triển công nghiệp của quốc gia, phối hợp với các bộ, ngành hoàn thiện quy hoạch, lựa chọn chiến lược phát triển công nghiệp bền vững phát huy lợi thế của tỉnh
• 5.2.2. Ban hành chính sách theo thẩm quyền định hướng phát triển công nghiệp bền vững của tỉnh
• 5.2.3. Tổ chức và phân bố khu công nghiệp, cụm công nghiệp phù hợp với không gian lãnh thổ của tỉnh
• 5.2.4. Phát triển các loại hình doanh nghiệp công nghiệp và nguồn nhân lực cho phát triển công nghiệp bền vững của tỉnh
• 5.2.5. Tuyên truyền nâng cao nhận thức về phát triển văn hóa- xã hội cho doanh nghiệp công nghiệp
• 5.2.6. Tạo việc làm, nâng cao trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp công nghiệp, góp phần ổn định xã hội
• 5.2.7. Phát triển giá trị văn hóa, giữ gìn, tôn tạo di tích lịch sử
• 5.2.8. Tuyên truyền nâng cao nhận thức về sử dụng hợp lý tài nguyên và bảo vệ môi trường cho doanh nghiệp công nghiệp
• 5.2.9. Áp dụng thành tựu khoa học và công nghệ phát triển các ngành công nghiệp xanh, sử dụng công nghệ sạch thân thiện với môi trường
• 5.2.10. Kiểm tra, giám sát tình hình sử dụng tài nguyên thiên nhiên và bảo vệ môi trường
• 5.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG
• 5.3.1. Nguyên nhân của hạn chế
• 6. QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG CỦA TỈNH QUẢNG NINH
• 6.1. QUAN ĐIỂM VÀ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG CỦA TỈNH QUẢNG NINH ĐẾN NĂM 2030 VÀ TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2045
• 6.1.1. Bối cảnh trong nước và quốc tế
• 6.1.2. Quan điểm phát triển công nghiệp bền vững của tỉnh Quảng Ninh
• 6.1.3. Mục tiêu và phương hướng phát triển công nghiệp tỉnh Quảng Ninh đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045
• 6.2. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP BỀN VỮNG CỦA TỈNH QUẢNG NINH GIAI ĐOẠN ĐẾN NĂM 2030 VÀ TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2045
• 6.2.1. Lựa chọn chiến lược phát triển công nghiệp nhằm phát huy lợi thế của tỉnh
• 6.2.2. Ban hành chính sách theo thẩm quyền định hướng và thực hiện chuyển phát triển công nghiệp từ tăng trưởng “nâu” sang “xanh”
• 6.2.3. Điều chỉnh phân bố các ngành, cơ sở công nghiệp trong tỉnh nhằm phát huy lợi thế các vùng và phù hợp với yêu cầu phát triển bền vững
• 6.2.4. Phát triển doanh nghiệp công nghiệp và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trên thị trường
• 6.2.5. Tăng cường bảo vệ môi trường
• 6.2.6. Đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho phát triển công nghiệp bền vững
• 6.2.7. Phát triển công nghiệp bền vững về văn hóa
• 6.2.8. Phát triển công nghiệp bền vững về xã hội
• 6.2.9. Các giải pháp hỗ trợ phát triển công nghiệp bền vững
• 6.3. KIẾN NGHỊ VỚI CÁC CƠ QUAN LIÊN QUAN
• 6.3.1. Đối với Nhà nước
• 6.3.2. Đề nghị với các Bộ, ngành ở Trung ương
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Luận án tiến sĩ về phát triển công nghiệp bền vững tại Quảng Ninh

Luận án tiến sĩ này tập trung vào việc nghiên cứu và đề xuất các giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp bền vững tại tỉnh Quảng Ninh. Nghiên cứu này không chỉ phân tích thực trạng công nghiệp của tỉnh mà còn đưa ra các chiến lược và chính sách cụ thể để đảm bảo sự phát triển cân bằng giữa kinh tế, xã hội và môi trường. Quảng Ninh, với tiềm năng lớn về tài nguyên và vị trí địa lý, đang đối mặt với những thách thức lớn trong việc duy trì sự phát triển bền vững, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp khai thác than và sản xuất điện.

1.1. Tổng quan về phát triển công nghiệp bền vững

Phát triển công nghiệp bền vững là một khái niệm quan trọng trong nghiên cứu này, bao gồm ba trụ cột chính: kinh tế, xã hội và môi trường. Nghiên cứu chỉ ra rằng, để đạt được sự phát triển bền vững, cần có sự kết hợp hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, giải quyết các vấn đề xã hội và bảo vệ môi trường. Quảng Ninh, với vai trò là một trung tâm kinh tế quan trọng, cần phải áp dụng các mô hình phát triển công nghiệp tiên tiến, đồng thời giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và xã hội.

1.2. Thực trạng công nghiệp tại Quảng Ninh

Nghiên cứu đã phân tích thực trạng phát triển công nghiệp tại Quảng Ninh, đặc biệt là trong các ngành khai thác than và sản xuất điện. Mặc dù các ngành này đóng góp lớn vào GDP của tỉnh, nhưng chúng cũng gây ra nhiều vấn đề về ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng. Nghiên cứu cũng chỉ ra sự thiếu cân đối trong cơ cấu công nghiệp, với tỷ trọng lớn của các ngành công nghiệp khai thác và sản xuất thô, trong khi các ngành công nghiệp chế biến và công nghệ cao còn hạn chế.

II. Giải pháp phát triển công nghiệp bền vững tại Quảng Ninh

Nghiên cứu đề xuất một loạt các giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp bền vững tại Quảng Ninh. Các giải pháp này bao gồm việc điều chỉnh cơ cấu công nghiệp, tăng cường áp dụng công nghệ sạch, và thúc đẩy các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao. Đồng thời, nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng các chính sách hỗ trợ và tạo môi trường thuận lợi cho các doanh nghiệp công nghiệp phát triển bền vững.

2.1. Điều chỉnh cơ cấu công nghiệp

Một trong những giải pháp chính được đề xuất là điều chỉnh cơ cấu công nghiệp của Quảng Ninh theo hướng bền vững. Nghiên cứu khuyến nghị giảm tỷ trọng của các ngành công nghiệp khai thác và sản xuất thô, đồng thời tăng cường phát triển các ngành công nghiệp chế biến và công nghệ cao. Điều này không chỉ giúp tăng giá trị gia tăng của sản phẩm công nghiệp mà còn giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường.

2.2. Áp dụng công nghệ sạch

Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc áp dụng công nghệ sạch trong các ngành công nghiệp tại Quảng Ninh. Việc sử dụng các công nghệ tiên tiến, thân thiện với môi trường sẽ giúp giảm thiểu ô nhiễm và nâng cao hiệu quả sản xuất. Nghiên cứu đề xuất các chính sách hỗ trợ và khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào công nghệ sạch, đồng thời tăng cường kiểm soát và giám sát việc thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường.

III. Kết luận và kiến nghị

Nghiên cứu kết luận rằng, để đạt được phát triển công nghiệp bền vững tại Quảng Ninh, cần có sự kết hợp đồng bộ giữa các giải pháp kinh tế, xã hội và môi trường. Các kiến nghị cụ thể bao gồm việc hoàn thiện hệ thống chính sách, tăng cường đầu tư vào công nghệ sạch, và nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của phát triển bền vững. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước trong việc thúc đẩy và giám sát thực hiện các giải pháp này.

3.1. Hoàn thiện hệ thống chính sách

Nghiên cứu đề xuất việc hoàn thiện hệ thống chính sách nhằm tạo môi trường thuận lợi cho phát triển công nghiệp bền vững tại Quảng Ninh. Các chính sách này cần tập trung vào việc khuyến khích đầu tư vào các ngành công nghiệp có giá trị gia tăng cao, đồng thời tăng cường kiểm soát và giám sát việc thực hiện các quy định về bảo vệ môi trường. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng các chính sách hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp công nghiệp phát triển bền vững.

3.2. Nâng cao nhận thức cộng đồng

Nghiên cứu khuyến nghị tăng cường các hoạt động tuyên truyền và giáo dục nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của phát triển bền vững. Việc nâng cao nhận thức sẽ giúp tạo sự đồng thuận và ủng hộ từ phía cộng đồng đối với các chính sách và giải pháp phát triển công nghiệp bền vững. Nghiên cứu cũng đề xuất việc tổ chức các chương trình đào tạo và hội thảo nhằm chia sẻ kinh nghiệm và kiến thức về phát triển bền vững cho các doanh nghiệp và cộng đồng địa phương.