I. MỞ ĐẦU
Luận án tiến sĩ này tập trung vào việc dạy học Địa lí địa phương tỉnh Tây Ninh theo định hướng phát triển năng lực. Tính cấp thiết của đề tài được thể hiện qua yêu cầu của giáo dục phổ thông hiện nay, đó là không chỉ trang bị kiến thức mà còn phát triển năng lực sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề cho học sinh. Địa lí địa phương (ĐLĐP) đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành kiến thức thực tiễn cho học sinh, tuy nhiên, việc giảng dạy ĐLĐP hiện nay còn nhiều bất cập. Nhiều giáo viên vẫn sử dụng phương pháp truyền thống, dẫn đến việc học sinh không phát huy được khả năng tự tìm tòi và sáng tạo. Do đó, nghiên cứu này nhằm cải thiện chất lượng dạy học ĐLĐP tại Tây Ninh, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.
1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI
Mục tiêu của giáo dục phổ thông hiện nay là đào tạo học sinh có khả năng sáng tạo và giải quyết vấn đề. ĐLĐP là nguồn kiến thức phong phú, nhưng việc giảng dạy vẫn còn nhiều hạn chế. Nhiều giáo viên chỉ chú trọng vào việc truyền đạt kiến thức mà không chú ý đến việc phát triển năng lực cho học sinh. Việc dạy học ĐLĐP cần phải được cải tiến để phù hợp với xu hướng đổi mới giáo dục, nhằm nâng cao chất lượng dạy học và phát triển năng lực cho học sinh.
II. TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Tổng quan về tình hình dạy học ĐLĐP ở một số nước cho thấy sự khác biệt trong nội dung và phương pháp giảng dạy. Ở các nước như Liên Xô, Hoa Kỳ và Pháp, ĐLĐP được giảng dạy từ cấp tiểu học đến trung học phổ thông với các phương pháp tích cực. Tại Việt Nam, nghiên cứu về ĐLĐP đã có từ lâu, nhưng việc biên soạn tài liệu và tổ chức dạy học vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển năng lực cho học sinh. Các tài liệu hiện có chủ yếu tập trung vào nội dung kiến thức mà chưa chú trọng đến phương pháp dạy học hiện đại.
2.1. Tình hình dạy học ĐLĐP ở một số nước trên thế giới
Ở Liên Xô, ĐLĐP được coi là môn học về lãnh thổ với những nét riêng. Tại Hoa Kỳ, ĐLĐP được lồng ghép vào chương trình từ cấp tiểu học, trong khi ở Pháp, ĐLĐP được bắt đầu bằng việc tìm hiểu quê hương. Các nước này đều áp dụng phương pháp dạy học tích cực, cho thấy vai trò quan trọng của ĐLĐP trong giáo dục. Tuy nhiên, ở Việt Nam, việc dạy học ĐLĐP vẫn còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục.
III. MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
Mục đích của nghiên cứu này là tổ chức dạy học ĐLĐP tỉnh Tây Ninh theo định hướng phát triển năng lực. Nghiên cứu sẽ xác định các phương pháp dạy học phù hợp, xây dựng nội dung giảng dạy và tài liệu hỗ trợ nhằm nâng cao chất lượng dạy học. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm khảo sát thực trạng dạy học ĐLĐP, phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến việc dạy học và đề xuất các giải pháp cải tiến.
3.1. Mục đích nghiên cứu
Mục đích chính của nghiên cứu là cải thiện chất lượng dạy học ĐLĐP tại Tây Ninh, giúp học sinh phát triển năng lực và khả năng sáng tạo. Nghiên cứu sẽ tập trung vào việc xây dựng chương trình giảng dạy và tài liệu hỗ trợ, nhằm tạo điều kiện cho học sinh tự tìm tòi và khám phá kiến thức.
IV. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Đối tượng nghiên cứu của luận án là việc dạy học ĐLĐP tại các trường trung học phổ thông ở tỉnh Tây Ninh. Phạm vi nghiên cứu sẽ tập trung vào các phương pháp dạy học, nội dung giảng dạy và thực trạng dạy học ĐLĐP hiện nay. Nghiên cứu sẽ khảo sát ý kiến của giáo viên và học sinh để đánh giá hiệu quả của các phương pháp dạy học hiện tại.
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu bao gồm giáo viên dạy ĐLĐP và học sinh tại các trường trung học phổ thông ở Tây Ninh. Nghiên cứu sẽ khảo sát thực trạng dạy học, từ đó đưa ra các giải pháp cải tiến phù hợp với yêu cầu phát triển năng lực cho học sinh.