Tổng quan nghiên cứu
Kỹ năng đọc là một trong những kỹ năng quan trọng nhất trong việc học tiếng Anh, đặc biệt đối với tiếng Anh chuyên ngành (English for Specific Purposes - ESP). Tại Khoa Điện, Trường Đại học Sao Đỏ, việc giảng dạy kỹ năng đọc cho sinh viên năm nhất được ưu tiên hàng đầu nhằm giúp sinh viên tiếp cận các tài liệu tiếng Anh chuyên ngành liên quan đến lĩnh vực điện tử, điện công nghiệp và các ngành kỹ thuật khác. Tuy nhiên, sinh viên năm nhất tại đây gặp nhiều khó khăn trong việc đọc hiểu các bài học ESP do độ dài văn bản, số lượng từ mới lớn và hạn chế về kiến thức chuyên ngành. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu điều tra những khó khăn trong việc đọc tài liệu ESP của sinh viên năm nhất Khoa Điện, đồng thời đề xuất các kỹ thuật điều chỉnh bài tập đọc nhằm nâng cao kỹ năng đọc cho sinh viên.
Phạm vi nghiên cứu tập trung vào sinh viên năm nhất Khoa Điện, Trường Đại học Sao Đỏ, với dữ liệu thu thập từ 100 sinh viên và 8 giảng viên tiếng Anh chuyên ngành. Thời gian nghiên cứu diễn ra trong năm học gần nhất. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cải thiện hiệu quả giảng dạy và học tập tiếng Anh chuyên ngành, góp phần nâng cao năng lực ngoại ngữ phục vụ cho công việc chuyên môn của sinh viên sau này.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên lý thuyết về điều chỉnh bài tập (adaptation) trong giảng dạy ngôn ngữ, được định nghĩa là việc sử dụng các kỹ thuật như bổ sung, mở rộng, cá nhân hóa, đơn giản hóa, hiện đại hóa và điều chỉnh nội dung phù hợp với đặc điểm văn hóa và tình huống học tập (Madsen & Bowen, 1978; Tomlinson, 1998). Các kỹ thuật này giúp người học thích nghi với thông tin mới và phát triển kỹ năng đọc hiệu quả.
Ngoài ra, nghiên cứu áp dụng mô hình kỹ năng đọc trong tiếng Anh chuyên ngành (ESP reading skills), nhấn mạnh sự kết hợp giữa kiến thức ngôn ngữ và kiến thức chuyên ngành để hiểu và xử lý thông tin trong các văn bản kỹ thuật. Các khái niệm chính bao gồm: đọc hiểu (reading comprehension), kỹ thuật đọc (skimming, scanning, extensive reading, intensive reading), và thiết kế bài tập (task design) nhằm phát triển kỹ năng đọc.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp khảo sát với cỡ mẫu gồm 100 sinh viên năm nhất Khoa Điện và 8 giảng viên tiếng Anh chuyên ngành. Sinh viên được chọn ngẫu nhiên từ 3 lớp học khác nhau. Dữ liệu được thu thập thông qua bảng câu hỏi khảo sát và ghi chú quan sát lớp học.
Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả để xác định tỷ lệ phần trăm các khó khăn, sở thích và đánh giá của sinh viên và giảng viên về các bài tập đọc. Thời gian nghiên cứu kéo dài trong một học kỳ, tập trung vào việc thu thập và phân tích dữ liệu phản hồi từ người học và giảng viên.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Khó khăn về độ dài và số lượng từ mới trong bài đọc: 86% sinh viên cho rằng các bài đọc quá dài và chứa nhiều từ mới, trong khi 78% giảng viên cũng đồng tình với nhận định này. Điều này gây khó khăn trong việc tiếp thu và hiểu nội dung bài học.
Thiếu kiến thức chuyên ngành: 80% sinh viên và 62,5% giảng viên đánh giá sinh viên thiếu kiến thức chuyên ngành điện tử, làm giảm hiệu quả đọc hiểu tài liệu kỹ thuật.
Trình độ tiếng Anh chung hạn chế: 25% sinh viên và 20% giảng viên cho rằng trình độ tiếng Anh tổng quát của sinh viên còn hạn chế, ảnh hưởng đến khả năng đọc hiểu.
Thiếu bài tập thực hành ngữ pháp và từ vựng: 78% sinh viên phàn nàn không được luyện tập đủ về ngữ pháp và từ vựng chuyên ngành, trong khi chỉ 12,5% giảng viên nhận ra vấn đề này.
Sở thích và thói quen đọc: 90% sinh viên ưu tiên các hoạt động đọc nhanh (skimming, scanning) để trả lời câu hỏi đọc hiểu, trong khi các hoạt động như ghi chú, tóm tắt và dịch thuật cũng được đánh giá cao nhưng ít được áp dụng.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân chính của các khó khăn trên là do tài liệu ESP hiện tại chưa được thiết kế phù hợp với trình độ và kiến thức nền của sinh viên năm nhất. Các bài đọc dài, nhiều thuật ngữ chuyên ngành chưa được giải thích rõ ràng, khiến sinh viên dễ bị quá tải thông tin. Trình độ tiếng Anh tổng quát còn yếu cũng làm giảm khả năng vận dụng các kỹ thuật đọc hiệu quả.
So sánh với các nghiên cứu trong ngành, kết quả tương đồng với báo cáo của ngành giáo dục ngoại ngữ khi nhấn mạnh vai trò của việc điều chỉnh bài tập đọc để phù hợp với đặc điểm người học. Việc thiếu các bài tập luyện tập ngữ pháp và từ vựng chuyên ngành cũng là vấn đề phổ biến trong giảng dạy ESP.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ phần trăm các khó khăn do sinh viên và giảng viên đánh giá, cùng bảng so sánh sở thích các hoạt động đọc của sinh viên và giảng viên.
Đề xuất và khuyến nghị
Điều chỉnh độ dài và nội dung bài đọc: Rút ngắn các đoạn văn dài, loại bỏ hoặc giải thích rõ các thuật ngữ chuyên ngành khó hiểu nhằm giảm tải thông tin cho sinh viên. Thời gian thực hiện: 1 học kỳ. Chủ thể: Ban biên soạn giáo trình và giảng viên.
Tăng cường bài tập luyện tập từ vựng và ngữ pháp chuyên ngành: Thiết kế các bài tập bổ sung nhằm củng cố kiến thức ngôn ngữ nền tảng cho sinh viên, giúp nâng cao khả năng đọc hiểu. Thời gian thực hiện: liên tục trong khóa học. Chủ thể: giảng viên bộ môn tiếng Anh chuyên ngành.
Hướng dẫn và đào tạo kỹ thuật đọc hiệu quả: Tổ chức các buổi tập huấn kỹ thuật đọc như skimming, scanning, dự đoán nội dung, tóm tắt ý chính để sinh viên áp dụng linh hoạt trong học tập. Thời gian thực hiện: 1 học kỳ. Chủ thể: giảng viên và trung tâm ngoại ngữ.
Khuyến khích sinh viên đọc mở rộng ngoài giờ học: Cung cấp danh mục tài liệu tham khảo, hướng dẫn tìm kiếm tài liệu trên internet và thư viện để sinh viên tự học, nâng cao vốn từ và kiến thức chuyên ngành. Thời gian thực hiện: liên tục. Chủ thể: giảng viên và thư viện trường.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Giảng viên tiếng Anh chuyên ngành: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để điều chỉnh phương pháp giảng dạy, thiết kế bài tập phù hợp với trình độ sinh viên.
Sinh viên năm nhất các khoa kỹ thuật: Giúp hiểu rõ những khó khăn thường gặp và cách phát triển kỹ năng đọc hiệu quả trong học tập tiếng Anh chuyên ngành.
Nhà quản lý giáo dục đại học: Cung cấp dữ liệu để xây dựng chính sách đào tạo ngoại ngữ phù hợp, nâng cao chất lượng giảng dạy ESP.
Nhà nghiên cứu ngôn ngữ và giáo dục: Là tài liệu tham khảo về ứng dụng lý thuyết điều chỉnh bài tập trong thực tiễn giảng dạy tiếng Anh chuyên ngành.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao sinh viên năm nhất Khoa Điện gặp khó khăn khi đọc tài liệu ESP?
Do tài liệu dài, nhiều từ mới và kiến thức chuyên ngành hạn chế, sinh viên khó tiếp thu nội dung. Ví dụ, 86% sinh viên cho rằng bài đọc quá dài và chứa nhiều thuật ngữ khó.Các kỹ thuật đọc nào nên được áp dụng để cải thiện kỹ năng đọc ESP?
Các kỹ thuật như skimming (đọc lướt), scanning (đọc tìm kiếm thông tin), dự đoán nội dung và tóm tắt ý chính được khuyến khích để giúp sinh viên đọc hiệu quả hơn.Làm thế nào để điều chỉnh bài tập đọc phù hợp với sinh viên?
Có thể rút ngắn đoạn văn, giải thích thuật ngữ, bổ sung bài tập luyện tập từ vựng và ngữ pháp, đồng thời hướng dẫn kỹ thuật đọc phù hợp với trình độ sinh viên.Sinh viên nên làm gì để nâng cao kỹ năng đọc ngoài giờ học?
Sinh viên nên đọc thêm tài liệu tham khảo, tìm kiếm thông tin trên internet và thư viện, thực hành các kỹ thuật đọc đã học để mở rộng vốn từ và kiến thức chuyên ngành.Vai trò của giảng viên trong việc cải thiện kỹ năng đọc ESP là gì?
Giảng viên cần thiết kế bài tập phù hợp, hướng dẫn kỹ thuật đọc, cung cấp tài liệu tham khảo và khuyến khích sinh viên tự học để nâng cao hiệu quả giảng dạy.
Kết luận
- Sinh viên năm nhất Khoa Điện gặp nhiều khó khăn trong việc đọc tài liệu ESP do độ dài bài đọc, số lượng từ mới và hạn chế kiến thức chuyên ngành.
- Trình độ tiếng Anh tổng quát còn hạn chế ảnh hưởng đến khả năng đọc hiểu và vận dụng kỹ thuật đọc.
- Giảng viên và sinh viên đều đánh giá cao việc áp dụng các kỹ thuật đọc như skimming, scanning và dự đoán nội dung để nâng cao hiệu quả học tập.
- Cần điều chỉnh bài tập đọc, tăng cường luyện tập từ vựng, ngữ pháp và khuyến khích sinh viên đọc mở rộng ngoài giờ học.
- Các bước tiếp theo là triển khai các giải pháp điều chỉnh bài tập trong học kỳ tới và đánh giá hiệu quả qua kết quả học tập của sinh viên.
Hành động ngay hôm nay để nâng cao kỹ năng đọc ESP của bạn và góp phần phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật chất lượng cao cho tương lai!