I. Tổng Quan Về Điều Trị Sỏi Niệu Quản Bằng Laser Holmium
Sỏi tiết niệu là một bệnh lý phổ biến, đứng thứ ba trong các bệnh lý của hệ tiết niệu. Tại Việt Nam, sỏi niệu quản chiếm khoảng 28% trong các bệnh lý sỏi tiết niệu. Sỏi niệu quản thường là sỏi thận di chuyển xuống, gây tắc nghẽn và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như thận ứ nước, thận ứ mủ, suy thận. Do đó, việc điều trị sỏi niệu quản một cách nhanh chóng, an toàn và hiệu quả là rất cần thiết. Hiện nay, các phương pháp điều trị ít xâm lấn ngày càng phổ biến, trong đó có nội soi ngược dòng tán sỏi.
1.1. Giải Phẫu Niệu Quản và Ứng Dụng Trong Nội Soi
Niệu quản là một ống dẫn nước tiểu từ bể thận xuống bàng quang, dài khoảng 25-28 cm. Niệu quản có ba chỗ hẹp sinh lý, là những vị trí sỏi thường dừng lại. Việc hiểu rõ giải phẫu niệu quản giúp bác sĩ dễ dàng xác định vị trí sỏi và thực hiện nội soi ngược dòng một cách an toàn và hiệu quả. "Khi tìm một viên sỏi niệu quản trên phim chụp hệ tiết niệu không chuẩn bị thường phải xác định được đường đi của niệu quản liên quan với cột sống."
1.2. Các Phương Pháp Điều Trị Sỏi Niệu Quản Hiện Nay
Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị sỏi niệu quản, bao gồm điều trị nội khoa, phẫu thuật mở lấy sỏi, tán sỏi ngoài cơ thể, nội soi sau phúc mạc lấy sỏi và nội soi ngược dòng tán sỏi. Nội soi ngược dòng tán sỏi ngày càng trở nên phổ biến nhờ tính ít xâm lấn và hiệu quả cao. Điều trị nội khoa thường được chỉ định khi sỏi niệu quản có kích thước nhỏ <5 mm, thận không bị ứ nước, hoặc ứ nước nhẹ, cơn đau quặn thận đáp ứng với thuốc giảm đau.
II. Ưu Điểm Vượt Trội Của Laser Holmium Trong Tán Sỏi Niệu Quản
Trong các phương pháp tán sỏi niệu quản, laser Holmium nổi lên như một lựa chọn ưu việt. Phương pháp này có thể áp dụng được ở mọi cơ sở y tế có dàn máy nội soi, máy phát tia laser kích thước nhỏ nên dễ di chuyển, dây dẫn tia laser nhỏ phù hợp với các loại ống soi niệu quản, tia laser mạnh phá các loại sỏi hiệu quả, có sự an toàn cao, thời gian phẫu thuật nhanh, ít tổn thương niệu quản. Theo một số nghiên cứu tại Việt Nam cho thấy tỷ lệ tán sỏi thành công từ 91,1% tới 98,2% ; tỷ lệ tai biến dưới 10%.
2.1. Cơ Chế Tác Động Của Laser Holmium Lên Sỏi Niệu Quản
Laser Holmium hoạt động dựa trên nguyên lý phát ra tia laser có bước sóng 2100nm, có khả năng hấp thụ nước cao. Khi tia laser tiếp xúc với sỏi, năng lượng sẽ được hấp thụ và chuyển hóa thành nhiệt, làm sỏi vỡ vụn thành các mảnh nhỏ. Các mảnh sỏi này sau đó có thể được lấy ra hoặc tự đào thải qua đường tiểu. Tia laser mạnh phá các loại sỏi hiệu quả, có sự an toàn cao, thời gian phẫu thuật nhanh, ít tổn thương niệu quản.
2.2. So Sánh Laser Holmium Với Các Phương Pháp Tán Sỏi Khác
So với các phương pháp tán sỏi khác như tán sỏi ngoài cơ thể hay phẫu thuật mở, laser Holmium có nhiều ưu điểm vượt trội. Tán sỏi ngoài cơ thể có thể không hiệu quả với sỏi lớn hoặc sỏi ở vị trí khó tiếp cận. Phẫu thuật mở có thể gây đau đớn và thời gian phục hồi lâu hơn. Laser Holmium cho phép tán sỏi chính xác, ít xâm lấn và thời gian phục hồi nhanh hơn.
III. Quy Trình Nội Soi Ngược Dòng Tán Sỏi Laser Holmium Chi Tiết
Quy trình nội soi ngược dòng tán sỏi bằng laser Holmium bao gồm các bước chuẩn bị, tiến hành và theo dõi sau phẫu thuật. Bệnh nhân cần được khám và đánh giá toàn diện trước phẫu thuật. Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ sẽ đưa ống soi niệu quản qua niệu đạo, bàng quang và niệu quản để tiếp cận sỏi. Sau đó, tia laser Holmium sẽ được sử dụng để tán sỏi thành các mảnh nhỏ. Các mảnh sỏi này sẽ được lấy ra hoặc tự đào thải qua đường tiểu.
3.1. Chuẩn Bị Bệnh Nhân Trước Thủ Thuật Nội Soi
Trước khi tiến hành nội soi ngược dòng tán sỏi, bệnh nhân cần được thực hiện các xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm máu, nước tiểu, điện tim đồ và chụp X-quang hệ tiết niệu. Bệnh nhân cũng cần được nhịn ăn uống trước phẫu thuật ít nhất 6 tiếng. Bác sĩ sẽ giải thích rõ về quy trình phẫu thuật, các rủi ro có thể xảy ra và hướng dẫn bệnh nhân cách chuẩn bị tâm lý.
3.2. Các Bước Tiến Hành Nội Soi Ngược Dòng Tán Sỏi
Đầu tiên, bệnh nhân sẽ được gây tê tủy sống hoặc gây mê toàn thân. Sau đó, bác sĩ sẽ đưa ống soi niệu quản qua niệu đạo, bàng quang và niệu quản để tiếp cận sỏi. Khi sỏi đã được xác định, tia laser Holmium sẽ được sử dụng để tán sỏi thành các mảnh nhỏ. Các mảnh sỏi này sẽ được lấy ra bằng rọ hoặc bơm rửa. Cuối cùng, một ống thông niệu quản có thể được đặt để đảm bảo lưu thông nước tiểu.
3.3. Chăm Sóc Và Theo Dõi Sau Phẫu Thuật Tán Sỏi
Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần được theo dõi sát sao các dấu hiệu sinh tồn và tình trạng đau. Thuốc giảm đau sẽ được sử dụng để kiểm soát cơn đau. Bệnh nhân cần uống nhiều nước để giúp đào thải các mảnh sỏi còn sót lại. Tái khám định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị và phát hiện sớm các biến chứng có thể xảy ra.
IV. Kết Quả Điều Trị Sỏi Niệu Quản Tại Bệnh Viện Phú Bình
Bệnh viện Đa khoa huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên đã áp dụng phương pháp nội soi ngược dòng tán sỏi niệu quản sử dụng năng lượng laser Holmium từ tháng 02 năm 2018 và đạt được kết quả nhất định.Việc đánh giá kết quả của phẫu thuật, đồng thời làm rõ các yếu tố ảnh hưởng đến kết quả phẫu thuật là cần thiết để từ đó nâng cao chất lượng điều trị phẫu thuật sỏi niệu quản.
4.1. Đánh Giá Hiệu Quả Tán Sỏi Bằng Laser Holmium
Nghiên cứu "Kết quả điều trị sỏi niệu quản 1/3 giữa, 1/3 dưới bằng nội soi ngược dòng tán sỏi sử dụng laser holmium tại Bệnh viện Đa khoa huyện Phú Bình tỉnh Thái Nguyên" nhằm đánh giá kết quả nội soi ngược dòng tán sỏi niệu quản 1/3 giữa, 1/3 dưới bằng laser Holmium tại Bệnh viện Đa khoa huyện Phú Bình tỉnh Thái Nguyên giai đoạn từ tháng 6/2018 đến tháng 6/2020.
4.2. Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Kết Quả Điều Trị
Nghiên cứu cũng phân tích một số yếu tố ảnh hưởng đến kết quả điều trị sỏi niệu quản 1/3 giữa, 1/3 dưới bằng laser Holmium tại Bệnh viện Đa khoa huyện Phú Bình tỉnh Thái Nguyên. Các yếu tố này có thể bao gồm kích thước sỏi, vị trí sỏi, tình trạng niệu quản và kinh nghiệm của phẫu thuật viên.
V. Biến Chứng Và Cách Xử Lý Sau Tán Sỏi Niệu Quản Laser
Mặc dù nội soi ngược dòng tán sỏi bằng laser Holmium là một phương pháp an toàn và hiệu quả, nhưng vẫn có thể xảy ra một số biến chứng. Các biến chứng thường gặp bao gồm nhiễm trùng đường tiết niệu, chảy máu, tổn thương niệu quản và hẹp niệu quản. Việc nhận biết sớm và xử lý kịp thời các biến chứng này là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe của bệnh nhân.
5.1. Các Biến Chứng Thường Gặp Sau Tán Sỏi
Nhiễm trùng đường tiết niệu là một trong những biến chứng thường gặp nhất sau tán sỏi niệu quản. Chảy máu có thể xảy ra trong quá trình phẫu thuật hoặc sau phẫu thuật. Tổn thương niệu quản có thể dẫn đến rò rỉ nước tiểu hoặc hẹp niệu quản. Hẹp niệu quản có thể gây tắc nghẽn đường tiểu và cần phải can thiệp thêm.
5.2. Cách Phòng Ngừa Và Xử Lý Biến Chứng
Để phòng ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh nhân cần được sử dụng kháng sinh dự phòng trước và sau phẫu thuật. Chảy máu có thể được kiểm soát bằng cách sử dụng các biện pháp cầm máu. Tổn thương niệu quản cần được sửa chữa ngay lập tức. Hẹp niệu quản có thể được điều trị bằng nong niệu quản hoặc phẫu thuật tạo hình niệu quản.
VI. Chăm Sóc Sau Điều Trị Và Phòng Ngừa Tái Phát Sỏi Niệu Quản
Chăm sóc sau điều trị và phòng ngừa tái phát sỏi niệu quản là rất quan trọng để duy trì sức khỏe lâu dài. Bệnh nhân cần uống nhiều nước, thay đổi chế độ ăn uống và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Tái khám định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe và phát hiện sớm các dấu hiệu tái phát.
6.1. Chế Độ Ăn Uống Và Sinh Hoạt Sau Tán Sỏi
Bệnh nhân cần uống đủ 2-3 lít nước mỗi ngày để giúp đào thải các chất cặn bã và ngăn ngừa hình thành sỏi mới. Hạn chế ăn các loại thực phẩm giàu oxalate như rau bina, sô cô la và trà đặc. Tăng cường ăn các loại trái cây và rau xanh. Duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục thường xuyên.
6.2. Các Biện Pháp Phòng Ngừa Tái Phát Sỏi Niệu Quản
Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để điều chỉnh pH nước tiểu và ngăn ngừa hình thành sỏi. Tái khám định kỳ để theo dõi tình trạng sức khỏe và phát hiện sớm các dấu hiệu tái phát. Thực hiện các xét nghiệm cần thiết để xác định nguyên nhân gây sỏi và có biện pháp điều trị phù hợp.
